Ο ΧΩΡΟΣ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Παρουσίαση

Τα μουσεία ανήκουν στα κτήρια-σύμβολα των αρχών του 21ου αιώνα, τόσο για την αρχιτεκτονική ετερογένειά τους όσο και για το εύρος των πολιτιστικών στόχων που υπηρετούν.
Τα ερωτήματα που θέτει το βιβλίο είναι: Πώς η αρχιτεκτονική επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τα μουσεία; Πώς σχετίζεται με την "τέχνη του εκθεσιακού σχεδιασμού"; Η απάντηση, κατά τη συγγραφέα, είναι εν πολλοίς "μέσω του χώρου". Προσεγγίζοντας τον χώρο ως κοινή γλώσσα του κτηρίου και της έκθεσης, και επομένως ως κοινό σημείο αναφοράς αρχιτεκτονικής και μουσειολογίας, μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα τον ιδιαίτερο χωρικό, οπτικό, νοητικό και κοινωνικό χαρακτήρα κάθε μουσείου. Η συγγραφέας εξηγεί, για παράδειγμα, πως κάποια μουσεία δημιουργούν στους επισκέπτες την αίσθηση της προσωπικής εξερεύνησης ενώ άλλα έχουν κυρίως διδακτικό χαρακτήρα, πώς η επίσκεψη σε ορισμένα μουσεία μετατρέπεται σε χωρική εμπειρία ενώ σε άλλα σε κοινωνικό γεγονός.
Το βιβλίο αρχίζει με ιστορική αναδρομή στην εξέλιξη του μουσείου ως κτηρίου και ως οργανωμένου χώρου, καθώς και στην παράλληλη εξέλιξη των εκθεσιακών αντιλήψεων. Εν συνεχεία, επικεντρώνεται στη σε βάθος μελέτη επιλεγμένων σύγχρονων μουσείων, αναλύοντας την αρχιτεκτονική του χώρου, το εκθεσιακό σκεπτικό, τη συμπεριφορά των επισκεπτών. Συνδυάζοντας τη διαισθητική παρατήρηση με τη λεπτομερή περιγραφή και ανάλυση, αναπτύσσει μια μεθοδολογία για τη μελέτη των μουσείων και καταλήγει προτείνοντας ένα θεωρητικό μοντέλο για την ερμηνεία τους.
Θεωρητικά εξοπλισμένο, μεθοδολογικά καινοτόμο, πλούσια εικονογραφημένο, το βιβλίο αυτό συνιστά βασικό έργο, τόσο για αυτούς που δημιουργούν και μελετούν τα μουσεία (αρχιτέκτονες, επιμελητές και μουσειολόγους, φοιτητές) όσο και για εκείνους που επισκέπτονται τα μουσεία και αποτελούν το κοινό τους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
1 Το μουσείο ως κτηριακός τύπος
Αρχαιότητα: δημόσιοι χώροι για συλλογή και έκθεση αντικειμένων
Αναγέννηση: μετάβαση από τους δημόσιους στους ιδιωτικούς χώρους συλλογής και έκθεσης
16ος αιώνας: η εμφάνιση διαφορετικών τύπων χώρων έκθεσης
Τέλη 17ου-18ος αιώνας: η ιδέα του δημόσιου μουσείου
18ος αιώνας: το μουσειακό κτήριο ως αντικείμενο μελέτης και συνειδητού σχεδιασμού
19ος αιώνας: καθιέρωση μιας αρχιτεκτονικής τυπολογίας
Δεύτερο μισό του 19ου-αρχές του 20ού αιώνα: ένας νέος τύπος μουσειακού κτηρίου
20ός αιώνας: "μοντέρνο" μουσείο και αντιτυπολογικές αναζητήσεις
Δεύτερο μισό του 20ού αιώνα: παράδοση και πρωτοπορία
Τέλη του 20ού αιώνα-αρχές του 21ου αιώνα: κοινά θέματα σε ετερογένεια μορφών
Από το προτυπολογικό στο μετατυπολογικό στάδιο
2 Η έκθεση ως παρουσίαση στον χώρο
16ος-18ος αιώνας: το "δωμάτιο με αξιοπερίεργα αντικείμενα" ως "κείμενο προς ανάγνωσιν"
Τέλη 18ου και 19ος αιώνας: συγκρότηση του νοήματος με τη χωρική διάταξη των αντικειμένων σε αλληλουχία χώρων
20ός αιώνας: ριζικές αλλαγές και αντίρροπες τάσεις
Πρόσφατες αλλαγές στον εκθεσιακό σχεδιασμό και χωρικές τους συνέπειες
Συνειδητοποίηση της χωρικής διάστασης στη σύγχρονη βιβλιογραφία μουσειολογίας και ιστορίας της τέχνης
Η ανάγκη για συστηματική προσέγγιση του χώρου
3 Το μουσείο ως οργανωμένος χώρος
Τυπολογικές και συγκριτικές προσεγγίσεις
Ο χώρος ως συγκεκριμένο θέμα: η οργάνωση της κυκλοφορίας
Ο χώρος ως ενοποιητικό θέμα: συντακτικές μελέτες μουσείων
Συνδέοντας συντακτικές έννοιες με μουσειολογικές αντιλήψεις για τον χώρο
4 Αναλύοντας τον χώρο του μουσείου
Βασικές συντακτικές έννοιες
Θεωρητική αφετηρία της μελέτης
Μεθοδολογική αφετηρία της μελέτης
Πίνακες δεδομένων
5 Άξονες και οπτικά πεδία: ο χώρος αναδεικνύει τα αντικείμενα και τα αντικείμενα αναδεικνύουν τον χώρο
Περιγραφή
Η χωρική δομή των κτηρίων
Η χωρική συμπεριφορά των επισκεπτών
Η χωρική διάταξη των συλλογών
Ο χαρακτήρας της μουσειακής εμπειρίας
6 Ιεραρχία και αλληλουχία: το μουσείο ως "πόλη" και ως "μηχανή"
Περιγραφή
Η χωρική δομή των κτηρίων
Η χωρική συμπεριφορά των επισκεπτών
Η χωρική διάταξη των συλλογών
Ο χαρακτήρας της μουσειακής εμπειρίας
Ο επίλογος ως νέα αρχή
7 Κανόνες και επιλογές: προκαθορισμένα μηνύματα και πολυδιάστατη εμπειρία
Περιγραφή
Η χωρική δομή των κτηρίων
Η χωρική διάταξη των συλλογών
Η χωρική συμπεριφορά των επισκεπτών
Ο χαρακτήρας της μουσειακής εμπειρίας
8 Θεωρητική σύνθεση: μια μέθοδος ανάγνωσης του χώρου του μουσείου
Μια σύντομη συγκριτική ανασκόπηση των μελετών περίπτωσης από τη σκοπιά της χωρικής συμπεριφοράς των επισκεπτών
Οι βασικές διαστάσεις της χωρικής ετερογένειας στα μουσεία
Οι βασικές διαστάσεις της ετερογένειας στις εκθεσιακές στρατηγικές
Θεωρητική σύνθεση
Ένας τρόπος σκέψης για τον χώρο
9 Επίλογος; προχωρώντας μπροστά, κοιτάζοντας προς τα πίσω
Από τον "λειτουργικό" στον "διαδραστικό" χώρο
Χωρική εμπειρία και η συγκρότηση του νοήματος
Διαδραστικότητα και η χωρική έννοια του μουσείου
Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Προέλευση εικόνων
Ευχαριστίες