ΑΛΛΟΚΟΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

Ο "αλλόκοτος ελληνισμός" φωτίζει επτά έκκεντρες μορφές της νεοελληνικής πνευματικής ιστορίας, οι οποίες αφοσιώθηκαν με πάθος στις σχέσεις ελληνισμού και χριστιανισμού, Ανατολής και Δύσης και αποτόλμησαν ασυνήθιστους πειραματισμούς με τη νεοελληνική ταυτότητα. Οι παραγνωρισμένες αυτές αναζητήσεις της ελληνικότητας γεννήθηκαν λίγο πριν και λίγο μετά τα δύο κρίσιμα ιστορικά ορόσημα του ελληνισμού, την πτώση του Βυζαντίου (1453) και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους (1830), απολήγοντας σε επτά εκδοχές οριακής εμπειρίας των ιδεών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο: περιπλάνηση (Κυριάκος Αγκωνίτης), ουτοπία (Πλήθων), εκτοπισμός (Μάρουλλος Ταρχανιώτης), βλασφημία (Χριστόδουλος Παμπλέκης), αίρεση (Θεόφιλος Καΐρης), αλλόκοτο (Παναγιώτης Σοφιανόπουλος), ψευδολογία (Κωνσταντίνος Σιμωνίδης).
Συνδυάζοντας τη μελέτη των πηγών με την ιστορία των ιδεών και τον φιλοσοφικό στοχασμό, το δοκίμιο του Νικήτα Σινιόσογλου χαρτογραφεί μια λησμονημένη μεθόριο της νεοελληνικής ιστορίας των ιδεών, την οποία η κυρίαρχη διανοητική ιστορία αντιμετωπίζει με δυσπιστία και αμηχανία.
Στην παρούσα συγκυρία ακραίας πολιτικής ρευστότητας και ιδεολογικών ανακατατάξεων, τα ανοίκεια άκρα της νεοελληνικής ιστορίας των ιδεών αποκτούν μιαν αναπάντεχη πολιτική σημασία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Κάθε σύστημα ωφελείται αναγνωρίζοντας την ανάγκη της παρέκκλισης, ενώ συνάμα τρέμει την υπερβολή της. Μοιραία η αλλόκοτη σκέψη δεν ζει πολύ. Λίγες ιδέες κατορθώνουν να διαφύγουν από τη βία του κανόνα, κι όταν το πετυχαίνουν είναι για λίγο μόνο. Το αλλόκοτο δεν διαλέγεται παρά σημαίνει. Αλλόκοτο είναι ό,τι αντιστέκεται». Ν.Σ.

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: 1453
-Περιπλάνηση / Κυριακός Αγκωνίτης
Επίσκεψις λειψάνων
Η συμβατική προσέγγιση
Θύραθεν προσκύνημα
Flanερειπie
Suscitare mortuos: Κυριακός, Β. Γιένσεν, Β. Μπένγιαμιν
Γλώσσα και ύλη
-Ουτοπία / Πλήθων
Καλλίπολις και Καλλίπολη
Αρχές της μεθορίου
Λόγος συμβουλευτικός, λόγος ετεροτοπικός
Ανταγωνιστικές σωτηρίες ή Αβραάμ και Οδυσσέας
Έθνος
Πλάτων και Αριστοτέλης
Η ζωή του λαγού: απόκρυφη ελληνικότητα σε καιρό χριστιανικής ομολογίας
Μέρη και όλον
Το μήνυμα του Πλήθωνα
-Εκτοπισμός / Μάρουλλος Ταρχανιώτης
Ανέστιος
Η αυτοβιογραφία ως επανίδρυση του εαυτού
Hainamoriation
Εμιγκρέδες
Στη σκιά του Πλήθωνα
Ex adytis
Ελληνισμός και πεσιμισμός. Η διαφορά Πλήθωνα και Μάρουλλου
Υστερόγραφο
ΕΝΔΙΑΜΕΣΩΣ
-Βλασφημία / Χριστόδουλος Παμπλέκης
Βλασφημία!
Η σύγκρουση χριστιανισμού και φιλοσοφίας
Το κρυφό βασίλειο των μαυροφόρων
Μια όχι τόσο προσωπική υπόθεση
Οι "νεώτεροι Ιουλιανοί"
Φιλοσοφία και οριακότητα
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: 1830
-Αίρεση / Θεόφιλος Καΐρης
Το παράδοξο Καΐρη: ορθός λόγος εναντίον κοινής λογικής
Τρεις εκδοχές του κοινού νου στην Αλληλογραφία: Νεόφυτος Δούκας, Πέτρος Ζάνος, Γεώργιος Λασκαρίδης
Λογικό ή εύλογο; η καιρική εκδοχή του ορθού λόγου
Ρουσσώ και Καΐρης: το ανεκρίζωτο ως ανεπικοινώνητο
Ο μαγικός καρπός της αλλοτριότητας
-Αλλόκοτο / Παναγιώτης Σοφιανόπουλος
Η θυσία
Το νεοελληνικό αλλόκοτο
Το διανοητικό κεφάλαιο Κοραής
Ουτοπισμός και μετριοπαθής παγανισμός
Το ουτοπικό καλειδοσκόπιο
Η αναφορά των προβάτων (και άλλες ιστορίες)
Επιστροφή στο σωκρατικό άτοπον: παρατηρήσεις για την προέλευση και σημασία του νεοελληνικού αλλόκοτου
-Ψευδολογία / Κωνσταντίνος Σιμωνίδης
Στο Κυνόσαργες ή στον Καιάδα;
Σιμωνίδειες γενεαλογίες
Σιμωνίδης και Βιττγκενστάιν
Έθνος και ψεύδος
Ετερωνυμία και αυτοκιβδήλευση
Πως πέθανε ο Σιμωνίδης
-ΕΠΙΜΕΤΡΟ Θέσεις για την ανοικειότητα των ιδεών
Ει τις επ' άκρα έλθοι
Αλλόκοτο
Ζώο σχισματικό
Πέρα από την πολιτικώς ορθή ιστορία της φιλοσοφίας
ΠΡΩΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ