ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Παρουσίαση

Ο χώρος της ειδικής εκπαίδευσης (ΕΕ) εγγράφεται στις άμεσες προτεραιότητες της εκπαιδευτικής πολιτικής των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών της δύσης, σχεδόν από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα μέχρι σήμερα. Στο διάστημα αυτό έχουν αναπτυχθεί από το κράτος και τους ιδιώτες ορισμένες αντιλήψεις που αφορούν τη δυνατότητα ένταξης ή μη του "μειονεκτικού" παιδιού και του εφήβου στην παραγωγική διαδικασία του κοινωνικού συνόλου. Το περιεχόμενο αυτών των αντιλήψεων παρουσιάζει μέσα στο χώρο της διαχρονίας ορισμένες ποιοτικές μεταλλαγές, που συνυφαίνονται κάθε φορά με τις θεσμικές παρεμβάσεις και την ειδική σχολική πρακτική του κράτους και του ιδιωτικού τομέα σε συνάρτηση με τα άτομα αυτά. Η έναρξη του 20ού αιώνα αποτελεί, πράγματι, σταθμό στην εξέλιξη του θεσμού της ΕΕ σε χώρες της Δύσης, γιατί άρχισε να εγκαταλείπεται η μέχρι τότε υιοθετημένη πρακτική της "περιθωριοποίησης" και της κοινωνικής απομόνωσης του μειονεκτικού ατόμου, που ήταν συναρτημένη με την αντίληψη ότι τούτο δεν μπορεί να είναι εκπαιδευτικά εξελίξιμο, και επομένως η θέση που του ανήκει δεν είναι άλλη από αυτή του ιδρυματικού ασύλου. Η απαρχή του αιώνα μας είναι συνδεδεμένη, κυρίως, με δύο σημαντικές τομές στο χώρο αυτό, που αφορούν αφενός την επίσημη καθιέρωση (στην πράξη) της αρχής υποχρεωτικής φοίτησης και αφετέρου τη διαμορφούμενη αντίληψη για το χαρακτηριστικό της εκπαιδευσιμότητας του ατόμου αυτού και ιδιαίτερα εκείνου με νοητική καθυστέρηση. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Εισαγωγή
Τα πρώτα μέτρα κοινωνικής πρόνοιας και μαθητικής αντίληψης
Μέτρα ποινικού σωφρονισμού των ανηλίκων
Η θεσμοθέτηση της σχολικής υγιεινής
Κριτική θεώρηση
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
"ΣΩΜΑΤΙΚΩΣ ΑΝΑΠΗΡΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και πρακτικές
Ιδιωτική πρωτοβουλία
Τυφλοί
Ο "Οίκος Τυφλών"
Ο "Φάρος Τυφλών" της Ελλάδος
Η Σχολή Τυφλών Β. Ελλάδος
Η Αγροτική και Τεχνική Σχολή Τυφλών
Οργανώσεις Τυφλών
Στατιστικά στοιχεία
Κωφάλαλοι
Ο "Οίκος Κωφαλάλων"
Στατιστικά στοιχεία
"Κινητικώς ανάπηροι"
Η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων
Μια πρόταση για την οργάνωση της "αντιλήψεως των σωματικώς αναπήρων παιδιών"
Το Ασκληπιείον Βούλας
Παρεμβάσεις του Κράτους
Τυφλοί
Οι πρώτες νομοθετικές ρυθμίσεις
Τυφλοί, κωφάλαλοι, "κινητικώς ανάπηροι"
Στατιστικά στοιχεία
Κριτική θεώρηση
"ΠΑΡΑΣΤΡΑΤΗΜΕΝΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και προοπτικές
Ιδιωτική πρωτοβουλία
Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων
Γενική Εταιρεία προς Προστασίαν της Παιδικής και Εφηβικής Ηλικίας
Παρεμβάσεις του κράτους
Αναμορφωτικά καταστήματα και ειδικά σχολεία
Το Εμπειρίκειον Αναμορφωτικόν Κατάστημα Στοιχειώδους και Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως Θηλέων Αθηνών
Το Αναμορφωτικόν Κατάστημα Αρρένων Αθηνών
Το Αναμορφωτικόν Κατάστημα Αρρένων Σύρου
Το Αναμορφωτικόν Κατάστημα Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Αρρένων Κορυδαλλού
Το Αναμορφωτικόν Κατάστημα Επαγγελματικής Εκπαιδεύσεως Αρρένων Κορυδαλλού
Το (Ειδικόν) Δημοτικόν Σχολείον του Εκκλησιαστικού Οικοτροφείου Βουλιαγμένης
"Η Εθνική Στέγη" Νέας Σμύρνης
Η Αγροτική Φυλακή Ανηλίκων Κασσαβετείας (Βόλου)
Η οργάνωση Δικαστηρίων Ανηλίκων
Το Κέντρον Μαθητικής Αντιλήψεως Αθηνών
Οι "μεταπολεμικοί (παραστρατημένοι) ανήλικοι"
Νομοθετικές ρυθμίσεις
Στατιστικά στοιχεία
Κριτική θεώρηση
"ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΙ" Ή "ΑΝΩΜΑΛΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και πρακτικές
Τα εκπαιδευτικά νομοσχέδια των Κυβερνήσεων των Φιλελευθέρων και η ειδική εκπαίδευση
Το "Πρότυπον Ειδικόν Σχολείον Αθηνών"
Οι πρώτες εκθέσεις λειτουργίας του ΠΕΣΑ
Η λειτουργία του ΠΕΣΑ κατά την περίοδο του εμφυλίου
Κριτική θεώρηση
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
"ΣΩΜΑΤΙΚΩΣ ΑΝΑΠΗΡΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και πρακτικές
Ιδιωτική πρωτοβουλία
Κωφοί και βαρήκοοι
Το Πρότυπον Ειδικόν Εκπαιδευτήριον Κωφών και Βαρηκόων
Ειδικόν σχολείον κωφών και βαρηκόων
Κωφάλαλοι
Ειδικά σχολεία και ιδρύματα κωφαλάλων
Οι κωφάλαλοι και ο ελληνικός Τύπος
"Κινητικώς ανάπηροι"
Ελληνική Εταιρεία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων
Κέντρον (Προστασίας και) Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων Βούλας
Εθνικόν Ίδρυμα Αποκαταστάσεως Αναπήρων
Κέντρον Εκπαιδεύσεως Σπαστικών Παιδιών
Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών
Κέντρον Αποκαταστάσεως Σπαστικών Παιδιών
Παρεμβάσεις του κράτους
Τυφλοί και "αμβλύωποι"
Κωφοί και βαρήκοοι
Κριτική θεώρηση
"ΨΥΧΙΚΩΣ ΔΙΑΤΑΡΑΓΜΕΝΟΙ" ΚΑΙ "ΠΑΡΑΣΤΡΑΤΗΜΕΝΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και πρακτικές
Ιδιωτική πρωτοβουλία
Οι "ψυχικώς διαταραγμένοι"
Κέντρον Ψυχικής Υγιεινής
Παρεμβάσεις του κράτους
"Ανήλικοι εγκληματίες"
Σωφρονιστικόν Κατάστημα Ανηλίκων Κασσαβετείας Βόλου
Αναμορφωτικόν Κατάστημα Θηλέων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Άνω Πεύκης
Στατιστικά στοιχεία
Κριτική θεώρηση
"ΝΟΗΤΙΚΩΣ ΥΣΤΕΡΟΥΝΤΕΣ" Ή "ΑΝΩΜΑΛΟΙ"
Αντιλήψεις
Θεσμοί και πρακτικές
Ιδιωτική πρωτοβουλία
Το Τμήμα Θεραπευτικής Παιδαγωγικής
Ελληνική Εταιρεία Ψυχικής Υγιεινής και Νευροψυχιατρικής του Παιδιού [...]
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΣΩΜΑΤΙΚΩΣ ΑΝΑΠΗΡΟΙ
ΝΟΗΤΙΚΩΣ ΥΣΤΕΡΟΥΝΤΕΣ
Η ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΤΗΣ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ