ΚΟΣΜΟΣ

Παρουσίαση

Δυο νεαροί, ο Βίτολντ και ο Φουξ, συναντιούνται τυχαία σε μία πολωνική παραθεριστική πολίχνη. Θέλοντας να αποφορτιστούν από τα άγχη και την ανία της περίπλοκης μα τετριμμένης ζωής τους, εντοπίζουν μία απομονωμένη οικογενειακή πανσιόν στην οποία αποφασίζουν να καταλύσουν. Όμως πριν καλά καλά προλάβουν να φτάσουν, βρίσκονται μπλεγμένοι στα δίχτυα ενός μακάβριου συμβάντος, και λίγο αργότερα στις ιδιόμορφες δραστηριότητες και στις ψυχικές διακυμάνσεις της οικογένειας που κατοικεί εκεί.
Ποιο είναι το αόρατο νήμα που συνδέει ένα κρεμασμένο σπουργίτι, δυο γυναικεία στόματα, ένα βέλος, ένα κλαράκι, ένα κοντάρι, μια γάτα και έναν παπά;
Και ποιος ο αυτουργός των γελοίων εγκλημάτων τούτης της σεβάσμιας οικίας;
Υπάρχει άραγε λύση στο αίνιγμα αυτό; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το παράλογο, το γκροτέσκο, η βλακεία, ο ειρωνικός σκεπτικισμός, η ριζική απορία, η ετερογονία των σκοπών, η εναλλαγή έκπληξης και πλήξης, η αμφιθυμία μεταξύ ασημαντότητας και πανσημίας, το ανοίκειο προσώπων και πραγμάτων, η χιουμοριστική μπουρδολογία συνθέτουν ένα πολύσημο και παραδόξως συγκινητικό μυθιστόρημα. Πρόκειται, όπως επισημαίνει ο μεταφραστής, "για το πιο πειραματικό, αλλά και το πιο προσωπικό του μυθιστόρημα, ένα έργο που αφήνει σε κοινή θέα όλες τις "κλειδαριές" του βίου του Γκομπρόβιτς". Σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα, "ο Κόσμος είναι μία συνηθισμένη εισαγωγή σε έναν ασυνήθιστο κόσμο, στις φτερούγες του κόσμου, αν θέλετε". Από ιστορική και ειδολογική έποψη, το συνολικό έργο του Γκομπρόβιτς στέκει στο μεσοδιάστημα μεταξύ μοντερνισμού και μεταμοντερνισμού, καθώς προοιωνίζεται τη σύγχρονη εντροπία. Εν γένει, πάντως, ο Κόσμος αντιστέκεται σθεναρά στις κατηγοριοποιήσεις, παραμένοντας ιδιοφυώς αλλοπρόσαλλος και ανένταχτος: αυτή είναι η μυστηριώδης γοητεία του, αυτή είναι και η δυσκολία του. (Γιώργος Λαμπράκος, BookPress, 10/03/13)