ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ 1922-1935 (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Η πρόκληση μιας ταινίας ιστορικο-κοινωνικού άρα πολιτικού ντοκυμαντέρ για την κρατική μας τηλεόραση στάθηκε η αφορμή των κειμένων αυτού του τόμου που προσεγγίζουν το νεοελληνικό γίγνεσθαι τα "Κρίσιμα Χρόνια" 1922-1935, όπως και του επόμενου με τίτλο τα "Δίσεκτα Χρόνια" που καλύπτουν την περίοδο από το 1935 μέχρι και το 1941.
Η πρόκληση τούτη στάθηκε απαρχής μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και γοητευτική ιδέα.
Από τη μια, ο πειρασμός να αποδώσεις τις σκέψεις, τις αναλύσεις κι απόψεις σου για τα γεγονότα που συνθέτουν το γίγνεσθαι μιας εποχής, μ' ένα λόγο ικανό να μετασχηματίζεται σε εικόνες, σ' έναν κόσμο "εικονολογίας".
Από την άλλη, η διάθεση να αντισταθείς στον κυρίαρχο "λόγο" της τηλεοπτικής εικόνας, που παράγει μορφώματα επιφανείας, μέσα από τα οποία επιχειρεί να θωρακίσει την πολυδύναμη πραγματικότητα σε φόρμες κι απεικονίσεις μιας φτιαχτής και τελικά ά-μορφης ψευδαίσθησης ιστορίας, χωρίς κοινωνικές αναφορές, άρα λήθη, μέσα ακριβώς από την εικόνα και πάλι, αλλά ως μαρτυρίας πια της δυναμικής που συνθέτει την ιστορική πραγματικότητα.
Μια που το ντοκυμαντέρ, έστω και στην (και για την) τηλεόραση, έχω την αίσθηση ότι λειτουργικά παραμένει πάντα στο βάθος κινηματογράφος. Η ροή των δικών του εικόνων δεν είναι ούτε παθητική ούτε αέναη, όπως η ροή του κατ' εξοχήν τηλεοπτικού προγράμματος. Ο χρόνος του είναι πάντα περιορισμένος και σαφώς προσδιορισμένος. Εισβάλλει κυριολεκτικά στο τηλεοπτικό πρόγραμμα, το διακόπτει, το αναπλάθει με εικόνες-μηνύματα, το αναγκάζει να παράγει συν-κινήσεις, γνώσεις κι αμφισβητήσεις ανιστόρητων στερεότυπων γενικεύσεων, διάλογο με το χτες, για τη βαθύτερη κατανόηση του σήμερα. Δίνει -αν βέβαια το πετύχεις αυτό- αίσθηση ιστορικότητας. Παράγει -αν βέβαια το κατορθώσεις αυτό- τέχνη, που αναδεικνύει, σέβεται και αποδέχεται τη διαφορετικότητα της κάθε προσωπικής ματιάς, προφανώς και του δημιουργού του, στην ανάλυση των γεγονότων. [...] (Από την εισαγωγή του συγγραφέα)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η «ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1922»
2. Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ ΕΞΙ
3. Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΗΣ
4. Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
5. ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ 1923
6. Η ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
7. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΡΑΠΑΙΕΙ
8. Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΑΛΟΥ
9. ΕΝΑ ΣΟΒΑΡΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ: ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
10. Η ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΗ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑ
11. ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑΣ
12. ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΚΑΝΤΡΙΛΙΕΣ
13. Η ΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ