ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Παρουσίαση

Μέσα στη σύγχρονη πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης η εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την καταναγκαστική εργασία και το εμπόριο οργάνων έχει αναγνωριστεί ευρέως ως διεθνές πρόβλημα με πολιτικές, δικαιϊκές, κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις, ενώ ο συνολικός αριθμός των προσώπων που ζουν σε συνθήκες εκμετάλλευσης παγκοσμίως υπολογίζεται ότι αγγίζει τα 12,3 εκατομμύρια. Χωρίς αμφιβολία, η εμπορία ανθρώπων συνιστά μορφή οργανωμένου εγκλήματος και άπτεται σε μεγάλο βαθμό της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Κυρίως όμως, αποτελεί αδίκημα που στρέφεται κατά προσώπων, θίγοντας τον πυρήνα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αξίας και γι' αυτό έχει χαρακτηριστεί ως σύγχρονη μορφή δουλείας.
Με αυτά τα δεδομένα, η παρούσα μελέτη αναδεικνύει την αδυναμία της μέχρι πρόσφατα επικρατούσας κατασταλτικής προσέγγισης να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το φαινόμενο και καταγράφει τη σύγχρονη τάση στο διεθνές και ευρωπαϊκό κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο για ανθρωποκεντρική αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων. Προσδιορίζει το περιεχόμενο της προσέγγισης αυτής υπό το πρίσμα του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως δε της απαγόρευσης της δουλείας και των βασανιστηρίων, και αναδεικνύει τις υποχρεώσεις των κρατών για την πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και την προστασία των θυμάτων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η εμπορία ανθρώπων ως διεθνές οργανωμένο έγκλημα: Η παραδοσιακή κατασταλτική προσέγγιση
Κεφ.Ι: Η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη μετανάστευση
1. Η εμπορία ανθρώπων και οι πολιτικές διαχείρισης της μετανάστευσης
Α. Η μεταναστευτική πολιτική ως εργαλείο καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων
Β. Η αδυναμία των αυστηρών μεταναστευτικών πολιτικών να καταπολεμήσουν την εμπορία ανθρώπων
§2. Η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη διακίνηση μεταναστών
Α. Η εννοιολογική σύγχυση - Η σημασία και οι έννομες συνέπειες της διάκρισης
Β. Τα εφαρμοστέα κείμενα ως εργαλεία εννοιολογικής διάκρισης
Γ. Τα κριτήρια της εννοιολογικής διάκρισης
1. Η συναίνεση ως κριτήριο διάκρισης
2. Ο εξαναγκασμός ως κριτήριο διάκρισης
3. Η εκμετάλλευση ως κριτήριο διάκρισης
Κεφ.II: Η εμπορία ανθρώπων και το οργανωμένο έγκλημα
§1. Το διεθνές και κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο αντιμετώπισης της εμπορίας ανθρώπων ως μορφής οργανωμένου εγκλήματος
Α. Τα ισχύοντα κείμενα
1. Στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών
α. Η Σύμβαση του 1949: μία ξεπερασμένη προσέγγιση
β. Η Σύμβαση του Παλέρμο: το σύγχρονο πλαίσιο δίωξης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος
γ. Το Πρωτόκολλο του Παλέρμο: ειδικές ρυθμίσεις για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων
2. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
α. Η νομική βάση του παράγωγου δικαίου της ΕΕ για την εμπορία ανθρώπων
β. Η Απόφαση Πλαίσιο του 2002
γ. Η Οδηγία του 2004
Β. Οι κυριότερες υποχρεώσεις των κρατών σύμφωνα με τα ισχύοντα κείμενα
1. Η ποινικοποίηση του αδικήματος
2. Η ενίσχυση και η εκπαίδευση των αστυνομικών και δικαστικών αρχών
3. Η διεθνής συνεργασία
Γ. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο
§2. Οι πολιτικές εφαρμογής της κατασταλτικής προσέγγισης: τα κατασταλτικά μέτρα
Α. Ο συνοριακός έλεγχος: Μέτρα και προβληματισμοί
1. Τα μέτρα αυστηρού ελέγχου των συνόρων
α. Σε διεθνές επίπεδο
β. Σε κοινοτικό επίπεδο: Το σύστημα Σένγκεν
2. Οι αδυναμίες των συνοριακών ελέγχων και τα δικαιώματα του ανθρώπου
α. Σε διεθνές επίπεδο
β. Σε κοινοτικό επίπεδο
Β. Η συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών: Μέτρα και προβληματισμοί
1 Η σύσταση και λειτουργία συστημάτων συλλογής πληροφοριών
2. Οι αδυναμίες του συστήματος και τα δικαιώματα του ανθρώπου
Γ. Η δικαστική συνεργασία: Μέτρα και προβληματισμοί
1. Τα εφαρμοζόμενα μέτρα για την προώθηση της δικαστικής συνεργασίας
α. Σε διεθνές επίπεδο
8. Σε κοινοτικό επίπεδο: το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης
2. Τα ζητήματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου
α. Η απαγόρευση των βασανιστηρίων
β. Το δικαίωμα στη ζωή
γ. Το δικαίωμα στη δίκαιη δίκη
δ. Το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή
Κεφ.III. Οι ανεπάρκειες της κατασταλτικής προσέγγισης
§1. Η πρόληψη της εμπορίας ανθρώπων
Α. Η ανεπάρκεια της έρευνας και της συλλογής στοιχείων
Β. Η ανεπαρκής αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων
1. Στις χώρες προέλευσης
α. Η φτώχια και άλλοι κοινωνικό-οικονομικοί παράγοντες
β. Η πολιτική αστάθεια και οι ένοπλες συρράξεις
2. Στις χώρες προορισμού
α. Η καταπολέμηση της ζήτησης
β. Η έλλειψη νόμιμων μεταναστευτικών επιλογών
§2. Η προστασία των θυμάτων
Α. Οι αδυναμίες του κανονιστικού πλαισίου
1. Το Πρωτόκολλο του Παλέρμο
2. Η Απόφαση-Πλαίσιο του 2002
3. Η Οδηγία του 2004
Β. Η συνειδητοποίηση της ανάγκης υιοθέτησης ανθρωποκεντρικής προσέγγισης
1. Σε οικουμενικό επίπεδο
α. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών
β. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας
γ. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης
2. Σε περιφερειακό ευρωπαϊκό επίπεδο
α. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη
β. Το Συμβούλιο της Ευρώπης
Ι. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση
α. Η νομοθεσία
β. Το θεσμικό πλαίσιο
γ. Οι πολιτικές δράσεις
4. Σε εθνικό επίπεδο
α. Στις χώρες προορισμού
β. Στις χώρες προέλευσης
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η εμπορία ανθρώπων ως παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου: Οι σύγχρονες ανθρωποκεντρικές τάσεις
Κεφ.Ι: Η εμπορία ανθρώπων και οι διεθνείς συμβάσεις προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου [...]
Κεφ.II: Η εμπορία ανθρώπων και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του ΟΗΕ
Κεφ.ΙΙΙ: Η εμπορία ανθρώπων και το νέο ανθρωποκεντρικό κ