ΚΑΛΛΙΕΡΓΩΝΤΑΣ ΤΗ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ

Παρουσίαση

Ο ρόλος του βιβλίου και της ανάγνωσης αποδεικνύεται καταλυτικός για την ολοκλήρωση του ανθρώπου, για την κοινωνική και επιστημονική του ανέλιξη, για την κοινωνικοποίησή του, για τον εσωτερικό του αναστοχασμό, για τη σχέση του με τον εαυτό του και με τους άλλους, για την αισθητική του απόλαυση. Ωστόσο, αν και η καλλιέργεια της αγάπης για το διάβασμα θα πρέπει να αποτελεί κεντρικό άξονα της πολιτιστικής και εκπαιδευτικής πολιτικής μιας χώρας, τα ελλείμματα των αναγνωστικών πολιτικών που διαπιστώνονται στην Ελλάδα, τόσο στο ευρύτερο όσο και στο στενότερο περιβάλλον της ανάγνωσης, απαιτούν επιτακτικά τη διεύρυνση του διαλόγου και την προβολή της δυναμικής των διαφορετικών πεδίων (οικογένεια, εκπαίδευση, βιβλιοθήκες, Μ. Μ. Ε.) μέσω των οποίων μπορεί να ασκηθεί κάθε φιλαναγνωστική πολιτική.
Με τον παρόντα τόμο επιδιώκουμε ακριβώς να συμβάλουμε ουσιαστικά στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας προβληματικής για τα ζητήματα της φιλαναγνωσίας, διερευνώντας σε βάθος την πολυπαραγοντική φύση τους και αναζητώντας ρεαλιστικές αλλά αποτελεσματικότερες πολιτικές/πρακτικές προώθησής τους. Πανεπιστημιακοί καθηγητές, εκπρόσωποι ελληνικών και ξένων φορέων, επιστήμονες, μελετητές και ερευνητές, βιβλιοθηκονόμοι, εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που ασχολούνται με θέματα βιβλίου και ανάγνωσης καταθέτουν τις απόψεις, τις γνώσεις και την εμπειρία τους, συνεισφέροντας εποικοδομητικά στη διεύρυνση του διαλόγου για τη φιλαναγνωσία και στην ανάδειξη της δυναμικής των παραγόντων που την επηρεάζουν. Σε εποχές δύσκολες και σε καιρούς αμήχανους, οι συνέργειες που απαιτούν τα ζητήματα της φιλαναγνωσίας θα μας βοηθήσουν να παραμείνουμε όρθιοι και ενεργοί.
Οι μελέτες που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο απευθύνονται σε όλους όσοι εμπλέκονται θεωρητικά ή πρακτικά με την ανάγνωση και το παιδί, προσδοκώντας να τους ενεργοποιήσουν και να τους ευαισθητοποιήσουν ακόμη περισσότερο για ζητήματα που θεωρούνται αυτονόητα, αλλά απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση, όπως είναι, για παράδειγμα, το δικαίωμα όλων στην ανάγνωση. Ειδικότερα, όμως, αφορούν τους εκπαιδευτικούς της πράξης, προσφέροντάς τους -με προτάσεις «διδασκαλίας» και συγκεκριμένες εφαρμογές προγραμμάτων- σημαντικό υλικό για τη θεωρητική τους κατάρτιση και, κυρίως, για τους τρόπους καλλιέργειας της ανάγνωσης και της αρτιότερης διδακτικής αξιοποίησής της στο σημερινό σχολείο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή - Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου, Δημήτρης Πολίτης
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΤΟΜΟΥ...
Χαιρετισμός του Προέδρου του Π.Τ.Δ.Ε. του Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητή κ. Δημοσθένη Δασκαλάκη
Χαιρετισμός του Αναπληρωτή Πρύτανη και Καθηγητή στο Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Παντελή Κυπριανού
Χαιρετισμός του Προέδρου του Δ.Σ. της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης κ. Γεωργίου Γλωσσιώτη
1: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΗ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣ
Η φιλαναγνωσία και η αναγκαιότητα καλλιέργειάς της - Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου
Από την ανάγνωση στη φιλαναγνωσία: Οι μεταφορές του νοήματος και η διαλεκτική της απόλαυσης - Δημήτρης Πολίτης
Ανιχνεύοντας ένα ευέλικτο σύστημα φιλαναγνωσίας για το σχολείο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Η φιλαναγνωσία υπό το φως της Οικοσυστημικής θεωρίας - Γιάννης Σ. Παπαδάτος
Παιχνίδι και φιλαναγνωσία για παιδιά προσχολικής ηλικίας - Μένη Κανατσούλη
Η κατασκευή της «εσωτερικής βιβλιοθήκης» του αναγνώστη ως μοχλού ανάπτυξης και εδραίωσης της φιλαναγνωσίας - Διαμάντη Αναγνωστοπούλου, Μαριάννα Μίσιου
Από το περικείμενο στο κείμενο: Η σπουδαιότητα των περικειμενικών στοιχείων στην ανάγνωση του εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου - Αγγελική Γιαννικοπούλου
Φιλαναγνωσία και Δημιουργική Γραφή - Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος
Η συμβολή των αναγνωστικών ομάδων στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας - Μαρίτα Παπαρούση
Διαδίκτυο και φιλαναγνωσία: Από τα doodles της goodle στη λογοτεχνία ως απόλαυση και αφετηρία δημιουργίας - Λουίζα Χριστοδουλίδου, Ευαγγελία Μουλά
2: Η ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι αναγνωστικές προτιμήσεις των μαθητών Δημοτικού Σχολείου και οι μεταξύ τους σχέσεις - Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης, Βασιλική Α. Φελούκα
Φιλαναγνωσίας ένεκεν λόγος ανακεφαλαιωτικός ή επαναληπτικός - Γεώργιος Παπαντωνάκης, Δέσποινα Κώτη-Παπαντωνάκη, Ηλίας Αθανασιάδης
Πρακτικές για την καλλιέργεια της βιβλιοφιλίας και φιλαναγνωσίας στην Προσχολική Εκπαίδευση - Τασούλα Τσιλιμένη
Η Γραμματική της Φιλαναγνωσίας στη χώρα του Ροντάρι - Σοφία Γαβριηλίδου
Το πρόγραμμα «Lifelong Readers» και η προώθηση της φιλαναγνωσίας σε επίπεδο ολόκληρης σχολικής μονάδας - Πέτρος Πανάου, Χαράλαμπος Βρασίδας
Η προώθηση της ανάγνωσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Ο λόγος στους εκπαιδευτικούς - Φανή Τσιαμπάση
Καινοτόμες δράσεις ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας των μαθητών - Το αποτύπωμα μιας σύνθετης παρέμβασης - Κώστας Κατσουλάρης
Διαθεματικότητα και Φιλαναγνωσία: Αναγνωστικές πρακτικές φοιτητριών και φοιτητών και ελεύθερη επιλογή παιδικών και νεανικών βιβλίων λογοτεχνίας - Μαριάνα Σπανάκη
Διαβάζοντας Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο - Βίκυ Πάτσιου, Τζίνα Καλογήρου
Φιλαναγνωστικές δράσεις με επίκεντρο την πολιτιστική κληρονομιά του σχολείου και ένα βιβλίο γνώσεων - Δήμητρα Παπαδημητρίου, Ελένη Κυριακοπούλου
Δράσεις φιλαναγνωσίας σε πολυπολιτισμικά σχολικά περιβάλλοντα - Ευγενία Μαγουλά, Κωνσταντία Παπαγιαννακοπούλου
Λέσχη Ανάγνωσης - κοινότητα αναγνωστών: Εναλλακτική πρόταση συγκρότησης και λειτουργίας μιας Λέσχης Ανάγνωσης στο Δημοτικό Σχολείο - Δήμητρα Χαντζάκου
Φιλαναγνωστικές δραστηριότητες πάνω στην εκτενή ανάγνωση ενός εικονογραφημένου βιβλίου στην τάξη: Όταν η απόλαυση συνδυάζεται με την εμβάθυνση στην ανάγνωση - Σίσσυ Τσιφλίδου
Παιχνίδια σε ανοιχτές «παρέες» βιβλίων - Μία πρόταση για την αξιοποίηση του βιβλίου στο Νηπιαγωγείο - Βασιλική Μιχαηλίδου
3: ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Φιλαναγνωστικές δράσεις στο χώρο του Νοσοκομείου - Άννα-Μαρία Χριστοπούλου, Ανδρέας Καρακίτσιος
Δράσεις προώθησης της φιλαναγνωσίας σε εξωσχολικά περιβάλλοντα: Καταγραφή - Αξιολόγηση - Πρόταση - Ελευθερία Γιαπανίδου, Ελπίδα Δρακάκη, Κωνσταντινιά Ζανίδου-Σαουλίδου, Φωτεινή Ιερεμιάδου, Ελένη Παπανικολάου, Ζαχαρούλα Πούλου
Η αναγνωστική συμπεριφορά παιδιών και εφήβων στις δημοτικές βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης: Ερωτήματα και δεδομένα, τάσεις και προοπτικές - Σωτηρία Καλασαρίδου [...]
4: ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΥ
5: ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
6: Η ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ