ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Παρουσίαση

Η Διεθνής Δικαιοσύνη, ως θεματική του διεθνούς δικαίου -αυτοτελώς ή ως μέρος της ειρηνικής επίλυσης διεθνών διαφορών- δεν αποτέλεσε κατά προτεραιότητα πεδίο μελέτης/έρευνας στην ελληνική επιστήμη. Και είναι ενδιαφέρον να παρατηρηθεί ότι, η διαπίστωση αυτή είναι αντιστρόφως ανάλογη με το διεθνές δικαιοδοτικό φαινόμενο, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει γνωρίσει μια εντυπωσιακή ανάπτυξη, ιδίως σε περιφερειακό επίπεδο. Η διαπίστωση αυτή, δεν παραγνωρίζει βέβαια την αποσπασματική μονογραφική και άλλη μελέτη επιμέρους θεσμών και διαδικασιών της Διεθνούς Δικαιοσύνης. Η ελληνική εργογραφία Διεθνούς Δικαίου καταγράφει μεν στο παρελθόν την εξαιρετική μονογραφία του Ν. Πολίτη (La justice internationale, 1925) και αργότερα τη σχετική συμβολή του Σ. Σεφεριάδη, που αντιμετώπισαν σφαιρικά τους διεθνείς δικαιοδοτικούς θεσμούς και τη λειτουργία τους. Η παρουσία, ωστόσο στην ελληνική και διεθνή ακαδημαϊκή σκηνή επιφανών διεθνολόγων (Σπυρόπουλος, Ευσταθιάδης, Τενεκίδης, Κρίσπης, Ευρυγένης, Βαλτικός, και αργότερα Ρούκουνας, Οικονομίδης, Φατούρος, Ροζάκης, κ.ά.), δεν άλλαξε τα δεδομένα, αφού οι μεγάλες συνεισφορές τους αφορούσαν κυρίως άλλες θεματικές του Διεθνούς Δικαίου και όχι μία συνολική αντιμετώπιση των θεσμών της Διεθνούς Δικαιοσύνης.
Και όμως, η μελέτη της Διεθνούς Δικαιοσύνης, ως μέσου για την επίλυση διεθνών διαφορών και ως αρχής που συμβάλλει στην προώθηση του κράτους δικαίου στη διεθνή δικαιοταξία, δεν ενδιαφέρει μόνο το πεδίο όπου δοκιμάζεται η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου, αλλά αντανακλά ή μάλλον εκφράζει και την πολιτική διεθνούς δικαίου, που (θα έπρεπε ν') ακολουθεί η Ελλάδα όλη τη μεταπολεμική περίοδο μέχρι τις μέρες μας. Μια Ελλάδα, με μεγάλα ζητήματα "ανοιχτά", που βρέθηκε, εξάλλου, συχνά διάδικος σε διαδικασίες ενώπιον διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων, γεγονός που προσδίδει στη "διεθνή δικαιοσύνη" μια ιδιαίτερη θέση και σημασία, ιδίως και σε σχέση με επιλογές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Και σ' αυτό το επίπεδο, οι αντιφάσεις ανάμεσα στον επίσημο διακηρυκτικό λόγο της Ελλάδας και των επιφυλάξεων -τελικά- στην πολιτική των πραγματοποιήσεων είναι χαρακτηριστικές.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, σε ακαδημαϊκό επίπεδο, αναδύθηκε η αντίληψη για την σημασία της διδασκαλίας και έρευνας της Διεθνούς Δικαιοσύνης, ως προνομιακό πεδίο πρακτικής εφαρμογής του διεθνούς δικαίου. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΤΑΞΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΤΑΞΙΑ
Ι. Τα θεσμικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά της διεθνούς δικαιοσύνης
Α. Περί διεθνούς δικαιοσύνης, διεθνών δικαστηρίων και διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων
Β. Τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της Διεθνούς Δικαιοσύνης
II. Διεθνής Δικαιοσύνη και Επίλυση Διεθνών Διαφορών
III. Τυπολογία διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων
IV. Θεμελιώδεις αρχές της δικαιοδοτικής επίλυσης διαφορών
V. Διεθνείς δικαιοδοτικές διαδικασίες και εκδίκαση διαφορών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΑΔΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
Ι. Η ιστορική εξέλιξη της Διεθνούς Δικαιοσύνης
II. Το έργο των συνδιασκέψεων της Χάγης 1899 και 1907
III. Το Κεντροαμερικανικό Δικαστήριο
IV. Η Διεθνής Δικαιοσύνη στο Μεσοπόλεμο
V. Η Διεθνής Δικαιοσύνη μετά το 1945
VI. Εξελίξεις μετά το 1945
VII. Όργανα και Θεσμοί μετά το 1990
VIII. Το Δικαστήριο της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών
IX. Άλλοι Θεσμοί
Χ. Δικαιοδοτικές θεσμοποιήσεις στον αφρικανικό και τον αμερικανικό χώρο
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
Ι. Η Διεθνής Διαιτησία
II. Το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης
III. Το Διεθνές Δικαστήριο
IV. Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαίου Θαλάσσης
V. Δικαστήρια Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
VI. Τα Διεθνή Διοικητικά Δικαστήρια
VII. Διεθνής Ποινική Δικαιοσύνη
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΑΠΟΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ: ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΗΜΕΡΑ: ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
Α. Τα όρια της Διεθνούς Δικαιοσύνης ή ανιχνεύοντας τις ανισότητες στη διεθνή δικαιοδοτική λειτουργία
Β. Διεθνής δικαιοσύνη, εθνικά δικαστήρια και διεθνές δίκαιο
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ