ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΣΦΑΙΡΕΣ - ΣΚΟΤΕΙΝΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

Παρουσίαση

"Ο Σολομών Νικρίτιν στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και την Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ":
Η έκθεση "Φωτεινές Σφαίρες - Σκοτεινοί Σταθμοί. Η τέχνη του Σολομών Νικρίτιν (1898 - 1965)" είναι η πρώτη έκθεση που διοργανώνουν από κοινού το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ της Μόσχας στη βάση της συλλογής Κωστάκη. Ο πλούτος αυτής της συλλογής έργων και αρχειακού υλικού για τη ρωσική πρωτοπορία μπορεί να δώσει πολλές και εξαιρετικά σημαντικές εκθέσεις που θα φωτίσουν νέες πτυχές της ιστορίας της τέχνης του 20ού αιώνα. Το υλικό που υπάρχει τόσο για μεμονωμένους καλλιτέχνες όσο και για κινήματα και Σχολές (π.χ. Λιουμπόβ Ποπόβα, Ιβάν Κλιούν, αδέλφια Έντερ, Γκούσταβ Κλούτσις, σχολή ΙΝΧΟΥΚ, εργαστήρια ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ κ.λπ.) προσφέρει τη δυνατότητα διοργάνωσης επιστημονικών εκθέσεων που καλύπτουν με πληρότητα το θέμα τους και βρίσκονται στον μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό του Μουσείου.
Επιλέξαμε να αρχίσουμε τη συνεργασία μας με την Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ με την παρουσίαση του έργου του Σολομών Νικρίτιν.
Οι λόγοι είναι δύο: αφενός η συνεργασία αυτή θα αποτελέσει ένα ιστορικό πολιτιστικό γεγονός -την πρώτη παγκόσμια αναδρομική έκθεση ενός καλλιτέχνη ο οποίος, ενώ είχε μια μακρά δημιουργική πορεία (πέρασε από τα εργαστήρια του Λεονίντ Παστερνάκ και της Αλεξάντρα Έξτερ, υπήρξε ιδρυτικό μέλος σημαντικών πρωτοποριακών ομάδων όπως ο Ηλεκτρο-οργανισμός και ο Προβολισμός, σπούδασε και δίδαξε στα εργαστήρια ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ την εποχή που στα εργαστήρια αυτά πραγματοποιούνταν τα πιο ριζοσπαστικά πειράματα στις εικαστικές τέχνες και την αρχιτεκτονική, υπήρξε βασικός συνεργάτης του Μουσείου Ζωγραφικής Παιδείας στη Μόσχα) και γενικότερα ζούσε και εργαζόταν μέσα στο κλίμα και το πνεύμα της επαναστατικής τέχνης της δεκαετίας 1920-1930, δεν είχε ποτέ την τύχη να διοργανώσει μια μεγάλη ατομική έκθεση όσο ζούσε. Επίσης, με εξαίρεση μια μικρή έκθεση αφιερωμένη στη μνήμη του που διοργανώθηκε στην Ένωση Ζωγράφων Μόσχας τον Απρίλιο του 1969, ο Νικρίτιν δεν τιμήθηκε ούτε μεταθανάτια με μια μεγάλη αναδρομική έκθεση των έργων του.
Την συντριπτική πλειοψηφία των έργων αυτών μοιράζονται σήμερα το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η Πινακοθήκη Τρετιακόφ. Αυτό το πλεονέκτημα καθιστά επιβεβλημένη τη δικαίωση του τόσο δραστήριου αυτού καλλιτέχνη με την εισαγωγή του στην διεθνή εικαστική παραγωγή και βιβλιογραφία.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η έκθεση και ο κατάλογος που τη συνοδεύει θα φωτίσουν αναμφισβήτητα πτυχές της λιγότερο μελετημένης περιόδου της δεύτερης γενιάς της ρωσικής πρωτοπορίας, που χρονολογικά κυμαίνεται από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 και ως τη δεκαετία του 1930. Κυρίως στη δεκαετία του 1930 σημαντικοί καλλιτέχνες, όπως ο Σολομών Νικρίτιν, παρά την ιδεολογική τους προσήλωση στις ιδέες της Οκτωβριανής Επανάστασης, δεν ακολούθησαν την επιβεβλημένη οδό του σοσιαλιστικού ρεαλισμού με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν από τον χάρτη της ιστορίας της τέχνης με την δημιουργική τους εξόντωση και σε πολλές περιπτώσεις και με τη φυσική τους εξόντωση. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Μιλτιάδης Παπανικολάου - Ο Σολομών Νικρίτιν στο ΚΜΣΤ και την ΚΠΤ
Λίντια Ιόβλεβα Χαιρετισμός
Βλαντίμιρ Κόστιν Σολομών Νικρίτιν
Ίζα Μπερντιτσέφσκαγια Αναμνήσεις από τον Σολομών Νικρίτιν
Σαρλότ Ντάγκλας Ο Νικρίτιν και η Ρωσική Πρωτοπορία. -Μόσχα - Κίεβο - Μόσχα. 1916-1924 Ναταλία Αντάσκινα - Σολομών Νικρίτιν: η προσωπικότητα και το έργο του
Ιρίνα Λεμπέντεβα - Ο ζωγράφος στο λαβύρινθο της θεωρίας
Ιρίνα Λέιτες Οι θεματικοί κύκλοι σχεδίων της δεκαετίας 1920 στην Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ
Νικολέτα Μίσλερ -Η τέχνη της κίνησης
Μαρία Τσαντσάνογλου - Κινούμενες εικόνες
Τζον Ε. Μπολτ - Το Παλαιό και το Νέο
Κουρτ Λόντον - Επτά σοβιετικές τέχνες (1937, απόσπασμα)
Ιρίνα Λέιτες Το χρονικό της ζωής και του έργου του Σολομών Μπορίσοβιτς Νικρίτιν
Έργα
Αγγλικές σελίδες
Κείμενα του Σολομών Νικρίτιν
Σημειώσεις από τα ημερολόγια
Σταθμοί Ζωγραφικής Τελειότητας Satio
Για τον Σύγχρονο Ζωγράφο
Διακήρυξη της Γενικής Ομοσπονδίας των Οικοδόμων της Αριστεράς
Θέματα
Σουπρεματισμός, Κονστρουκτιβισμός, Προβολισμός
Βασικά
Μουσείο Στατικού Φιλμ
Επιστολές
Κατάλογος έργων
Γλωσσάριο όρων και συντομογραφιών


Russian and Greek pages
Works
Miltiades Papanikolaou - Solomon Nikritin at the SMCA and the STG
Lydia lovteva - The Solomon Nikritin retrospective exhibition
Vladimir Kostin - Solomon Nikritin
Iza Berdichevskaya - Solomon Nikritin "A Memoir"
Charlotte Douglas - Solomon Nikritin and the Russian
Avant-Garde: Moscow-Kiev-Moscow. 1916-1924
Natalia Adaskina - Personality and Artistic Vision
Irina Lebedeva - A Maze of Theory
Irina Leites - The Graphic Cycles
Nicoletta Misler - The Art of Movement
Maria Tsantsanoglou - Moving Images
John E. Bowlt - The Old and the New
Kurt London - The Seven Soviet Arts (1937, extract)
Irina Leites - Chronology of Solomon Nikritin's life and work
-Statements by Solomon Nikritin
Diary Extracts
The Stations of Painterly Fulfilment of Satio
On the Contemporary Painter
Declaration of the Universal Federation of Leftist
Builders
Issues
Suprematism, Constructivism, and Projectionism
Basics
The Museum of Static Film
Letters
List of works
Glossary of Terms and Abbreviations