Ψηφιακός ανθρωπισμός

Παρουσίαση

Στην εικονιστική κοινωνία οι απαισιόδοξες φωνές προβλέπουν ένα ζοφερό μέλλον υποδούλωσης του ανθρώπου στους αλγορίθμους, την βιολογική μετάλλαξή του σ' ένα ανεπιθύμητο είδος, ακόμη και την ολοκληρωτική εξαφάνισή του. Από την άλλη οι αισιόδοξες φωνές διακηρύσσουν ότι θα προσαρμοστούμε βαθμιαία στην τεχνική εξέλιξη, απολαμβάνοντας τα οφέλη της, ή ότι ανατέλλει μια νέα εποχή για το ανθρώπινο είδος, που υπερβαίνοντας τους βιολογικούς περιορισμούς θα αποικίσει τελικά το σύμπαν εκπληρώνοντας το πεπρωμένο του.
Είναι δυνατόν να παραμείνουμε κριτικοί τόσο ως προς το ευαγγέλιο των υπερανθρωπιστών μιας ανθρωπότητας απελευθερωμένης και ευτυχούς χάρη στην τεχνική εξέλιξη όσο και ως προς την σκοτεινή προφητεία των τεχνοφοβικών, δηλαδή την δυστοπία ενός τεχνοολοκληρωτισμού ή του πλήρους αφανισμού της ανθρωπότητας; Πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια αναστοχαστική τέχνη του βίου, όταν αβίαστα εκχωρούμε στην καθημερινότητα την διαχείριση των επιλογών και την λήψη αποφάσεων σε αλγορίθμους για ν' ανακουφιστούμε από το άχθος της πληθωριστικής ελευθερίας; Τα δοκίμια αυτού του βιβλίου στοχεύουν στην περιγραφή της τρέχουσας μορφής της εικονιστικής κοινωνίας και ορισμένων χαρακτηριστικών του εικονιστικού υποκειμένου ως νέου ανθρωπότυπου υπό το πρίσμα ενός ψηφιακού ανθρωπισμού.
Ο τελευταίος ως πρόταγμα αυτογνωσίας διερευνά τι συνιστά την ανθρωπινότητα υπερασπιζόμενος μια σχετική ή, ίσως και, την ύστατη αυτονομία του ανθρώπου τόσο έναντι των αλγορίθμων όσο και έναντι της ψηφιακής εικόνας εαυτού. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Το βιβλίο του Τάση μας καλεί σε εγρήγορση. Είναι ένα βιβλίο που αναλύει τη σύγχρονη ανθρώπινη συνθήκη αποβλέποντας σε ένα φιλοσοφείν που θα συνδράμει στην καθημερινότητά μας, σε μια πρακτική φιλοσοφία. Απευθύνεται σε όσους διεκδικούν την αυτονομία τους, εκείνους που αποζητούν έναν πληρέστερο βίο, που επιθυμούν να βιώσουν λιγότερο επώδυνα και πιο ευτυχισμένα την εικονιστική συνθήκη, ξέροντας ότι νοήματα, συναισθήματα και επιθυμίες δεν μπορούν να αναχθούν σε αλγόριθμους.». (Άννα Λυδάκη, bookpress.gr - 06/02/2020)
«Ακολουθώντας υπόρρητα την επιχειρηματολογία του Σαρτρ στο Ο υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός, το «Ψηφιακός Ανθρωπισμός» του Τάση τοποθετεί τον άνθρωπο ως «εικονιστικό υποκείμενο» εντός μιας μετανεωτερικής κοινωνίας, στην οποία κυριαρχεί η εικόνα σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Όπως στη νεωτερικότητα ο ορθολογικός και επιστημονικός τρόπος σκέψης οδήγησε στην πρώτη επανάσταση των μηχανών με τις συνεπακόλουθες δημογραφικές, πολιτικές, εθνικές και οικονομικές επιπτώσεις και εντέλει στην επικράτηση του καπιταλισμού ως κυρίαρχου οικονομικού συστήματος στην παγκόσμια αγορά, έτσι και στην εικονιστική νεωτερικότητα η ψηφιοποίηση των πάντων οδηγεί στη διαφορετική θεώρηση των αγαθών από τη μια πλευρά, αλλά και των ανθρώπινων σχέσεων από την άλλη, αμφότερα «δεσμευμένα» από αλγόριθμους. Η συνθήκη αυτή διαμορφώνει σύμφωνα με τον συγγραφέα μια νέα πραγματικότητα, ταυτόχρονα φυσική και ψηφιακή, και με αυτόν τον τρόπο νομιμοποιείται μια μορφή δυισμού που αποκτά οντολογική υπόσταση στο «εικονιστικό υποκείμενο» και ενδέχεται να συντελέσει στο μέλλον στη δημιουργία ενός νέου ανθρώπινου είδους». (Άλκης Γούναρης, bookpress.gr - 25/01/2020)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΜΟΝΟΦΩΝΙΕΣ
Ψηφιακός ανθρωπισμός: Εικονιστικό υποκείμενο και τεχνητή νοημοσύνη
Λύνοντας γόρδιους δεσμούς: Ενάντια στον αυταρχικό λαϊκισμό
Αγανάκτηση, νοσταλγία και πολιτική διαμαρτυρία
Χτίζοντας γέφυρες: Πολιτική ορθότητα και δημόσια σφαίρα
Ορθογραφώντας τη βία: Γλωσσική ακηδία και λαϊκισμός
Την γλώσσα μου επέλεξα ελληνική: Διαυγάζοντας την καθομιλουμένη
Σημειώσεις πατριδογνωσίας
Ευρώπη, η απούσα πατρίδα
Καλλιεργώντας την γη της επαγγελίας: Μερικές παρατηρήσεις για το προσφυγικό ζήτημα
Ισλαμιστική τρομοκρατία, δημοκρατία και κρίση νοήματος
Ιώσεις της κριτικής σκέψης στην φιλελεύθερη δημοκρατία
Η αξία του αχρήστου: Υπέρ κλασικής παιδείας
ΕΤΕΡΟΦΩΝΙΕΣ
Κοινωνικά συστήματα και επικοινωνία: Ο διάλογος Habermas και Luhmann
Εξορθόλογισμός και πολιτισμοποίηση στην ύστερη νεωτερικότητα: Η κοινωνία των μοναδικοτήτων του Andreas Reckwitz
Πτώση στο Τίποτα: Ο Sven Hillenkamp για την αρνητική
Νεωτερικότητα
ΔΙΦΩΝΙΕΣ
Ζώντας μεταξύ ενδόξου παρελθόντος και στενόχωρου μέλλοντος
Εικονιστική κοινωνία, εαυτός και φιλοσοφία
Από την αρχαία Ελλάδα στο εικονιστικό υποκείμενο
Φιλοσοφία, εικόνα και κοινωνικά μέσα δικτύωσης
Φιλοσοφημένος βίος
Σημειώσεις