ΤΕΧΝΗ - ΘΕΑΤΡΟ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ > ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ-ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ-ΔΙΑΚΟΣΜΗ

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΧΙΛΛΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΕΣΠΑ

ATHENS ARCHITECTURE
This is a guidebook to the architecture of Athens in the fast 200 years. It is based on the album "Athens, two hundred years - two hundred buildings" edited by Manolis Anastasakis to celebrate 200 years from the Greek Revolution of 1821. The reconstruction of the city had begun since 1830 and the first urban plan was approved in 1833 and reviewed in 1834. From 1830-1834 onwards, Athens is basically a new city with a new identity and urban design. This publication aspires to highlight the architectural wealth of buildings in the capital of ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η αρχιτεκτονική της Αθήνας
Το βιβλίο αυτό είναι ένας οδηγός για την αρχιτεκτονική της Αθήνας τα τελευταία 200 χρόνια. Είναι βασισμένο στο λεύκωμα "Αθήνα 200 χρόνια 200 κτίρια" του οποίου είχα την επιμέλεια και εκδόθηκε με αφορμή τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821. Η ανοικοδόμηση της πόλης είχε ξεκινήσει το 1830 και το πρώτο πολεοδομικό σχέδιο άρχισε να εκπονείται το 1831 για να εγκριθεί το 1833 και αναθεωρηθεί το 1834. Από το 1830-1834 η Αθήνα είναι βασικά μια νέα πόλη με νέα ταυτότητα και νέο πολεοδομικό σχέδιο. Ο στόχος του παρόντος λευ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ
Την πόλη όσο περισσότερο την πλησιάζεις τόσο συνειδητοποιείς ότι δεν τη γνωρίζεις. Κάθε φορά ανακαλύπτεις κρυφές και άγνωστες πλευρές της, που σου αποκαλύπτουν ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο. Μέσα στην ίδια πόλη υπάρχουν πολλές πόλεις, όπως υφίστανται και πολλές πραγματικότητες. Η αρχιτεκτονική και η πόλη βρίσκονται σε μια αέναη και διαχρονική σχέση. Ρευστή, δυναμική, ευμετάβλητη, απρόβλεπτη. . . Το βιβλίο περιέχει κείμενα για την αρχιτεκτονική και την πόλη που δημοσιεύτηκαν τα τρία τελευταία χρόνια, όπως και πέντε που είναι ανέκδοτα, σε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΚΑΚΕΚΤΥΠΟ ΣΕ ΑΝΤΙΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Η Συνεργατική Ομάδα Διπλωματικών για την Αθήνα (ΣΟΔΑ), ήταν ένα συλλογικό εγχείρημα, το οποίο επετεύχθη χάρη στη συμμετοχή και την από κοινού δράση πολλών διαφορετικών ανθρώπων κατά τη διετία 2017-2018. Τα μέλη της ΣΟΔΑ ήταν οι: Αθηνά Αγγελοπούλου, Αλίκη Ιοβίτα, Κωνσταντίνος Ευσταθίου, Δημήτρης Ζαμπόπουλος, Στάθης Ζιμπουνούμης, Τζένη Λάζαρη, Θανάσης Μαλεβίτης, Γιώργος Μπουγιούκος, Γιώργος Παπαματθαιάκης, Βαλέριαν Πορτοκάλης, Ξένια Στούμπου, Ναθαναήλ Τζουτζίδης, Σπύρος Τρυφωνόπουλος, Κωνσταντίνος Τσέλλος, Γιώργος Φούφας και Κατερίνα Χατζοπο...
Διαβάστε περισσότερα...

Αρχιτεκτονική ποιητική (χαρτόδετη έκδοση)
Η Μαρία Σουζάνα Κολοκυθά-Αντωνακάκη (1935-2020) είναι η πιο γνωστή Ελληνίδα αρχιτέκτονας της γενιάς της, εντός και εκτός των συνόρων της χώρας μας. Η ενεργή παρουσία της στην αρχιτεκτονική σκηνή για έξι δεκαετίες, από την ολοκλήρωση των σπουδών της στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 1959 μέχρι το τέλος της ζωής της το 2020, είναι από μόνη της εντυπωσιακή. Μολαταύτα, τα περισσότερα κείμενα από τις δημόσιες ομιλίες και διαλέξεις των έξι αυτών δεκαετιών της σταδιοδρομίας της παρέμεναν έως σήμερα αδημοσίευτα ή δυσεύρετα. Ισορροπώντας ανάμεσα σ...
Διαβάστε περισσότερα...

THE DOVECOTES OF TINOS
In 1955, a young student of the Geneva School of Architecture, Manuel Baud-Bovy, visited Tinos for the first time, staying in a cottage on the sandy beach of Kionia. While exploring the island, Manuel came across some unusual buildings that he had never heard of before. With growing surprise and enthusiasm, in each of his excursions he discovered lonely dovecotes on sandy beaches, others nestling into the slopes and others dominating the heights, each surpassing the last in beauty and pride. Thanks to his father, Samuel, an ethnomusicologi...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Στην αρχιτεκτονική όπως και σε κάθε τέχνη, ο χρόνος της αναζήτησης και σύλληψης της ιδέας του έργου είναι καταλυτικός για τη μετέπειτα πορεία μέχρι αυτό να ολοκληρωθεί και να πάρει την τελική του μορφή. Πολλοί καλλιτέχνες, διανοητές και επιστήμονες έχουν ασχοληθεί με αυτή την ιδιαίτερη φάση της δημιουργικής σκέψης, και κάθε ένας μέσα από τα προσωπικά του βιώματα και τις εμπειρίες του έδωσε τη δική του ερμηνεία για το πιο μυστηριώδες και μύχιο μέρος της επιστήμης ή της τέχνης του, που είναι η γέννηση και η συγκρότηση της ιδέας. Θα επιχειρήσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΙΤΡΟΥΒΙΟΣ: ΔΕΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
Ο Βιτρούβιος στα δέκα βιβλία του, πραγματεύεται θεμελιώδεις γνώσεις του πρώτου π.Χ. αιώνα σχετικές με την τέχνη, την αρχιτεκτονική, την αστρονομία, τα μαθηματικά, την ιστορία, τη μουσική, την πολεοδομία και άλλους κλάδους της εφαρμοσμένης επιστήμης. Η απόδοση στα ελληνικά και των δέκα βιβλίων του διάσημου αρχιτέκτονα γίνεται για πρώτη φορά. Η έκδοση περιλαμβάνει σχόλια και αντίγραφα από λιθογραφίες της Αναγέννησης που περιέχονται στο κλασικό σύγγραμμα του Βενετού Daniel Barbaro (15ος αιώνας μ.Χ.). Επίσης περιέχονται και σχόλια του Barbaro ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΟ
Περιβαλλόμενοι από πέτρα, ξύλο και πηλό, από τσιμέντα και μωσαϊκά, ασκούμαστε στην εμπράγματη συνάντηση μας με τον κόσμο. Η όλη με την οποία χτίζουμε αιμοδοτεί τους τεχνητούς οργανισμούς που κατοικούμε. Ωθεί την ύπαρξή μας να συμπλεύσει με τη μεταμορφωτική δράση των δυνάμεων της φύσης και διαστέλλει το άμεσο περιβάλλον μας στα μεγάλα ρεύματα των κοσμικών διεργασιών. Τα κείμενα που συγκεντρώθηκαν σε αυτόν τον τόμο επιχειρούν σύντομες διεισδύσεις στο νόημα των υλικών παραμέτρων του καθημερινού βίου. Αντικείμενα τέτοιας αναμόχλευσης γίνονται ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΚΟΣ ΒΑΛΣΑΜΑΚΗΣ, ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ
Η μεγάλη αναδρομική έκθεση έργου του Νίκου Βαλσαμάκη, οργανωμένη από το Μουσείο Μπενάκη, είναι μια επανάληψη, άρα μια αναδημιουργία και ανασύσταση της πορείας του αρχιτέκτονα μέσα σε μια πεντηκονταετία ενεργούς πρωταγωνιστικής δράσης στην ελληνική αρχιτεκτονική. Η προσχεδιασμένη πορεία της έκθεσης συνάμα αντιστοιχεί και αναπαράγει την πορεία «εκεί έξω» του θαλερού και ακάματου αυτού αρχιτέκτονα, κάτι σαν τελετουργική αναπαράσταση, που έχει τη δυνατότητα και τη συνακόλουθη δύναμη να μεταπλάθει τη διαχρονικά συσσωρευμένη, πυρακτωμένη αρχιτεκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΘΗΝΑ 10ος-12ος αι.
Η Αθήνα κατά την μέση βυζαντινή περίοδο, από τα μέσα του 10ου αι. έως το 1204, ήταν μια σημαντική επαρχιακή πόλη της Αυτοκρατορίας, έδρα μητροπολίτη, τόπος διαμονής της τοπικής αριστοκρατίας και εστία ενός πανελληνίου προσκυνήματος της Παναγίας. Η πολεοδομική μορφή και η αρχιτεκτονική της εξετάζονται με βάση τα σωζόμενα μνημεία και τις λίγες γραπτές πηγές που αναφέρονται στην πόλη. Προσδιορίζονται οι οικιστικές της περιοχές σε σχέση με τους δρόμους και την οχύρωση, καθώς και η αρχιτεκτονική των κατοικιών της εποχής, όσο επιτρέπουν τα ελάχι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟ ΓΕΡΑΝΙ
Η περιοχή Γεράνι, που οι περισσότεροι Αθηναίοι αποκαλούν "τα δρομάκια κάτω από την Ομόνοια", πήρε το όνομά της από τους μικρούς γερανούς που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της παλιάς Αθήνας για να αντλήσουν νερό από τα πηγάδια. Μαζί με τις γύρω γειτονιές, στους δρόμους της παλιάς εμπορικής πόλης, αποτελεί κομβικό σημείο της πρωτεύουσας. Το ιστορικό κτήριο στη συμβολή των οδών Θεάτρου 2 και Σωκράτους 9 είναι χαρακτηριστικό δείγμα διώροφου αστικού σπιτιού του 19ου αιώνα, με φροντισμένες αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες, ισόγεια καταστήματα που οι θύ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) SUSTAINABLE ARCHITECTURE
In the architecture world, sustainability has evolved from an optional feature into an urgent necessity. Now in paperback, this publication presents 25 building projects from around the world. Sustainability no longer refers just to the economy, resources, recyclable materials, renewable energy and eco-friendliness, its definition now extends to informed design at every turn, leveraging the characteristics of the location, local history and local traditions, fostering short supply chains and assessing the long-term impact that new construc...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
Με το σύντομο αυτό βιβλίο, που δεν είναι εγχειρίδιο αρχιτεκτονικής, έστω κι αν μοιάζει (αν και ίσως ήθελε να γίνει), και το οποίο στην πραγματικότητα γεννήθηκε από μια συγκυρία και δουλεύτηκε βιαστικά ενόψει μιας προθεσμίας (ενός ακαδημαϊκού διαγωνισμού), θέλησα να παρουσιάσω, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το προσωπικό μου πρόγραμμα εργασίας, την κατεύθυνση που τότε είχα επιλέξει και το οποίο περιλάμβανε πράγματι ένα εγχειρίδιο αρχιτεκτονικής ανάμεσα στους στόχους του. [...] Πρόκειται για ένα βιβλίο-ντεμπούτο, ενός αρχιτέκτονα που στην π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΥΟ "ΧΩΡΙΑ" ΑΠ' ΤΗ ΜΥΚΟΝΟ - ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑΙΚΑ ΣΠΙΤΙΑ - ΞΩΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΜΥΚΟΝΟΥ
Το ανανεωμένο ενδιαφέρον για το έργο του Άρη Κωνσταντινίδη, τόσο της αρχιτεκτονικής κοινότητας της χώρας -μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια- όσο και της αντίστοιχης διεθνούς, έκαναν επιβεβλημένη την πλήρη επανέκδοση των έργων του που έχουν από καιρό εξαντληθεί. Έτσι, οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφορούν, ξανά -στοιχειοθετημένα εκ νέου άλλα με πλήρη διατήρηση της αρχικής μορφής τους- όλα τα έργα του Άρη Κωνσταντινίδη, με πρώτη τούτη την εμβληματική πλέον τριάδα έργων του "Δυο "χωριά" απ' τη Μύκονο", "Τα παλιά Αθηναϊκά σπίτια" και "...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) architect, verb.
Leading architect Reinier de Graaf punctures the myths behind the debates on what contemporary architecture is, with wit and devastating honesty. Architecture, it seems, has become too important to leave to architects. No longer does it suffice to judge a building solely by its appearance, it must be measured, and certified. When architects talk about 'Excellence', 'Sustainability', 'Well-being', 'Liveability', 'Placemaking', 'Creativity', 'Beauty' and 'Innovation' what do they actually mean? In Architect, verb, de Graaf dryly skewers the ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΚΛΕΩΝ ΚΡΑΝΤΟΝΕΛΛΗΣ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΛΕΩΝ ΚΡΑΝΤΟΝΕΛΛΗΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1935-1940 ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1940-1950 ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1950-1962 Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 1962-1978 ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΙΚΟΝΕΣ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Γραμμένο στα χρόνια του Αυγούστου, το «Περί Αρχιτεκτονικής» είναι το μοναδικό στο είδος του γραπτό του αρχαίου κόσμου που έζησε μέσα στους αιώνες. Στο έργο αυτό, που επηρέασε όσο κανένα άλλο την εξέλιξη της δυτικής επιστήμης και τέχνης του κατασκευάζειν, βρίσκεται αποτυπωμένος ένας ολόκληρος πολιτισμός. Η σκέψη του Αριστοτέλη και του Ιπποκράτη, του Ποσειδώνιου και του Βάρρωνα, του Αρχιμήδη και του Ερμογένη υφαίνει τον καμβά πάνω στον οποίο ο Βιτρούβιος αναπτύσσει τη θεωρία του για τη διάταξη των πόλεων και τις ιδιότητες της θηραϊκής γης, δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Γραμμένο στα χρόνια του Αυγούστου, το «Περί Αρχιτεκτονικής» είναι το μοναδικό στο είδος του γραπτό του αρχαίου κόσμου που έζησε μέσα στους αιώνες. Στο έργο αυτό, που επηρέασε όσο κανένα άλλο την εξέλιξη της δυτικής επιστήμης και τέχνης του κατασκευάζειν, βρίσκεται αποτυπωμένος ένας ολόκληρος πολιτισμός. Η σκέψη του Αριστοτέλη και του Ιπποκράτη, του Ποσειδώνιου και του Βάρρωνα, του Αρχιμήδη και του Ερμογένη υφαίνει τον καμβά πάνω στον οποίο ο Βιτρούβιος αναπτύσσει τη θεωρία του για τη διάταξη των πόλεων και τις ιδιότητες της θηραϊκής γης, δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Από τότε που πρωτοκυκλοφόρησαν, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, Τα μάτια του δέρματος δεν άργησαν να καθιερωθούν ως ένα κλασικό κείμενο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής θεωρίας. Στις σελίδες τους ο Φινλανδός αρχιτέκτονας και στοχαστής Γιούχανι Πάλλασμαα, ο οποίος προλογίζει την ελληνική έκδοση, εκφράζει μια χειροπιαστή αρχιτεκτονική πρόθεση· σε μια εποχή κατά την οποία κυριαρχεί η ψηφιακή εικόνα και το χέρι του αρχιτέκτονα το έχει αντικαταστήσει ο ψηφιακός σχεδιασμός, η αρχιτεκτονική, για να εκφράσει ανθρώπινες ψυχολογικές ποιότητες και να επ...
Διαβάστε περισσότερα...

GOD - BUILT (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
I might as well say that I believe things will always endure if they are true to begin with - at birth; thus they retain forever their form, clear and immaculate; and their resplendent aspect. And let the world tart itself up as it does these days: humans daubing their faces and thoughts, landscapes and houses dolled up in similar fashion, all over the earth. And so we come to the land of Greece; for here too, upon this Greek soil, all things are gradually and "progressively" (in the name of progress) putting on the mask of artifice and pr...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ 5000 π.Χ. - 500 μ.Χ.
Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία η μακραίωνη πορεία της εξέλιξης της κατοικίας στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου από το 5000 π.Χ. έως το 500 μ.Χ. Από τις πρώτες ακεραμικές εγκαταστάσεις της ανατολικής Μικράς Ασίας προχωρεί στους ανεπτυγμένους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου και επικεντρώνεται στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα. Παλαιές και πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στον ελλαδικό χώρο σε συνδυασμό με τις γραμματειακές πηγές παρέχουν πολλαπλά στοιχεία για την οργάνωση του δημόσιου και ιδ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) DELEUZE AND GUATTARI FOR ARCHITECTS
The work of Gilles Deleuze and Felix Guattari has been inspirational for architects and architectural theorists in recent years. It has influenced the design work of architects as diverse as Greg Lynn and David Chipperfield, and is regularly cited by avant-gardist architects and by students, but usually without being well understood. The first collaboration between Deleuze and Guattari was Anti-Oedipus: Capitalism and Schizophrenia, which was taken up as a manifesto for the post-structuralist life, and was associated with the spirit of th...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΘΗΝΑΙΚΑ ΣΠΙΤΙΑ - ΕΡΓΑ ΝΙΚΟΥ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Η ελληνιστική αρχιτεκτονική σπάνια αποτέλεσε αντικείμενο αυτόνομης παρουσίασης. Υπήρχε μία υποτίμηση που είχε τις ρίζες της στην άποψη ότι ο κλασικός ναός αποτελεί το αποκορύφωμα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Αυτό εμπόδιζε για καιρό να δούμε καθαρά την πρόοδο της αρχιτεκτονικής στους ελληνιστικούς χρόνους, οπότε, για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή ιστορία της αρχιτεκτονικής, άρχισε να διαμορφώνει τις δικές της ιδιότητες, όπως τον χώρο ή τη διαχείριση του φωτός, στοιχεία από τα οποία ξεκίνησε η εξέλιξη της Ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής, που απ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ
[...] Αυτός, λοιπόν, είναι ο στόχος του Αρχιτεκτονικού Οδηγού. Να δώσει στον αναγνώστη, με άκρα συντομία και ακρίβεια, μερικές βασικές πληροφορίες για τα σημαντικά κτήρια της πόλης, να του θυμίσει την εικόνα τους και τη σημασία τους και να τον προτρέψει να τα ξαναδεί τώρα με μια καινούργια ματιά. Μπορεί έτσι να προκύψει για κάθε αναγνώστη μια νέα, διαφορετική εικόνα για την πόλη στην οποία ζει, για την ιστορία της και για τον τρόπο που αυτή η ιστορία εικονογραφείται από όσα βλέπει γύρω του, μπορεί να δοθεί η ευκαιρία για μια γόνιμη συζήτησ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΙ ΣΟΥΖΑΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗ, ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Αντιμέτωποι με την ανομία και τη θραυσματοποίηση που, σαν basso continuo, κυριαρχούν στη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική, οι Αντωνακάκη πηγαίνουν κόντρα στο ρεύμα, ακολουθώντας την ιστορική πορεία της μεγάλης θάλασσας που γεφυρώνει τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο. Οι πολύσημες μελέτες τους ενσωματώνουν την αντίφαση, το μεσογειακό παράδοξο που αναφέρεται από τον Albert Camus ως διχοτομικό μεταξύ ατομικισμού-συλλογικότητας, την ανθρωπολογική και κοινωνική ποιότητα της Μεσογείου: του μεμονωμένου ατόμου έναντι του πλήθους του χορού. [...] (Από ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΚΟΣ ΒΑΛΣΑΜΑΚΗΣ, 3 ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (1961-63) (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Οι τρεις κατοικίες που σχεδιάζει και κατασκευάζει ο Νίκος Βαλσαμάκης στις αρχές της δεκαετίας του 1960 σηματοδοτούν συνοπτικά τη φάση εκσυγχρονισμού της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικοί. Η κατοικία του αρχιτέκτονα στη Φιλοθέη και οι δύο κατοικίες στην Ανάβυσσο για τους φίλους και συνεργάτες του, τους μηχανικούς Αλέκο Λαναρά και Ίωνα Παράσχη, αποτελούν μία συγκροτημένη ελληνική εκδοχή υλοποίησης της διεθνούς μοντέρνας μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής. [...] (Από την έκδοση) The three residences designed and realized by Nicos Valsamakis in th...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΖΩΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ
Με μεγάλη χαρά καλωσορίζω την παρούσα έκδοση του βιβλίου μου "Η ζωή ανάμεσα στα κτήρια" στην ελληνική γλώσσα. Η πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, είχε σκοπό να καταδείξει τις αποτυχίες της μοντερνιστικής πολεοδομίας, που την εποχή εκείνη κυριαρχούσε διεθνώς. Το βιβλίο καλούσε τους αρχιτέκτονες να επιστήσουν την προσοχή τους στους ανθρώπους που κινούνται στους χώρους ανάμεσα στα κτήρια και τους χρησιμοποιούν και έθετε το ζήτημα της κατανόησης των λεπτών ποιοτήτων, οι οποίες σ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΙΣ
Τα δοκίμια αυτού του βιβλίου ακολούθησαν, και σε κάποιο βαθμό συμπλήρωσαν, την προγενέστερη μελέτη μου για Το Αρχιτεκτονικό Ανοίκειο που είχε εκδοθεί οκτώ χρόνια νωρίτερα. Κοινή αφετηρία και των δυο ήταν η εμφανής πολιτιστική επίδραση της ανάδυσης της ψυχανάλυσης σαν μέσο αντιμετώπισης της μοντέρνας αποξένωσης, ξεκινώντας από τα τέλη του 20ού αιώνα με τον Freud και καταλήγοντας στην επαναδιατύπωση των αρχών της από τον Lacan κατά την δεκαετία του 1960. Ωστόσο, ενώ η θεωρία του ανοίκειου αφορούσε ειδικότερα τον εσωτερικό χώρο, οι θεωρήσεις ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Πολλές φορές κάθομαι και χαζεύω τα παλιά ξύλινα καΐκια των ψαράδων, έτσι που βρίσκονται δεμένα το ένα δίπλα στο άλλο στα λιμάνια των νησιών μας. Διαφορετικά σκαριά, ανάλογα με το σκοπό που εξυπηρετούν, το είδος της πλεύσης τους, τα πανιά τους, τον τρόπο κατασκευής τους. Είναι η απαράμιλλη τέχνη του καραβομαραγκού, φαίνεται, αποτυπωμένη πάνω στο ξύλινο σκαρί, που μαγνητίζει το βλέμμα και σε καλεί να το παρατηρήσεις προσεκτικά. Προσπαθώ να διακρίνω τα μυστικά της κατασκευής του, να αποκωδικοποιήσω όσο μπορώ τη δομή της αρμονικής γραμμής του,...
Διαβάστε περισσότερα...

Η παραγωγή του αστικού χώρου ως κοινωνικό και πολιτικό διακύβευμα
Το ανά χείρας βιβλίο περιλαμβάνει κείμενα της Μαρίας Μαντουβάλου, καθώς και κείμενα που έχει γράψει σε συνεργασία με τις Μαρία Μαυρίδου, Ντίνα Βαΐου, Αουίζα Μάρθα και Ευαγγελία Μπαλλά. Συνδετικό στοιχείο των κειμένων είναι η παραδοχή ότι οι διαδικασίες παραγωγής του χώρου αντανακλούν αλλά και καθορίζουν σημαντικές πλευρές των κοινωνικών σχέσεων σε πολλά επίπεδα. Οι αφηγήσεις από την Ελλάδα της μεταπολεμικής ανάπτυξης εμβαθύνουν επιλεκτικά και σε διαφορετικές συγκυρίες -από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα- στην κατανό...
Διαβάστε περισσότερα...

Βασιλική Β' των Φιλίππων
Η Βασιλική Β' στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων χρονολογείται στα μέσα, περίπου, του 6ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί ένα αίνιγμα στο κεφάλαιο της ιστορίας της αρχιτεκτονικής του ελλαδικού χώρου στην Ιουστινιάνεια περίοδο. Πρόκειται για μια αρχιτεκτονική και δομοστατική σύνθεση, βασισμένη στην εμπειρία και τις γνώσεις που προέκυψαν από τα μεγάλα έργα ναοδομίας της συγκεκριμένης περιόδου στην Κωνσταντινούπολη. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να διευκρινίσει βασικά ζητήματα των διισταμένων απόψεων, που βαραίνουν τη μέχρι τώρα σχετική βιβλιογραφία, κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Το βιβλίο που δημοσίευσε ο Le Corbusier το 1923 ήταν μια ολοκληρωμένη έκφραση της νεωτερικότητας και αποτέλεσε πραγματικό σταθμό για την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα. Η ριζοσπαστική αναζήτηση του νέου πνεύματος απέρριπτε το ακαδημαϊκό παρελθόν, αλλά αυτό το νέο πνεύμα στηριζόταν προκλητικά στην επανερμηνεία του κλασικού ιδεώδους του Παρθενώνα μέσα σε ένα απρόσμενο περιβάλλον μηχανών (αεροπλάνα, αυτοκίνητα, πλοία). Αυτές οι ιδέες ξεπέρασαν το στενό πλαίσιο της εποχής τους και αποτέλεσαν πεδίο προβληματισμού για την πορεία της σύγχρονης αρχι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Είναι δύσκολο να προσδιορίση κανείς με ακρίβεια τα πλαίσια του μαθήματος της Αρχιτεκτονικής Μορφολογίας και Ρυθμολογίας, γιατί είναι ευρύτατα και αγκαλιάζουν κάθε δημιούργημα του ανθρώπου, κτίσμα ή έργο τέχνης, πρωτόγονο ή κλασσικό. Για την κριτική ανάλυσι του αρχιτεκτονήματος η Μορφολογία προϋποθέτει γνώσι της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής αλλά εντοπίζει προϋποθέτει γνώσι της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής αλλά εντοπίζει το ενδιαφέρον της στις μορφές, στην γένεσι και την εξέλιξί τους. Ο κλάδος της Αρχιτεκτονικής Ρυθμολογίας αναφέρεται στην γν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, 1934-1944
Με αφετηρία το ημερολόγιο που κρατούσε ο πατέρας του στα χρόνια του '30 και ως το 1944, ο Νίκος Βατόπουλος ξετυλίγει μια διπλή αφήγηση μέσα στον χρόνο και με φόντο την Αθήνα της Κατοχής αλλά και το τοπίο της παιδικής και εφηβικής ηλικίας εκείνα τα χρόνια. Μαζί με την καθημερινότητα, έρχονται στο φως διαδρομές μέσα στην Αθήνα, τα σχολικά χρόνια στη Λεόντειο Πατησίων, ο συνοικιακός αθλητισμός γύρω από το "Σπόρτιγκ", τα μπάνια στο Φάληρο, τα ταξίδια με καΐκι ως το Άστρος, η εξερεύνηση του παραμυθένιου τοπίου στις όχθες του Κηφισού. Όλα αυτά σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τι είναι αυτό που κάνει να έχουν μεταξύ τους τόση συνάφεια τα γκρεμισμένα μέλη ενός αρχαίου ναού ή θεάτρου; Παρά την καταστροφή που έχει επέλθει, εξακολουθούν να συνδέονται από μια ιδεατή γραμμή, που είναι τόσο ισχυρή ώστε η φθορά πολύ δύσκολα μπορεί να την εξαφανίσει. Πάνω της μπορείς να ανασυνθέσεις αυτά τα απομεινάρια, όσο λίγα και αν είναι, και να συλλάβεις με τη φαντασία σου το όλο από το οποίο προέρχονται. Αυτός ο άυλος συνεκτικός ιστός είναι το ίχνος της συνθετικής δομής μια απολύτως ειδική ακολουθία σημείων, ταυτόχρονα και κύριος ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Ο στόχος του εικαστικού ερευνητικού εργαστηρίου «Η μετάβαση της Αθήνας 2003-2004», που οργάνωσε το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης «a-station, ήταν η διαμόρφωση ενός διακαλλιτεχνικού πεδίου έρευνας της μετάλλαξης της πόλης στα πλαίσια μιας συλλογικής εικαστικής διαδικασίας με την ανοικτή συμμετοχή αρχιτεκτόνων, εικαστικών, φωτογράφων, σκηνοθετών. Το πεδίο έρευνας επικεντρώθηκε στην κατανόηση, τη διαχείριση και την καταγραφή των νέων χωρικών και κοινωνικών δεδομένων. Ο ορισμός του πεδίου δράσης, η εύρεση των μεθόδων εργασίας και η ανάπτυξη θεωρητικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ» ΦΥΣΗ
Ένα μεγάλο μέρος της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα αναπτύχθηκε μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον με ιδιαίτερη ταυτότητα. Κάθε συνάντηση όμως της αρχιτεκτονικής με τη φύση, βασισμένη στην ιδέα ότι ο άνθρωπος είναι ικανός να τη «βελτιώσει», δεν είναι τίποτα άλλο από έκφραση αξιών και ιδεών. Το ζήτημα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ελλάδα καθότι το ελληνικό τοπίο πέραν της αισθητικής ιδιαιτερότητάς του διαθέτει ευρύτερο ιδεολογικό βάρος μέσω των φιλοσοφικών ιδεών που έχουν διατυπωθεί γι' αυτό. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η προσπάθεια απ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΤΩΦΛΙΑ 100 + 7 ΧΩΡΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνονται με μικρές τροποποιήσεις κείμενα που δημοσιεύτηκαν (εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις) στη στήλη "Τρίτη Άποψη" της εφημερίδας Τα Νέα, από τον Ιούλιο του 1998 έως τον Ιούλιο του 2009. Ίσως η επικαιρότητα του παρελθόντος χρόνου, καθώς προβάλλεται στο παρόν, να προσδίδει σ' αυτά τα συνοπτικά "χωρογραφήματα" την πολύτιμη διάσταση της απόστασης, η οποία παραπέμπει στην αρχιτεκτονική και στη σημασία του αινιγματικού κενού, το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο χρονικά ή χωρικά σημεία. "Στα κείμενα της Αντωνακάκη οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
«Η αλλαγή της θέσης του θεατή που προοικονομήθηκε από τους καλλιτέχνες των παρεμβάσεων στο χώρο, από τη δεκαετία του '60 και έπειτα, συνιστά σχετικά πρόσφατο εγχείρημα ανατροπής των ιστορικά συμβατικών ρόλων στην τέχνη. Ο θεατής της δυτικής ζωγραφικής των νεότερων χρόνων ήταν τοποθετημένος εκτός χώρου του έργου, και αυτή τη θέση του δεν προσπάθησε να την αλλάξει ούτε η μοντέρνα τέχνη στην περίπου εκατόχρονη παρουσία της ώς το 1970. Η κυρίαρχη όμως τάση της τέχνης μεταξύ 1960-90, με το άπλωμα του εικαστικού πεδίου στο χώρο και την εμπλοκή ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΩΝ ΚΗΠΟΥΠΟΛΕΩΝ
Τι ήταν στ' αλήθεια οι κηπουπόλεις; "Οικισμοί μετά κήπων" ή κάτι περισσότερο; Προάστια ευπόρων ή εργατικοί συνοικισμοί; Από ποιους έγιναν και για ποιους; Το βιβλίο αυτό αφηγείται μια ιστορία επίπονων προσπαθειών για τη στέγαση του απλού πολίτη, με ήρωες φωτισμένους εργοστασιάρχες, συνεταιριστές από την εργατική ή την αστική τάξη, δραστήριους συνδικαλιστές, ακέραιους πολιτικούς και στρατευμένα μέλη της αρχιτεκτονικής κοινότητας. Και το αποτέλεσμα της δουλειάς τους; Δεν θα μπορούσε παρά να είναι γοητευτικό, μετά από τόσο ανθρώπινο ενδιαφέρον...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
[...] Αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι η συστηματική διερεύνηση του πολυώροφου κτιρίου διαμερισμάτων κατοικίας στο στάδιο γένεσής του στον ελλαδικό χώρο, με τη μορφή που κατέστη βασικό μοντέλο της ανοικοδόμησης των πόλεων στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, στόχος της προσέγγισης είναι η ανάλυση των όρων εμφάνισης και πρώτης ανάπτυξης του κτιριακού τύπου που εφαρμόστηκε στη μεσοπολεμική Αθήνα και τότε ονομάστηκε «αστική πολυκατοικία». [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
Το βιβλίο αυτό προσφέρει, τόσο στον επαγγελματία όσο και στον σπουδαστή Αρχιτέκτονα ή Πολιτικό Μηχανικό, εποπτεία στα θέματα της σύγχρονης οικοδομικής. Στις σελίδες του παρουσιάζονται οι βασικές αρχές επίλυσης των θεμάτων αυτών, τις οποίες θα πρέπει να εξειδικεύσει ο αναγνώστης για την κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Αυτή η διαδικασία, της "αυτόνομης οικοδομικής σκέψης", είναι στην πράξη αναπόφευκτη, καθώς κανένα βιβλίο όσο διεξοδικό και αν είναι, δεν μπορεί να προσφέρει έτοιμες λύσεις ή οικοδομικές λεπτομέρειες για κάθε ειδική περίπτωση. Στό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ: ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ - ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ
Η παρούσα έκδοση, η οποία δεν απευθύνεται μόνο στους ειδικούς αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό που ενδιαφέρεται για τη μεταχείριση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, έχει πολλαπλούς στόχους. Ένας πρώτος στόχος είναι η πληροφόρηση σχετικά με το πεδίο της αποκατάστασης και επανάχρησης των ιστορικών κτισμάτων στην Ελλάδα. Αυτή η πληροφόρηση ελπίζουμε να συμβάλει στη διάδοση της ιδεολογίας της διατήρησης ακόμη περισσότερων κτισμάτων του παρελθόντος, φανερώνοντας τις πολλαπλές δυνατότητες αξιοποίησης και ένταξης νέων χρήσεων. (Απόσπασμα από...
Διαβάστε περισσότερα...

Ματιές στην καθημερινότητα των πόλεων
«Ζούμε, σχεδόν από τύχη, σε μια χώρα που μας αφήνει συνεχώς ανυπεράσπιστους, με αβέβαιο μέλλον. Η ανεργία, η αστεγία, η ακρίβεια, οι μισθοί και οι συντάξεις της ντροπής, η κατάρρευση του ΕΣΥ, της δημόσιας εκπαίδευσης και των εργασιακών σχέσεων, οι υποκλοπές και η υφαρπαγή των δημόσιων χώρων και τόσα άλλα στοιχειοθετούν μια κατρακύλα σε κάθε τομέα της ζωής μας. Τα κοινωνικά κινήματα και η Αριστερά όλων των αποχρώσεων δικαίως ασκούν κριτική στην ανάλγητη νεοφιλελεύθερη πολιτική που τα υποθάλπει ενώ παλεύουν στο κοινοβούλιο, στους δήμους, σε ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ (ΔΙΤΟΜΟ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Στο δίτομο αυτό έργο, το "Και", η μήκους τριών και πλέον χιλιομέτρων Προκυμαία της Σμύρνης, παρουσιάζεται ως ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό, τοπογραφικό και ιστορικό σύνολο, χωρισμένο ωστόσο σε μεγάλες ενότητες που διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους. Λίγα μόλις χρόνια μετά την ολοκλήρωση των έργων της προκυμαίας, το βόρειο τμήμα της είχε καταληφθεί από μία ατέλειωτη σειρά σχεδόν πανομοιότυπων μεταξύ τους οικοδομών, που αποτέλεσαν τις κατοικίες μεσοαστικών και μεγαλοαστικών οικογενειών της Σμύρνης αλλά και, ορισμένες, τις έδρες των τοπικών προξενείων. ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΤΘΙΚΟΥ ΡΥΘΜΟΥ
Η Φύση του γοτθικού ρυθμού αποτελεί μια κραυγή αγωνίας του συγγραφέα για τη σημασία της καλλιτεχνικής τεχνοτροπίας και, μαζί με αυτήν, για την απώλεια της κοινωνίας την οποία θαύμαζε τόσο πολύ. Είναι το καίριο σημείο της σκέψης του Τζον Ράσκιν, διότι κατευθύνει την έρευνα προς ριζοσπαστικά πρωτότυπες κοινωνικο-πολιτικές ιδέες. Ο Γουίλιαμ Μόρις, ο οποίος αργότερα το εξέδωσε αυτόνομα, σ' έναν υπέροχο τόμο του οίκου Kelmscott Press, το χαρακτήρισε ως "ένα από τα σπάνια κι απαραίτητα έργα που μας αφήνει ως παρακαταθήκη ο αιώνας μας". [...] Ο Ρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ
Η μνήμη, κοινή ή ατομική, καθιστά το χώρο επίδικο αντικείμενο, διακύβευμα σε αναμετρήσεις που σημαδεύουν την κοινωνική ζωή. Είναι η μνήμη άραγε εγκλωβισμένη σε τόπους, σκαλωμένη για πάντα σε ίχνη, ή μήπως διαρκώς αναπλάθεται σκηνοθετώντας ξανά και ξανά το περιβάλλον της εμφάνισης της; Βιωμένη ή εξιστορημένη, ενεργοποιούμενη σε κοινές εκδηλώσεις ή εξαιτίας αναπάντεχων συσχετίσεων, η μνήμη γεννά σήμερα και κάθε στιγμή το χώρο του παρόντος. Έτσι, στη διαχείριση του χώρου και του χρόνου διαρκώς αναδύονται όχι μόνο στρατηγικές δικαιολόγησης του...
Διαβάστε περισσότερα...