ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΤΡΙΣ, ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Το τρίπτυχο "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" αποτελεί ίσως την πιο διαδεδομένη "συνθηματική φράση" της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Συνδέουμε αυτή τη "συνθηματική φράση" με την κυρίαρχη ιδεολογία και τις αξίες του μετεμφυλιακού κράτους. Ωστόσο, η ιστορία του συνθήματος "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος χρόνου και ακολούθησε πολύ σύνθετες διαδρομές. Το βιβλίο εντοπίζει τη διαμόρφωση του τριπτύχου "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" και την αποκρυστάλλωση των νοημάτων και του περιεχομένου του στην περίοδο μεταξύ των ετών 18...
Διαβάστε περισσότερα...

Συνοπτική ιστορία της Κύπρου από την εποχή του Βυζαντίου έως και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (χαρτόδετη έκδοση)
Η Κύπρος, ένα μικρό νησί στο σταυροδρόμι της Ανατολής και της Δύσης, έχει να επιδείξει μια πολυσχιδή ιστορία, κατά τη διάρκεια της οποίας σημαντικά γεγονότα, ανατροπές και καθοριστικές στιγμές διαμόρφωσαν την ταυτότητά της. Η γεωστρατηγική της θέση τέθηκε στο επίκεντρο, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της περιόδου του Βυζαντίου, καθώς αποτελούσε σημαντικό σταθμό στις εμπορικές, ναυτικές και στρατιωτικές δραστηριότητες της Αυτοκρατορίας. Το ανά χείρας έργο "Συνοπτική ιστορία της Κύπρου από την εποχή του Βυζαντίου έως και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο"...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο μέλλων να πραγματευθή περί των ιπποδρόμων και των ιπποδρομικών αγώνων κατά τους Βυζαντινούς χρόνους διττάς οφείλει να λάβη υπ' όψιν πηγάς πρώτον φιλολογικάς και δεύτερον μνημειακάς. Εις την πρώτην κατηγορίαν υπάγονται αι μαρτυρίαι τας οποίας παρέχουσιν οι πατέρες της εκκλησίας και ιδία ο Χρυσόστομος, εις τους επανειλημμένους από του άμβωνος λόγους του "προς τους εις τας Ιπποδρομίας απελθόντας", "περί του μη δείν εις ιπποδρομίας μηδέ εις θέατρα αναβαίνειν", "εις το ιπποδρόμιον λόγος", "προς τους τας συνάξεις καταλιμπάνοντας και εις τα θέ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ελληνικός Κομμουνισμός
«Ονομάζουμε κομμουνισμό την πραγματική κίνηση που καταργεί τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων». Ξεκινώντας από αυτή τη φράση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, ο Κωστής Καρπόζηλος πραγματεύεται την ιστορία του ελληνικού κομμουνισμού του 20ού αιώνα, εστιάζοντας στην «πραγματική κίνηση» των ανθρώπων του και ανιχνεύοντας τις πολλαπλές του γεωγραφίες. Το αποτέλεσμα είναι μια συναρπαστική αφήγηση όπου πρωταγωνιστούν ταξιδιώτες της επανάστασης, εκπατρισμένοι διανοούμενοι, πρόσφυγες και μετανάστες, άνθρωποι που διασχίζουν τα συμβολικά και κυριολεκτικά ό...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο Πέτρος της Μάνης και το φάσμα των φατριών
Η Επανάσταση του 1821 μάς κληροδότησε την ελευθερία μας καθώς και πάμπολλα δύσκολα ερωτήματα, η αναψηλάφηση των οποίων, με τους όρους της ιστοριογραφίας αλλά και της τέχνης, διακονεί την εμβάθυνση της εθνικής μας αυτογνωσίας. Η επέτειος των δύο αιώνων του Αγώνα δεν συνέβαλε ιδιαίτερα στην αποκαθήλωση των βαυκαλιστικών μυθευμάτων και στην υπερνίκηση των ταμπού. Η απόσταση της δημόσιας ιστορίας από την επιστημονική ιστοριογραφία παραμένει τεράστια. Ένας από τους πιο δύσκολους "κόμπους" της κληρονομιάς μας έχει το όνομα των Μαυρομιχαλαίων. Η ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΑ ΧΩΡΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ
Όλες οι εποχές της ιστορίας του ανθρώπου και αυτές ακόμη οι παλαιότερες φάσεις της, αντιπροσωπεύονται στο ΒΔ τμήμα της Πελοποννήσου, στην οποία ανήκει και η παραλίμνια περιφέρεια της επαρχίας Ολυμπίας, ως αναπόσπαστο μέρος της αρχαίας Τριφυλίας. Ένα σπάνιο για τη σύνθεσή του γεωμορφολογικό πεδίο, το οποίο προσδιοριζόταν τόσο από πανοραμικά υψώματα, στενά περάσματα, εύφορες πεδιάδες και πλούσια δάση, όσο και από ποταμούς και λίμνες με σπάνια σπήλαια και ιαματικά νερά, καθόριζε τους όρους επιβίωσης και ανάπτυξης του τόπου, από την εποχή που ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΡΩΠΟΦΥΛΑΚΕΣ (ΠΛΗΡΗΣ ΕΚΔΟΣΗ)
"Αυτό το βιβλίο περιέχει μια από τις μεγαλύτερες σε ένταση και λιτότητα αφηγήσεις ενός ανθρώπου που πέρασε από βασανιστήρια. Κάτι ανάλογο έχει να γραφτεί εδώ και πολύ καιρό". (The Guardian, 6/12/1969) "Οι Ανθρωποφύλακες απεικονίζουν έξοχα τη θορυβώδη και ανόητη βαρβαρότητα των βασανιστηρίων που υπέστη. Ο Κοροβέσης γράφει εξαιρετικά καλό. Οι Ανθρωποφύλακες ανήκουν στα κλασικά της ανάκρισης και αξίζει να συγκριθεί με το Conspiracy of Silence του Άλεξ Βάισμπεργκ". (TLS, 7/5/1970) "Από την εποχή της Ανάκρισης του Αλέγκ και της Ομολογίας του ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΤΑΦΕΣ ΤΟΥ ΧΑΣΑΝ ΤΑΧΣΙΝ ΠΑΣΑ
Ο άνθρωπος που πριν 100 χρόνια παρέδωσε τη Θεσσαλονίκη στους Έλληνες, ήταν ο Αλβανός Αρχιστράτηγος του Οθωμανικού Στρατού Χασάν Ταχσίν Πασάς. Η ζωή και η προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη, ωσάν να μην υπήρξε Χασάν Ταχσίν Πασάς πριν και μετά την 26η Οκτωβρίου του 1912. Αυτό το περίεργο κενό έρχεται να καλύψει το βιβλίο "Οι Τρεις Ταφές του Χασάν Ταχσίν Πασά" μέσα από άγνωστο και ιδίως εξαιρετικά ενδιαφέρον υλικό. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αξιωματούχους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που έζησε μια...
Διαβάστε περισσότερα...

Η αυτοθυσία της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ)
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της σχετικά πρόσφατης ιστορικής μας πορείας υπήρξε αναμφισβήτητα η τουρκική εισβολή στη Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 1974, και η από τότε κατοχή και συνεχής λεηλασία του 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το καλοκαίρι του 1974, ένα τμήμα του ελληνικού στρατού, η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ), η οποία είχε σταλεί στη Κύπρο στις 16 Αυγούστου 1960, με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, βρέθηκε κυριολεκτικά στο μάτι του κυκλώνα των γεγονότων, που σάρωσε τα πάντα στο πέρασμά του. Μόνη και παντελώς αβοήθητη αντιμετώπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Στις προηγούμενες μελέτες μου έχω προβληματιστεί έντονα όχι μόνο για τη διαχείριση του Κυπριακού στο παρελθόν, αλλά και για το πώς θα πρέπει να προχωρήσουμε στο μέλλον, για το τι πρέπει να κάνουμε για να επανενώσουμε το νησί μας και το τι πρέπει να αποφύγουμε για να προλάβουμε την παγίωση ή και την επιδείνωση της υφιστάμενης αρνητικής κατάστασης. Σήμερα, δεν είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο να συζητούμε παλαιότερα σχέδια επίλυσης και τις αντιδράσεις μας σε αυτά. Αντιθέτως, πιστεύω ότι προέχει η εξεύρεση συμφωνίας, τώρα και όχι αργότερα. Φυσικά, πρω...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1946-1949)
Κατά τον 21ο αιώνα, ο ανταρτοπόλεμος συνιστά τον πιο διαδεδομένο τύπο πολέμου παγκοσμίως, προκαλώντας αέναες διαφωνίες ως προς την καταλληλότερη μέθοδο αντιμετώπισής του. Οπότε, ο Εμφύλιος Πόλεμος (1946-1949) χρήζει ιδιαίτερης προσοχής ένεκα της διττής μοναδικότητάς του: είναι το πρώτο πεδίο σύγκρουσης μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και επίσης μια σπάνια περίπτωση ήττας ανταρτών κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. Εν συντομία, το βιβλίο ανά χείρας αναλύει σε βάθος, πρώτον, πώς η Ελλάδα πρωταγωνίστησε στις διεθνείς εξελίξεις πα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΗΜΜΥΡΙΔΑ ΚΑΙ ΑΜΠΩΤΗ - Ο ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ 20ος ΑΙΩΝΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, οι ισχυρές μητροπόλεις της ευρωπαϊκής ηπείρου έγιναν το κέντρο των διεργασιών που διαμόρφωσαν το καπιταλιστικό σύστημα στη σημερινή φάση της ανάπτυξής του. Οι ηγέτες τους κυβερνούσαν κράτη ισχυρά, κράτη με παράδοση, που ήξεραν να οργανώνουν λαούς, κοινωνίες, επικράτειες, που διέθεταν στόλους και στρατούς ακαταμάχητους, που είχαν διαμορφώσει ένα πλαίσιο πολιτισμού, έναν τρόπο ζωής που εύκολα μπορούσε να συνδεθεί με τις οικονομικές καπιταλιστικές λειτουργίες. Τέλος, κυβερνούσαν κράτη πολυάνθρωπα, με δυναμική ...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΜΕΡΕΣ» ΤΗΣ ΟΠΛΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η συλλογή στοιχείων για την Ιστορία της κατοχικής ΟΠΛΑ στη Θεσσαλονίκη, είναι και παραμένει και σήμερα, κατά τη γνώμη μου, εξαιρετικά κρίσιμη υπόθεση, λόγω της παρέλευσης ικανού χρόνου από τότε (1941-1945), τόσου ώστε έχει πλέον επέλθει η βιολογική φθορά των βασικών πρωταγωνιστών της δράσης της ΟΠΛΑ. Ακόμα ο εμφύλιος ο οποίος ακολούθησε συντέλεσε στην εξόντωση των περισσότερων στελεχών της ΟΠΛΑ. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι δυσχέρειες γίνονται περισσότερες για τον ερευνητή εξαιτίας της κυριαρχούσας μέχρι σήμερα ιδιότυπης ομερτά στους κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΟΙ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ
Υπάρχουν μερικά σημεία στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας που γεννούν σκληρά ερωτήματα. Με το 70% του προπολεμικού εβραϊκού της πληθυσμού να έχει εξοντωθεί στα στρατόπεδα του ναζισμού, η χώρα βρίσκεται σε μια από τις πρώτες θέσεις στη θλιβερή σύγκριση, ξεπερνώντας ακόμα και το ίδιο το Ράιχ. Φταίνε μόνο οι ξένοι κατακτητές γι' αυτή την επίδοση; Την ίδια εποχή, στη διάρκεια του τελευταίου Παγκοσμίου Πολέμου, μια ιστορική μειονότητα, οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες της Ηπείρου, «εκκαθαρίστηκαν» με τον πλέον απόλυτο τρόπο. Δεν είναι παιχνίδια της προπα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ 1896-1920 (ΔΙΤΟΜΟ)
Το σπανιότατο έργο του αντιστράτηγου Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, Αρχηγού του Ελληνικού Στρατού κατά την περίοδο 8 Νοεμβρίου 1918 - 8 Νοεμβρίου 1920, επανεκδίδεται για πρώτη φορά, ύστερα από σχεδόν έναν αιώνα. Οι αναμνήσεις του καλύπτουν την ταραγμένη ιστορική περίοδο από το 1896 έως το 1920. Περιλαμβάνουν τον Ελληνοτουρκικών Πόλεμο του 1897, τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την Μικρασιατική Εκστρατεία. Επίσης, παραδίδει την προσωπική του μαρτυρία για τα μεγάλα πολιτική γεγονότα της εποχής του: τα κινήματα του στρατού, τι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛ ΝΤΑΜΠΑ
"Ο Φωτόπουλος στην "Ελ Ντάμπα" δίνει κάθε επεισόδιο με αξιοζήλευτο μέτρο. Λες και δε γράφεται αυτό από άνθρωπο με νεύρα, μα από μια δύναμη υπεράνθρωπη, που μπορεί να συγκρατεί και να υποτάσσει τα πιο φυσικά και επιτρεπτά ξεσπάσματα. Και η γλώσσα του, ο διάλογός του έχει φυσικότητα. Είναι λιτός και συμπυκνωμένος. (ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΔΟΦΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΡΑ
Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια πλήρη επισκόπηση της ευρωπαϊκής ιστορίας από το πραξικόπημα του Ναπολέοντα Βοναπάρτη έως τη δολοφονία του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο, χωρισμένη σε τρεις χρονολογικές ενότητες. Η πρώτη, που ξεκινάει το 1800, ακολουθεί την κλιμάκωση των επαναστατικών ρευμάτων που θα ξεσπάσουν τελικά το 1848, το "Έτος των Επαναστάσεων". Η δεύτερη, από το 1850 έως το 1880, πραγματεύεται τη χρυσή εποχή του καπιταλισμού, την επιτυχημένη κατάληξη των αγώνων για εθνική ενοποίηση και την απειλή του αναρχισμού. Τα τελευταία κεφάλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Ο Κόκκινος Στρατός είχε πολλούς λόγους να εκδικηθεί όταν έφτασε τελικά τον Ιανουάριο του 1945 στα σύνορα του Ράιχ. Οι καθοδηγητές είχαν διαδώσει στη Ρωσία, με κάθε λεπτομέρεια, τις βαρβαρότητες της Βέρμαχτ και των SS. Το αποτέλεσμα ήταν το πιο τρομακτικό μακελειό της ιστορίας, με τεθωρακισμένα να συνθλίβουν κάτω από τις ερπύστριές τους φάλαγγες προσφύγων, ομαδικούς βιασμούς, λεηλασίες και καταστροφές. Χιλιάδες γυναικόπαιδα πέθαναν από το κρύο ή σφαγιάστηκαν επειδή οι επικεφαλείς του Ναζιστικού Κόμματος, αρνούμενοι να δεχτούν την ήττα, είχα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Μια σύντομη συνθετική επισκόπηση της πορείας ενός πανάρχαιου λαού από τη στιγμή που αρχίζει να διαμορφώνεται σε έθνος, με το σημερινό νόημα του όρου, ως τις μέρες μας είναι τόλμημα και ο συγγραφέας του σύντομου τούτου βιβλίου έχει πλήρη επίγνωση. Μια τέτοια όμως προσπάθεια ήταν αναγκαία. Είναι στιγμές που ο ερευνητής αισθάνεται την ανάγκη να καταρτίσει τον κατάλογο των προβλημάτων που πηγάζουν από το υλικό που οι επιμέρους έρευνες -ξένες ή δικές του- συσσώρευσαν, να προτείνει -έστω και προσωρινά- κάποιες λύσεις ή κατευθύνσεις για λύσεις, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΝΗΜΕΣ ΚΑΙ ΛΗΘΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
Ο παρών τόμος είναι η πρώτη συλλογική εκδοτική προσπάθεια σχετικά με τη μνήμη του εμφυλίου. Φιλοδοξεί να τροφοδοτήσει τους νέους ερευνητές με βιβλιογραφικές αναφορές και να εμπλουτίσει τη συζήτηση για την κοινωνική μνήμη και την ιστορία του εμφυλίου με νέα εμπειρικά ή/και πραγματολογικά δεδομένα. Μια πρώτη μορφή των κειμένων της συλλογής παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε συνέδριο στην Κορησσό το 2006. Οι έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε το συνέδριο σε μέρος της τοπικής κοινωνίας -και που παρά λίγο να οδηγήσουν στη ματαίωσή του- έδειξαν ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...