ΤΥΠΟΙ ΕΜΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Παρουσίαση

Το ανά χείρας βιβλίο σκιαγραφεί το πορτραίτο του Έλληνα εμπόρου στην καθημερινή ζωή του, που κυλάει μάλλον παραδοσιακά και που πορεύεται ωστόσο προς τη μεγάλη ανατροπή του 1821. Το πορτραίτο αυτό φιλοδοξεί να απαντήσει σε ορισμένα ερωτήματα: Ποιες ήταν οι προϋποθέσεις συγκέντρωσης του εμπορικού κεφαλαίου στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα; Ποιος ήταν ο ρόλος των εμπόρων στη διαδικασία της αυξανόμενης κυκλοφορίας από τα μέσα του 18ου αιώνα; Και το κρισιμότερο: Γιατί άραγε ο Έλληνας έμπορος φαίνεται μάλλον προσηλωμένος σε παραδοσιακές κοινωνικές στάσεις, την ώρα που θα έπρεπε να είναι ο κατεξοχήν φορέας των νεοτερικών ιδεών, οι οποίες την εποχή αυτή έχουν κατακλύσει την Δυτική Ευρώπη; Το τελευταίο αυτό ερώτημα αφορά την κατανόηση των σταθερών και μεταβλητών όρων συγκρότησης της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης κατά τον 18ο αιώνα.
Ο Απόστολος Διαμαντής, συζητώντας ερωτήματα τέτοιου τύπου, αμφισβητεί την κυρίαρχη ερμηνεία για την άμεση σχέση της εθνεγερσίας με τον νεοελληνικό διαφωτισμό και τη συγκέντρωση του εμπορικού κεφαλαίου. Το γεγονός της εθνεγερσίας θα πρέπει, κατά τον συγγραφέα, να μελετηθεί όχι τόσο σε σχέση με τις νεωτεριστικές μεταβολές του 18ου αιώνα, αλλά περισσότερο με τις μονιμότερες πραγματικότητες της εθνικής και θρησκευτικής ιδιαιτερότητας των Ελλήνων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Η κύρια πρόθεση του Απόστολου Διαμαντή δεν είναι να κάμει μια, μερικευμένη, πολυθεματική οικονομική ιστορία, αλλά μέσω του οικονομικού να ανασυστήσει μιαν αξιολογία, μια στάση ζωής, μια διαμόρφωση "προσώπου" προσδιοριζόμενου από την ιστορικότητά του αλλά και που, με τη σειρά του, την υποστασιοποιεί σε κοινωνικό τύπο". (Από τον Πρόλογο του ΣΠΥΡΟΥ I. ΑΣΔΡΑΧΑ)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ I. ΑΣΔΡΑΧΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ: ΤΥΠΟΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ
Τα υποκείμενα, η στιγμή και η διάρκεια
Ο μηχανισμός και η υποτιθέμενη λογική του
Η αλληλογραφία ως τεκμήριο εμπορικής πρακτικής
ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΟΝ 18ο ΑΙΩΝΑ
Το εμπόριο, μια ελληνική έμμονη ιδέα
Κατάκτηση "θέσεων". Μια παραδοσιακή συμπεριφορά
Η διεθνής συγκυρία. Το ρεύμα προς τη Βιέννη
Η προνομιούχος Τρανσυλβανία
Έλληνες έμποροι στην Ιταλία
ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Το πλαίσιο
Αμάξια, αγωγιάτες, βάρκες και καπετάνιοι
Ποιος πληρώνει τα έξοδα;
Κλέφτες, λαθρέμποροι και νοικοκυραίοι
ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
Τα πρόσωπα: Παλιές και νέες αντιλήψεις
Ρευστότητα στο δίκτυο
Στη θάλασσα και στη στεριά
Πέντε νοματοί θέλουν ρουφαίτη
Κομπανίες στο Βορρά
Λύσεις και επανασυστάσεις εταιρειών
Ένα σχήμα
Η ΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
A la suite des marchandises
Προϊόντα της Ανατολής
Φέσια, κορδέλες, χτένια
Πρόσωπα και χρήματα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΗΓΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ