Η ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΣ

Παρουσίαση

Η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου είναι η πρώτη Ελληνίδα θεατρική συγγραφέας. Έγραφε 23 θεατρικά έργα, 9 στην ελληνική και 13 στην ιταλική γλώσσα. Έζησε στη Ζάκυνθο στις αργίες του 19ου αιώνα (1801-1832). Παρ' όλη τη σύντομη ζωή της δημιούργησε έργο μεγάλης πνευματικής αξίας, στο οποίο εξέχουσα θέση κατέχει η "Αυτοβιογραφία" της (α ' έκδοση, 1881) που, συμφωνά με ερευνητές, αποτελεί και την πρώτη αυτοβιογραφία ως είδος.
Πρόκειται για ένα αυθόρμητο λογοτεχνικό κείμενο, μέσα από το οποίο αναδύεται η δραματική μορφή μιας ρηξικέλευθης προσωπικότητας. Αποτυπώνεται σ' αυτό η απεγνωσμένη σχέση της Ελισάβετ με το τυραννικό περιβάλλον της και προβάλλεται η συντριπτική σύγκρουση αυτής της γυναίκας με το οικογενειακό και κοινωνικό κατεστημένο της εποχής της.
Η γλώσσα, ο λυρισμός, η δραματικότητα, οι έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και η ζωντανή περιγραφή των εικόνων συνθέτουν έναν συναρπαστικό δραστικό μονόλογο.
Από τα παραπάνω στοιχεία εμπνεύστηκα την ιδέα της σκηνικής μεταφοράς της "Αυτοβιογραφίας" όπως αυτή επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις "Κείμενα" (Νοέμβρης 1983) με την επιμέλεια του Κ. Πορφυρή και από τις εκδόσεις "Ωκεανίδα" (Μάρτιος 1997) με την επιμέλεια του Βαγγέλη Αθανασόπουλου. Στόχος μου είναι να προβάλω τη θεατρικότητα αυτού του κειμένου, το οποίο αποκαλύπτει την πρωτοπόρο φυσιογνωμία της Μαρτινέγκου. Εύχομαι, να της αποδοθεί κάποτε η πρέπουσα θέση της στη Νεοελληνική δραματουργία αλλά και στην προοδευτική πνευματική και κοινωνική κίνηση της εποχής της.
Το σύνολο του θεατρικού της έργου και συγκεκριμένα "Ο Φιλάργυρος" (1823) ιστορικά και δραματουργικά ταξινομείται ανάμεσα στα δυο κορυφαία έργα του Επτανησιακού Θεάτρου: τον "Χάση" του Δ. Γουζέλη (1790) και τον "Βασιλικό" του Αντωνίου Μάτεσι (1829-1830). [Από την έκδοση]