ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Παρουσίαση

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στην ανά χείρας έκδοση με τίτλο "Το παρελθόν και το σήμερα" που γράφτηκαν στη διάρκεια των ετών 2004 - 2010 δεν διεκδικούν λογοτεχνικές διακρίσεις. Τα περισσότερα δημοσιεύτηκαν με τη μορφή επιφυλλίδων στην εφημερίδα Τα Νέα, με τους ισχύοντες περιορισμούς στον αριθμό των λέξεων, ενώ ορισμένα παρουσιάστηκαν στον ημερήσιο τύπο της Καλαμάτας.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου σχολιάζονται θέματα του πολιτιστικού μας παρελθόντος που αγγίζουν πλευρές του σήμερα, στο δεύτερο θίγονται ποικίλα θέματα του μεσαίωνα, της νεοελληνικής ιστορίας, της πολιτικής και των πολιτικών μας. Αποφάσισα να τα συγκεντρώσω ώστε να γίνουν προσιτά στο ευρύ κοινό γιατί πιστεύω ότι εξακολουθούν να είναι επίκαιρα. Ορισμένες φωτογραφίες και ζωγραφιές σπάνε τη μονοτονία του συνεχούς κειμένου και προσφέρουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να προσεγγίσει και οπτικά το θέμα.
Στα περισσότερα κείμενα αποτυπώνονται βιώματα που πηγάζουν από τη μίζερη καθημερινότητα και φυσικά από τον χώρο της αρχαιολογίας και της ιστορίας, δικαιολογημένα άλλωστε, λόγω της μακρόχρονης επαγγελματικής μου ενασχόλησης με τα ερευνητικά αυτά πεδία. Η μεσσηνιακή γη, όπου ζω και εργάζομαι τα τελευταία τριάντα χρόνια, βρίσκεται στο κέντρο των ενδιαφερόντων μου. Από τότε που πάτησα το πόδι μου σε τούτη την εσχατιά του Μοριά, βιώνω τα πάθη και τα παθήματά της, από την περίοδο της σπαρτιατικής κατοχής, της Φραγκοκρατίας, της Τουρκοκρατίας, αλλά και του σήμερα.
Οι αρχαιολόγοι δεν είναι πια μονόπλευροι κλασικιστές, έχουν διευρύνει τον ορίζοντά τους στην εκτίμηση των μνημείων όλων των εποχών και έχουν αναγνωρίσει ταυτόχρονα τη μεγάλη οικονομική αξία του πολιτισμού. Οι απόψεις της γενιάς του '30 για την αξία όχι μόνο της αρχαιότητας αλλά και του νεοελληνικού πολιτισμού και της σύγχρονης δημιουργίας βρήκαν συνεχιστές που κατάφεραν με επιμονή, πίστη και αγώνες να κάνουν πράξη το όραμά τους. Το Βυζάντιο, η νεοελληνική τέχνη, η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία αντιμετωπίζονται ισότιμα με την αρχαιότητα. Μέσα στο πνεύμα αυτό κινούνται και τα μικρά κείμενά μου. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΜΕΡΟΣ Α.
Οι πρώτοι άνθρωποι και η θάλασσα (α)
Προϊστορικός σεβασμός στο κρανίο
Το ανάκτορο του Μίνωα και οι Βερσαλλίες
Το ανάκτορο του Νέστορα
Οι αισθητικές ιδιότητες του γυαλιού
Το κόστος του τάφου σήμερα και χθες
Σαρωνικός: Κοιτίδα πολιτισμού υπό εξαφάνιση
Αττική και περιβάλλον
Αρχαία ποτάμια, σημερινοί υπόνομοι
Η τραγική μοίρα Ιλισού και Ασωπού
Ο Κηφισός και το άλλο ποτάμι
Στην Αθήνα των κεραμικών ιδεών
Τέχνη κεραμική
Ιδού λοιπόν ο θρυλικός Καιάδας
Οι Μαινάδες των Δελφών
Ο Δορυφόρος που δεν είναι δορυφόρος
Ο τρίποδας των Πλαταιών
Τα γεγονότα της Πύλου και της Σφακτηρίας
Ο αγαθός δαίμονας των Μεσσηνίων
Η ανακάλυψη της Πέλλας
Το χρονικό μιας αποκάλυψης
Θραύσματα φιλοσοφίας κάτω από τα πόδια μας
Ροζ σκάνδαλα στην αρχαιότητα
Αναζητώντας τα αίτια της πτώσης μιας αυτοκρατορίας
Όταν οι Ιουδαίοι γνώρισαν τους Λακεδαιμόνιους
Σκλάβες του χθες και του σήμερα
Όταν το παγκάρι ονομαζόταν θησαυρός
Για τον πολιτισμό και πάλι
Ανασκαφικό παρόν και πολιτιστικό παρελθόν
Όταν τα γράμματα αγγίζουν την πέτρα
Στον αρχαιολόγο του αγρού και της πολυθρόνας
Αρχαιολογία και σύγχρονη τέχνη
Μουσεία Φυλακές
Η αναλγησία έπνιξε τα αρχαία στο Μόρνο
Αθήνα ρωμαϊκή
Ας μιλήσουμε για αρχαιολογικά πάρκα
Οι Κυκλάδες και η Ντόλλη Γουλανδρή
Προστασία μνημείων και σύγχρονη χρήση
Από το μπετόν στον πολιτισμό
Χρήση και προστασία
Ελευθερία επιλογής και κατανόησης
Το Νέο Μουσείο Ακρόπολης και τα εν υπογείω αρχαία του
Πολιτιστική κληρονομιά και ιδιωτική πρωτοβουλία
Ιστορίες αρχαιολογικής αποδυνάμωσης
Σκάσε και σκάβε
ΜΕΡΟΣ Β.
Ουτοπίες
Αιγαίο και ακρόπρωρο (α')
Αιγαίο και ακρόπρωρο (β')
Τεχνολογία
Άραβες και τεχνολογία
Αλήθειες και ψέμματα για τις φάτνες
Εξόριστοι στο Αιγαίο (α')
Εξόριστοι στο Αιγαίο (β')
Ζει λοιπόν ο βασιλιάς Αλέξανδρος;
Άλλο μεγάλος ρήτορας, άλλο μεγάλος πολιτικός
Δικαστές και εμπρηστές
Οι εμπρηστές είναι το άλλοθι
Ο Μοριάς και το όνομά του
Η Καλαμάτα χτες και σήμερα
Ο Μοροζίνι και ο Παρθενώνας
Το άδοξο τέλος των Βιλλεαρδουίνων στο Μοριά
Ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος και το κάστρο της Καλαμάτας
Οι Ατζαγιόλοι, η Ακρόπολη και ο Ρέντης
Οι πολιτικοί που μας αξίζουν
Δωροδοκίες του χθες και του σήμερα
Το μπαχτσίσι διαχρονικά
Ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε δύο κυκλαδονήσια
Η παιδεία του αρχιτέκτονα
Περί γκετοποίησης ο λόγος
Η μυθολογία γύρω από το ΚΑΣ
Η απόπειρα αυτοκτονίας του Γενικού
Από τη Θεσσαλονίκη του 1950 στην Πόλη του 2006
Κοινοτικά πακέτα και αλαλούμ
Γάιδαρος ο παρεξηγημένος
Είδα στην πόλη: Συμβίωση μεγάλων αντιθέσεων
Το επιστημονικό γραπτό ως καθρέφτης της ψυχής
Όταν η γλώσσα σε προδίδει
Η δύναμη της γραφής
Θα μάθουν ποτέ από αυτά οι πολιτικοί μας;
Η νοσταλγία της νιότης μας
Τις πταίει για τον χαμό της αρχαιολόγου;
Έκανε τον Παυσανία κολοσιαίο έργο ζωής
Ο Γιώργος Λάββας και το "συμφέρον" των μνημείων
Θεμιστοκλής Σοφούλης, αρχαιολόγος και πολιτικός
Ο αρχαιολόγος Humfry Payne
Ilya Prigorine, La Fin des Certitudes, Paris 1996
Η επανάσταση του δεκαδικού συστήματος
Η δίκη του Σωκράτη
Άρνηση της ιστορίας
Οι ψηφοφόροι ξύπνησαν
Απαιτείται απόρριψη σαβούρας
Οι κυβερνητικές διαφημίσεις
Ιστορική γεωγραφία και αρχαιολογία
Εξορκίζουμε τις τύψεις με φωτογραφικά λευκώματα
Δημοκρατία και ελληνισμός της διασποράς διαχρονικά
Προστασία και χρήση