ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το αφιέρωμα, το βαλμένο στην αρχή, το χάραξε της πρώτης στιγμής ο ενθουσιασμός, όταν αισθάνθηκα το πρώτο σάλεμα του παιδιού μέσα στη Φαντασία μου. Από τότε πέρασαν εφτά χρόνια· το ποίημα, με τον καιρό, και στην ώρα του, γίνονταν ολοένα, όσο που γεννήθηκε, καθώς το παρουσιάζω τώρα. Όμως άλλος ο νους και άλλο το έργο. Τώρα το έργο, καθώς στέκεται στα παννιά για το ταξίδι του, μου φαίνεται σαν ξένο. Πιο πολύ με ανησυχούνε τα ψεγάδια που υποψιάζομαι πως θα κρύβη παρ' όσο με χαροποιούν τα καλά που θα μπορή να χη. Όλα τ' αδέρφια του τα μισοτέλει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ
Ο σατιριστής όσο πιο πολύ αγαπά, τόσο πιο σκληρά κτυπά τα κακώς κείμενα της πολιτείας, γιατί θέλει να ξυπνήσει άρχοντες και λαό, ώστε να πάρουν τον δρόμο της αλήθειας και της αναδημιουργίας. Γι' αυτό, ο οργισμένος εδώ ποιητής, σε μια περίοδο του ελληνισμού άγονη (1907-1909), παίρνει το μαστίγιο του Αρχίλοχου και το «τρίστιχο από την Κόλαση του Δάντη» και κτυπά ό,τι σαθρό, φαύλο και ψεύτικο. Το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά εκδίδει σε ξεχωριστό τόμο τα "Σατιρικά Γυμνάσματα" σχολιασμένα από τον καθηγητή Μιχάλη Μερακλή, μια συλλογή θρυλική πια, αγέραστ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΟΤΑΝ ΒΛΕΠΩ... Όταν βλέπω την μορφήν μου εις το γαλανόν σου όμμα, Λησμονώ ότι με σύρουν γήινοι δεσμοί ακόμα, Και νομίζω της ψυχής μου ότι είνε η εικών, Αθανάτου πλανωμένης εις το άπειρον γλαυκόν. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Κ' ένα δράμα, σαν τον άνθρωπο, την ακέρια του ζωή διπλή τη ζή, μια μοναχική ζωή μέσα στο βιβλίο, και μια ζωή κοσμική μέσα στο θέατρο. Το δράμα τούτο δεν έγινε με το μονάκριβο σκοπό να παρασταθή. Όμως μήτε που το κρίνω αταίριαστο για τη σκηνή. Μάλιστα στοχάζομαι πως οι τεχνίτες που θα τύχαινε να το παίξουν, δεν πρέπει να λησμονούν πώς οι άνθρωποι που πλέκουν το δράμα τούτο, όσο κι αν είναι από τον απλό τάχα λαό παρμένο, μα πάντα κάθε τι που δείχνουν απλό, είναι μαζί και ποιητικό· δηλαδή κάτι που βγαίνει έξω κάπως από τα φυσικά και πάει παρέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΩΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Κανείς δεν έπεσε να κοιμηθή, όλοι αγρυπνούσαν που να κλείσουν μάτι τέτοια χρονιάρα νύχτα; Νύχτα της Μεγάλης Παρασκευής. Ότι πέρασαν τα μεσάνυχτα, βουβές οι καμπάνες και στις τρεις εκκλησούλες του Θαλασσοχωριού. Σωπαίνουν κ' οι καμπάνες για του Χριστού τα πάθη, σα να 'χουν κι αυτές ανθρώπινη ψυχή και δε μπορούν απ' το βαθύ καημό τους ούτε να ξεφωνίσουν. Μόνο τα ξύλινα τριτσόνια ξεκουφαίνουν τον κόσμο στων παιδιών τα χέρια· τρέχουν τα παιδιά, κι από γειτονιά σε γειτονιά, κι από πόρτα σε πόρτα, και τα χτυπούνε με κακό και με φωνές: "Ώρα για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΚΑΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Επικρατεί η γνώμη ότι αδύνατον να μεταφρασθή εις οποιανδήποτε γλώσσαν ποιητικόν αριστοτέχνημα δίχως να υποστή ανεπανόρθωτον καταστροφήν παν ό,τι αποτελεί το κάλλος του και την γοητείαν του. Τα ουσιώδη στοιχεία της δυνάμεως του ποιητικού έργου έγκεινται, κυριώτατα, εις την μορφήν αυτού· είναι η γλώσσα, η έκφρασις, ο ρυθμός, ο στίχος, η ομοιοκαταληξία, το ύφος, παντοίων ειδών λογοτεχνικά επινοήματα και ρητορικά σχήματα, αχώριστα από την έμπνευσιν, εξαφανιζόμενα πάντα και εξατμιζόμενα άμα ως ήθελεν επιχειρήσει και ο δεξιώτατος μεταφραστής να ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ - ΕΞΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (ΔΙΤΟΜΟ) (1943-2003)

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σβησμένες όλες οι φωτιές οι πλάστρες μέσ' στη Χώρα. Στην εκκλησία, στον κλίβανο, στο σπίτι, στ' αργαστήρι, παντού, στο κάστρο, στην καρδιά, τ' αποκαΐδια, οι στάχτες. Πάει κι ο ψωμάς, πάει κι ο χαλκιάς, πάει κ' η γυναίκα, πάνε τα παλληκάρια, οι λειτουργοί, και του ρυθμού οι τεχνίτες, του Λόγου και οι προφήτες. Τα χέρια είναι παράλυτα, και τα σφυριά παρμένα και δε σφυροκοπά κανείς τ' άρματα και τ' αλέτρια, κ η φούχτα κάποιου ζυμωτή λίγο σιτάρι αν κλείση, δε βρίσκει την πυρή ψυχή ψωμί για να το κάμη. Κι από κατάκρυα χόβολη μεστή η γωνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΤΑ ΚΑΛΥΒΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟΥ Τα καλύβια του βλάχου στο Μισόκαμπο μας καρτεράνε, σύντροφε, σαν πρώτα, πάμε να φάμε το χλωρό τυρί και να γευτούμε τη σκληρή μπομπότα. Πάμε, το γάλα να το πιούμε αγνό, κι από δροσιά κι από χαρά χορτάτοι, να νοιώσουμε ξανά μια πείνα αχόρταγη στο πλάι σου, βλαχοπούλα εσύ γιομάτη. [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
- Πατρίδα μου, τι θες να σου χαρίσω Για τον καλό το χρόνο που θα' ρθη; - Παιδί μου, το κορμί, το λιονταρίσσο Και, το παλληκαρίσσο το σπαθί, Και τη νεραϊδογέννητη τη χώρα Μαζή με το δικέφαλον αϊτό. Δε 'θέλω 'γώ καινούρια ή ξένα δώρα, Παληά δικά μου πλούτη σου ζητώ. - Μητέρα, τα δικά σου τα στολίδια Τα χαίροντ' άλλοι μέσ' στην οικουμένη, Και, Λάμιες τα φυλάν, τα ζώνουν φείδια Και χάνοντ' εκεί μέσ' αντρειωμένοι... - Παιδί μου, όταν τη δόλια σου μητέρα, Με του παιδιού τον πόνο αγαπάς, Με την αγάπη μόνο μιαν ημέρα Την παλαιάν δόξα θα τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ της νέας αυτής σειράς περιέλαβε 102 άρθρα και χρονογραφήματα των ετών 1882 και 1883, που δημοσιεύθηκαν στις εφ. "Μη Χάνεσαι" (100) και "Ακρόπολις" (1). Το κριτικό, αρθρογραφικό και χρονογραφικό έργο των μετέπειτα ετών (1884-1913) έχει περιληφθεί κατά κανόνα στους οικείους τόμους των Απάντων. Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ και οι ακόλουθοι τόμοι θα περιλάβουν ουσιαστικά τα άρθρα και τα χρονογραφήματα των εφ. "Εμπρός" (1914-1925) και "Νέα Ημέρα" (1915, 1916-1917) και ό,τι άλλο των εν τω μεταξύ χρόνων 1884-1925 δεν έχει καταχωρισθεί από τον Γ.Κ. Κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΝΔΕΚΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΤΗΝ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ Ο ΣΑΤΑΝΑΣ Την Περσεφόνη ο Σατανάς την έπνιξε στον Άδη, ολέθρου τέρας έγινες, αστέρι της αυγής, μόλεψε Σκύθης βάρβαρος τ' ολόδροσο πηγάδι, τα πολυτρίχια πάτησε και φεύγει, χαλαστής. Τη μελιστάλαχτη στερνήν ιέρειαν Υπατία δεν είσ' εσύ που σκότωσες; Δεν είσαι ο ξεπεσμός; Δεν είσ' εσύ που γέννησες την πνίχτραν Αμαρτία, το σκιάχτρο των Απρίληδων, τη Λάμια του φωτός; [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΟΓΔΟΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η ΑΛΗΘΕΙΑ Η αλήθεια. Τη σπατάλεψα του λατρεμού την πλάνη, ξόανα, ριγμένα από ψηλά, μού θόλωναν τα φρένα, φως λαγαρό του διάβα σου το φως κ' εμένα κάνει, τώρα ήρθ' η ώρα, δε γνωρίζω παρά μόνο Εσένα. Στα χλωμιασμένα τ' άνθια εσύ το αχλώμιαστο βοτάνι, μαινάδα ήταν η σκέψη μου, τη στύλωσες παρθένα στη βραδιανή μου προσευχή με αυγερινό στεφάνι. Τώρα ήρθ' η ώρα, δε γνωρίζω παρά μόνο Εσένα. Μεσ' στης καρδιάς τα πιο βαθιά που ο λόγος δεν τα φτάνει, καημός ασώματου παλμού για κάποια ωραία γέννα που θα σε στήση αγνάντια μου το σώμα σου έχει υφάνει. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ της νέας αυτής σειράς περιέλαβε 102 άρθρα και χρονογραφήματα των ετών 1882 και 1883, που δημοσιεύθηκαν στις εφ. "Μη Χάνεσαι" (100) και "Ακρόπολις" (1). Το κριτικό, αρθρογραφικό και χρονογραφικό έργο των μετέπειτα ετών (1884-1913) έχει περιληφθεί κατά κανόνα στους οικείους τόμους των Απάντων. Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ και οι ακόλουθοι τόμοι θα περιλάβουν ουσιαστικά τα άρθρα και τα χρονογραφήματα των εφ. "Εμπρός" (1914-1925) και "Νέα Ημέρα" (1915, 1916-1917) και ό,τι άλλο των εν τω μεταξύ χρόνων 1884-1925 δεν έχει καταχωρισθεί από τον Γ.Κ. Κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑ: ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σ' αγαπώ σα λεβέντικο τραγούδι της Ηπείρου! Εσύ ποτέ δε μέθυσες απ' το κρασί του ονείρου. Κι αν η Μοίρα δε μ' έρριχν στο πλευρό σου, ποιο τόποι του πολέμου σου θα 'νοιωθαν την ορμήν, Αντιόπη; Ποιο κύμα, (ω κρινοπρόσωπη με μια ψυχήν αντρίκεια), στα πόδια σου τα ξέβρασε της καρδιάς μου τα φύκια; [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» συνεστήθη το 1960. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή με την εκχώρηση από τους κληρονόμους των παιδιών του Ποιητή, Ναυσικάς και Λέανδρου, των πνευματικών δικαιωμάτων, του αρχείου, της βιβλιοθήκης και των προσωπικών αντικειμένων του. Η πρωτοβουλία της ίδρυσης οφείλεται στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη, ο οποίος υπήρξε και ο ισόβιος πρόεδρός του. Μέλη της Δ.Ε. υπήρξαν σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων, όπως οι: Κ. Τσάτσος, Α. Καραντώνης, Οδ. Ελύτης, Ηλ. Βενέζης, Ευ. Παπανούτσος, Ξεν. Ζολώτας, Τ. Αθανασιάδης, Απ. Σαχίνης, Γαλάτεια Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΒΔΟΜΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ένας γερός φιλόλογος του παλαιού καιρού -πέρασαν από τότ' έξήντα πέντε χρόνια,- εισηγητής ποιητικού διαγωνισμού, στην έκθεσή του από τις δυο τρεις που αξίζει κανείς κάποτε και πότε να τις ξανακοιτάζη μέσα στην άβαθη στερεοτυπία των κριτικών λόγων των άλλων ακαδημαϊκών συναδέλφων της εποχής του, ο Δημήτριος Βερναρδάκης· απορούσε κρίνοντας το έργο ενός υποψηφίου για τη χιλιόδραχμη δάφνη του Βουτσιναίου, φημιζόμενου τότε, πως ο ίδιος ποιητής μπορεί να γράφη στίχους τώρα μεθυσμένους από τα ρωμαντικώτερα όνειρα μιας παθητικής ονειρόπληχτης ατμο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΝΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» συνεστήθη το 1960. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή με την εκχώρηση από τους κληρονόμους των παιδιών του Ποιητή, Ναυσικάς και Λέανδρου, των πνευματικών δικαιωμάτων, του αρχείου, της βιβλιοθήκης και των προσωπικών αντικειμένων του. Η πρωτοβουλία της ίδρυσης οφείλεται στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη, ο οποίος υπήρξε και ο ισόβιος πρόεδρός του. Μέλη της Δ.Ε. υπήρξαν σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων, όπως οι: Κ. Τσάτσος, Α. Καραντώνης, Οδ. Ελύτης, Ηλ. Βενέζης, Ευ. Παπανούτσος, Ξεν. Ζολώτας, Τ. Αθανασιάδης, Απ. Σαχίνης, Γαλάτεια Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ολίγον προ της εκρήξεως του κοσμοπολέμου ο Αιμίλιος Βεράρεν, εις εκ των μεγίστων μεταξύ των ζώντων λυρικών, εις πρόλογον βιβλίου περί της συγχρόνου γερμανικής ποιήσεως, διεκήρυττεν, υπό το κράτος ποιητικής όλως αισιοδοξίας, την οσημέραι χωρούσαν επί τα πρόσω προσέγγισιν και επικοινωνίαν των διαφόρων λαών, δια το καλόν της ειρήνης και δια τον θρίαμβον του πολιτισμού. Έφερε δε ως ευοίωνον παράδειγμα την μεταξύ Γάλλων και Άγγλων συνεννόησιν, φύλων μέχρι της χθες εχθρικώτατα διακειμένων προς άλληλα. Ακριβής η παρατήρησις του ποιητού, αλλά το δ...
Διαβάστε περισσότερα...