ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ

Παρουσίαση

Η αυτορρύθμιση διεκδικεί ολοένα και περισσότερη ρυθμιστέα ύλη, υποσχόμενη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ευελιξία και λιγότερο αυταρχισμό. Μολονότι το εναλλακτικό αυτό πρότυπο κοινωνικής ρύθμισης έχει εδραιωθεί και συμβιώνει αρμονικά με τους κανόνες που θέτουν τα όργανα του κράτους σε πολλές περιοχές της κοινωνικής ζωής μας, ορισμένοι αμφισβητούν την ικανότητά της να διασφαλίζει πλήρως την ισονομία και τις ελευθερίες, στις οποίες ανάγεται η νομιμοποίηση του νομοθέτη σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα. Είναι άραγε δικαιολογημένη αυτή η επιφυλακτικότητα; Μπορεί ο τύπος αυτός κοινωνικής ρύθμισης να ενταχθεί επωφελώς μέσα σε παραδοσιακές δικαιοταξίες, μεταγγίζοντας στο εσωτερικό τους την ευελιξία και την αμεσότητα που τον διακρίνει; Υπάρχουν πεδία της κοινωνικής ζωής που προσφέρονται προνομιακά στην αυτορρύθμισή τους; Τα ερωτήματα αυτά και η επιτακτική ανάγκη να οριοθετηθεί το φαινόμενο της αυτορρύθμισης απασχόλησαν το Γ' Επιστημονικό Συμπόσιο του "Ομίλου Αριστόβουλος Μάνεσης", που έγινε τον Φεβρουάριο του 2003 στο Καρπενήσι.
Ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, ερευνητές και νέοι επιστήμονες που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, όπως οι τεχνολογίες της πληροφορίας, η έρευνα αγοράς και πολιτικής γνώμης, η πειραματική γενετική βιολογία, το συνταγματικό δίκαιο και η κοινωνιολογία του δικαίου, προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων ενός κοινωνικού και πολιτικού φαινομένου που μεταβάλλει ουσιωδώς τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την οργάνωση της κοινωνικής μας συμβίωσης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
-Πόσο αντέχει ακόμη η πυραμίδα;
Θ.Κ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Ο νομικός μονισμός
Αυτορρύθμιση: Μύθος και πραγματικότητα
Οι χώροι της αυτορρύθμισης
Κριτική νομική θεωρία και αυτορρύθμιση
Αυτορρύθμιση: προοπτικές της κοινωνίας των πολιτών και αξίες του κράτους δικαίου
Γ. ΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Εισαγωγή
Η πολυμορφία της αυτορρύθμισης. Υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των διαφόρων περιπτώσεων αυτορρύθμισης;
Αυτορρύθμιση και δημόσια διοίκηση: ο κίνδυνος σύγχυσης και ασάφειας
Τα κριτήρια της αυτορρύθμισης: ευνομία και δημοκρατία
Η αυτορρύθμιση και ο καταμερισμός γνώσης και έργου στη σύγχρονη δημοκρατία
Συμπέρασμα
Αυτορρύθμιση και συνταγματικές αρχές στο πεδίο της δημόσιας επικοινωνίας
ΙΦ. ΚΑΜΤΣΙΔΟΥ
Α. Η αυτορρύθμιση του πεδίου των Μ.Μ.Ε. ως παράμετρος του θεσμικοπολιτικού τους ρόλου στα νεωτερικά πολιτεύματα
Β. Η αυτορρύθμιση των ηλεκτρονικών Μ.Μ.Ε. και η μετάβαση από την πυραμίδα των πηγών του δικαίου σε ένα δίκτυο κανονιστικών ρυθμίσεων
Αυτορρύθμιση και εταιρική διακυβέρνηση στο πλαίσιο της σύγχρονης διοίκησης επιχειρήσεων
Β. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ι. Εισαγωγή - ορισμός
II. Παραδοσιακές εκφάνσεις αυτορρύθμισης στο χώρο του εταιρικού δικαίου
III. Νέες εκφάνσεις αυτορρύθμισης στο χώρο της εταιρικής διακυβέρνησης
Ο κορπορατισμός
Οι κώδικες δεοντολογίας
Ο τομέας της πιστοποίησης
Νέες πρωτοβουλίες αυτορρύθμισης
IV. Συμπεράσματα
Συλλογικά αυτόνομες ρυθμίσεις και εργασιακές σχέσεις
Γ. ΘΕΟΔΟΣΗΣ
Η συγκρότηση των συλλογικά αυτόνομων ρυθμίσεων
Η υπέρβαση του εθνικού κράτους και η απορία των συλλογικά αυτόνομων ρυθμίσεων
Ευρωπαϊκή Ένωση
Παγκοσμιοποίηση και συλλογική αυτονομία
(Αυτορ)ρύθμιση στον κυβερνοχώρο;
Λ. ΜΗΤΡΟΥ
Εισαγωγή
Κυβερνοχώρος: πεδίο πληροφόρησης ή/και επικοινωνίας
Η «ιστορική» αξίωση της αυτοδιακυβέρνησης (self-governance)
Αυτορρυθμιζόμενες και αυτορρυθμιστικές προσπάθειες και «οντότητες» του κυβερνοχώρου
Internet Engineering Task Force και η αυτόνομη ρύθμιση τεχνικών προδιαγραφών
Netiquette και «κανόνες συμπεριφοράς» στο διαδίκτυο
Η περίπτωση της ICANN
Η αυτορρύθμιση στο εσωτερικό των μηχανισμών της αγοράς
Αυτονομία και αυτοπροστασία του χρήστη: φίλτρα, «ενδυνάμωση» του χρήστη και ΕΧΙΤ...
Η «δομική» ανάγκη και τα «δομικά» όρια της αυτορρύθμισης
Η αυτορρύθμιση ως δομική ανάγκη
Η αλλαγή του «τοπίου» και του «πληθυσμού» του κυβερνοχώρου
Το ζήτημα και το όριο της νομιμοποίησης
Αυτορρύθμιση και ατομικά δικαιώματα στο δίκτυο
Ρύθμιση και αυτορρύθμιση: λάθος αφετηρία ή λάθος διχοτόμηση;
Συρρύθμιση και ελεγχόμενη αυτορρύθμιση: το ρυθμιστικό μοντέλο για την Κοινωνία της Πληροφορίας;
Ένας σύντομος επίλογος
Η αυτορρύθμιση στον πολιτισμό της διαδικτυακής επικοινωνίας: νεοφιλελεύθερη κυβερνο-αναρχία ή δημοκρατική κυβερνο-αυτονομία
Κ. ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ
Ι. Το πολιτισμικό πλαίσιο της κυβερνο-αναρχίας. Η αυτορρύθμιση ως μη-ρύθμιση II. Η αυτορρύθμιση στο πεδίο της δια-δικτυακής επικοινωνίας
III. Μία απόπειρα αποδόμησης του κυβερνο-αναρχικού επιχειρήματος
Ο κυβερνοχώρος δεν είναι κάποια υπερεδαφική επικράτεια («κάτι-εκεί-έξω»...)
Λίγα λόγια σχετικά με το ζήτημα του υπερεθνικού χαρακτήρα της διαδικτυακής επικοινωνίας «Κώδικας» στον κυβερνοχώρο και τη ραδιοτηλεόραση
Κυβερνοαναρχία ως ιδανική έκφραση της φιλελεύθερης δημοκρατίας;
Βασική βιβλιογραφία
Η βιοηθική και η ρύθμιση της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
ΕΛ. ΡΕΘΥΜΙΩΤΑΚΗ
Η βιοηθική αποτελεί ένα «εναλλακτικό» τρόπο ρύθμισης των βιοϊατρικών πρακτικών;
Η βιοηθική μεταξύ της ρύθμισης και της αυτορρύθμισης της βιοϊατρικής πρακτικής της Ι.Υ.Α.
Η ρυθμιστική λειτουργία της βιοηθικής
Η ιατρική δεοντολογία και η βιοηθική ως φαινόμενα της κανονιστικής αυτονομίας του κοινωνικού πεδίου της επιστημονικής και ιατρικής πρακτικής
Α. Η ιατρική δεοντολογία και η τυπική οριοθέτηση της κατανομής του κοινωνικού ελέγχου της ιατρικής πρακτικής [...]
Κώδικες δεοντολογίας στους πειραματισμούς με ζώα
Η αυτορρύθμιση στις εφαρμοσμένες κοινωνικές επιστήμες. Το παράδειγμα των πολιτικών δημοσκοπήσεων