ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
Στην ιστορία της επιστήμης υπάρχουν μορφές που αποτελούν ορόσημα και σταθμούς στην εξέλιξη ολόκληρων επιστημών και επιστημονικών κλάδων. Υπάρχουν οι πρωτοπόροι, που με το έργο και τους μαθητές τους, όχι μόνο εκείνους που προσωπικά καθοδήγησαν αλλά και όσους κατεύθυναν με τις μελέτες και το παράδειγμά τους, προσδιόρισαν ανεξάλειπτα την πορεία των επιστημών, εγκαθιδρύοντας σχολές και τρόπους σκέψης ή προσφέροντας μεθοδική βάση για τη στήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης κάθε επιστήμης. Έναν "προπάτορα" της Ελληνικής Λαογραφίας τίμησε με την Ημερί...
Διαβάστε περισσότερα...

Greek folklore
This volume contains twenty two studies about Greek Folklore, in English, but also -in an appendix- in Spanish, Rumanian, Russian, Georgian, Bulgarian, Armenian languages. Some of them are reprinted from scientific journals and proceedings of scientific conferences, and some of them were first published as co-operation papers. But all have something common: Methodological and Educational Matters, Historic Folklore, Rituals and Religious Folklore and Urban Folklore are studied together, as a contribution to contemporary Greek Folklore and m...
Διαβάστε περισσότερα...

Λαϊκός πολιτισμός και εκκλησιαστική παράδοση στη Σάμο (χαρτόδετη έκδοση)
Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται είκοσι έξι δημοσιευμένες και αδημοσίευτες μελέτες που αφορούν την ιστορία, κυρίως μάλιστα την εκκλησιαστική ιστορία, και τον πολιτισμό της Σάμου. Η συγκεντρωτική αυτή δημοσίευση γίνεται στα πλαίσια μια γνωστής επιστημονικής πρακτικής, που αποτελεί παλιά παράδοση της επιστημονικής βιβλιογραφίας, σύμφωνα με την οποία η συγκέντρωση δημοσιευμένων και αδημοσίευτων επιστημονικών μελετών σε τόμους εξυπηρετεί κατά κανόνα χρηστικούς σκοπούς και διευκολύνει ομοτέχνους και ερευνητές. Και βέβαια η θεματολογία των μελετών...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
H έκταση της ;yλης του έργου, επέβαλε τον χωρισμό των μελετών σε δύο τόμους. Στον δεύτερο αυτό τόμο περιλαμβάνονται, οι μελέτες από το τέταρτο ως και το ενδέκατο κεφάλαιο, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που παρουσιάστηκαν και αναλύθηκαν στην αρχή του πρώτου τόμου. Επίσης στο τέλος, όπως και στον πρώτο τόμο, παρατίθεται ευρετήριο κυρίων ονομάτων, για τη διευκόλυνση του μελετητή που θα θελήσει να χρησιμοποιήσει τις μελέτες της παρούσας έκδοσης. Δεν συντάχθηκε ευρετήριο εννοιών και πραγμάτων, καθώς η σπονδυλωτή μορφή του έργου βοηθά εύκο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΑΖΟΦΙΚΗΣ
Ο κ. Παπαζαχαρίου, εξετάζοντας το λαϊκό παραμύθι στο διάστημα από τους νεότερους (μετά το Μεσαίωνα) αιώνες έως το σημείο, όπου αυτό άρχισε να μη δημιουργείται όπως στο παρελθόν, μέσα στις τεχνοκρατικά αναπτυγμένες κοινωνίες, διακρίνει δύο διαφορετικές κατηγορίες: των παραμυθιών "του παραμυθά", που πρέπει να προηγήθηκε, και των παραμυθιών "της γιαγιάς", των προορισμένων δηλαδή για τα παιδιά, κάτι που το υποστηρίζουν άλλωστε αρκετοί από τους παραμυθιολόγους ή άλλους που ερευνούν το παραμύθι (όπως η Γαλλίδα κοινωνική ανθρωπολόγος Nicole Belmo...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΑΖΟΦΙΚΗΣ
Το βιβλίο "Τα παραμύθια των Ελλήνων της Αζοφικής" της δρος Ιουλίας Κούτνα, μέλους του ακαδημαϊκού προσωπικού του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μαριούπολης (Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας και Φιλολογίας), αποτελεί σημαντικό δημοσίευμα λαογραφικού περιεχομένου στη νεοελληνική γλώσσα και την απαρχή σοβαρής επιστημονικής συνεργασίας του Πανεπιστημίου της Μαριούπολης με ένα ελληνικό πνευματικό ίδρυμα, την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία. [...] Η έρευνα της Ιουλίας Κούτνα, η ταυτόχρονη επίπονη ενασχόλησή της με τα διδακτικά καθήκοντα, καθώς και άλλες προσωπι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με συγκίνηση γράφω τις γραμμές αυτές για να προλογίσω το δίτομο έργο του Μανόλη Βαρβούνη με τίτλο «Λαογραφικά Ανάλεκτα» στη σειρά των παραρτημάτων του περιοδικού «Λαογραφία». Ο Μανόλης Βαρβούνης είναι από τους πιο γνωστούς Έλληνες λαογράφους και έχει καταπιαστεί σχεδόν με όλα τα θέματα της Ελληνικής Λαογραφίας. Με κάθε δυνατή συντομία αλλά με τρόπο περιεκτικό αναφέρεται στις σύγχρονες λαογραφικές σπουδές στην Ελλάδα και έχει επιλέξει παραδείγματα από συγκεκριμένους τόπους («Πρωτογενείς πηγές για την έρευνα του λαϊκού πολιτισμού των Σερρών ...
Διαβάστε περισσότερα...

GREEK FOLK CULTURE (VOLUME 15)
"Greek Folk Culture" is a bibliography of studies written in the main European languages on the subject of the Folk Culture of Greek-speaking people in Greece, Cyprus, Asia Minor (before 1922), the former Magna Graecia, Corsica and the Diaspora, which collects some thousands of references on the topic. It is adressed to scholars of folklore, ethnography, ethnology and social and cultural anthropology as well as other disciplines of the sciences of culture analysis. It is a guide for comparative research in the field of European studies, ma...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ (ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Τον ογκώδη, 694 σελίδων 39ο τόμο της Λαογραφίας διαδέχεται ο παρών, κατά πολύ ογκωδέστερος, 40ός τόμος. Δεν πρέπει να νομισθεί, ότι αυτό το επιδιώξαμε, ή ότι είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό το αποτέλεσμα. Απλώς κρίναμε πως ήταν σκόπιμο ή, μάλλον, αναγκαίο να λύσουμε το πρόβλημα του συσσωρευμένου εξαιρετικά μεγάλου όγκου υλικού στο διάστημα των τεσσάρων ετών που μεσολάβησαν ανάμεσα στον 38ο και τον 39ο τόμο. Έχουμε την ελπίδα, ότι τέτοια μεγάλα κενά στην έκδοση της "Λαογραφίας" δεν θα εμφανιστούν ξανά. Οφείλουμε άλλωστε να καταβάλουμε κάθε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
Η μελέτη των γενεαλογιών μπορεί να μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για το σύστημα της συγγένειας ενός λαού και χρήσιμα στατιστικά στοιχεία για τη φυσική κίνηση του πληθυσμού, όπως το μέγεθος της οικογένειας, τον αριθμό των γεννήσεων, των θανάτων κλπ. Όταν μάλιστα οι γενεαλογίες έχουν καταρτιστεί από μέλη της κοινωνίας και δεν έχουν τη μεσολάβηση του ερευνητή, εθνολόγου ή ανθρωπολόγου, μας δίνουν τη δυνατότητα να γνωρίσουμε ακόμα καλύτερα τη νοοτροπία και την κοσμοαντίληψη ενός λαού και να κατανοήσουμε από μέσα το κοινωνικό τους σύστημα (em...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ (ΕΒΔΟΜΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Έχει περάσει παρά ένα χρόνος, ένας ολόκληρος αιώνας από την 28η Δεκεμβρίου του 1908, όταν ο Νικόλαος Πολίτης κάλεσε επιφανείς επιστήμονες, λογοτέχνες, μουσικούς, «όπως συσκεφθώσι περί ιδρύσεως Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας», διαβάζω στα Πρακτικά της πρώτης «συνελεύσεως». Συζήτησαν για το έργο και το σκοπό της, συμφώνησαν όλοι με την εισήγησή του, ανέθεσαν σε μιαν επιτροπή, υπό την προεδρία του Πολίτη, να συντάξει το καταστατικό, το οποίο εγκρίθηκε στη δεύτερη συνέλευση συντομότατα (11 Ιανουαρίου 1909). [...] Πρόεδρος της Εταιρείας εξελέγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΕΝΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει τρία μελετήματα που ασχολούνται με τη βυζαντινή "κληρονομιά" της ελληνικής λαογραφίας και σκοπεύει να αναδείξει, για άλλη μια φορά, τη σημασία που έχει η έρευνα της βυζαντινής γραμματολογίας, εκκλησιαστικής και κοσμικής, η ιστορία των βυζαντινών θεσμών και εορτών, ακόμα και των ονομασιών, για τη διαφώτιση των ιστορικών διαστάσεων του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού της Τουρκοκρατίας και της μετεπαναστατικής Ελλάδας, έως το πρόσφατο παρελθόν, πέρα και εκτός από ιδεολογικές και "εύκολες" σχηματοποιήσεις, συμβάλλοντας κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να παρουσιάση το γλωσσικό και λαογραφικό υλικό που σχετίζεται με τις δύο κυριώτερες εργασίες των κατοίκων της Ρόδου, τη γεωργία και την ποιμενική. Γύρω απ' αυτές περιστρέφεται σχεδόν όλη η ζωή του νησιού, γιατί και οι λίγοι τεχνίτες, σιδηρουργοί, υποδηματοποιοί, ξυλουργοί, ασχολούνται λίγο πολύ με τη γεωργία και την ποιμενική και η ασχολία τους έχει σχέση μ' αυτές. Μαζί εξετάζονται και οι σχετικές εργασίες, κηπουρική, ανθοκομία, αμπελουργία, ελαιουργία, δενδροκομία, το δάσος και τα δασικά προϊόντα, η σηροτρο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΡΑΚΑΣ
Η λαϊκή τέχνη της ζωγραφικής βάδισε, όπως και η βυζαντινή ζωγραφική, με αργό ρυθμό, ώσπου να φτάσει, και η μια και η άλλη, από την απαξίωση στην αναγνώριση και στην καταξίωση. Η κυρία Χαϊμαλά στην παρούσα εργασία για το ζωγράφο Γιάννη Μητράκα τεκμηριώνει αυτή την πορεία. [...] Το έργο του Γιάννη Μητράκα, μολονότι έχει γνωρίσει την ευρύτερη αναγνώριση, δεν έχει γίνει και αντικείμενο συστηματικής μελέτης σ' ένα βιβλίο. Το κενό αυτό καλύπτει η εργασία της κυρίας Χαϊμαλά. Το κύριο, που γίνεται συστηματικά φανερό στα σελίδες του, είναι αυτή η σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Μ. Γ. ΜΕΡΑΚΛΗ ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ, Η ΜΟΥΣΕΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΕ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ - SUMMARY ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ - INDEX...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ (ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΟΣ)
Με τον παρόντα τόμο της Λαογραφίας εορτάζεται η συμπλήρωση ενός αιώνος από την ίδρυση της Ελληνικής Λαογραφίας Εταιρείας. Το Δεκέμβριο του 1908 κάλεσε ο Νικόλαος Πολίτης δεκάδες επιστημόνων και διανοουμένων σε άτυπη συνέλευση, η οποία με εισήγησή του αποφάσισε την ίδρυση της εταιρείας και σύντομα, μέσα στον Ιανουάριο του 1909, η Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία είταν πραγματικότητα. Εορτάζεται, κατεξοχήν, το γεγονός, ότι το πνευματικό-επιστημονικό δημιούργημα του Πολίτη κατόρθωσε να επιβιώσει και να κάνει αισθητή την παρουσία του στην Ελλάδα κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΙΜΑΤΗΡΕΣ ΘΥΣΙΕΣ
Η συστηματική απασχόλησή μου με τις νεοελληνικές αιματηρές θυσίες άρχισε το Μάιο του 1969, όταν απεσταλμένος από το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών πήγα στην Αγία Παρασκευή της Λέσβου, για να κινηματογραφήσω και να μελετήσω την ταυροθυσία που τελεί κάθε χρόνο το χωριό μετά το Πάσχα, για να τιμήσει τον προστάτη του χωρίου άγιο Χαράλαμπο. Δεν ήταν τότε η πρώτη φορά που παρακολουθούσα αιματηρή θυσία ανάλογες ευκαιρίες μου είχαν δοθεί και άλλοτε, μέσα στα πλαίσια λαογραφικών αποστολών που πραγματοποιούσα από το 1963, αρχικά ως επιστημο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα ζωής της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας εγκαινιάζουμε και μιαν άλλη, ελάσσονα σειρά δημοσιευμάτων, παράλληλα προς αυτή των Παραρτημάτων. Θα δημοσιεύονται κείμενα με μικρότερην έκταση, το περιεχόμενό τους όμως θα συνιστά οπωσδήποτε μια συμβολή στις λαογραφικές, φιλολογικές, ανθρωπολογικές εν γένει σπουδές στον τόπο μας. Η παρούσα -μεταδιδακτορική- εργασία του κ. Γεωργίου Κατσαδώρου συμβάλλει, με στοιχεία από την περιοχή της Λαογραφίας που πρώτη φορά καταθέτονται, στη διεύρυνση της πολύ μεγάλης συζήτησης π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
Αποτελεί κοινή και πανθομολογούμενη διαπίστωση το γεγονός ότι το αυτοκίνητο έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής των Ελλήνων. Η εξέλιξη αυτή, που ανήκει στα νεωτεριστικά δεδομένα της καθημερινότητας, έχει επιδράσει πάνω στην σύγχρονη λαϊκή ζωή, τόσο στον αστικό χώρο όσο και στις αγροτοκτηνοτροφικές περιοχές της ελληνικής επαρχίας, με τρόπο καθοριστικό, ο οποίος φυσικά ενδιαφέρει και την λαογραφία, και μάλιστα την λεγόμενη "νεωτεριστική λαογραφία", άμεσα και ουσιαστικά. Ορισμένες ενδιαφέρουσες λαογραφικές πτυχές αυτού του φαι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Λαογραφικό υλικό, που καταγράφεται σε εποχή, που οι λαογραφικές εκδηλώσεις λειτουργούν ακόμη ως οργανικό στοιχείο της συλλογικής ζωής, έχει αναμφισβήτητη αξία για τη λαογραφική έρευνα και παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από λαογραφικά στοιχεία, που συγκεντρώνονται, όταν η παραδοσιακή κοινωνία χάσει τη συνοχή και την εσωστρέφειά της. Για το λόγο αυτόν δημοσιεύω το λαογραφικό υλικό, που βρισκόταν ανέκδοτο στα κατάλοιπα Μίκη Ι. Κιτρομηλίδη, και ελπίζω να φανεί χρήσιμο στην κυπριακή λαογραφική έρευνα, που στην τωρινή κρίσιμη περίοδο του κυπρ...
Διαβάστε περισσότερα...