ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΝΟΗΣΗ

Παρουσίαση

Πώς αρθρώνονται οι σχέσεις νόησης και γλώσσας σε διάφορα επιστημονικά πεδία; Αποτελεί η γλώσσα αυτόνομο μηχανισμό του νου ή διαπλέκεται με μη γλωσσικές όψεις της νόησης; Σε ποιο βαθμό θεμελιώνεται η νόηση στη γλώσσα; Είναι το νόημα απεριόριστο ή δεσμεύεται από κοινωνικές παραμέτρους και από την προεννοιολογική εμπειρία; Η μεταφορικότητα της σκέψης συνεπάγεται την αυθαιρεσία των νοημάτων ή έχει τις ρίζες της στο κοινό σωματικό βίωμα των ανθρώπινων όντων; Πώς παρουσιάζεται η συνάρτηση νόησης και γλώσσας στο υπόδειγμα της ψυχανάλυσης; Πώς ορίζουν λοιπόν τα διάφορα πεδία τη νόηση και τι εννοούν όταν μιλούν για γλώσσα; Είναι δυνατός ο διάλογος μεταξύ τους και η ανεύρεση κοινών όρων πραγμάτευσης ή, όπως υποστηρίζει μια ορισμένη παράδοση, μόνο η ειρηνική συνύπαρξή τους;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα, με τα οποία καταπιάνονται έλληνες και ελληνίδες συγγραφείς σ' αυτό τον τόμο. Οι απόπειρες εκκινούν από διαφορετικούς επιστημονικούς και φιλοσοφικούς κλάδους και από συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες οπτικές. Η βασική πρόθεση, όπως καταγράφεται στην εισαγωγή, είναι να φανεί ότι τα αιτήματα διαλόγου που εγείρονται σήμερα οφείλουν την ύπαρξή τους σε ρωγμές και αναπροσανατολισμούς των σχετικών προσεγγίσεων. Τα κείμενα του τόμου αντανακλούν τις δυσκολίες του διαλόγου, αναδεικνύοντας, ταυτόχρονα, σημεία γόνιμης συνάντησης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Δήμητρα Κατή - Ψυχολογία και γλώσσα
Κώστας Παγωνδιώτης - Υπάρχει γλώσσα της σκέψης;
Περικλής Βαλλιάνος - Ο δυισμός νοήματος και γλώσσας και η θεωρητική χρησιμότητά του
Σπύρος Πετρουνάκος - Ιδιωτικό ή προσωπικό νόημα;
Αριστείδης Μπαλτάς - Ο Wittgenstein και το a priori της γλώσσας
Μαριάννα Κονδύλη - Σημειωτική διαδικασία και ανθρώπινη πρακτική: μερικά διδάγματα για (και από) τη γλωσσολογία
Κική Νικηφορίδου - Η μεταφορικότητα της σκέψης: φιλοσοφικές και γλωσσολογικές προσεγγίσεις
Σοφία Μαρμαρίδου - Γλώσσα και νόηση: μεταφορές στον χρηματιστηριακό λόγο
Αναστάσιος-Φοίβος Χριστίδης - Όψεις της μεταφοράς
Μαρία Θεοδωροπούλου - Γλώσσα και συναίσθημα: τα αντικείμενα του φόβου
Μάριος Μαρκίδης - Σχετικά με την άγλωσση γλώσσα
Θανάσης Τζαβάρας - Σημειώσεις περί μητρικής γλώσσας από ψυχαναλυτική άποψη
Οι συγγραφείς του τόμου
Ευρετήριο κύριων ονομάτων