ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ

Παρουσίαση

Επανάσταση ή μεταρρύθμιση; Ειρηνικός και κοινοβουλευτικός δρόμος για τον σοσιαλισμό ή προετοιμασία μιας επαναστατικής έκρηξης; Μετασχηματισμός ή συντριβή του αστικού κράτους; Η Αριστερά στη Δύση ταλανίστηκε ανάμεσα σε αυτές τις επιλογές κατά τον 20ό αιώνα και συνεχίζει να ταλανίζεται μέχρι σήμερα.
Οι διαδοχικές ήττες των επαναστάσεων μετά τη ρωσική του 1917 έθεσαν το πρόβλημα μιας μακροχρόνιας πλειοψηφικής στρατηγικής που πιθανόν θα περιλάμβανε και την κατάκτηση της διακυβέρνησης με εκλογές. Αυτή η στρατηγική ονομάστηκε «δημοκρατικός δρόμος» προς τον σοσιαλισμό και θεωρήθηκε απότοκη του περίφημου «πολέμου θέσεων» του Γκράμσι. Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν αποτελεί αποτύπωση μιας ενιαίας στρατηγικής αλλά δύο διαφορετικών και διακριτών μεταξύ τους.
Η πρώτη εκδοχή ξεκινά από τη λογική της μαρξιστικής σοσιαλδημοκρατίας των αρχών του 20ού αιώνα (στρατηγική της «φθοράς») και ξεδιπλώνεται μέχρι τον ευρωκομμουνισμό και την Ευρωαριστερά: στο επίκεντρό της βρίσκονται οι πιο «ειρηνικές» και «θεσμικές» προσεγγίσεις του δημοκρατικού δρόμου. Ο Γκράμσι, εδώ, συναντά τον Κάουτσκι. Η στρατηγική αυτή κατέληξε τόσο σε ειρηνικές αναδιπλώσεις (π.χ. Ιστορικός Συμβιβασμός και παρακμή του ιστορικού κομμουνισμού στην Ιταλία) όσο και σε αιματηρές τραγωδίες (Χιλή, Ισπανία). Η δεύτερη εκδοχή, πολύ πιο ρευστή και ασταθής, διερευνά τις διαδοχικές αποτυχίες της επανάστασης στη Δύση, διαλέγεται με τις αντιφάσεις του Γκράμσι και τα όρια της σκέψης του Πουλαντζά, μαθαίνει από τις σύγχρονες εμπειρίες στην Ευρώπη καθώς και στη Λατινική Αμερική.
Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας αριστερής διακυβέρνησης στην Ελλάδα, που θα μπορούσε να λειτουργήσει πιλοτικά για την ευρωπαϊκή και διεθνή Αριστερά, το στοίχημα μιας επαναστατικής εκδοχής του πλειοψηφικού/δημοκρατικού δρόμου που θα έθετε το βάρος στη ρήξη με τις καπιταλιστικές και ιμπεριαλιστικές δομές, στη δυαδικότητα της εξουσίας και στην «εξωτερικότητα» των κινημάτων προς τη λογική του αστικού κρατικού μηχανισμού καθίσταται επίκαιρο και μας καλεί να το επανανακαλύψουμε. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Η συζήτηση στην ελληνική Αριστερά περί "δημοκρατικού δρόμου" (1968-2013)
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Ο ιστορικός "δημοκρατικός δρόμος" από τον Κάουτσκι έως τον Καρίγιο - η σύλληψή του μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και ευρωκομμουνισμού
Η γέννηση της θεωρίας "του δημοκρατικού δρόμου" - Σαντιάγο Καρίγιο, 1977
Καρίγιο, Στάλιν και η "μετάβαση στον σοσιαλισμό", 1936, 1977: Παγίδευση στον εξελικτικισμό
Ο κυβερνητισμός του ευρωκομμουνισμού σε περίοδο κρίσης (1968-1982)
Η στρατηγική της φθοράς και ο δημοκρατικός δρόμος (από το 1909 στο 1977)
Σύνδεση του Κάουτσκι με τον Γκράμσι του "πολέμου θέσεων"
Ο ιδιόρρυθμος "αριστερός ευρωκομμουνισμός" του Ν. Πουλαντζά
Ο "δημοκρατικός δρόμος" στον ευρωπαϊκό Νότο και η τάση εκφυλισμού της Αριστεράς
Ο "δημοκρατικός δρόμος" ως τραγωδία
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Από τον ευρωκομμουνισμό στην Ευρωαριστερά: Ο "δημοκρατικός δρόμος" ως ηθικό αξιακό σύστημα εντός του καπιταλισμού, οι εναλλακτικές δυνατότητες πραγμάτωσής του στην καπιταλιστική κρίση
Το νέο ευρωπαϊκό κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο στην περίοδο 1985-2013
Η πολιτική Αριστερά των αρχών του αιώνα στην Ευρώπη και ο "δημοκρατικός δρόμος"
Σημειώσεις Πρώτου Μέρους
Σημειώσεις Δεύτερου Μέρους
Ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Ξενόγλωσση βιβλιογραφία