ΟΙ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ

Παρουσίαση

Καταβασίες ονομάζονται οι ειρμοί των κανόνων οι οποίοι ψάλλονται, αφού συμπληρωθεί η ανάγνωση ή ψαλμωδία του κανόνα.
Οι Καταβασίες ονομάστηκαν έτσι, γιατί κατά τα παλιά χρόνια οι χοροί των ψαλτών προκειμένου να τις ψάλλουν, κατέβαιναν από τα στασίδια τους και ενώνονταν στο κέντρο του Ναού, απ' όπου τις έψαλλαν.
Σαν καταβασίες ψάλλονται, στις ακολουθίες του όρθρου, μετά από κάθε ωδή κανόνα οι ειρμοί τους. Στα μοναστήρια, κυρίως του Αγίου Όρους, η τάξη αυτή διατηρείται σε όλες τις ακολουθίες του όρθρου και σήμερα. Ενώ στις άλλες εκκλησίες, διατηρείται σήμερα, μόνο στις ακολουθίες του όρθρου της Μεγάλης Εβδομάδος και του Πάσχα.
Όταν στον όρθρο υπήρχαν δύο κανόνες σαν καταβασία μετά από κάθε ωδή, ψάλλονταν ο ειρμός της ωδής του δεύτερου κανόνα. Αυτό το βλέπουμε και σήμερα, αν λάβουμε υπόψη μας τις Ακολουθίες των Κυριακών του Τελώνου και του Φαρισαίου, του Ασώτου, της Απόκρεω, της Τυροφάγου, της Ορθοδοξίας, όπως και της εορτής του Λαζάρου, της Μεσοπεντηκοστής κ.ά., στις οποίες υπάρχουν δύο κανόνες και ψάλλονται σαν καταβασίες οι ειρμοί του δεύτερου κανόνα.
Όταν πάλι στην ακολουθία του όρθρου υπήρχαν τρεις κανόνες, έψαλλαν σαν τελευταίο αυτόν, που οι ειρμοί του θα ψάλλονταν για καταβασίες. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγικά για τις Καταβασίες
Α'. Καταβασίες Ακινήτων εορτών
Β'. Καταβασίες Τριωδίου
Γ'. Καταβασίες Πεντηκοσταρίου
Δ'. Ωδές Κανόνων που ψάλλονται αντί Τιμιωτέρας
Ε'. Τιμιωτέρα κατ' ήχον
ΣΤ'. Προσόμοια σύντομα
Ζ'. Προσόμοια αργά