ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Παρουσίαση

Στον παρόντα τόμο ο συγγραφέας εκθέτει τις σύγχρονες αντιλήψεις για την επίδραση της επιστήμης στο δίκαιο, αναπτύσσοντας ενδιαφέροντα και συχνά πρωτότυπο προβληματισμό. Αναλύει με πληρότητα και με στέρεη και συνεπή νομική σκέψη, αλλά και με γενικότερη επιστημονική "φιλοσοφική" θεμελίωση, όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την έννοια των περιβαλλοντικών κινδύνων και με τις μεθόδους προσδιορισμού και αντιμετώπισής τους. Πρόκειται για τη μόνη μέχρι αυτή τη στιγμή ολοκληρωμένη μελέτη για το θέμα αυτό. Ο υπότιτλος της μελέτης, "διαπλοκή επιστήμης, δικαίου και πολιτικής", υποδηλώνει την πολύπλευρη και πολυπρισματική προσέγγιση του θέματος και ανταποκρίνεται πλήρως στο περιεχόμενο του βιβλίου. Αναπτύσσεται ο ρόλος της επιστήμης, την οποία ο συγγραφέας προσεγγίζει ως κοινωνικό θεσμό που διαπλέκεται με το δίκαιο, με την άξια προσοχής διατύπωση της άποψης ότι η επιστημονική γνώση παράγεται στο πλαίσιο συγκεκριμένου κοινωνικοοικονομικού χώρου και πολιτιστικού τοπίου, χαρακτηρίζεται από σχετικότητα και εγγενώς ελλειμματικό χαρακτήρα, είναι προσωρινή και, πάντως, δεν οδηγεί σε μία, μόνη και αναμφισβήτητη, αλήθεια. Η συμβολή του βιβλίου στην πληρέστερη κατανόηση της εννοίας του περιβαλλοντικού κινδύνου είναι σημαντική. Και με δεδομένο ότι η έννοια αυτή και το πλέγμα των διατάξεων που αφορούν τον εντοπισμό και την αντιμετώπισή των περιβαλλοντικών κινδύνων βρίσκεται στον πυρήνα του περιβαλλοντικού δικαίου, ο τόμος συμβάλλει ευρύτερα στην κατανόηση της ουσίας και των ιδιαιτεροτήτων του κλάδου αυτού του δικαίου. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
Οι επιστήμες στο πλαίσιο του "λογικού θετικισμού"
Οι επιστήμες στο πλαίσιο της μετανεωτερικότητας
Η εσωτερική αμφισβήτηση
Η εξωτερική αμφισβήτηση
Οι έννοιες της διαψευσιμότητας και του παραδείγματος
Το ρεύμα της "συνπαραγωγής"
Το τέλος της βεβαιότητας
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Το δίκαιο στο πλαίσιο του "λογικού θετικισμού"
Το δίκαιο στο πλαίσιο του "πλουραλισμού των αληθειών"
Τα όρια μεταξύ επιστήμης, δικαίου και πολιτικής
Η ισομορφία της επιστήμης και του δικαίου
Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑΣ
Η "Νέα Οικολογία": τα χαρακτηριστικά και η "ευρετική" λειτουργία της
Κατηγοριοποιήσεις της αβεβαιότητας
Η επιστημονική και η ηθική ορθολογικότητα
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ "ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΛΗΘΕΙΩΝ"
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Πολυπλοκότητα και δυναμικότητα
Επιστημονική αβεβαιότητα
Το βάρος απόδειξης
Το περιεχόμενο της απόδειξης
Τα κριτήρια ή μέτρα ή ποσοστό απόδειξης
Τα νομικά τεκμήρια
Η προφύλαξη
Ο ορισμός της αρχής της προφύλαξης
Προϋποθέσεις εφαρμογής της αρχής της προφύλαξης
Το κατώφλι
Η αρχή της προφύλαξης σε σχέση με την αρχή της αναλογικότητας
Το διεθνές δίκαιο
Το κοινοτικό δίκαιο
Το status της αρχής της προφύλαξης
Το διεθνές δίκαιο
Το Κοινοτικό δίκαιο
Η αρχή της προφύλαξης στην ελληνική έννομη τάξη
Αποτίμηση και δυναμική της αρχής της προφύλαξης
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΟΡΙΖΟΝΤΙΟ
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Σύντομο ιστορικό μιας δυναμικής έννοιας
Η ατομική πρόσληψη του κινδύνου
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η ορθολογική πρόσληψη και επιλογή
Η θεωρία της προσδοκίας
Η θεωρία της πολιτισμικής γνώσης (το ψυχομετρικό παράδειγμα)
ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ
Η κοινωνία του κινδύνου
Ο κίνδυνος ως σύνθετο φυσικό και κοινωνικο-πολιτικό γεγονός
Η επιστημονική και η τοπική-λαϊκή γνώση
Η "κανονιστική" επιστήμη
Οι αρχές της εμπειρογνωμοσύνης, της διαφάνειας και της ανεξαρτησίας
Ο κίνδυνος και το δίκαιο
Κριτήρια για τη διαμόρφωση του κανονιστικού χαρακτήρα του κινδύνου
Ο αποδεκτός κίνδυνος: το θεμέλιο της σύγχρονης
διακυβέρνησης των περιβαλλοντικών κινδύνων
Ο κίνδυνος ως ζημία
Η πρόκληση φόβου για βλάβη της υγείας από την έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
Ο φόβος από την έκθεση σε κίνδυνο ως παράγοντας μείωσης της αξίας της ιδιοκτησίας
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η πρόγνωση των σημαντικών επιπτώσεων
Το περιεχόμενο της πρόγνωσης
Η πρόγνωση κατά το στάδιο "scoping"
Ο "ενδεχόμενος σημαντικός κίνδυνος" για το περιβάλλον
Η νομική έννοια του "ενδεχόμενου σημαντικού κινδύνου" στις Η.Π.Α.
Η νομική έννοια του "ενδεχόμενου σημαντικού
κινδύνου" στην Ε.Ε.
Ο προσδιορισμός του "σημαντικού κινδύνου" in concreto
Η ποιότητα της ΜΠΕ
Οι εναλλακτικές λύσεις
Οι ρυθμίσεις για τις εναλλακτικές λύσεις
Ερμηνευτικά προβλήματα των ρυθμίσεων
Η συμμετοχή του κοινού και η διαβούλευση
Οι ρυθμίσεις για τη συμμετοχή και τη διαβούλευση
Οι ρυθμίσεις για τη λήψη απόφασης
ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η εκτίμηση του κινδύνου
Οι παράμετροι της εκτίμησης του κινδύνου
Ο εντοπισμός του κινδύνου
Η εκτίμηση δόσης-απόκρισης
Η εκτίμηση της έκθεσης
Ο χαρακτηρισμός του κινδύνου
Η εκτίμηση του κινδύνου και η αναγκαιότητα συμμετοχής του κοινού
Η διαχείριση του κινδύνου: πόσο ασφαλές είναι αρκετά ασφαλές
Η διαχείριση του κινδύνου στην Ε.Ε.
Βασικά στοιχεία του γενικού πλαισίου
Ο δικαστικός έλεγχος των πράξεων ή παραλείψεων των Κοινοτικών οργάνων και οργανισμών
Η διαχείριση του κινδύνου στις ΗΠΑ
Απόπειρες μεταρρύθμισης: από τη ρύθμιση στην απορύθμιση
Τα βασικά σημεία της μεταρρύθμισης
Η ανάλυση κόστους/οφέλους: μια μέθοδος απορύθμισης και αποδυνάμωσης των κανόνων προστασίας
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ