ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Παρουσίαση

"Αυτή ήταν η πιο ενδιαφέρουσα περίοδος της ζωής μου σε ό,τι αφορούσε στους Υδρογονάνθρακες. Παρατήρησα τον διαγκωνισμό μας με τους Αμερικανούς για το ποιος θα έπαιρνε τα πετρέλαια της Κασπίας και τον αυξανόμενο Ρωσικό ανταγωνισμό στην προσπάθειά τους να στρέψουν τους αγωγούς στο Ρωσικό έδαφος. Τότε η Δύση βρήκε σαν πρώτη λύση τον αγωγό Μπακού-Σούπσα που ουσιαστικά ήταν μπάλωμα χρησιμοποιώντας μέρος μιας υπάρχουσας εγκατάστασης αγωγού της Σοβιετικής περιόδου που επισκευάστηκε και στην οποία προστέθηκαν νέα μέρη και αντλιοστάσια. Μου έκανε εντύπωση ότι αυτός που πρωτοστατούσε στην δημιουργία του αγωγού ήταν ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ για τα πετρέλαια της Κασπίας κ. Richard Morningstar. Διαπίστωσα τότε την ισχύ που είχαν οι Αμερικανοί όταν μιλούσαν με τους Αζέρους και ιδίως τους Γεωργιανούς. Ο Σεβαρνάτζε, Πρόεδρος της Γεωργίας είχε δηλώσει ότι ο Αγωγός αυτός θα ήταν αιτία της δολοφονίας του. Διαπίστωσα ο ίδιος την ακρίβεια της πρόβλεψής του όταν έγινε η απόπειρα δολοφονίας με αντιαρματική ρουκέτα εναντίον του, παρουσία της αποστολής μου. και σώθηκε χάρις στην θωρακισμένη Μερσεντές που του είχε χαρίσει ο Καγκελάριος Κολ. Άρχισα τότε να καταλαβαίνω ότι το πετρελαϊκό παιχνίδι μπορεί να γίνει θανάσιμο". (Δημήτριος-Βασίλειος Κόκκινος, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ι.Θ. ΜΑΖΗ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1 Η στρατηγική σημασία των υδρογονανθράκων για τα σύγχρονα κράτη
2. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
2.1 Η αρχή της γεωπολιτικής σημασίας του πετρελαίου
2.2 Η εξέλιξη της πετρελαϊκής εξάρτησης
2.3 Το πετρελαϊκό πρόβλημα της Γερμανίας
2.4 Η συμφωνία Sykes-Picot και το πετρέλαιο
3. Η ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 1919-1939 ΚΑΙ Η ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ
3.1 Η Μεγάλη Βρετανία στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Η αρχή
3.2 Η παρουσία της Μεγάλης Βρετανίας στα πετρέλαια της Ασίας
3.3 Η Μεγάλη Βρετανία στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Η συνέχεια
3.4 Ιμπν Σαούντ
3.5 Κουβέιτ
3.6 Η κόκκινη γραμμή
4. ΟΙ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΙ, ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΤΟΥ ΜΠΑΚΟΥ ΚΑΙ Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ RAPALLO
5. Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ Β' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
5.1 Ο δρόμος της Ιαπωνίας
5.2 Ο δρόμος της Γερμανίας
5.3 Ο δρόμος των Συμμάχων
6. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ
6.1 Η Αμερική στη Μέση Ανατολή
6.1.1 Μια συνάντηση αρχηγών κρατών
6.1.2 Η ανάπτυξη της πετρελαϊκής Σαουδικής Αραβίας από τους Αμερικανούς
6.1.3 Η αλλαγή σχέσεων ΗΠΑ - Μεγάλης Βρετανίας στη Μέση Ανατολή
6.1.4 Η πρώτη μεταπολεμική περίοδος
6.1.5 Ο Μοσαντέκ και η εθνικοποίηση των ιρανικών πετρελαίων
6.2 Η περίπτωση της Ιταλίας
6.3 Η Διώρυγα του Σουέζ
6.4 Αγωγοί ή τάνκερ: το νέο δίλημμα
6.5 Η δημιουργία του ΟΠΕΚ
6.6 Ο πετρελαϊκός συγκλονισμός της δεκαετίας του '70
6.6.1 Οι συνέπειες του πετρελαϊκού σοκ στον κόσμο
7. Η ΝΕΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
7.1 Η συνεργασία Ευρώπης-Ρωσίας
7.1.1 Η έναρξη και η συνέχεια της συνεργασίας Ευρώπης-Ρωσίας στους υδρογονάνθρακες
7.1.2 Οι υδρογονάνθρακες της Κασπίας
7.1.3 Οι αγωγοί της Κασπίας
7.1.4 Η ρωσική αντίδραση δια του Blue Stream
7.1.5 Η σχέση φυσικού αερίου Ρωσίας-Ευρώπης και το ουκρανικό ζήτημα
7.1.6 Ο αγωγός South Stream και οι μετασχηματισμοί του
7.1.7 Ο αγωγός Turk Stream και ο θρίαμβος της γεωγραφίας για την Τουρκία
7.1.8 Η θέση της Τουρκίας
8. Η ΝΕΑ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
8.1 Η περίοδος 1986-1992
8.1.1 Η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου το 1986 και η πρώτη εμφάνιση των Bush
8.1.2 1989: Η έναρξη νέων πετρελαϊκών πολέμων στη Μέση Ανατολή
8.1.3 Οι συνέπειες του Πρώτου Πολέμου του Κόλπου
8.2 Η δεκαετία του '90 και η στροφή της αμερικανικής πολιτικής
9. Ο ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
9.1 Η νέα αμερικανική γεωπολιτική και γεωστρατηγική
9.1.1 Η αλλαγή φρουράς στις ΗΠΑ
9.1.2 Η εξέλιξη της ενέργειας στην Ευρώπη
9.1.3 Η στροφή της Ρωσίας προς την Κίνα
10. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ
10.1 Peak Oil: το χρονικό σημείο της μέγιστης παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου
10.2 Η ενεργειακή ασφάλεια
10.2.1 Η ενεργειακή ανασφάλεια Κίνας και Ινδίας
10.2.2 Η ενεργειακή θέση της Ρωσίας και οι συνέπειες
10.2.3 Ο εναγκαλισμός ΗΠΑ - Σαουδικής Αραβίας
11. BRICKS: ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΥΝΑΜΗ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ
12. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
13. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
14. Βιβλιογραφία