ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η οργάνωση του φυσικού και οικισμένου χώρου ως κοινωνική διαδικασία όπως και η παρατήρηση και η περιγραφή του είναι ζητήματα ιστορικά προσδιορισμένα. Ειδικότερα οι νοητικές κατηγορίες με τις οποίες συλλαμβάνεται κάθε φορά ο χώρος, όπως και οι ιδεολογικές μορφές με τις οποίες εκφράζεται κοινωνικά, δεν διαφοροποιούνται και δεν εξελίσσονται με τρόπο ευθύγραμμο μέσα στο χρόνο. Οι συναφείς δηλαδή κοινωνικές, νοητικές και ρητορικές λειτουργίες και πρακτικές είναι εξίσου ιστορικά προσδιορισμένες. Γι' αυτό το λόγο και η διερεύνησή τους υπερβαίνει ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η αλιεία στην Αίγυπτο υπό το φως των ελληνικών παπύρων (δεύτερο μέρος - τόμος Α')
Μια ιδέα για τον πλούτο των ονομάτων που περιείχαν αναμφίβολα οι αρχαίες αλιευτικές πραγματείες και τα "Οψαρτυτικά" σχηματίζουμε από τα "Αλευτικά" του Οππιανού και του Οβίδιου, τα αποσπάσματα των Hedyphagetica του Έννιου με τα innumerabilia genera piscium καθώς και από τα έργα πολλών άλλων αρχαίων συγγραφέων (Αριστοφάνη, Αριστοτέλη, Αρχέστρατου, Στράβωνα, Αιλιανού, Αθηναίου κ.ά· Πλαύτου, Τερέντιου, Βάρρωνα, Οράτιου, Απίκιου, Πλίνιου, Απουλήιου, Αυσόνιου κ.ά), που αναφέρουν πληθώρα ιχθυώνυμων. Ο 'παπυρικός χάρτης' με τα 115 περίπου ειδικά ο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η αλιεία στην Αίγυπτο υπό το φως των ελληνικών παπύρων (πρώτο μέρος - τόμοι Α' και Β')
Η παρούσα μελέτη στηρίζεται στη μαρτυρία εκατοντάδων ελληνικών παπύρων και οστράκων με αλιευτικό περιεχόμενο. Καθώς όμως οι πάπυροι, δώρο, ως γνωστόν, της άμμου αλλά και της τύχης, για ορισμένους τομείς του θέματός μας αποδεικνύονται ιδιαίτερα εύγλωττοι και για άλλους αντίθετα παραμένουν σιωπηλοί ή απελπιστικά λακωνικοί, αξιοποιούνται παράλληλα ένα πλήθος ελληνολατινικών επιγραφών ή πινακίδων, πολύτιμων χωρίων της Καινής Διαθήκης, αλλά και της ελληνολατινικής γραμματείας μαζί με ορισμένα κοπτικά όστρακα, που επιβεβαιώνουν, ερμηνεύουν ή συμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ
Ο κύριος όγκος του βιβλίου, καρπός έρευνας από το 1983 ως το 1991, αποτέλεσε τη διδακτορική μου διατριβή στο πρώτο πανεπιστήμιο του Παρισιού (Σορβόννη). Η αναζήτηση κατά την έρευνα, ο τρόπος διαπραγμάτευσης του θέματος και, εν τέλει, το περιεχόμενο του παρόντος καθορίστηκαν από δύο παραμέτρους: α) από παλαιότερες αναζητήσεις και έρευνές μου στα πλαίσια των θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών β) από τη συνάντησή μου με τον δάσκαλό μου Σπύρο Ασδραχά, ο οποίος, μέσω της ιστορικής επιστήμης, οδήγησε στη σύνθεση τα σκόρπια ερωτήματά μου, με τον...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΗΠΕΙΡΟΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
Τα Γιάννενα γιορτάζουν σήμερα την 68η επέτειο της απελευθέρωσής τους από τη μακρόχρονη σκλαβιά. Στις 21 Φεβρουαρίου 1913 ο ελληνικός στρατός, μετά την άλωση του Μπιζανιού, μπήκε νικηφόρος στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, στην πόλη αυτή με τη μεγάλη εθνική παράδοση και την τεράστια πνευματική προσφορά. Στους πολύμηνους αγώνες για την απελευθέρωση της Ηπείρου -αγώνες που εντάσσονται στα πλαίσια των Βαλκανικών πολέμων του 1912-13- ο ελληνικός στρατός ενισχύθηκε αποτελεσματικά από την ομόθυμη συμπαράσταση και την πολύπλευρη βοήθεια του ηπειρωτικού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΥΟ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ

ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΒΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΥΡΟΠΟΔΟΣ
Από καιρό τώρα είναι αισθητή η έλλειψη μιας συστηματικής μελέτης γύρω από τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Μαυρόποδος. Οι μελέτες που έχουμε για την αξιόλογη αυτή προσωπικότητα των βυζαντινών γραμμάτων (των Dreves, Draseke, Gudeman, Thiele και Ευστρατιάδη) είναι όλες προπολεμικές και στο μεγαλύτερο μέρος τους ξεπερασμένες, αφού όταν γράφτηκαν δεν είχαν ακόμη εκδοθεί ορισμένα σημαντικά κείμενα, λ.χ. η αλληλογραφία του Ψελλού (Kurtz-Drexl), που διαφωτίζουν πολλές πτυχές της ζωής του Ιωάννη, όπως τα αίτια της απομάκρυνσής του από την Κωνσταντινο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΟΛΕΡΑ ΚΑΙ ΛΟΙΜΟΚΑΘΑΡΤΗΡΙΑ (19ος - 20ος ΑΙΩΝΑΣ)
(. . .) Στην αρχή οι άρρωστοι πάθαιναν ένα είδος παραφοράς κατά τη διάρκεια της οποίας άρχιζαν να τρέχουν προς όλες τις κατευθύνσεις τρικλίζοντας και βγάζοντας φρικτές κραυγές. Τα μάτια τους έλαμπαν, η φωνή τους ήταν βραχνή και έμοιαζαν να έχουν πάθει λύσσα. Οι φίλοι απέφευγαν τους φίλους τους (. . .), η πόλη είχε μετατραπεί πια σε πεδίο κυνηγιού, με αγέλες κυνηγετικών σκυλιών και θηράματα. Απ' ότι φαίνεται, τώρα είχαν αποφασίσει να σκοτώνουν τους άρρωστους και αντί για νοσηλευτήρια, έβλεπε κανείς ένα είδος chiapacan οπλισμένων με ρόπαλα κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΛΙΘΟΥ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

ΠΡΕΣΒΕΙΕΣ ΚΡΗΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΕΝΕΤΙΑ (1487-1558)

ΑΤΤΙΚΗ ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ
(. . .) Η ενδιαφέρουσα αυτή μελέτη πραγματεύεται συνοπτικά και μεθοδικά ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας ελληνικής αγγειογραφίας, τον αττικό ερυθρόμορφο ρυθμό. Αξιοσημείωτο είναι το ενδιαφέρον του συγγραφέα για την τεχνοτροπική ανάλυση, ενώ τη μελέτη συμπληρώνουν πίνακες και παραρτήματα. Η δυσκολία της πρόσβασης στη διεθνή βιβλιογραφία και η έλλειψη ως τώρα ενός γενικού εγχειριδίου, που να εξετάζει συνολικά την εξέλιξη της ερυθρόμορφης τεχνικής, μας οδήγησαν στην απόφαση γι' αυτή τη μετάφραση, ώστε να αποτελέσει ένα βασικό βοήθημα προσιτό σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΛΟΓΙΟΤΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑ ΓΡΑΦΤΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ

ΚΑΤΑΣΤΙΧΟ ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΟΥ ΠΡΕΒΕΖΗΣ ΕΤΟΥΣ 1914

ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ - ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ
ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΤΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ: ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Ι. ΕΠΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΣΙΚΗ. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΕΝΑ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ (1769) II. ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΤΟ 1821. ΕΝΑ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΑΠΟ ΤΗ ΜΥΚΟΝΟ (1826) III. ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΜΕ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821. Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΡΟΔΙΑΚΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ IV. ΙΚΑΡΙΑ: ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΑΣΠΟΡΑ (19ος ΑΙΩΝΑΣ) V. ΚΡΗΤΗ: ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΛΙΘΟΥ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ (1847-1900)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α΄ 1. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΩΣ ΤΟ 1847 2. ΟΙ ΠΡΟΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ 3. Η ΥΛΗ 4. ΟΙ ΕΚΔΟΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ - ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ 5. Η ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ 6. ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ...
Διαβάστε περισσότερα...

«Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΣΩΤΟΣ»
[...] Αυτά ήταν τα χρόνια και αυτή ήταν η αρχή της συμμετοχής του Γιώργου Χουλιάρα σε όσα διαδραματίστηκαν από την έναρξη της Κατοχής ως το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου οκτώ χρόνια αργότερα. Έγραψε εκτενώς γι' αυτά, και το κείμενό του αποτελεί μια σημαντική μαρτυρία για την Ελλάδα της Κατοχής, της Αντίστασης και του Εμφυλίου, με ιδιαίτερη αναφορά στον χώρο της Ρούμελης, ενώ παράλληλα αναφέρεται στην εμπειρία των πολιτικών προσφύγων στην Πολωνία μετά το 1949-1950. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...