ΕΣΤΙΑ

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Β'
Πεφωτισμένη και οπαδός του Διαφωτισμού, πολιτικός, ζωηρή στην ερωτική της ζωή, η Αικατερίνη η Β' -η Μεγάλη, όπως έχει μείνει γνωστή- υπήρξε μια εμβληματική προσωπικότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής του 18ου αιώνα. Ξένη στη χώρα όπου έγινε βασίλισσα, τη Ρωσία, ανέλαβε την εξουσία μετά από ένα πραξικόπημα. Δεν ήταν η πρώτη σ' αυτήν τη θέση στην ιστορία της Ρωσίας. Ήταν όμως η πρώτη που κυβέρνησε άμεσα επενδύοντας όλη της την ενέργεια. Είχε μια δύσκολη βασιλεία που σημαδεύτηκε από επιδημίες, εξεγέρσεις και πολέμους. Ο απολογισμός υπήρξε ω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΣ;
Τι είναι αντισημιτισμός; Ποιες ιδέες, ποια πάθη καί ποια συμφέροντα γεννούν καί αναζωπυρώνουν διαρκώς το ρατσιστικό μίσος κατά των Εβραίων; Ποια είναι τα βασικά αντισημιτικά στερεότυπα και πώς αναπαράγονται; Εκτός από τον δεξιό υπάρχει και αριστερός αντισημιτισμός; Ποια μορφή παίρνει ο αντισημιτισμός στις μέρες μας; Ο Γάλλος φιλόσοφος, πολιτειολόγος και ιστορικός των Ιδεών Πιέρ-Αντρέ Ταγκυέφ, με αυτό το πολύ πρόσφατο δοκίμιό του (Δεκέμβριος 2010), παρουσιάζει πυκνά καί ολοκληρωμένα το ιστορικό, φιλοσοφικό καί πολιτικό πανόραμα της γέννησης...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΒΑΡΔΙΕΣ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ
Πάντοτε με έτρωγε περιέργεια μεγάλη για το μυστήριο αυτό της προγιαγιάς μας και μια αμφιβολία για τη φύτρα μου την είχα σε όλη μου τη ζωή· τελευταία όμως, μετά και από το μοιραίο ναυάγιο, τον περασμένο Αύγουστο, τότε που τα 'φερε έτσι η ώρα η κακιά και μπατάραμε με κάλμα μπουνάτσα και έγινε ό, τι έγινε, μου μπήκανε ιδέες διάφορες μες στο κεφάλι μου και σιγά-σιγά, σαν άρχισα να συνέρχομαι κάπως από το σοκ, έπιασα, κρυφά από την Ελένη βεβαίως, για να μην καταλάβει ότι κάπως συνήλθα και πιάσει πάλι την γκρίνια της τη γνωστή για τα περιστέρια,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝΟΣ: ΦΑΙΔΡΟΣ
Ο Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλος θεωρούσε αδιανόητη κάθε είδους σοβαρή ενασχόληση με τη φιλοσοφία χωρίς μια μόνιμη αναστροφή με τα αρχαία ελληνικά φιλοσοφικά κείμενα. Ήταν επομένως φυσικό να κατέχουν οι πλατωνικοί διάλογοι κεντρική θέση στο πρόγραμμα της διδασκαλίας του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο "Φαίδρος", ο διάλογος για το κάλλος και τον έρωτα, συγκέντρωνε περισσότερο από όλους τους άλλους την προσοχή και την αγάπη του: τον δίδαξε και τον ξαναδίδαξε στους φοιτητές του και, μονιμότερα, χάρισε σε όλους μας μια εξαίρετη έκδοσή ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΥΟ ΑΚΡΑ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ 1946-1967
Στήν ελληνική πολιτική ορολογία, όταν λέμε Κέντρον, εννοούμε κυρίως τους απογόνους του Βενιζελισμού. Ο χώρος ήταν ευρύς καί περιελάμβανε τους "ακραιφνείς" Βενιζελογενείς, αλλά καί στοιχεία προοδευτικότερα, σοσιαλιστικά, καθώς καί πιο συντηρητικά, πού αποτέλεσαν τη λεγόμενη Κεντροδεξιά. Μεταπολεμικά, ό κεντρώος χώρος καλύφθηκε από πολλά κόμματα καί, στα χρόνια πού διέρρευσαν, όλες οί προσπάθειες συνέτειναν στην ένωση όλων αυτών των δυνάμεων. Ο στόχος δεν ήταν εύκολος. Απεδείχθη ότι ή πολιτική αυτή παράταξη, λόγω ακριβώς του "ευρέος φάσματος...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ
Η έκδοση των Απάντων του Ροΐδη στην σειρά "Φιλολογική Βιβλιοθήκη", καθώς και η έκδοση των Σκαλαθυρμάτων (επιλογή κειμένων) στην σειρά της Ν.Ε.Β. δηλώνουν μια θέληση του επιμελητή: να αποκατασταθεί στην εποχή μας στην κοινή συνείδηση ο Εμμανουήλ Ροΐδης, ως ένα από τα πρώτα ονόματα της νεοελληνικής σκέψης, με το σύνολο του ποικιλοδύναμου συγγραφικού του έργου, αποδεσμευμένος από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Πάπισσας Ιωάννας. Γι' αυτό, άλλωστε, ο επιμελητής εξεδήλωσε την επιθυμία να ολοκληρώσει τα Άπαντα με την δημοσίευση ενός ιδιαίτερου τόμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΓΡΑΙΚΟΣ
Ο Μάξιμος ο Γραικός (1470-1556) είναι η πρώτη μεγάλη, ευρωπαϊκών διαστάσεων, μορφή που ανέδειξε ο ελληνισμός κατά την τουρκοκρατία. Μέγιστος αναμορφωτής και επανευαγγελιστής των Ρώσων. Στη Ρωσία είχε καταστεί διασημότερος και λαοφιλέστερος και από αυτόν τον τσάρο. Λόγω των θρησκευτικών και κοινωνικών προοδευτικών-επαναστατικών του αντιλήψεων ήρθε σε σύγκρουση με το ιερατείο και με τον ίδιο τον τσάρο, με αποτέλεσμα να παραπεμφθεί σε δύο δίκες και να καταδικαστεί σε 25 χρόνια ειρκτή. Τα τελευταία πέντε χρόνια τον αποφυλάκισε ο Ιβάν ο Τρομερό...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΠΙΝΟΖΑ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο Σπινόζα και η πολιτική: Πόσο μοιάζει παράδοξη, εκ πρώτης όψεως, η απλή αυτή διατύπωση! Αν η πολιτική ανήκει στη σφαίρα της ιστορίας, να ένας φιλόσοφος, ολόκληρο το σύστημα του οποίου παρουσιάζεται ως η ανάπτυξη της ιδέας ότι η γνώση είναι γνώση του Θεού και ότι "ο Θεός είναι η Φύση" η ίδια. Αν η πολιτική ανήκει στη σφαίρα του πάθους, να ένας φιλόσοφος που προτίθεται να γνωρίσει (intelligere) τις επιθυμίες και τις πράξεις των ανθρώπων «όπως γνωρίζουν οι γεωμέτρες [...] σαν να επρόκειτο για καμπύλες, για επιφάνειες και για όγκους». Αν η πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΘΗΝΑ
Το βιβλίο προτείνει μια περιήγηση στην Αθήνα και την ιστορία της. Μέσα από μνημεία, χώρους, δρόμους και κτίρια -ακόμα και κάποια που δεν υπάρχουν πια- ζωντανεύει η ατμόσφαιρα παλαιότερων εποχών της πόλης, κυρίως όμως του 19ου αιώνα και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. "Οδοδείκτες" στην περιήγησή μας αποτελούν αποσπάσματα από ιστορικά, λογοτεχνικά, περιηγητικά, αυτοβιογραφικά, δημοσιογραφικά κείμενα, τα οποία αναφέρονται σε κτίρια και τους ενοίκους τους ή σε στιγμιότυπα που έχουν ως "σκηνικό" τους χώρους της πόλης. Κατά την παράλληλη αυτή π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΛΗΝΗ
Στη «Γαλήνη» ο Βενέζης αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας προσφύγων από τη Μικρασία, που έρχονται να εγκατασταθούν, το 1923, στην έρημη γη της Αναβύσσου. Από την ομαδική απόγνωση ξεχωρίζουν σιγά-σιγά τα πρόσωπα, το πάθος για τη ζωή που πρέπει να συνεχιστεί, τα όνειρα που ριζώνουν για να χτυπηθούν και πάλι από τη μοίρα, η αναζήτηση της λύτρωσης και της γαλήνης. «Συνθετικό έργο επικής έμπνευσης και βιβλικού μεγαλείου», που διαπνέεται από βαθύ ανθρωπισμό, το βιβλίο αγαπήθηκε όσο λίγα στην Ελλάδα και γνώρισε αλλεπάλληλες εκδόσεις, ακόμη και μέσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής του δίδαξε την τάξη και τη σχολαστική μελέτη που οδηγούσαν στη λύση των προβλημάτων. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης του δίδαξε τη μαγεία των διαπραγματεύσεων, αλλά και την αξία της «προληπτικής νομικής», στην οποία επίσης πολύ πίστευε και ο ανταγωνιστής του Σταύρος Νιάρχος. Η Μαρία Κάλλας και η Ελένη Βλάχου δυστυχώς δεν ακολούθησαν τις διδαχές των προηγούμενων. Σπουδές και εμπειρίες καταθέτει ο "δικηγόρος". Πολλούς μπορούν να βοηθήσουν στα καθημερινά τους προβλήματα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Ο ΔΙΚΗΓ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΓΑΛΑΖΙΟ ΒΙΒΛΙΟ
«Επιθυμώ ακόμη να αναφερθώ στις συλλογές διηγημάτων με τους χρωματικούς τίτλους: "Το πράσινο βιβλίο, "Το κόκκινο βιβλίο", "Το βυσινί βιβλίο", "Το γαλάζιο βιβλίο", για να τονίσω πόσο ο Μυριβήλης, σε ευτυχισμένες ώρες της έμπνευσής του, ανανέωσε ένα είδος με τόσο πλούσια παράδοση στη λογοτεχνία μας. Το χιούμορ, ο σαρκασμός, η ειρωνεία, η αλληλοσχέτιση του συμβολικού με το πραγματικό, του νοητού με το απτό, η διαδοχή του ιλαρού απ' το τραγικό, του φαιδρού από το αποτρόπαιο προβάλλουν σε συνθέσεις μοναδικού θέλγητρου και μορφικής τελειότητας. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΒΑΝ ΤΣΕΡΜΣΚΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης γεννήθηκε το 1882 στην -τότε οθωμανική- Κοζάνη. Νομικός, με πλούσιες σπουδές στην Αθήνα, στην Κωνσταντινούπολη, στη Βιέννη και στη Λειψία, υπήρξε επίσης δραστήριος δημοσιογράφος. Διετέλεσε βουλευτής για δύο πολύ κρίσιμα χρόνια του Διχασμού. Άφησε πρωτότυπο σε σκέψη και μορφή έργο, με κείμενα λογοτεχνικά, λαογραφικά, ιστορικά. Διαβάζοντάς τον βλέπει κανείς ότι είναι ένας σύγχρονός μας, που παίζει στα δάχτυλα τα γλωσσικά επίπεδα, γνωρίζει σε βάθος τα ήθη και τις ιστορικές συγκυρίες, ψυχογραφεί όσο λίγοι τους άντρες...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΩΞΑΝΤΡΑ
Η Λωξάντρα δεν είναι απλώς βιογραφία, ούτε απλώς μυθιστόρημα. Στο συναρπαστικό αυτό κείμενο, που έγινε ανάρπαστο από την ώρα που πρωτοκυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Εστίας, οι πραγματικοί και οι φανταστικοί χαρακτήρες συγχωνεύονται για να αναπλάσουν την εικόνα της Πόλης πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Μαρία Ιορδανίδου έγραψε το βιβλίο το 1963, όταν ήταν ήδη εξήντα έξι χρόνων, επειδή - έλεγε - δεν ήθελε αυτά τα λίγα πράγματα που ήξερε να τα πάρει μαζί της. Η Λωξάντρα είναι η ιστορία της γιαγιάς της: μέσα από αυτήν, η Μαρία Ιορδανίδ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΤΡΙΝΤΜΠΕΡΓΚ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Θα μπορούσε, πράγματι, να διερωτηθεί κανείς γιατί ο Στρίντμπεργκ, αυτός ο εξπρεσιονιστής Σουηδός, έχει μια τόσο μόνιμη παρουσία στο θέατρο της Ελλάδας, μιας χώρας στην άλλη άκρη της Ευρώπης, με εντελώς διαφορετική πολιτισμική παράδοση. Νομίζω ότι η πρώτη αιτία είναι ότι η Ελλάδα έχει δυναμική θεατρική παράδοση, με ευρύ προσανατολισμό, και εισάγει συνεχώς νέα ρεύματα από άλλα σημεία της Ευρώπης και του κόσμου. Δεύτερον, ο Στρίντμπεργκ ανήκει στους δραματουργούς που έχουν έντονη παρουσία και που προκαλούν άμεση ανταπόκριση, είτε θετική είτε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
Προς την πλανητική σκέψη: είναι το τρίτο μέρος ενός τριπτύχου, με πρώτο το "Ο Ηράκλειτος και η φιλοσοφία" και δεύτερο το "Ο Μαρξ στοχαστής της τεχνικής". Το βιβλίο αυτό προσπαθεί, ιστορικά, συστηματικά και προοπτικά μαζί, να ανιχνεύσει το νόημα της πορείας της παγκόσμιας ιστορίας, να θέσει ερωτήματα στις μεγάλες διαστάσεις της σκέψης και του κόσμου, ν' ανοίξει την προβληματική ενός καινούριου δρόμου. Σύμφωνα με τον ρυθμό που, από την πρωταρχή της ελληνικής αρχαιότητας, μέσω του χριστιανισμού και της κρίσης του, πηγαίνει προς την ευρωπαϊκή ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΑ
Η Γυφτοπούλα, το τρίτο κατά σειράν και τελευταίο - πριν τον απορροφήσει δηλαδή οριστικά η διηγηματογραφία - μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911), δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Ακρόπολη του Βλάση Γαβριηλίδη (21.4-11.10.1884). Με το έργο αυτό ο Παπαδιαμάντης κέρδισε οριστικά την αγάπη του μεγάλου κοινού και εδραίωσε την εκτίμηση προς αυτόν του πνευματικού κόσμου της χώρας. Η δράση τοποθετείται στη Λακωνική κατά τις παραμονές της Άλωσης της Πόλης και έχει ως πυρήνα της τον έρωτα της Αϊμάς και του Μάχτου. Το κεντρικό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΡΑΝΚΕΝΣΤΑΙΝ Ή Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ
«Θα γράψουμε ο καθένας μας μια ιστορία με φαντάσματα», είπε ο λόρδος Μπάυρον, και η πρότασή του έγινε αποδεκτή. Ήμασταν τέσσερις. Ο λόρδος άρχισε να γράφει μιαν ιστορία, απόσπασμα της οποίας προσέθεσε στο τέλος του ποιήματός του για τον Μαζέππα. Ο Σέλλεϋ, πιο ικανός να εκφράζει ιδέες και συναισθήματα με τη λαμπρή εικονοπλασία του και τη μουσική των μελωδικότερων στίχων που κόσμησαν ποτέ τη γλώσσα μας, αντί να βρει τον κορμό της ιστορίας του, άρχισε αμέσως με τις εμπειρίες από τα παιδικά του χρόνια. Ο καημένος ο Πολιντόρι είχε μια φοβερή ιδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΧΩΣ ΘΕΟ
Το «Δίχως Θεό» του Άγγελου Τερζάκη, που η κριτική το χαρακτήρισε «από τα λαμπρότερα δείγματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας» (Α. Καραντώνης), «όχι απλώς έργο, αλλά μαρτυρία» (Γ. Χατζίνης), αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου σκεπτόμενου, επαναστάτη κάποτε, που επιφορτίζεται με την ανατροφή δύο ορφανών ανιψιών του. Ο Παραδείσης θα αγωνιστεί να τα μεγαλώσει με τις πλατιές αντιλήψεις του, που δεν χωρούν σε δογματισμούς. Τα δύο παιδιά θα ακολουθήσουν δρόμο περίεργο, αυτόν που ονομάζαμε άλλοτε «κακό». Το πολυδιαβασμένο αυτό μυθιστόρημα, που ζων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΣΧΥΛΟΥ «ΟΡΕΣΤΕΙΑ»
[...] Από τις 9 προηγηθείσες μεταφράσεις η παρούσα τόλμησε να κρατήσει τον ίδιο ακριβώς αριθμό στίχων με το πρωτότυπο. Στην έκδοση που ακολουθεί αντιστοιχίζοντας στίχο προς στίχο, λίγες μόνο φορές, για λόγους νοηματικής ομαλότητας, έγιναν κάποιες αναστροφές στίχων, ιδιαίτερα στα λυρικά μέρη. [...] Μια μετάφραση ισχύει όσο προκαλεί προβληματισμούς σε σκηνοθέτες, μουσουργούς, σκηνογράφους και ηθοποιούς, όσο δηλαδή είναι δραστικό κείμενο. Η ανά χείρας μετάφραση φιλοδόξησε να προτείνει ένα διαφορετικό μεταφραστικό ήθος. Κατά πόσον το πέτυχε θα...
Διαβάστε περισσότερα...