ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α' Β' Γ' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Παρουσίαση

Για να εκφραστεί μια σκέψη, μια επιθυμία ή ένα συναίσθημα, δηλαδή για να σχηματιστεί λόγος, οι λέξεις, όπως και στη νέα ελληνική γλώσσα, συντάσσονται, δηλαδή μπαίνουν η μια κοντά στην άλλη, σύμφωνα με ορισμένους κανόνες. Οι κανόνες αυτοί, οι συντακτικοί κανόνες, εξετάζονται στο μέρος της Γραμματικής που λέγεται Συντακτικό.
Στο Συντακτικό της αρχαίας ελληνικής εξετάζονται:
Α'. Η πρόταση και οι όροι της, δηλαδή τα στοιχεία που την αποτελούν,
Β'. Η σχέση των προτάσεων μεταξύ τους και
Γ'. Τα σχήματα λόγου, δηλαδή οι ιδιορρυθμίες του λόγου που γίνονται με παράβαση των συντακτικών ή άλλων γλωσσικών κανόνων.
Η μελέτη του Συντακτικού έχει ως βασικούς σκοπούς να δείξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι λέξεις μέσα στο λόγο, να δώσει τη σημασία των διάφορων συντακτικών στοιχείων με τα οποία σχηματίζεται μια φράση, και τελικά να βοηθήσει κυρίως στην κατανόηση και στη σωστή μετάφραση ενός αρχαίου κειμένου στη νέα ελληνική.
Το Συντακτικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας δε διαφέρει πολύ από το Συντακτικό της νέας. Σε πολλά σημεία οι συντακτικοί κανόνες της αρχαίας διατηρήθηκαν οι ίδιοι και στη νέα γλώσσα, αφού άλλωστε η τελευταία δεν είναι παρά η συνέχεια και η εξέλιξη της ίδιας γλώσσας, της αρχαίας ελληνικής. (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ
Α'. ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Οι προτάσεις ως προς το περιεχόμενο
Οι προτάσεις ως προς το ποιόν
Οι προτάσεις ως προς τη σχέση τους με άλλες προτάσεις
Οι προτάσεις ως προς τους όρους τους
Περίοδος και ημιπερίοδος
Β'. ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΣ
Γ'. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ
Δ'. ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
Ε'. ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
Ονοματικοί προσδιορισμοί ομοιόπτωτοι
Ονοματικοί προσδιορισμοί ετερόπτωτοι - Πλάγιες πτώσεις
Σύνταξη των παραθετικών
ΣΤ'. ΤΟ ΡΗΜΑ
Ενεργητικά ρήματα
Το αντικείμενο
Δίπτωτα ρήματα
Μέσα ρήματα
Παθητικά ρήματα
Ουδέτερα ρήματα
Απρόσωπα ρήματα
Ζ'. ΧΡΟΝΟΙ ΚΑΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ
Η'. ΟΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ
Το απαρέμφατο
Η μετοχή
Σύνδεση μετοχών
Τα ρηματικά επίθετα σε -τος και -τέος
Θ'. ΟΙ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
Ι'. ΤΟ ΑΡΘΡΟ
ΙΑ'. ΟΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ
ΙΒ'. ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ (γενικά)
ΙΓ'. ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ( ή ΑΠΟΦΑΤΙΚΑ) ΜΟΡΙΑ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Α'. ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΝΔΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Β'. ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Με συνδέσμους συμπλεκτικούς
Με συνδέσμους αντιθετικούς
Με συνδέσμους διαχωριστικούς
Με συνδέσμους συμπερασματικούς
Με συνδέσμους αιτιολογικούς
Γ'. ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Ονοματικές προτάσεις
Επιρρηματικές προτάσεις
Αναφορικές προτάσεις
Δ'. Ο ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ - ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ
Α'. ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
Β'. ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
Γ'. ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Δ'. ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΛΕΞΕΩΝ Ή ΦΡΑΣΕΩΝ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ Α'. ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ Β'. ΤΑ ΜΟΡΙΑ
ΠΙΝΑΚΕΣ