ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Ο Μέγας Αλέξανδρος, με την αύρα του θρύλου πού ο ίδιος καλλιέργησε και με την οποία φρόντισε πολύ συνειδητά, ενόσω ακόμα ζούσε, να περιβάλει τον εαυτό του, έκανε γενιές ολόκληρες ιστορικών, πολιτικούς άνδρες και καθημερινούς ανθρώπους να ονειροπολούν, γοητευμένοι από τις περιπέτειές του σε μακρινές χώρες. Το "Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου" είναι αδιάψευστος μάρτυρας της δυνατής έλξης που άσκησαν και ασκούν τα κατορθώματα του Κατακτητή.
Αυτή η μυθιστορηματική βιογραφία, στημένη με σπαράγματα του αρχαίου θρύλου, έγινε γρήγορα μπεστ σέλερ: από την Αλεξάνδρεια, τον τόπο καταγωγής της, διαδόθηκε σε πλήθος πόλεις της Ευρώπης και της Ασίας, όπου μεταφράστηκε, διασκευάστηκε, μεταπλάστηκε σε τριάντα περίπου γλώσσες. Επομένως η ανάδυση στα τέλη της αρχαιότητας αυτού του έργου, που η παράδοση μάς το μεταβίβασε παραπλανητικά υπό το όνομα του Καλλισθένη, αποτελεί γεγονός κρίσιμο για την ιστορική πορεία του μύθου του Αλέξανδρου. Στην ίδια την Ελλάδα, το "Μυθιστόρημα", κείμενο ζωντανό, δεν έπαψε να μεταμορφώνεται στο πέρασμα των αιώνων: από διασκευή σε διασκευή, η λαϊκή φαντασία προσαρμόζει και αναπλάθει τη μορφή του Κατακτητή για να τον κάνει να ταιριάζει καλύτερα στα ιδεώδη και τις αξίες κάθε εποχής. Είτε ως υπόδειγμα βασιλέως, είτε ως τρομερό παιδί, είτε ως παραβατικός τυχοδιώκτης και κυνηγός της περιπέτειας που αψηφά τα όρια, είτε, τέλος, ως πιστός ομολογητής, ο μυθιστορηματικός Αλέξανδρος, ενεργώντας όπως επιτάσσουν κάθε φορά οι νέες περιπέτειες της πλοκής, απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από το ιστορικό πρότυπό του, προσλαμβάνοντας φανταστικά χαρακτηριστικά. Την πολυδαίδαλη αυτή πορεία μεταμόρφωσης του ήρωα παρακολουθεί το βιβλίο της Κορίν Ζουαννό. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ Α'
Γέννηση του "Μυθιστορήματος"
Η διασκευή α στις διάφορες φάσεις της
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Ένα κείμενο με περίπλοκη προέλευση
1. Η διασκευή και οι μάρτυρές της
2. Το ζήτημα των πηγών
3. Πότε γράφτηκε το Μυθιστόρημα;
4. "Κέντρων" χωρίς ενότητα ή λογοτεχνικό έργο;
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Το Μυθιστόρημα και η Αίγυπτος
1. Νεκτανεβώ
2. Ο Αλέξανδρος ως νέος φαραώ
3. Απόηχοι από την αιγυπτιακή πραγματικότητα
4. Το Μυθιστόρημα και οι θεοί της Αιγύπτου
5. Μια αιγυπτιοκεντρική διήγηση
6. Το "Μυθιστόρημα" και η μαγεία
7. Είναι η ιστορία της βασίλισσας Κανδάκης αιγυπτιακό επεισόδιο;
ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Το Μυθιστόρημα και η ιστορική παράδοση
1. Συγκλίσεις
2. Χρονικές μεταθέσεις
3. Μακρινοί απόηχοι ή παραμορφώσεις;
4. Συγχωνεύσεις και απλοποιήσεις
5. Αναχρονισμοί
6. Ιστορικές μεταθέσεις
7. Τα πραγματοποιημένα όνειρα
8. Ηθελημένες σιωπές και ανάπλαση με χαρακτήρα εγκωμίου
ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η κατασκευή ενός νέου μύθου
1. Ο Αλέξανδρος ως ιδανικός βασιλιάς
2. Ο θείος ανήρ
3. Ο Αλέξανδρος ως τρομερό παιδί και ήρωας "πολύμητις"
4. Βαδιστής και χωρομέτρης
5. Ο Αλέξανδρος στις εσχατιές του κόσμου
6. Ένα λογοτεχνικό πρόσωπο σε αναζήτηση νοήματος
(α) Ο ήρωας και ο θάνατος
(β) Το μυστήριο των καταβολών
ΜΕΡΟΣ Β'
Οι μεταμορφώσεις του "Μυθιστορήματος" στο Βυζάντιο
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η διασκευή β
1. Ελληνική ανάπλαση
2. Ομοιογενέστερη και απλούστερη παραλλαγή
3. Ίχνη χριστιανικής λογοκρισίας
4. Επίταση της εγκωμιαστικής διάστασης
5. Ανάπλαση με ιστορικίζουσες προθέσεις
6. Η διόγκωση του μυθογραφικού υλικού
7. Το κείμενο L: άτυπη παραλλαγή της διασκευής β
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η διασκευή λ
1. Τα αποφθέγματα
2. Γώγ και Μαγώγ
3. Το θαυμαστό στοιχείο
(α) Τα προφητικά δένδρα
(β) Ο Αλέξανδρος στης βασίλισσας Κανδάκης
ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η διασκευή ε
1. Σταθερά στοιχεία και νεωτερισμοί
(α) Η διασκευή ε και οι προγενέστερες εκδοχές του "Μυθιστορήματος"
(β) Ο νεωτεριστικός χαρακτήρας της διασκευής ε
(γ) Ανιστορική τροπή
2. Ηρωοποιημένη εκδοχή
3. Ο Αλέξανδρος ως βυζαντινός αυτοκράτορας
(α) Ο Αλέξανδρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες
(β) Οι πρέσβεις του Δαρείου
(γ) Η παραμονή στη Ρώμη
(δ) Ο Αλέξανδρος και οι αυτοκρατορικές αρετές
(ε) Είναι η διασκευή ε κάτοπτρο ηγεμόνος;
4. Ένας εκχριστιανισμένος Αλέξανδρος
(α) Ο Αλέξανδρος στην Ιερουσαλήμ
(β) Εκχριστιανισμένη εκδοχή της παραμονής στην Αίγυπτο
(γ) Γώγ και Μαγώγ
(δ) Άλλα σημάδια εκχριστιανισμού
i. Η τύχη των ειδωλολατρικών θεών
ii. Οι τέσσερις φίλοι του Αλέξανδρου
5. Ηθικοπλαστική εκδοχή
6. Αισθηματική εκδοχή
7. Η παιδεία του συγγραφέα της ε
ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η διασκευή γ
1. Έργο συνονθύλευμα
2. Η τεχνική της σύνθεσης
3. Κριτήρια επιλογής
4. Ποια είναι η προσωπική συνεισφορά του συντάκτη της γ;
5. Ποια είναι τελικά ή ποιότητα της εργασίας;
6. Διασκευή με ασαφή περιγράμματα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ (θεών, ηρώων και ιστορικών προσώπων)
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ