ΤΕΧΝΗ - ΘΕΑΤΡΟ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ > ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ-ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ-ΔΙΑΚΟΣΜΗ

ΒΙΤΡΟΥΒΙΟΣ: ΔΕΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
Ο Βιτρούβιος στα δέκα βιβλία του, πραγματεύεται θεμελιώδεις γνώσεις του πρώτου π.Χ. αιώνα σχετικές με την τέχνη, την αρχιτεκτονική, την αστρονομία, τα μαθηματικά, την ιστορία, τη μουσική, την πολεοδομία και άλλους κλάδους της εφαρμοσμένης επιστήμης. Η απόδοση στα ελληνικά και των δέκα βιβλίων του διάσημου αρχιτέκτονα γίνεται για πρώτη φορά. Η έκδοση περιλαμβάνει σχόλια και αντίγραφα από λιθογραφίες της Αναγέννησης που περιέχονται στο κλασικό σύγγραμμα του Βενετού Daniel Barbaro (15ος αιώνας μ.Χ.). Επίσης περιέχονται και σχόλια του Barbaro ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΟ
Περιβαλλόμενοι από πέτρα, ξύλο και πηλό, από τσιμέντα και μωσαϊκά, ασκούμαστε στην εμπράγματη συνάντηση μας με τον κόσμο. Η όλη με την οποία χτίζουμε αιμοδοτεί τους τεχνητούς οργανισμούς που κατοικούμε. Ωθεί την ύπαρξή μας να συμπλεύσει με τη μεταμορφωτική δράση των δυνάμεων της φύσης και διαστέλλει το άμεσο περιβάλλον μας στα μεγάλα ρεύματα των κοσμικών διεργασιών. Τα κείμενα που συγκεντρώθηκαν σε αυτόν τον τόμο επιχειρούν σύντομες διεισδύσεις στο νόημα των υλικών παραμέτρων του καθημερινού βίου. Αντικείμενα τέτοιας αναμόχλευσης γίνονται ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
Με το σύντομο αυτό βιβλίο, που δεν είναι εγχειρίδιο αρχιτεκτονικής, έστω κι αν μοιάζει (αν και ίσως ήθελε να γίνει), και το οποίο στην πραγματικότητα γεννήθηκε από μια συγκυρία και δουλεύτηκε βιαστικά ενόψει μιας προθεσμίας (ενός ακαδημαϊκού διαγωνισμού), θέλησα να παρουσιάσω, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το προσωπικό μου πρόγραμμα εργασίας, την κατεύθυνση που τότε είχα επιλέξει και το οποίο περιλάμβανε πράγματι ένα εγχειρίδιο αρχιτεκτονικής ανάμεσα στους στόχους του. [...] Πρόκειται για ένα βιβλίο-ντεμπούτο, ενός αρχιτέκτονα που στην π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Γραμμένο στα χρόνια του Αυγούστου, το «Περί Αρχιτεκτονικής» είναι το μοναδικό στο είδος του γραπτό του αρχαίου κόσμου που έζησε μέσα στους αιώνες. Στο έργο αυτό, που επηρέασε όσο κανένα άλλο την εξέλιξη της δυτικής επιστήμης και τέχνης του κατασκευάζειν, βρίσκεται αποτυπωμένος ένας ολόκληρος πολιτισμός. Η σκέψη του Αριστοτέλη και του Ιπποκράτη, του Ποσειδώνιου και του Βάρρωνα, του Αρχιμήδη και του Ερμογένη υφαίνει τον καμβά πάνω στον οποίο ο Βιτρούβιος αναπτύσσει τη θεωρία του για τη διάταξη των πόλεων και τις ιδιότητες της θηραϊκής γης, δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Γραμμένο στα χρόνια του Αυγούστου, το «Περί Αρχιτεκτονικής» είναι το μοναδικό στο είδος του γραπτό του αρχαίου κόσμου που έζησε μέσα στους αιώνες. Στο έργο αυτό, που επηρέασε όσο κανένα άλλο την εξέλιξη της δυτικής επιστήμης και τέχνης του κατασκευάζειν, βρίσκεται αποτυπωμένος ένας ολόκληρος πολιτισμός. Η σκέψη του Αριστοτέλη και του Ιπποκράτη, του Ποσειδώνιου και του Βάρρωνα, του Αρχιμήδη και του Ερμογένη υφαίνει τον καμβά πάνω στον οποίο ο Βιτρούβιος αναπτύσσει τη θεωρία του για τη διάταξη των πόλεων και τις ιδιότητες της θηραϊκής γης, δ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) DELEUZE AND GUATTARI FOR ARCHITECTS
The work of Gilles Deleuze and Felix Guattari has been inspirational for architects and architectural theorists in recent years. It has influenced the design work of architects as diverse as Greg Lynn and David Chipperfield, and is regularly cited by avant-gardist architects and by students, but usually without being well understood. The first collaboration between Deleuze and Guattari was Anti-Oedipus: Capitalism and Schizophrenia, which was taken up as a manifesto for the post-structuralist life, and was associated with the spirit of th...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΙ ΣΟΥΖΑΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗ, ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Αντιμέτωποι με την ανομία και τη θραυσματοποίηση που, σαν basso continuo, κυριαρχούν στη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική, οι Αντωνακάκη πηγαίνουν κόντρα στο ρεύμα, ακολουθώντας την ιστορική πορεία της μεγάλης θάλασσας που γεφυρώνει τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο. Οι πολύσημες μελέτες τους ενσωματώνουν την αντίφαση, το μεσογειακό παράδοξο που αναφέρεται από τον Albert Camus ως διχοτομικό μεταξύ ατομικισμού-συλλογικότητας, την ανθρωπολογική και κοινωνική ποιότητα της Μεσογείου: του μεμονωμένου ατόμου έναντι του πλήθους του χορού. [...] (Από ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΚΟΣ ΒΑΛΣΑΜΑΚΗΣ, 3 ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (1961-63) (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Οι τρεις κατοικίες που σχεδιάζει και κατασκευάζει ο Νίκος Βαλσαμάκης στις αρχές της δεκαετίας του 1960 σηματοδοτούν συνοπτικά τη φάση εκσυγχρονισμού της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικοί. Η κατοικία του αρχιτέκτονα στη Φιλοθέη και οι δύο κατοικίες στην Ανάβυσσο για τους φίλους και συνεργάτες του, τους μηχανικούς Αλέκο Λαναρά και Ίωνα Παράσχη, αποτελούν μία συγκροτημένη ελληνική εκδοχή υλοποίησης της διεθνούς μοντέρνας μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής. [...] (Από την έκδοση) The three residences designed and realized by Nicos Valsamakis in th...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΖΩΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ
Με μεγάλη χαρά καλωσορίζω την παρούσα έκδοση του βιβλίου μου "Η ζωή ανάμεσα στα κτήρια" στην ελληνική γλώσσα. Η πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, είχε σκοπό να καταδείξει τις αποτυχίες της μοντερνιστικής πολεοδομίας, που την εποχή εκείνη κυριαρχούσε διεθνώς. Το βιβλίο καλούσε τους αρχιτέκτονες να επιστήσουν την προσοχή τους στους ανθρώπους που κινούνται στους χώρους ανάμεσα στα κτήρια και τους χρησιμοποιούν και έθετε το ζήτημα της κατανόησης των λεπτών ποιοτήτων, οι οποίες σ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΙΣ
Τα δοκίμια αυτού του βιβλίου ακολούθησαν, και σε κάποιο βαθμό συμπλήρωσαν, την προγενέστερη μελέτη μου για Το Αρχιτεκτονικό Ανοίκειο που είχε εκδοθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα. Κοινή αφετηρία και των δυο ήταν η εμφανής πολιτιστική επίδραση της ανάδυσης της ψυχανάλυσης σαν μέσο αντιμετώπισης της μοντέρνας αποξένωσης, ξεκινώντας από τα τέλη του 20ού αιώνα με τον Freud και καταλήγοντας στην επαναδιατύπωση των αρχών της από τον Lacan κατά την δεκαετία του 1960. Ωστόσο, ενώ η θεωρία του ανοίκειου αφορούσε ειδικότερα τον εσωτερικό χώρο, οι θεωρήσεις ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Πολλές φορές κάθομαι και χαζεύω τα παλιά ξύλινα καΐκια των ψαράδων, έτσι που βρίσκονται δεμένα το ένα δίπλα στο άλλο στα λιμάνια των νησιών μας. Διαφορετικά σκαριά, ανάλογα με το σκοπό που εξυπηρετούν, το είδος της πλεύσης τους, τα πανιά τους, τον τρόπο κατασκευής τους. Είναι η απαράμιλλη τέχνη του καραβομαραγκού, φαίνεται, αποτυπωμένη πάνω στο ξύλινο σκαρί, που μαγνητίζει το βλέμμα και σε καλεί να το παρατηρήσεις προσεκτικά. Προσπαθώ να διακρίνω τα μυστικά της κατασκευής του, να αποκωδικοποιήσω όσο μπορώ τη δομή της αρμονικής γραμμής του,...
Διαβάστε περισσότερα...

Η παραγωγή του αστικού χώρου ως κοινωνικό και πολιτικό διακύβευμα
Το ανά χείρας βιβλίο περιλαμβάνει κείμενα της Μαρίας Μαντουβάλου, καθώς και κείμενα που έχει γράψει σε συνεργασία με τις Μαρία Μαυρίδου, Ντίνα Βαΐου, Αουίζα Μάρθα και Ευαγγελία Μπαλλά. Συνδετικό στοιχείο των κειμένων είναι η παραδοχή ότι οι διαδικασίες παραγωγής του χώρου αντανακλούν αλλά και καθορίζουν σημαντικές πλευρές των κοινωνικών σχέσεων σε πολλά επίπεδα. Οι αφηγήσεις από την Ελλάδα της μεταπολεμικής ανάπτυξης εμβαθύνουν επιλεκτικά και σε διαφορετικές συγκυρίες -από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα- στην κατανό...
Διαβάστε περισσότερα...

Βασιλική Β' των Φιλίππων
Η Βασιλική Β' στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων χρονολογείται στα μέσα, περίπου, του 6ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί ένα αίνιγμα στο κεφάλαιο της ιστορίας της αρχιτεκτονικής του ελλαδικού χώρου στην Ιουστινιάνεια περίοδο. Πρόκειται για μια αρχιτεκτονική και δομοστατική σύνθεση, βασισμένη στην εμπειρία και τις γνώσεις που προέκυψαν από τα μεγάλα έργα ναοδομίας της συγκεκριμένης περιόδου στην Κωνσταντινούπολη. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να διευκρινίσει βασικά ζητήματα των διισταμένων απόψεων, που βαραίνουν τη μέχρι τώρα σχετική βιβλιογραφία, κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Το βιβλίο που δημοσίευσε ο Le Corbusier το 1923 ήταν μια ολοκληρωμένη έκφραση της νεωτερικότητας και αποτέλεσε πραγματικό σταθμό για την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα. Η ριζοσπαστική αναζήτηση του νέου πνεύματος απέρριπτε το ακαδημαϊκό παρελθόν, αλλά αυτό το νέο πνεύμα στηριζόταν προκλητικά στην επανερμηνεία του κλασικού ιδεώδους του Παρθενώνα μέσα σε ένα απρόσμενο περιβάλλον μηχανών (αεροπλάνα, αυτοκίνητα, πλοία). Αυτές οι ιδέες ξεπέρασαν το στενό πλαίσιο της εποχής τους και αποτέλεσαν πεδίο προβληματισμού για την πορεία της σύγχρονης αρχι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Είναι δύσκολο να προσδιορίση κανείς με ακρίβεια τα πλαίσια του μαθήματος της Αρχιτεκτονικής Μορφολογίας και Ρυθμολογίας, γιατί είναι ευρύτατα και αγκαλιάζουν κάθε δημιούργημα του ανθρώπου, κτίσμα ή έργο τέχνης, πρωτόγονο ή κλασσικό. Για την κριτική ανάλυσι του αρχιτεκτονήματος η Μορφολογία προϋποθέτει γνώσι της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής αλλά εντοπίζει προϋποθέτει γνώσι της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής αλλά εντοπίζει το ενδιαφέρον της στις μορφές, στην γένεσι και την εξέλιξί τους. Ο κλάδος της Αρχιτεκτονικής Ρυθμολογίας αναφέρεται στην γν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, 1934-1944
Με αφετηρία το ημερολόγιο που κρατούσε ο πατέρας του στα χρόνια του '30 και ως το 1944, ο Νίκος Βατόπουλος ξετυλίγει μια διπλή αφήγηση μέσα στον χρόνο και με φόντο την Αθήνα της Κατοχής αλλά και το τοπίο της παιδικής και εφηβικής ηλικίας εκείνα τα χρόνια. Μαζί με την καθημερινότητα, έρχονται στο φως διαδρομές μέσα στην Αθήνα, τα σχολικά χρόνια στη Λεόντειο Πατησίων, ο συνοικιακός αθλητισμός γύρω από το "Σπόρτιγκ", τα μπάνια στο Φάληρο, τα ταξίδια με καΐκι ως το Άστρος, η εξερεύνηση του παραμυθένιου τοπίου στις όχθες του Κηφισού. Όλα αυτά σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τι είναι αυτό που κάνει να έχουν μεταξύ τους τόση συνάφεια τα γκρεμισμένα μέλη ενός αρχαίου ναού ή θεάτρου; Παρά την καταστροφή που έχει επέλθει, εξακολουθούν να συνδέονται από μια ιδεατή γραμμή, που είναι τόσο ισχυρή ώστε η φθορά πολύ δύσκολα μπορεί να την εξαφανίσει. Πάνω της μπορείς να ανασυνθέσεις αυτά τα απομεινάρια, όσο λίγα και αν είναι, και να συλλάβεις με τη φαντασία σου το όλο από το οποίο προέρχονται. Αυτός ο άυλος συνεκτικός ιστός είναι το ίχνος της συνθετικής δομής μια απολύτως ειδική ακολουθία σημείων, ταυτόχρονα και κύριος ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Ο στόχος του εικαστικού ερευνητικού εργαστηρίου «Η μετάβαση της Αθήνας 2003-2004», που οργάνωσε το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης «a-station, ήταν η διαμόρφωση ενός διακαλλιτεχνικού πεδίου έρευνας της μετάλλαξης της πόλης στα πλαίσια μιας συλλογικής εικαστικής διαδικασίας με την ανοικτή συμμετοχή αρχιτεκτόνων, εικαστικών, φωτογράφων, σκηνοθετών. Το πεδίο έρευνας επικεντρώθηκε στην κατανόηση, τη διαχείριση και την καταγραφή των νέων χωρικών και κοινωνικών δεδομένων. Ο ορισμός του πεδίου δράσης, η εύρεση των μεθόδων εργασίας και η ανάπτυξη θεωρητικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ» ΦΥΣΗ
Ένα μεγάλο μέρος της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα αναπτύχθηκε μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον με ιδιαίτερη ταυτότητα. Κάθε συνάντηση όμως της αρχιτεκτονικής με τη φύση, βασισμένη στην ιδέα ότι ο άνθρωπος είναι ικανός να τη «βελτιώσει», δεν είναι τίποτα άλλο από έκφραση αξιών και ιδεών. Το ζήτημα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ελλάδα καθότι το ελληνικό τοπίο πέραν της αισθητικής ιδιαιτερότητάς του διαθέτει ευρύτερο ιδεολογικό βάρος μέσω των φιλοσοφικών ιδεών που έχουν διατυπωθεί γι' αυτό. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η προσπάθεια απ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΤΩΦΛΙΑ 100 + 7 ΧΩΡΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνονται με μικρές τροποποιήσεις κείμενα που δημοσιεύτηκαν (εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις) στη στήλη "Τρίτη Άποψη" της εφημερίδας Τα Νέα, από τον Ιούλιο του 1998 έως τον Ιούλιο του 2009. Ίσως η επικαιρότητα του παρελθόντος χρόνου, καθώς προβάλλεται στο παρόν, να προσδίδει σ' αυτά τα συνοπτικά "χωρογραφήματα" την πολύτιμη διάσταση της απόστασης, η οποία παραπέμπει στην αρχιτεκτονική και στη σημασία του αινιγματικού κενού, το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο χρονικά ή χωρικά σημεία. "Στα κείμενα της Αντωνακάκη οι ...
Διαβάστε περισσότερα...