ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ > ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΦΥΛΟ
"Και στα δύο φύλα παίζεται το ίδιο δράμα της σάρκας και του πνεύματος, της τελικότητας και της υπερβατικότητας· τους ροκανίζει και τους δυο ο χρόνος, τους παραμονεύει ο θάνατος, έχουν και οι δυο την ίδια ανάγκη ο ένας του άλλου· και μπορούν να αντλήσουν από την ελευθερία τους την ίδια δόξα· αν ήξεραν πώς να την απολαύσουν, δεν θα έμπαιναν στον πειρασμό να διεκδικούν απατηλά προνόμια· και τότε θα μπορούσε να γεννηθεί μεταξύ τους η αδελφοσύνη". Χειραφέτηση της γυναίκας δεν σημαίνει απαγόρευση των σχέσεών της με τον άντρα, αλλά άρνηση του εγκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΟΡΑΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Η Βρετανίδα ακτιβίστρια και δημοσιογράφος Caroline Criado Perez συγκεντρώνει για πρώτη φορά μελέτες περίπτωσης, ιστορίες και νέες έρευνες από όλο τον κόσμο που φωτίζουν τους υπόγειους τρόπους με τους οποίους οι γυναίκες αποκλείονται από την κυβερνητική πολιτική και την ιατρική έρευνα, την τεχνολογία, τους εργασιακούς χώρους, τον αστικό σχεδιασμό και τα μέσα ενημέρωσης. Το βιβλίο εκθέτει τα μεροληπτικά επιστημονικά δεδομένα που διαμορφώνουν έναν κόσμο που περιστρέφεται γύρω από το αντρικό σώμα και έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία και την ε...
Διαβάστε περισσότερα...

Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους
Η Κλαρίσα Πίνκολα Εστές, ως cantadora, "φύλακας παλιών ιστοριών", ψυχαναλύτρια και ακτιβίστρια, γεφυρώνει με μαεστρία τον κόσμο του απώτατου παρελθόντος με τη σύγχρονη εποχή. Σκοπός της είναι μέσα από παραμύθια, αρχετυπικούς μύθους και ιστορίες διαφορετικών πολιτισμών να ανασύρει την Άγρια Γυναίκα, την αδάμαστη, που συγγενεύει ψυχικά με τους λύκους. Πρόκειται για ένα γυναικείο ψυχογράφημα, ένα βιβλίο γιατρικό για τη γυναίκα κάθε εποχής. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) "Νιώθω ευγνωμοσύνη τόσο για το βιβλίο "Γυναίκες που τρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ
Καθώς η διπλή καταπίεση των γυναικών όχι μόνο δεν έχει εκλείψει, αλλά αντίθετα οξύνεται ολοένα και περισσότερο, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας καταβάλλει μια διαρκή προσπάθεια να εμπλουτίζει σταθερά την αντίληψή του για το γυναικείο ζήτημα, δίνοντας συνέχεια στη μελέτη και την προσπάθεια εμβάθυνσης στην πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αντλώντας γνώση, διδάγματα, συμπεράσματα με επαναστατικά, ταξικά χαρακτηριστικά, ώστε ν' αξιοποιηθούν στην καθημερινή πολιτική του δράση, για ν' αναχαιτίζεται η επίδραση στη συνείδηση των εργαζόμενων και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΦΑΙΝΟΝΤΑΣ ΙΣΤΟΥΣ
Η Χουλιέτα Παρέδες μάς παρουσιάζει μία συλλογική προσπάθεια πολιτικής επανεννοιολόγησης του φεμινισμού στο πλαίσιο ενός βολιβιανού κοινοτισμού. Στη διαδρομή, μέσα από την οποία μας οδηγεί, αποδομεί μία προς μία τις κεντρικές έννοιες του δυτικού φεμινισμού του 20ου και του 21ου αιώνα, όπως αυτές του κοινωνικού φύλου, της ισότητας των φύλων και της πατριαρχίας, για να αποκαλύψει τους εγγενείς σε αυτές κινδύνους και να τις επαναδομήσει από τα κάτω, προτείνοντας άλλες κατηγορίες ή στοιχεία που θα δώσουν νόημα στις πραγματικότητες και τους καθη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ ΦΥΛΟΥ
Η Αναταραχή φύλου είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα της σύγχρονης φεμινιστικής θεωρίας και των σπουδών φύλου, θεωρείται δε καταστατικό κείμενο της queer θεωρίας. Η επίδρασή του δεν περιορίστηκε σε ακαδημαϊκούς κύκλους, αλλά προκάλεσε έντονες συζητήσεις στο χώρο τόσο του φεμινιστικού όσο και του γκέι και λεσβιακού κινήματος. Μέσα από την κριτική επανανάγνωση του έργου των Μπωβουάρ, Φουκώ, Βιτίγκ, Ιριγκαρέ, Λεβί-Στρως, Λακάν, Φρόυντ, Ρούμπιν, Κρίστεβα, η Τζούντιθ Μπάτλερ επιχειρεί μια κριτική γενεαλογία της κατασκευής των κατηγοριών του φύ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η πατριαρχία του μισθού
Η Σίλβια Φεντερίτσι είναι μία από τις πιο γνώστες φεμινίστριες του δεύτερου φεμινιστικού κινήματος, το έργο της οποίας είναι ήδη ευρέως διαδεδομένο στην Ελλάδα. Στο βιβλίο της Η πατριαρχία του μισθού η συγγραφέας συγκεντρώνει κείμενά της από τη δεκαετία του 70 μέχρι σήμερα που καταπιάνονται με την κριτική του καπιταλισμού και ενός κυρίαρχου ρεύματος του μαρξισμού με άξονα την άμισθη αναπαραγωγική εργασία των γυναικών. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ
«Ο φεμινισμός», έγραφε η Μαρί Σίαρ το 1986, «είναι η ριζοσπαστική ιδέα ότι οι γυναίκες είναι άνθρωποι». Με άλλα λόγια, οι γυναίκες πρέπει να έχουν δύναμη, αυτενέργεια, ελευθερία, να ελέγχουν οι ίδιες το σώμα τους, να είναι ισότιμες με τους άνδρες. Όμως ακόμα και σήμερα, ύστερα από πολλές δεκαετίες αγώνων, οι γυναίκες εξακολουθούν να διαδηλώνουν, να διαμαρτύρονται, να γράφουν και να μιλούν διεκδικώντας τα αυτονόητα δικαιώματά τους. Για να κατανοήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό, πρέπει να κατανοήσουμε πρώτα πώς εμφανίστηκε το φεμινιστικό κίνημα κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΒΙΒΛΟΣ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ
ΞΕΣΚΕΠΑΖΟΝΤΑΣ ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΝΟΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΖΗΜΙΕΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ, ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΘΑ ΣΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙ ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ. Η εμμηνόπαυση δεν είναι ασθένεια, είναι μια προγραμματισμένη αλλαγή, όπως η εφηβεία. Όπως τα κορίτσια προετοιμάζονται για την εφηβεία, θα πρέπει και οι γυναίκες να εκπαιδεύονται για την εμμηνόπαυση πολύ νωρίτερα, αντί να αφήνονται μόνες, με ενοχλητικά συμπτώματα και πλήθος αντικρουόμενων πληροφοριών· γιατί, όταν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει στο σώμα τους, το αξιολογούν σωστά και ζητούν την κατά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Στο βιβλίο αυτό η Τσίντσια Αρούτσα (Cinzia Arruzza) παρουσιάζει εύληπτα και παραστατικά κάποιες από τις καλύτερες (και τις χειρότερες) στιγμές του εργατικού και του γυναικείου κινήματος, καθώς και των παραδόσεων σκέψης, όχι μόνο στη Δύση αλλά επίσης στην Κίνα και αλλού. Στο ιστορικό μέρος της μελέτης της σας παρουσιάζει πόσο πολλά κατόρθωσαν οι εργάτριες (και οι εργάτες) όποτε συνέδεσαν τις ευαισθησίες και τις μέριμνες του μαρξισμού με το φεμινισμό, καθώς και ποια προβλήματα αντιμετώπισαν (και αντιμετωπίζουν) όταν απέτυχαν να το κάνουν. Στ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΡΝΤΑΟΥΣ
«Άσε με να μιλήσω και μη με διακόψεις. Δεν έχω χρόνο να σ' ακούσω, στις έξι το απόγεμα θα έρθουν να με πάρουν. Αύριο το πρωί δε θα υπάρχω. Δε θα 'μαι σε κανένα γνωστό μέρος. Το ταξίδι αυτό, σ' έναν τόπο που κανείς πάνω σε τούτη τη γη δεν τον γνωρίζει -ταξίδι που δεν το έχουν κάνει ούτε βασιλιάδες, ούτε πρίγκιπες, ούτε κυβερνήτες, ούτε αστυνομικοί-, με γεμίζει περηφάνια. Πάντα αναζητούσα κάτι να με κάνει περήφανη, κάτι για να νιώσω πως είμαι ανώτερη, ανώτερη κυρίως απ' τους βασιλιάδες, τους πρίγκιπες, τους κυβερνήτες. Έπαιρνα στα χέρια μου ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η αναγνώριση των δικαιωμάτων της γυναίκας
"Θλίβομαι που οι γυναίκες υποτιμώνται συστηματικά λαμβάνοντας ευχαρίστως την ασήμαντη προσοχή που οι άνδρες θεωρούν πως αρμόζει να δείχνουν στο γυναικείο φύλο. Τόσο γελοία μου φαίνονται όλα αυτά τα μικρά τελετουργικά, που με δυσκολία συγκρατώ τα νεύρα μου όταν βλέπω έναν άνδρα να σπεύδει με πάσα προθυμία να πιάσει ένα πεσμένο μαντίλι ή να ανοίξει μια πόρτα, τη στιγμή που μια κυρία θα μπορούσε να το κάνει και μόνη της με μία κίνηση". // Γράφοντας σε μια εποχή που ο αγώνας για τα δικαιώματα του ανθρώπου είχε οδηγήσει στις μεγάλες επαναστάσει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ 99% ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ
Πώς θα είναι ο φεμινισμός του 21ου αιώνα; Το νέο κύμα μαχητικού φεμινισμού που ξεσπά σε κάθε γωνιά του πλανήτη απαντά στο ερώτημα διεκδικώντας την ανατροπή της έμφυλης καταπίεσης μέσα από τον αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού· του συστήματος που συναρθρώνει την ταξική εκμετάλλευση με την έμφυλη βία, τον ρατσισμό και την αποικιακή βία, τον πόλεμο και τον ιμπεριαλισμό, την περιβαλλοντική καταστροφή. Είναι ένας φεμινισμός ευθέως ανταγωνιστικός προς τον φιλελεύθερο φεμινισμό, ο οποίος οραματίζεται ίσες ευκαιρίες στην κυριαρχία και στη δι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ, ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΥΛΟ
Είναι το θηλυκό για το αρσενικό ό,τι η φύση για τον πολιτισμό; Είναι οι σχέσεις των φύλων παντού και πάντοτε άνισες; Πίσω από την πολιτισμική ποικιλομορφία των διαφόρων κοινωνιών μπορούν άραγε να αναγνωριστούν τέτοια οικουμενικά μοτίβα, που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των ανδρών και των γυναικών ή τις νοητικές παραστάσεις των φύλων; Η διαπλοκή της φεμινιστικής προβληματικής με την ανθρωπολογική οπτική αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες όψεις της ανθρωπολογικής ενασχόλησης με τα φύλα κατά την τελευταία δεκαπενταετία. Τα κείμενα που παρου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΥΛΟ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ
«Η ανακάλυψη του κοινωνικού φύλου, η διαπίστωση δηλαδή ότι το φύλο είναι κοινωνική σχέση και πολιτισμικό σύμβολο και όχι δεδομένο της φύσης, προκύπτει μέσα από την πολιτική ρήξη με τη δυτική κοινοτοπία του φυσικού προορισμού και την αποδόμηση της επιστημονικοφανούς της εκδοχής, που προσδίδει στην έννοια του βιολογικού φύλου αναλυτικό περιεχόμενο. Οι κοινωνικές επιστήμες ανακαλύπτουν ένα νέο αντικείμενο, μια νέα περιοχή του κοινωνικού γίγνεσθαι...». Η βασική αυτή διαπίστωση αποτελεί τη σπονδυλική στήλη αυτού του συλλογικού τόμου. Oι συγγραφ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΣΤΗ ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Από τα πιο σημαντικά στοιχεία, που ο αναστοχασμός ως ρεύμα σκέψης εισήγαγε στις επιστήμες του ανθρώπου, ήταν η αμφισβήτηση των ιεραρχικών δομών ανάμεσα στον ερευνητή και τα υποκείμενα της έρευνάς του. Η αντιεξουσιαστική αυτή λογική του αναστοχασμού στη φεμινιστική σκέψη πήρε διαστάσεις καταστατικής μεθοδολογικής διακήρυξης, καθώς συγκλίνει με το αξίωμα ότι, όταν πρόκειται για την απελευθέρωση των γυναικών, το επιστημονικό αποδεικνύεται και πάλι πολιτικό. Πράγματι, όπως φαίνεται από την εισαγωγική επισκόπηση των εξελίξεων, που σημειώθηκαν σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Scum μανιφέστο
Το 1967 η Βαλερί Σολάνας πουλάει στους δρόμους της Νέας Υόρκης το "Μανιφέστο" της: δυόμισι δολάρια για τους άνδρες, ένα δολάριο για τις γυναίκες. Κηρύττει την ανάγκη εξάλειψης του αρσενικού φύλου και συνεπώς του καπιταλισμού και της πατριαρχίας, παραθέτοντας και αναλύοντας τα αδιέξοδα του κοινωνικού συστήματος της εποχής της. Καλεί τις «επίλεκτες» γυναίκες SCUM σε επιστράτευση ώστε να πάρουν την εξουσία και να εξολοθρεύσουν τα αρσενικά και όλα τα «Κοριτσάκια του Μπαμπά». Εξήντα σχεδόν χρόνια μετά το πρώτο μοίρασμα του "Μανιφέστου", η φαλλο...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) THE FEMININE MYSTIQUE
When Betty Friedan produced "The Feminine Mystique" in 1963, she could not have realized how the discovery and debate of her contemporaries' general malaise would shake up society. Victims of a false belief system, these women were following strict social convention by loyally conforming to the pretty image of the magazines, and found themselves forced to seek meaning in their lives only through a family and a home. Friedan's controversial book about these women - and every woman - would ultimately set Second Wave feminism in motion and be...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ Η ΣΙΜΟΝ ΕΓΙΝΕ Η ΜΠΟΒΟΥΑΡ
Η Σιμόν ντε Μποβουάρ θεωρείται μία από τις πιο επιδραστικές διανοούμενες του 20ού αιώνα. Ως σύμβολο της απελευθέρωσης των γυναικών, ενέπνευσε αλλά και σκανδάλισε τη γενιά της μέσα από τις αντισυμβατικές σχέσεις της. Ως φιλόσοφος και συγγραφέας, κέρδισε σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία και άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα έμφυλα ζητήματα με το βιβλίο της Το δεύτερο φύλο. Παρά τις επιτυχίες της, όμως, αναρωτιόταν μήπως υποτιμούσε τον εαυτό της. Αν και η σχέση της με τον Ζαν-Πολ Σαρτρ έχει καταγραφεί στις θρυλικές ερωτικές σχέσει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ
Ένα μωσαϊκό της κοινωνικής ιστορίας του τόπους μας στα τελευταία εκατό και πλέον χρόνια, μέσα από μαρτυρίες, φωτογραφίες, σκίτσα, ημερολόγια, αποκόμματα από εφημερίδες, επιστημονικά άρθρα, λογοτεχνικά κείμενα. Κορίτσια στις παρυφές της κοινωνίας. Στο περιθώριο. Συχνά "εν κινδύνω". Κάποιες φορές σε αναμορφωτήρια, σε κρατητήρια, ή ακόμα και στην φυλακή. Σχεδόν πάντοτε όμως -όπου κι αν βρίσκονται- "έγκλειστα" στο αδιέξοδο του να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Στοχασμοί για τις συνθήκες που ωθούν σε παραβατικές ή μη συμπεριφορές. Αλλά στοχασμοί...
Διαβάστε περισσότερα...