ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Παρουσίαση

Ψυχοκινητική ικανότητα είναι ο βαθμός δυνατότητας που έχει το παιδί και γενικότερα ο άνθρωπος να εκτελεί κινητικές δεξιότητες με μέγιστη ακρίβεια και βεβαιότητα καταναλώνοντας την ελάχιστη δυνατή ενέργεια σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρόνο. Η επίτευξη των διαφόρων επιπέδων των ψυχοκινητικών ικανοτήτων πραγματοποιείται σε πλέγμα κινητικών εμπειριών. Οι κινητικές εμπειρίες αποτελούν την κατάρτιση για την κινητική συμπεριφορά του παιδιού, το εφοδιάζουν με αισθήματα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης, αλλά και το προδιαθέτουν ευνοϊκά για την εκτέλεση κινητικών πράξεων. Οι κινητικές εμπειρίες και τα αντίστοιχα αισθήματα που βιώνει το παιδί ενοποιούνται και στον πνευματικό τομέα. Η ψυχοκινητική αγωγή ορίζει τις μεθοδολογικές αρχές που είναι ικανές να αποτελέσουν τη βάση για μια σφαιρική αντίληψη αγωγής. Η ψυχοκινητική αγωγή έχει στόχο αφενός να εξασφαλίσει τη λειτουργική ανάπτυξη λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες κάθε παιδιού και αφετέρου να βοηθήσει το παιδί να επεκτείνει το συναισθηματικό του κόσμο και να ισορροπήσει με το ανθρώπινο περιβάλλον. Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια αξιολόγηση του επιπέδου των ψυχοκινητικών ικανοτήτων παιδιών προσχολικής ηλικίας μέσω σχετικής επιστημονικής έρευνας / παρέμβασης. Γίνεται επίσης αξιολόγηση παρεμβατικών ψυχοκινητικών δραστηριοτήτων. Η απουσία μιας τέτοιας έρευνας από τα ελληνικά δεδομένα αποτελεί το κίνητρο της εργασίας αυτής. Το ζητούμενο είναι η γνώση και η επιστημονική κατανόηση των νόμων, των μέσων και μεθόδων για την προαγωγή της ψυχοκινητικής ικανότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
1.1 Εισαγωγή
1.2 Ψυχοκινητική ικανότητα
1.3 Ψυχοκινητικός τομέας
1.4 Το γνωστικό σχήμα του σώματος (αυτογνωσία)
1.5 Ικανότητα προσανατολισμού στο χώρο
1.6 Αμφιπλευρικότητα
1.7 Πλευρίωση (lateralization)
1.8 Αδρή και λεπτή κινητικότητα
1.9 Χρόνος και ρυθμός
1.10 Ικανότητα κιναισθητικής διαφοροποίησης
1.11 Ικανότητα αντίδρασης
1.12 Ψυχοκινητικότητα και κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη του νηπίου
1.13 Φυσική αγωγή
1.14 Ψυχοκινητικότητα και δημιουργικότητα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
2.1 Εισαγωγή
2.2 Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της σωματικής ανάπτυξης
2.3 Επιτάχυνση της ανάπτυξης
2.4 Σωματική ανάπτυξη σε παιδιά ηλικίας 2 έως 7 χρονών
2.4.1 Η ανάπτυξη του εγκεφάλου
2.5 Παιδαγωγική θεώρηση για τη γνώση των χαρακτηριστικών της σωματικής ανάπτυξης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
3.1 Η νοητική σκέψη
3.2 Γνωστική ανάπτυξη κατά τον Piaget
3.3 Η θεωρία του Pascual - Leone για τη γνωστική ανάπτυξη
3.4 Η θεωρία του Fischer για τη γνωστική ανάπτυξη
3.5 Η θεωρία των εμπειρικών - βιωματικών δομών (Ε.ΔΟ.Σ.) για τη γνωστική ανάπτυξη
3.6 Γνωστική ανάπτυξη και σοβιετική ψυχολογία
3.6.1 Λεφ Σεμιόνοβιτς Βιγκότσκι
3.6.2 Ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης και ψυχοκινητική αγωγή
3.6.3 Ντανιήλ Μπορίσοβιτς Ελκόνιν
3.7 Arnold Gesell και η θεωρία της ωρίμανσης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ
4.1 Η διαδικασία (προτσές) της κίνησης
4.2 Ο σχεδιασμός της κίνησης σε γνωστικό επίπεδο
4.2.1 Γνωστικός σχεδιασμός της κίνησης - νοητικές εικόνες
4.3 Τρία είδη κίνησης
4.4 Τα κινητικά συστήματα
4.5 Κινητική μονάδα
4.6 Ανάλυση της εκούσιας κίνησης σε νευροκινητικό επίπεδο
4.7 Όραση και κίνηση
4.8 Οπτική αντίληψη και κίνηση
4.9 Το νευροβιολογικό μοντέλο των "δύο ρευμάτων" επεξεργασίας των οπτικών πληροφοριών
4.10 Ανατροφοδότηση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
5.1 Η δυναμική της ανάπτυξης
5.2 Είδη κινητικής δραστηριότητας
5.3 Ρυθμός
5.4 Αρμονία
5.5 Ροή
5.6 Ελαστικότητα
5.7 Ακρίβεια
5.8 Φασικότητα
5.9 Δύναμη
5.10 Ταχύτητα
5.11 Αντοχή
5.12 Επιδεξιότητα
5.13 Ευκαμψία
5.14 Πλαίσιο της κίνησης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ
6.1 Αναπαραγωγική συμπεριφορά
6.2 Στοχοπροσανατολισμένη συμπεριφορά
6.3 Ρύθμιση της συμπεριφοράς
6.4 Δομή της στοχοπροσανατολισμένης συμπεριφοράς
6.5 Θεωρίες επεξεργασίας πληροφοριών
6.5.1 Θεωρία ενεργητικής επεξεργασίας πληροφοριών
6.6 Θεωρίες κινητικού ελέγχου
6.7 Θεωρίες κινητικής μάθησης
6.7.1 Στάδια κινητικής μάθησης
ΕΜΠΕΙΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
7.1 Παιδαγωγική αξιολόγηση των μέσων και μεθόδων ψυχοκινητικής αγωγής καθώς και της σωματικής ανάπτυξης στο νηπιαγωγείο
7.2 Βασικές θέσεις, ερωτήματα και ερευνητικές υποθέσεις
7.3 Η μέθοδος, ο σχεδιασμός και η διεξαγωγή της έρευνας
7.3.1 Μέθοδος εξέτασης
7.4 Στατιστική ανάλυση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ
8.1 Εισαγωγή
8.2 Παρουσίαση και αξιολόγηση αποτελεσμάτων
8.3 Ως προς τον παράγοντα ομάδα (πείραμα - έλεγχος)
8.4 Ως προς τον παράγοντα φύλο
8.5 Ως προς τον παράγοντα ηλικία
8.6 Αλληλεπίδραση φύλου και ηλικίας
8.7 Αλληλεπίδραση ηλικίας και ομάδας
8.8 Αλληλεπίδραση φύλου και ομάδας
8.9 Αλληλεπίδραση φύλου, ηλικίας και ομάδας
8.10 Μη παραμετρικά τεστ
8.10.1 Wilkoxon test
8.10.2 Mann - Whitney U-test
8.11 Σύγκριση αποτελεσμάτων παραμετρικών τεστ αξιολόγησης και των μη παραμετρικών τεστ αξιολόγησης
8.12 Έλεγχος υποθέσεων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
9.1 Συμπεράσματα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Ενδεικτικές ψυχοκινητικές δραστηριότητες του παρεμβατικού προγράμματος