ΣΤΙΧΟΙ ΒΑΡΒΑΡΟΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Παρουσίαση

Στην παρούσα επιλογή ποιημάτων τού, λησμονημένου σήμερα, ιταλοελληνικής καταγωγής ποιητή Στέφανου Μαρτζώκη (1855-1913) έγινε προσπάθεια να συνδυαστεί το υποκειμενικό και αισθητικό με το αντικειμενικό και γραμματολογικό κριτήριο. Ταλαντευόμενος ο Μαρτζώκης ανάμεσα στον εκπρόθεσμο ρομαντισμό και τον ιδιόμορφο κλασικισμό του, και όντας στο περιθώριο του κυρίαρχου λογοτεχνικού κλίματος, άργησε να κρυσταλλώσει το προσωπικό ποιητικό στίγμα του - στη γνωστότερη και καλύτερη ενότητα ποιημάτων του, τους "Στίχους βάρβαρους". Αλλά με την ενότητα αυτή ο Μαρτζώκης ξεπέρασε τους ρομαντικούς καταναγκασμούς και τα εκφραστικά ολισθήματα των παλαιότερων ποιημάτων του.
Οι "Στίχοι βάρβαροι" μεταδίδουν τη λάμψη μιας, απροσδόκητης για τον μελαγχολικό έως σπαραξικάρδιο Μαρτζώκη, οραματικής και εξαγγελτικής αισιοδοξίας. Η εικονιστική καθαρότητα και ο συντονισμός μορφής και περιεχομένου στους "Στίχους βάρβαρους" μας μεταφέρουν μια πανεποπτική αίσθηση της φύσης και του έρωτα που διατηρεί ακόμη την ενάργεια και τη φυσικότητά της. Η ρυθμική ιδιοτροπία αυτών των περίτεχνων ποιημάτων όχι μόνο δεν τα κατέστησε τεχνητά, αλλά τα έθεσε εκτός τεχνοτροπικής παράδοσης. Το αποτέλεσμα; Μεταδίδουν την εντύπωση της ποιητικής παλαιότητας πολύ λιγότερο απ' ό,τι ο μέσος όρος των παραδοσιακών ποιημάτων της εποχής τους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ζωή του Στέφανου Μαρτζώκη. Από τη Ζάκυνθο στην Αθήνα
Η συγγραφική πορεία του Μαρτζώκη. Οι γενικές συντεταγμένες
Το ποιητικό έργο του Μαρτζώκη
Τα νεανικά ποιήματα της Ζακύνθου. Ένας καθυστερημένος ρομαντικός
Οι μπαλλάντες ή ραψωδίες. Μια προσπάθεια αντικειμενικής ποίησης
Ο "Ύμνος" στον Απόλλωνα και οι "Στίχοι βάρβαροι". Η κλασικιστική στροφή
Τα σονέτα και άλλα ποιήματα της δεκαετίας του 1890. Ένας καινούργιος κλασικορομαντισμός
Η σύγκρουση του κλασικιστή Μαρτζώκη με το συμβολισμό
Τα Νέα ποιήματα. Ο άκρατος ιδεαλισμός
Το εκδοτικό πρόβλημα
ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΝΕΑΝΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
Το κύκνειον άσμα του Λεοπάρδη
Η ζωγραφιά
Το όραμα του Δάντε
Στην Άννα
Στη Σοφία
ΜΠΑΛΛΑΝΤΕΣ Ή ΡΑΨΩΔΙΕΣ
Ο σκαφτιάς
Τα χαρτιά
Το μυστήριο
Ο χορός
ΣΤΙΧΟΙ ΒΑΡΒΑΡΟΙ
Το μέλλον
Η σημαία
Άνοιξις
[Άνοιξις]
Καλοκαίρι
Το φθινόπωρο
Ο χειμώνας
Ο Προμηθεύς
Στη Μύρρα
Ο νέος Ιάσων
Αρχαίο ειδύλλιο
Η ημέρα
Η αναδυομένη
Σ' ένα εγκληματία
ΣΟΝΕΤΑ
Τα φτερά μου
[Γλυκιά μου νύχτα, εσύ στο λογισμό μου]
[Δεν έχει πλια φτερά στην ωμοπλάτη]
Στη Ζάκυνθο
[Αν οι θεοί τ' Ολύμπου μόνο ζούνε]
Οι ποιηταί
Η εξοχή
Καρδιά και νους
[Μια κουρασμένη ανάπαψη γυρεύω]
[Συχνά τη νύχτα μόνος μου πηγαίνω]
[Όπου σκότος περσότερο, εκεί στρέφει]
Στο Χριστό
Σε μια πεθαμένη
[Στο κάθε μου φιλί που ξεκολλάει]
[Μου λες πως ζω στο μολυσμένο χώμα]
[Ποιαν άβυσσο στα μαύρα σωθικά μου]
[Την προσωπίδα βάλε, αγνή παρθένα]
[Έγειρα σκεφτικός το βλέμμα χάμου]
Νεκρή
[Στον ουρανό πλανιέται αργά η σελήνη]
Στους αρχαίους θεούς
[Κάτι ο κόσμος ποθεί, κάτι γυρεύει]
ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1890
Εις τα παιδιά μου
Το κοιμητήρι
Η Μαγδαληνή
Ζωγραφιά
Αρχαίος κόσμος
Γιούλια
Από το λεύκωμα της Δδος Φ.Ν.Α.
ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Η πάλη
Γολγοθάς
Μη με γνωρίσεις
Ουράνιοι γάμοι
Μια αγάπη
Στο Βέρδη
Κάιν
Ο Χριστός
Χριστός
Δύο ανοίξεις
Στην ιδέα, 2
Μια άνοιξη
Ο άνθρωπος στον ποιητή
Ελευθερία
Μια μέρα
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ