ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΥ (ΔΙΤΟΜΟ) (ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΑ)

Παρουσίαση

Πολλοί γνωρίσανε και ζήσανε τη Μακρόνησο. Αρκετοί πέθαναν εκεί. Πάρα πολλοί δεν ακούσανε ίσως ποτέ τίποτα γι' αυτήν. Άλλοι κάτι ακούσανε και άλλοι διαβάσανε. Και λίγοι γράψανε χωρίς να τη γνωρίζουν και δίχως να την ιδούν. Η σημερινή γενιά των 20 και 25 χρόνων σίγουρα δεν ξέρει τίποτα για τη Μακρόνησο. Ενώ πολλοί "διαπρεπείς επισκέπται" την είδανε τότε, μιλήσανε και γράψανε.
"Το υπέροχο αυτό πείραμα θα μπορούσαν να το μιμηθούν πολλαί χώραι", είχε δηλώσει το Μάϊο του 1949 ο τότε αντιπρόεδρος της Βουλής των λόρδων κ. Τέϊνχαμ.
Ο Π. Κανελλόπουλος βεβαίωνε το Μάρτιο του 1949 ότι "στο ξερονήσι αυτό εβλάστησε η Ελλάς ωραιότερα από κάθε άλλη φορά".
Κι ένας εκλεκτός λογοτέχνης το Σεπτέμβριο του 1947 "είδε τη Μακρόνησο, συλλογίστηκε και ευχήθηκε: Πότε ολόκληρη η Ελλάδα μας θα γίνει Μακρόνησος και όλοι οι Έλληνες Μακρονησιώτες σαν τα παιδιά του Β' Τάγματος".
Νταχάου, κάτεργο φασιστικό και ντροπή για την Ελλάδα και τον πολιτισμό αποκαλέσανε άλλοι τα αναμορφωτήρια.
Το Σεπτέμβριο του 1950 αθηναϊκή εφημερίδα έγραφε: "Η Μακρόνησος κατεδικάσθη από τας ανοικτάς πληγάς των παραμορφωθέντων, από τους σταυρούς που υπάρχουν εις το μνήμα του Τατάκη και των άλλων τραγικών
θυμάτων".
"Ο στρατάρχης Παπάγος τον Απρίλιο του 1950 ανεγνώρισε την ανάγκην της καταργήσεως της Μακρονήσου. Υπέβαλεν εις τον Πρωθυπουργόν κ. Πλαστήραν εμπιστευτικήν έκθεσιν στρατηγού επί τούτω σταλέντος εις Μακρόνησον. Ο στρατηγός ούτος "πλειοδοτεί εις πιστοποίησιν διαπραχθεισών εκεί θηριωδιών". Υποβάλλων την έκθεσιν ο στρατάρχης Παπάγος συνήνεσε εις την κατάργησιν της Μακρονήσου".
Στις 10 Μαρτίου 1950 η γαλλική εφημερίδα "Φιγκαρώ" σημειώνει: "Ο Βασιλεύς Παύλος όταν ηρωτήθη υπό της Γαλλίδος δημοσιογράφου Ντομινίκ Ωκλαίρ δια το "νευραλγικόν σημείον", δηλαδή το κάτεργον της Μακρονήσου, απήντησε: "Νομίζω και ελπίζω ότι όλα εκεί είναι καλά καθ' όσον τουλάχιστον με επληροφόρησαν και με διεβεβαίωσαν".
"Συνειργάσθην δια το αναμορφωτικόν έργον της Μακρονήσου και με εγκληματίας", δηλώνει αργότερα ο στρατοπεδάρχης ταξίαρχος Μπαϊρακτάρης σε μια δίκη.
"Ντρέπομαι δια τους ύμνους που έγραψα άλλοτε δια την Μακρόνησον", καταθέτει σε άλλη δίκη Έλληνας αξιωματικός που υπηρέτησε στο γραφείο Ηθικής Αγωγής των Στρατιωτικών Φυλακών.
Κι ένας στρατιώτης του ίδιου γραφείου καταγγέλλει στο Δικαστήριο: "Εις την Μακρόνησον έγιναν φοβερά πράγματα".
Μα τί ήτανε τέλος πάντων εκείνα τα αναμορφωτήρια; Τι έγινε στη Μακρόνησο; Τί ήτανε οι κλωβοί, τα σύρματα, οι αμετανόητοι και τα τρελάδικα; Πως η Ελλάδα "βλάστησε ωραιότερα παρά ποτέ" σ' ένα ξερονήσι;
Τί ήτανε επιτέλους η Μακρόνησος; Κάτεργο φασιστικό ή εθνική κολυμπήθρα; Αυτά θέλει να εξιστορήσει τούτο το βιβλίο. Και όχι όλα. Γιατί πολλά, πάρα πολλά παραμένουν ακόμα κρυμμένα. (Από το σημείωμα της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΓΙΑΤΙ ΓΡΑΦΤΗΚΕ ΤΟΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΔΕΚΑΟΧΤΩ ΧΡΟΝΙΑ
Α' ΤΑΓΜΑ ΣΚΑΠΑΝΕΩΝ (προϊστορία)
1. Λιόπεσι-Κέντρο επικινδύνων
Πικρό καλοκαίρι
2. Πότε θα κάνει ξαστεριά
Θλίψις και δολλάρια
Απόδραση
3. Στο νησί των Σκορπιών
Β' ΤΑΓΜΑ ΣΚΑΠΑΝΕΩΝ (προϊστορία)
4. Προδότες
5. Στη Σοχώρα
6. Προετοιμασία
Γ' ΤΑΓΜΑ ΣΚΑΠΑΝΕΩΝ (προϊστορία)
7. Δια λόγους υγείας
8. Μίκρα-Ντουντουλάρ
ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ
Τα μετόπισθεν
9. Στρατόπεδο πάνω σε τάφους (Β' Τάγμα 1947)
Πρόγραμμα επωφελών απασχολήσεων
Δημοσιογράφοι στο Β' Τάγμα
Αλλαγή ηγετικών σκηνικών
Είμαστε Έλληνες;
Πέντε Στρατόπεδα
Η επίσκεψη των Υπουργών
Δυστυχώς!
"Ολίγην υπομονήν"
Στα τέλη του 1947
10. Το Γαλάζιο Τάγμα (Γ' Τάγμα 1947)
Όλα τα μέσα στην εξυπηρέτηση του σκοπού
Η πικρή αλήθεια
Μακριά από τον κόσμο
Κρητικά σταφύλια
Γιαννάκια απ' την Καλαμάτα
Εισαγωγικές εξετάσεις
Παράδειγμα για μίμηση
Στρατόπεδο δεξιών;
Παράνομος έρανος
Η διδασκαλία της απλής αλήθειας
Ομάδες Υγείας
Όλα για όλα
Στρατόπεδο καννιβάλων
Η αναμόρφωση εικονογραφημένη
Κράτ' μ' εφτάς. Ας απομένειν ένας
Σε πικράναμε Πατρίδα!
"Μάνα ήθελα ν' αυτοκτονήσω"
Ένα παγούρι νερό
Δραπέτες και επισκέπτες
Παράδεισος ή κόλαση;
Απάνθισμα από το περιοδικό "Σκαπανεύς"
Φθινόπωρο 1947
"Repetez"
"Κηρύσσεται εκεχειρία"
Η πρώτη τρανή απόδειξη
Της γης οι κολασμένοι
"Παιδιά φεύγουμε!"
Η αναμόρφωση εικονογραφημένη
Η αναμόρφωση χωρίς εικονογράφηση
Οι καμπάνες του Λαυρίου
ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑΙ ΦΥΛΑΚΑΙ ΑΘΗΝΩΝ (ΣΦΑ)
11. Διάβρωσις και αποκάθαρσις
Χωριστά καζάνια
Μεταγωγή στη Μακρόνησο
Όλα θα διορθωθούν
Και στρατηγοί
Γ' ΚΕΝΤΡΟΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ
12. Φύλλα πορείας
"Χρήσιμοι" και "επιζήμιοι"
Πλόκαμοι από τη Μέση Ανατολή
Περιπέτεια στα νησιά του Αιγαίου
Στρατηγός Μπακιρτζής
Σαντορίνη-Μακρόνησος
Συρματοπλέγματα
Φωνή βοώντος
Η σειρά των εφέδρων
Αυστηραί συστάσεις του πρωθυπουργού
Μια επίσκεψη που αναβάλλεται
"Αναζητήσατε τον εχθρόν"
13. Το Κόκκινο Τάγμα
Επιπλοκή νεφρών
Από τη Γιούρα στη Μακρόνησο
Στρατόπεδο "Αμετανοήτων"
Οι πρώτοι αποδιοπομπαίοι
Τα καθημερινά μας
Καινούρια πρόσωπα
Άσχημα σημάδια
Το πικρό ποτήρι
Εκτός Νόμου
Κάποια μάνα αναστενάζει
14. Έρχεται θύελλα
Έτος δίσεκτον
Ο Γενάρης του 1948
Ο Φλεβάρης του 1948
Το ημερολόγιο του Στέλιου
Η ατμόσφαιρα θόλωσε
15. Τα γεγονότα
Ταραχαί εις Μακρόνησον
Συζήτηση με τα δημοσιεύματα
Τα αιματηρά γεγονότα στο Α' Τάγμα
Αναμνήσεις
16. Θεία Λειτουργία
Κυριακή, 29 Φεβρ. 1948
Νεκροί και τραυματίες
17. Η χαράδρα του θανάτου
Τα αιματηρά γεγονότα στο Α' Τάγμα
Δευτέρα, 1η Μαρτίου 1948
Η αναβάπτισις
Η σύλληψη των "αρχηγών"
Νεκροταφείο ζωντανών
Οι πρωταίτιοι στις φυλακές
Οι 700 στην κολυμπήθρα
Τραύμα "ουχί πολεμικόν"
Τραυματιοφορείς και τραυματίες
Παρένθεση (κείμενα και απόψεις)
Ομαδική δολοφονία της 1ης του Μάρτη 1948
Τα γεγονότα της 29ης Φλεβάρη και 1ης Μάρτη 1948
Το Α' Τάγμα Σκαπανέων στασιάζει
18. Αποτοξίνωσις
Θα "εξοντωθούν!"
Μετά την αιμορραγία
Ο "εκκαθαριστικές" στο Τάγμα
Ο Λόχος "μειωμένης εμπιστοσύνης"
Αποστολή από το Β' Τάγμα για ανάνηψη
Το ημερολόγιο του Στέλιου
Η απομόνωση των αμετανοήτων
19. Έκτακτον Στρατοδικείον
Στην "προανάκριση"
Οι "στασιασταί" στο στρατοδικείο
Η δίκη των "στασιαστών"
Πέντε "στασιασταί" εις θάνατον
Οι κατηγορούμενοι
Η δίκη του Λαυρίου
Η φωνή των κατηγορουμένων
Μετά την καταδίκη
20. Στα σύρματα
Από την συντριβή στην... αποθέωση [...]
21. Ο αντίλαλος των Γεγονότων στα άλλα στρατόπεδα
Ή ΖΗΝ ΚΑΛΩΣ Ή ΤΕΘΝΑΝΑΙ
22. Ζούγκλα δολοπλοκιών
23. "Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει"
24. Η αναμόρφωσις των πολιτικών κρατουμένων
1949. ΕΤΟΣ "ΘΡΙΑΜΒΩΝ"
25. Τα δώρα του νέου χρόνου
26. Από τη Μακρόνησο στο Ζάππειο
27. Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος
28. Οργανισμός αναμορφωτηρίων Μακρονήσου
29. Η "Αναμόρφωσις" των πολιτικών εξορίστων
30. Οι καλοί και οι κακοί
31. Τα μάτια όλου του κόσμου στρέφονται στη Μακρόνησο
32. Από τα σύρματα στα σύρματα
33. Η "αναμόρφωσις" των εξορίστων γυναικών
34. Βουλευτικές εκλογές-5 Μαρτίου 1950
35. Ο "Παρθενώνας" έπεσε
Βιβλιογραφία
Παροράματα