Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Παρουσίαση

Στη σειρά αυτή των σεμιναρίων έγινε μια προσπάθεια προσέγγισης του ζητήματος του χώρου στη βυζαντινή αρχιτεκτονική από διάφορες πλευρές με σκοπό την καλύτερη κατανόησή του. Θεωρήσαμε ότι είναι αδύνατο να εμβαθύνει κανείς στην αρχιτεκτονική χωρίς να εξετάσει την έννοια του χώρου μέσα στο γενικό πλαίσιο και στην εποχή που αυτή δημιουργείται. Ειδικά, μάλιστα, επιδιώκουμε να εξεταστεί η έννοια του χώρου στη λεγόμενη μεσαιωνική περίοδο, ιστορική περίοδο παρεξηγημένη από πολλές πλευρές, που συνήθως περιγράφεται με σκοτεινά χρώματα στο πλαίσιο της διδασκαλίας στις αρχιτεκτονικές σχολές της χώρας μας και της αφιερώνεται ελάχιστος χρόνος. Η ιστορική αυτή περίοδος συμπίπτει, στην ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, με τη χιλιετία του Βυζαντίου, η αρχιτεκτονική της οποίας αντιμετωπίζεται στο ανώτατο εκπαιδευτικό πλαίσιο των αρχιτεκτονικών τμημάτων με εξαιρετικά περιορισμένο χρόνο διδασκαλίας. Καθώς, η βυζαντινή αρχιτεκτονική αντιμετωπίζεται, ως μέρος της βυζαντινής τέχνης, κυρίως από αρχαιολογική άποψη στις αντίστοιχες αρχαιολογικές σχολές και ενημερωτικά στις πολυτεχνικές, σημαντικά ζητήματα σύλληψης, σχεδιασμού, χώρου, αντίληψης, εικονογραφίας, λόγου κ.ά. θίγονται ελάχιστα. Στο ημίφως αυτού του γνωστικού περιθωρίου θα προσπαθήσουμε να διεισδύσουμε με τα σεμινάρια αυτά. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ, Ευαγγελία Χατζητρύφωνος
Α. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
Ομοτ. Καθηγ. Ευάγγελος Χρυσός, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιστορία και χώρος
Καθηγ. Slobodan Curcic, Princeton University (USA) - Τμήμα Τέχνης και Αρχαιολογίας "Σημασία και έλλειψη σημασίας του χώρου στη βυζαντινή εκκλησιαστική αρχιτεκτονική"
Καθηγ. Πέτρος Μαρτινίδης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Τμήμα Αρχιτεκτόνων "Το Εδώ και το Επέκεινα στην ανατολική αντίληψη περί χώρου"
Καθηγ. Victor Bychkov, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών - Τμήμα Αισθητικής "Περί του καλλιτεχνικού χώρου στη βυζαντινή ζωγραφική"
Δρ. Κωνσταντίνος Πρώιμος, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο - Τμήμα Ευρωπαϊκού Πολιτισμού "Χώρος και χρόνος στον βυζαντινό ναό σύμφωνα με τον Παναγιώτη Α. Μιχελή"
Δρ. Αναστάσιος Τανούλας, Υπουργείο Πολιτισμού "Απόψεις του αρχιτεκτονικού χώρου στη βυζαντινή λογοτεχνία"
Αναπλ. Καθηγ. Φίλιππος Ωραιόπουλος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Αρχιτεκτόνων "Εννοιολογικές εκδοχές της βυζαντινής πόλης ή η "ποιητική" της"
Βασιλική Τουρπτσόγλου-Στεφανίδου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - Τμήμα Αρχιτεκτόνων
"Το Χρυσόβουλλο του Αλέξανδρου Σκαρλάτου Γκίκα, ηγεμόνα της Βλαχίας (1766-1768): μία σύντομη κωδικοποίηση "βυζαντινών πολεοδομικών κανονισμών""
ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ - ΣΧΟΛΙΑ
Καθηγητής Γ. Βελένης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Δ. Ζυγομαλάς, Αρχιτέκτων MSC, Υπουργείο Πολιτισμού
Καθηγητής Α. Μέντζος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Καθηγήτρια Ε. Σαράντη, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Καθηγητής Β. Κατσαρός, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

GREETINGS, INTRODUCTION, Evangelia Hadjitryphonos
A. THEMATIC PRESENTATIONS
Prof. Emer. Evangelos Chrysos, Athens University "History and Space"
Prof. Slobodan Curcic, Princeton University (USA) - Department of Art and Archaeology "Relevance and Irrelevance of Space in Byzantine Ecclesiastical Architecture"
Prof. Petros Martinidis, Right-Here and Thenseforward in the Eastern Conception of Space"
Prof. Victor Bychkov, Russian Academy of Science - Department of Esthetics "About the Artistic Space in Byzantine Painting"
Dr. Konstantinos Proimos, The Hellenic Open University - Department of European Culture "Space and Time in the Byzantine Church after Panagiotis A. Michelis"
Dr. Anastasios Tanoulas, The Helenic Ministry of Culture, "Aspects of architectural Space in Byzantine Literature"
Assoc. Prof. Filippos Oraiopoulos, University of Thessaly - Department of Architecture "Conveptual options of Byzantine city or the "poetic" of Byzantine city"
Assist. Prof. Vasiliki Tourptsoglou-Stephanidou, Aristotle University Thessaloniki - Department of Architecture "The Chrysobul of Alexandros Skarlatos Gikas, Prince of Valachia (1766-1768): A short registration of Byzantine Urbanistic Regulations"
B. REFLECTIONS AND COMMENTS
Prof. G. Velenis, Aristotle University Thessaloniki
D. Zygomalas, Architect MSc, Hellenic Ministry of Culture
Prof. A. Mentzos, Aristotle University Thessaloniki
Prof. H. Saradi, University of Peloponnese
Prof. V. Katsaros, Aristotle University Thessaloniki
ABBREVIATIONS - BIBLIOGRAPHY
INDEX