ΝΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ

Παρουσίαση

(...) Το βασικό λοιπόν πρόβλημα της αρχαίας -και εννοούμε της κλασικής- γνωσιοθεωρίας είναι η αντίθεση αισθήσεων και νου, κάτι που σήμερα, λόγω και της προόδου της νευροφυσιολογίας, δεν έχει πια την ίδια σημασία, παρόλο που εμφανίζεται με διαφορετικές μορφές και εκφάνσεις -γι' αυτό και στο τέλος της έρευνας αναφερόμαστε σύντομα σε κάποιες από αυτές. Την πρώτη ολοκληρωμένη και αναπτυγμένη αποτύπωση της αντίθεσης αισθήσεων και νου τη βρίσκουμε στον πλατωνικό διάλογο «Θεαίτητο» ο οποίος βέβαια δεν φύτρωσε σε έρημη γη, αλλά σε βαθιά καλλιεργημένο έδαφος... Κάποιοι σύγχρονοι απόηχοι των αρχαίων ιδεών μας απασχολούν επίσης. Όχι επειδή πιστεύουμε ότι επιβιώνουν οι αρχαίες ιδέες, αλλά επειδή τα προβλήματα επιβιώνουν, προκαλώντας ανάλογες απαντήσεις, σχετιζόμενες φυσικά με τις εκάστοτε συνθήκες. Διαπιστώνεται έτσι η συνέχεια ενός πολιτισμού, του λεγόμενου Δυτικού, που παρά τους αιώνες που μεσολάβησαν εμμένει στις βασικές του ιδέες και παραδοχές -θετικές και αρνητικές- έστω και αν πολλές φορές λόγω των ακραίων εξελίξεών τους στις μέρες μας έχουν καταντήσει αγνώριστες.
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Προ-σωκρατικοί ή Προ-πλατωνικοί;
Οι Προ-σωκρατικοί και η γένεση της φιλοσοφίας
Οι Προ-παρμενίδειοι και η γνωσιοθεωρία
Παρμενίδης - Εμπεδοκλής: Ρητές και υπόρρητες ομοιότητες
Ο Αναξαγόρας, ο Δημόκριτος και η αναβάθμιση των αισθήσεων
Οι Πυθαγόρειοι, ο Φιλόλαος και ο αριθμός ως «μέσον»
Σοφιστές
Ο Πλάτων και η καταδίκη των αισθήσεων - «Εάλω η πόλις»
Σύγχρονοι απόηχοι
Σημειώσεις
Βιβλιογραφία