ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ

Παρουσίαση

Αξίζει έπαινος στον κ. Μ. Λυκούδη που αποτόλμησε την μετάφραση ενός έργου του Ζωρζ Γκυρβίτς. Η χρήση της λέξεως "αποτόλμησε" δεν αποτελεί σχήμα λόγου. Η ορολογία και το ύφος του Γκυρβίτς δημιουργούν σε κάθε μεταφραστή δυσεπίλυτα προβλήματα, όση εξοικείωση κι αν έχει με το έργο και την σκέψη του σημαντικού αυτού Γάλλου κοινωνιολόγου. Σημαντικές δυσχέρειες αντιμετώπισε και ο επιμελητής της εκδόσεως κατά τον επιστημονικό έλεγχο της μεταφράσεως. Η προσπάθειά του να εξασφαλίσει την συνεπή, ομοιογενή και ακριβόλογη απόδοση της ορολογίας και των νοημάτων του Γκυρβίτς - με την μύχια ελπίδα ότι διευκολύνει έτσι την ανάληψη και άλλων μεταφραστικών πρωτοβουλιών για την γνωριμία του ελληνικού κοινού με το έργο του συγγραφέα αυτού - τον ανάγκασε συχνά να επιφέρει πολλές και εκτεταμένες μεταβολές στο αρχικό κείμενο της μεταφράσεως, που έγινε έτσι μια "πρώτη γραφή". Για τις μεταβολές αυτές ο μεταφραστής δεν φέρει, βέβαια, καμιά ευθύνη.
Όσο γνωρίζει ο επιμελητής της εκδόσεως, το βιβλίο τούτο είναι το πρώτο έργο του Γκυρβίτς που παρουσιάζεται σε ελληνική γλώσσα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί την υποχρέωση μιας σύντομης παρουσιάσεως στον Έλληνα αναγνώστη του συγγραφέα και, κυρίως, των βασικών εννοιολογικών κατασκευών που χρησιμοποιεί. Αυτόν τον σκοπό εξυπηρετεί το εισαγωγικό δοκίμιο που προτάσσεται της μεταφράσεως. Το δοκίμιο δεν καλύπτει απλώς μια υποχρέωση. Ανταποκρίνεται και σε μια επιτακτική ανάγκη. Οι "Μελέτες για τις κοινωνικές τάξεις" δεν αποτελούν αυτοτελή μονογραφία. Είναι πανεπιστημιακές παραδόσεις - σε μεταθανάτια έντυπη έκδοση. Ο συγγραφέας τους θεωρεί τους ιδιαίτερους όρους που χρησιμοποιεί και τις θεωρητικές του κατασκευές σαν ήδη γνωστά και το ακροατήριό του λίγο-πολύ εξοικειωμένο με την χρήση τους. Ο Έλληνας όμως αναγνώστης, που δεν έχει την ευχέρεια να ανατρέξει σε βασικά κείμενα του Γκυρβίτς, θα δυσκολευτεί πολύ να παρακολουθήσει την σκέψη του, και μάλιστα στα κρίσιμα σημεία της κριτικής των θεωριών και της συστηματικής αναλύσεως της κοινωνικής τάξεως, χωρίς κάποια έστω και στοιχειώδη γνώση των κυριωτέρων από τους όρους και τις έννοιες που θα συναντήσει. Χρήσιμο λοιπόν είναι να μελετήσει το εισαγωγικό δοκίμιο πριν προχωρήσει στην μετάφραση, αλλά και να γυρνάει συχνά σ' αυτό όταν το κείμενο φαίνεται ασαφές ή δυσνόητο.
Στο τέλος του δοκιμίου επισυνάπτεται ένα βιβλιογραφικό επίμετρο που εξυπηρετεί δύο σκοπούς. Να δώσει, πρώτον, την ευκαιρία για μια πληρέστερη ενημέρωση του αναγνώστη για τον Γκυρβίτς και το έργο του. Ο δεύτερος σκοπός, άρρηκτα συνδεδεμένος με τον καθαρά εκπαιδευτικό χαρακτήρα των "Μελετών για τις κοινωνικές τάξεις", είναι ο ευρύτερος επιστημονικός προσανατολισμός του ενδιαφερόμενου αναγνώστη σε θέματα που άλλοτε αναλύονται λεπτομερώς και άλλοτε απλώς θίγονται στις παραδόσεις του Γκυρβίτς. (Από τον πρόλογο του επιμελητή)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Δ. Γ. Τσαούση: Ο Ζωρζ Γκυρβίτς και η κοινωνιολογία του
Η ζωή και το έργο του
Η κοινωνιολογία του
Η "κοινωνιολογία του βάθους"
Μικροκοινωνιολογία: οι εκδηλώσεις της κοινωνικότητας
Η ένταση της κοινωνικότητας: μάζα, κοινότητα, μέθεξη
Τα είδη των ομάδων
Δομή, διάρθρωση, οργάνωση
Οι καθολικές κοινωνίες
Το συνολικό κοινωνικό φαινόμενο
Ο διαλεκτικός υπερ-εμπειρισμός
Η έννοια του προσδιορισμού
Η ελευθερία του ανθρώπου
Βιβλιογραφικό επίμετρο
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ:
Εισαγωγή
Μέρος Πρώτο: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΣΤΟΝ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΜΑΡΞΙΣΤΕΣ
Μαρξ
Ένγκελς
Κάουτσκυ
Λένιν
Μπουχάριν
Λούκατς
Δοκίμιο κριτικής της μαρξιστικής αντίληψης για τις κοινωνικές τάξεις
Μέρος Δεύτερο: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΤΑΞΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΜΗ ΜΑΡΞΙΣΤΕΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥΣ
Γκούσταβ Σμόλλερ
Βιλφρέντο Παρέτο
Μαξ Βέμπερ
Τζ. Α. Σουμπέτερ
Μωρίς Χάλμπβαξ
Πιτιρίμ Σορόκιν
Μέρος Τρίτο: ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Τα βασικά χαρακτηριστικά των κοινωνικών τάξεων
Λεπτομερειακός ορισμός των κοινωνικών τάξεων. Οι τρεις κύριες κατευθύνσεις των εμπειρικών ερευνών για τις κοινωνικές τάξεις