ΜΑΛΑΡΜΕ: ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Παρουσίαση

«Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης είναι ένας εκπρόσωπος εκείνης της πλειάδας των Ελλήνων ποιητών που πρόσφεραν μια ζωτική και ανέλπιστη συμβολή στην παγκόσμια λογοτεχνία της εποχής μας, και το πλούσιο ποιητικό έργο του έξοχου αυτού λυρικού αποτελεί μια κορυφαία στιγμή της σύγχρονης νεοελληνικής ποίησης, βρίσκοντας αναγνώριση και έξω από την πατρίδα του. Επίσης διακρίθηκε ως ιδιοφυής μεταφραστής έργων γάλλων και ισπανών ποιητών». (Από το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής του Πανεπιστημίου της Βιέννης, που απένειμε στον Τάκη Βαρβιτσιώτη το Διεθνές Βραβείο Γκότφριντ φον Χέρντερ 1994)

«Να επιχειρήσει κανείς να μιμηθεί τον Mallarme είναι παραφροσύνη», είπε κάποτε ο Andre Gide. Να επιχειρήσει όμως να τον μεταφράσει, είναι, νομίζω, ακόμα μεγαλύτερη παραφροσύνη. Το πάθος μου ωστόσο και η λατρεία μου για τον έξοχο Διδάσκαλο με παρότρυναν να αναλάβω αυτό το απεγνωσμένο εγχείρημα. Έτσι προσπάθησα τριάντα και πλέον χρόνια, σε ορισμένες μόνο ευτυχισμένες στιγμές έμπνευσης και όσο μου επέτρεπαν οι ικανότητες μου, να αναδημιουργήσω στη γλώσσα μας τα ωραιότερα και τα πιο φημισμένα σονέτα του Stephane Mallarme, χρησιμοποιώντας τις έσχατες δυνατότητες που θα μπορούσε να μου προσφέρει η γλώσσα μας από την τόσο πλούσια, θαυμαστή και αρχαία παρακαταθήκη της.
Η προσπάθειά μου αυτή με υποχρέωνε να ανακαλύψω κάποιες γλωσσικές αισθητικές "αντιστοιχίες", correspondances, σύμφωνα, με την μπωντλαιρική σημασία του όρου, έναν παράλληλο με το μαλλαρμεϊκό κείμενο ποιητικό λόγο, έτσι ώστε η μεταγλώττιση να αποβαίνει μια πραγματικά νέα δημιουργία που να διασώζει κατά το δυνατόν την πολυσημία του πρωτοτύπου. Με υποχρέωνε ακόμα να παραβιάσω έναν ή και περισσότερους μυστικούς διαδρόμους που θα οδηγούσαν στον πυρήνα του μεταφραζόμενου έργου, με άλλα λόγια σ' αυτό το εκθαμβωτικό κάτοπτρο με πολλαπλές φωτεινές εστίες και αντανακλάσεις που είναι η μαλλαρμεϊκή ποίηση, χωρίς όμως να εξαφανιστώ κι εγώ ο ίδιος μέσα στο λαμπερό βάθος του. [...] (Από την εισαγωγή του μεταφραστή)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Η κόμη
Αγία
Άλλο ριπίδι, της Δεσποινίδας Mallarme
Δέσποινα δίχως θέρμη περισσή (Σονέτο)
Ω τόσο εράσμια από μακριά (Σονέτο)
ΠΟΛΛΑ ΣΟΝΕΤΑ
Όταν απείλησε η σκιά
Τ' ωραίο, το ζωηρό και το παρθένο σήμερα
Τροπαιοφόρος διέφυγα μια ωραίαν αυτοκτονία
Μ' αγνά ακροδάχτυλα υψηλά τον όνυχα ως αφιερώνει
Σονέτο
Ο τάφος του Έντγκαρ Πόε
ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΟΝΕΤΑ
Κάθε έπαρση καπνίζει όταν το βράδυ ερθεί
Ως από το άλμα κι από την προεκβολή
Μια δαντέλλα καταλύεται
Ποιο μετάξι που ευωδιάζει απ' τον καιρό
Στην ιστορία σου να παρεισφρήσω εγώ
Βουβό από μια νεφέλη πνιγηρή
Σχόλια

Εισαγωγή - Μετάφραση - Σχόλια: Τάκης Βαρβιτσιώτης