ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η «Εισαγωγή στην τεχνική της επιστημονικής ιστορικής εργασίας» σκοπό έχει να βοηθήσει το φοιτητή να μυηθεί στον επιστημονικό τρόπο εργασίας, για να μπορέσει το ταχύτερο και με τον καλύτερο τρόπο να δουλέψει αυτόνομα και δημιουργικά. Θα τον βοηθήσει, λοιπόν, όχι να πάρει το «χαρτί» του γρηγορότερα -για τον σκοπό αυτό θα αρκούσε ίσως να αποστηθίσει έναν αριθμό σελίδων από ένα οποιοδήποτε πολυγραφημένο και (σε πολλά) ανεύθυνο «σύγγραμμα»- αλλά να μάθει να σκέπτεται και να εργάζεται επιστημονικά. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΙΠΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑ (ΑΝΤΙ)ΣΟΒΙΕΤΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ
Στον απόηχο της επετείου για τα 100 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης, εκδίδεται ένα διαφορετικό βιβλίο που επιχειρεί να φέρει στο προσκήνιο τη φωνή των ανωνύμων - ένα είδος ιστορίας "από τα κάτω". Ένα βιβλίο με πολιτικά ανέκδοτα που περιγράφει και σχολιάζει τον τρόπο που αντιδρούσαν οι πολίτες απέναντι σε πλευρές της σοβιετικής εξουσίας. Είναι οι ίδιοι που στην πλειονότητά τους πίστεψαν στις ιδέες της επανάστασης και αγωνίστηκαν για την κοινωνική ανατροπή. Τα αντικαθεστωτικά ανέκδοτα στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υπήρξ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΙΣΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ
Η ιστορία γράφεται πάντοτε από τους νικητές ή από τις κυρίαρχες τάξεις, που «τα μεν ηδέα καλά νομίζουσι, τα δε ξυμφέροντα δίκαια», όπως διδάσκει ο Θουκυδίδης. Βρίθει από μυθεύματα η ελληνική ιστορία. Όχι γιατί οι ιστορικοί είναι ψευδολόγοι ή παραχαράκτες αλλά επειδή η αλήθεια είναι συνήθως θαμμένη κάτω από επιχωματώσεις αιώνων. Επικίνδυνη, άλλωστε, η ιστορική αλήθεια. Αποκρύπτεται επιμελώς πίσω από πολιτικές ιδιοτέλειες και ιδεολογικά προσωπεία. Και συχνά, με τη μυστική, ερήμην των λαών, διπλωματία χάνονται τα ίχνη της στα χρονοντούλαπα κα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ
Για τους ναζί, η "κουλτούρα" ήταν στην αρχή μια απλή μεταγραφή της φύσης: οι άνθρωποι λάτρευαν δέντρα και ρυάκια, ζευγάρωναν, τρέφονταν και μάχονταν όπως τα άλλα ζώα, υπερασπίζονταν την ορδή τους και μόνο αυτήν. Η απομάκρυνση από τη φύση και ο εκφυλισμός επήλθαν όταν οι Σημίτες εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, όταν ο εκχριστιανισμός εισήγαγε τον ιουδαιοχριστιανισμό και όταν, αργότερα, η Γαλλική Επανάσταση ολοκλήρωσε αυτά τα παράλογα ιδεολογικά κατασκευάσματα: ισότητα, συμπόνια, αφηρημένο δίκαιο... Για να σωθεί η γερμανική φυλή, έπρεπε να διενερ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ
Στον παγκοσμιοποιημένο χώρο, οι σύγχρονοι αναλυτές θεωρούν ότι το έθνος ως θεσμικός και, κυρίως, ως χωρικός προσδιορισμός κλονίζεται συθέμελα. Εθνικισμοί όμως συνεχίζουν να εγείρονται, μειονότητες ή μετανάστες να αποκλείονται, ενώ το έθνος εξακολουθεί να αποτελεί σημείο συλλογικής ή ατομικής αναφοράς ανθρώπων οι οποίοι όχι μόνο ετεροπροσδιορίζονται ή ταυτίζονται με αυτό, αλλά είναι έτοιμοι να συγκρουστούν, να πολεμήσουν ή ακόμα και να θυσιάσουν τη ζωή τους στο όνομά του. Η παρούσα μελέτη εντάσσεται στο πλαίσιο της ιστορικής και πολιτισμική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
(. . .) Στα «Απλά μαθήματα Ιστορίας», ο Τ. Λαζαρίδης διέρχεται πειστικά και καλύπτει το ζήτημα των ζητημάτων: γιατί κατέρρευσε ο υπαρκτός σοσιαλισμός χωρίς καμιά εξωτερική στρατιωτική επέμβαση ή ένοπλη εσωτερική εξέγερση αλλά αποβλήθηκε από το κοινωνικό σώμα σαν ξένο παρά φύση εμφύτευμα. (. . .) Στις γραμμές που ακολουθούν γίνεται κατ' αρχήν μια προσπάθεια να δοθεί μια πρώτη απάντηση στο καίριο ερώτημα: που βαδίζει ο σύγχρονος κόσμος και, μαζί μ' αυτόν, η πατρίδα μας. Είμαστε συνταξιδιώτες στο ίδιο καράβι και η μοίρα μας είναι δεμένη με τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΥ
Στο νέο του βιβλίο, ο Μελέτης Μελετόπουλος αποδομεί τον εθνομηδενισμό, τις θεωρίες της εθνογένεσης και την προσπάθεια διαστρέβλωσης της Ελληνικής ιστορίας, αποδεικνύοντας ότι πίσω τους κρύβονται ιδεοληψίες, στερεότυπα και θεωρητική σύγχυση. Αναφέρει δε συγκεκριμένα παραδείγματα πανεπιστημιακών καθηγητών, δημοσιογράφων, κριτικών κ.λπ., στους οποίους απαντά με ισχυρή τεκμηρίωση, επιστημονική αυστηρότητα και παραπέμποντας διαρκώς στις πηγές και σε διεθνή βιβλιογραφία. Στην συνέχεια αναλύει την προσπάθεια κατασκευής ανύπαρκτων μειονοτήτων, όπω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ (ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ)
Η Ελληνική Νομαρχία ως ιδεολογική προκήρυξη, απετέλεσε σταθμό για την εθνική αφύπνιση των σκλαβωμένων Ελλήνων. [...] Νομαρχία είναι κατά τον συγγραφέα, η φιλόνομη πολιτεία, η οποία για να συσταθεί, πρέπει να προηγηθεί η απόκτηση της ελευθερίας. Θεωρεί ότι ο καιρός έχει ωριμάσει και καθορίζει τις κινητήριες δυνάμεις της Επανάστασης με αποκλειστική στήριξη στις δυνάμεις των Ελλήνων. Τέλος μαστιγώνει αλύπητα τους εχθρούς της επανάστασης, τους εκμεταλλευτές του λαού, τον κλήρο, τους Φαναριώτες, τους κοτζαμπάσηδες και πολλούς ξενιτεμένους επιλή...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΝΗ
Καθετί στην Ελλάδα σε απορροφά και σε ανταμείβει. Δεν υπάρχει βράχος ή ρυάκι δίχως μια μάχη ή έναν μύθο, ένα θαύμα, μια δεισιδαιμονία· και τα λόγια και τα συμβάντα, σχεδόν όλα παράξενα ή αξιομνημόνευτα, πυκνώνουν γύρω από τη στράτα του ταξιδιώτη, σε κάθε του βήμα. Η Μάνη, στη νοτιότερη χερσόνησο της Ευρώπης, είναι μια από τις πιο άγριες κι απομονωμένες περιοχές στην Ελλάδα. Αποκομμένη από την επιβλητική οροσειρά του Ταΰγετου και αποκλεισμένη από το Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος, διατηρεί ζωντανή τη σχέση με το αρχαίο παρελθόν, περισσότερο απ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΓΕΙΤΟΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Το έξοχο αυτό βιβλίο εξιστορεί την ιστορία των αγχέμαχων και των πυροβόλων όπλων στα Βαλκάνια κατά την Οθωμανική περίοδο, όταν η περιοχή φιλοξενούσε τα μεγαλύτερα κέντρα κατασκευής όπλων στον Ισλαμικό κόσμο. (. . .) Το εξαιρετικό κείμενο του Robert Elgood συνυφαίνει με μαεστρία την ιστορία των όπλων, την τεχνοτροπία, την κατασκευή και το εμπόριό τους, με τα ανδραγαθήματα των κατόχων τους και την ιστορία της περιοχής. (. . .) Η έκδοση περιλαμβάνει πάνω από 500 έγχρωμες εικόνες. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΕΙΣ ΣΕ ΠΟΛΕΜΟ 1939-1945
Παρά το γεγονός ότι η δεκαετία του '4Ο υπήρξε καθοριστική για την αστική ζωή και, αντίστοιχα, ο Πόλεμος και η Κατοχή, εμπειρίες βίαιες που έπληξαν κατεξοχήν και με σφοδρότητα τις ευρωπαϊκές πόλεις και τους κατοίκους τους, το «πάντρεμα» ανάμεσα στις σπουδές της πόλης και την κοινωνική ιστορία της Κατοχής δεν έχει υπάρξει ιδιαίτερα επιτυχημένο, τουλάχιστον όχι όσο θα δικαιολογούσε η αλματώδης και πολυεδρική ανάπτυξη της επιστημονικής βιβλιογραφίας, τόσο γύρω από τον Πόλεμο, όσο και γύρω από την πόλη. Οι «Πόλεις σε Πόλεμο» ερευνούν συγκριτικά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΞΙΔΕΥΩ ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ
Το 2013 ο Ηλίας Βροχίδης ξεκίνησε για να εξερευνήσει την αφρικανική ήπειρο και τη Μέση Ανατολή με τη μικρή, παλιά μοτοσυκλέτα του. Επί δέκα μήνες, στο δυσκολότερο κομμάτι του ταξιδιού, τη Δυτική και Κεντρική Αφρική, τον συνόδευε η Χριστίνα Πεφάνη με τη δική της μοτοσυκλέτα. Όταν εκείνη επέστρεψε αεροπορικώς στην Ελλάδα, ο Ηλίας εργάστηκε για δυόμισι μήνες σ' ένα εστιατόριο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Κατόπιν, συνέχισε μονάχος το οδοιπορικό του στη Νότια και Ανατολική Αφρική, αλλά και στη Μέση Ανατολή. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 2016, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ποιος ναός της πόλης λειτούργησε ως φρενοκομείο; Ποια πλευρά από τις επάλξεις του Λευκού Πύργου προτιμούν οι αυτόχειρες; Ποιες φράσεις έχουν χαράξει πάνω στους τρούλους από το Μπεζεστένι οι εργάτες εδώ και τρεις αιώνες; Σε ποιας εκκλησίας το προαύλιο έγιναν φονικές μάχες; Γιατί λείπουν τα δάχτυλα από τα αγάλματα της οδού Φράγκων; Σε ποιο σημείο της παλιάς παραλίας στήθηκαν αγχόνες; Μπροστά από ποιο ξενοδοχείο σκοτώθηκε ο καπνεργάτης από τους χωροφύλακες; Μέσα σε ποια εκκλησία τα ποντίκια έφαγαν τους ανθρώπους; Μέσα σε ποιο ζαχαροπλαστείο γ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
Τι είναι η Αναγέννηση; Είναι η αναβίωση του πνεύματος της κλασικής αρχαιότητας ή η απαγκίστρωση από τον Μεσαίωνα; Από τον 18ο αιώνα έως σήμερα έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες για τους όρους εμφάνισης και τον χαρακτήρα της Αναγέννησης, Κεντρική παραμένει η θεώρηση του Ελβετού ιστορικού Γιάκομπ Μπούρκχαρτ, ο οποίος ανέδειξε την Αναγέννηση σε διακριτή ιστορική περίοδο, κατά την οποία έκαναν την εμφάνισή τους η ατομικότητα και η νεωτερικότητα. Το έργο του επαινέθηκε και αμφισβητήθηκε, αλλά γεγονός είναι ότι η έννοια της Αναγέννησης εδραιώθηκε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ
Φορείς μνήμης αλλότριας, οι τόποι, τα κτίσματα και τα μνημεία που συζητάμε σε αυτό το βιβλίο λειτουργούν στις παρυφές των κοινωνιών που τα γέννησαν - έστω κι αν στη συνέχεια οι ίδιες αυτές κοινότητες τους γύρισαν την πλάτη. Ιδωμένοι και βιωμένοι ως χώροι μη-ιστορίας και μη-μνήμης, ως μη-τόποι απ' όπου το παρελθόν είναι εκκωφαντικά απόν, τα αλλότρια μνημεία που παρουσιάζονται εδώ λειτουργούν, παρ' όλα αυτά, ως μηχανισμοί κατασκευής της κυρίαρχης ταυτότητας: είτε μιλάμε για το μνημείο της Marfin και το μη-μνημείο της Zackie Oh, το βανδαλισμέ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η εμπλοκή των MI6 και CIA στην Αλβανία και ο ρόλος της Ελλάδας 1949 - 1953
Η γεωπολιτική θέση της Αλβανίας, απομονωμένης από τα υπόλοιπα κράτη του κομμουνιστικού μπλοκ, και το μικρό της μέγεθος, την κατέστησαν το ιδανικό «πειραματόζωο» για να δοκιμαστεί η «Επιχείρηση Ρολμπάκ». Την υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού ανέλαβαν το 1949 από κοινού οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί με τα προγράμματα που είχαν τις κώδικες ονομασίες «Valuable» και «Fiend» αντίστοιχα. Ο τελικός στόχος της επιχείρησης ήταν η ανατροπή της αλβανικής κυβέρνησης του Χότζα, μιας κυβέρνησης απολύτως ελεγχόμενης από την ΕΣΣΔ, και η εγκατάσταση μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έφερε και πάλι στο προσκήνιο το καθοριστικό ρόλο και τη σημασία που έχουν οι Υπηρεσίες Πληροφοριών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων όχι μόνο σε περίοδο πολέμου αλλά κυρίως σε περίοδο ειρήνης. Από τον κινέζο στρατηγιστή Sun Tzu μέχρι και τον στρατιωτικό θεωρητικό Von Clausewitz η συλλογή πληροφοριών (κατασκοπεία ή μη) θεωρείται μια Τέχνη εκ των ων ουκ άνευ για την κατανόηση του αντιπάλου και την αντιμετώπισή του στο πεδίο της μάχης. Η αρχιτεκτονική Εθνικής Ασφάλειας κάθε χώρας στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες: 1) Ένοπλες...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει νέες θεματολογίες της έρευνας για την Ελλάδα και τον Ψυχρό Πόλεμο, οι οποίες παρακολουθούν και τις αντίστοιχες τάσεις της διεθνούς βιβλιογραφίας. Οι σύγχρονες ερμηνείες του Ψυχρού Πολέμου επιμένουν ότι αυτός δεν ήταν μόνον ένα "στρατηγικό δίλημμα", αλλά ταυτόχρονα μια γιγάντια διαμάχη που αφορούσε την ιδεολογία, την εξέλιξη των κοινωνιών και την κρίση νομιμοποίησης της εξουσίας. Το ανά χείρας βιβλίο καλύπτει και τις δύο διαστάσεις, τη στρατηγική και την ιδεολογική. Ένας πρόσθετος θεματικός άξονας είναι ο "ψυχροπο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ
Από τις αρχές του 16ου αιώνα γάλλοι ναυτικοί είχαν αρχίσει να ταξιδεύουν στην Αμερική. Το πρώτο σημαντικό ταξίδι στη Β. Αμερική πραγματοποιήθηκε από τον Τζοβάνι ντε Βερατζάνο, το 1524, ο οποίος έψαχνε να βρει απευθείας θαλάσσια οδό προς τη Κατάι, τη χώρα του μεταξιού. Αντί της Κατάι ανακάλυψε μιαν άγνωστη, καινούρια γη. Μετά το Βερατζάνο ξεκινά ο Ζακ Καρτιέ με εντολή του Φραγκίσκου του Α' να βρει πέρασμα για την Κατάι και να ανακαλύψει νησιά πλούσια σε χρυσάφι. Οι στόχοι αυτοί δεν εκπληρώθηκαν ποτέ, αλλά ο Καρτιέ, στις 24 Ιουλίου 1534, προ...
Διαβάστε περισσότερα...

290 ΗΜΕΡΕΣ ΣΤΟ ΚΟΝΓΚΟ
Μιλάω σουαxίλι, τρώω μπουκάρι και χρησιμοποιώ πλέον και τα δίτροχα μεταφορικά μέσα του Λουμπουμπάσι. Μετά τα θεαματικότατα βήματα που έχω κάνει προς την απόλυτη κονγκολεζοποίηση, βρίσκομαι μόλις τρία στάδια πριν από αυτήν. Τα επόμενα που θα κατακτήσω θα είναι να φτιάξω τα μαλλιά μου κοτσιδάκια, να ράψω κικουέμπε και να πηγαίνω στο σχολείο κουβαλώντας τα βιβλία μου πάνω στο κεφάλι. Το διαβατήριο δεν παίζει κανέναν απολύτως ρόλο. Σημασία έχει να αισθάνεσαι κονγκολέζος κι εγώ από αυτήν την αίσθηση πλέον ξεχειλίζω! Ένα καπρίτσιο της μοίρας με ...
Διαβάστε περισσότερα...