ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ > Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ
(. . .) Σκοπός και της νέας αυτής συγκεντρωτικής έκδοσης (που αποτελεί ένα "δίδυμο" βιβλίο με την πρώτη) είναι να παρουσιάσει πάλι επίκαιρα στο ελληνικό κοινό, όχι μόνο στους γονείς και στα παιδιά αλλά σε όλους μας, ή βέβαια και στους μεταγενέστερους, τα παραδοσιακά έθιμά μας, όπως τα έζησα και τα χάρηκαν οι πατέρες μας. Το διάβασμα των εθίμων αυτών θα είναι μια ζεστασιά ελληνικής εορταστικής ατμόσφαιρας, που θα μας ξαναδώσει την παλιά χαρά και "ξεκούραση", αλλά και θα μας τονώσει την εκτίμηση και τη διάθεση για διατήρησή τους, που τόσο μα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΑΤΑ (+2CD+DVD)
Η δημιουργία της εκδοτικής σειράς «Πηγές του Λαϊκού Πολιτισμού» από την Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, διευθύντρια (1994-2013) του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, με σκοπό την παρουσίαση και επιστημονική έκδοση αδημοσίευτου λαογραφικού υλικού, που φυλάσσεται στα αρχεία και τις συλλογές του, σε συνεργασία με φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και, του πολιτισμού, προσέλκυσε, από την εποχή που ανακοινώθηκε, πριν είκοσι και πλέον έτη, πολλές και αξιόλογες προτάσεις και σχετικές εκδόσεις. Από το 2002, έτος έκδοσης ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
"Η Αθήνα μετά τον πόλεμο" είναι το πέμπτο βιβλίο του Γιάννη Καιροφύλα, που εκδίδεται στη σειρά "Δοκίμιο-Ιστορία" των εκδόσεων Στρατή Γ. Φιλλιπότη και το όγδοο βιβλίο του συγγραφέα με θέμα την ιστορία της Αθήνας. Στο αποκαλυπτικό και γεμάτο άγνωστα στοιχεία χρονικό των μεταπολεμικών χρόνων, ο Γιάννης Καιροφύλας καταγράφει όλα τα συγκλονιστικά γεγονότα, που σφράγισαν την αμέσως μετά τον πόλεμο και την κατοχή κρίσιμη για την πρωτεύουσα περίοδο και με το γνωστό γλαφυρό του ύφος παραθέτει με κάθε λεπτομέρεια όλες τις κοινωνικές και άλλες αλλαγέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΑ
Το Φθινόπωρο, λέξη ελληνική αρχαιοτάτη, σημαίνει την εποχή που τελειώνουν τα φρούτα, ή που έρχεται μετά τα φρούτα (Μετόπωρον). Είναι μια περίοδος μελαγχολική, επειδή πλησιάζει ο Χειμώνας, (λαϊκά: χειμόπωρο, χυνόπωρος, μοθόπωρο, ψιμόπωρο, στερνοκαίρι), αλλά κι αισιόδοξη για τη συγκομιδή και για το ετοιμασμένο ξεχειμώνιασμα. Ο παραγωγός (αγρότης ή βοσκός) δεν παύει, σε όλες τις εποχές των μόχθων του, να φοβάται ή να ελπίζει, για τη σοδειά του, γι' αυτό κι όλο προσέχει και παρακαλεί, εξευμενίζει ή και δοξάζει τους αγίους, για να του δώσουν, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΡΗΤΗ
Η Κρήτη του χτες, του σήμερα και του αύριο ζωντανεύει! Μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό και μαρτυρίες, ο αναγνώστης ταξιδεύει από την ακροτική Γαύδο έως και την Κάτω Ζάκρο Σητείας. Σε κάθε σελίδα αποκαλύπτεται η απείρου κάλους φυσική ομορφιά, η μοναδική κρητική κουλτούρα, οι πατροπαράδοτες συνταγές και η ξεχωριστή πολιτισμική κληρονομιά αυτής της ιδιαίτερης γωνιάς της γης! (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΛΩΤΣΙΕΣ ΜΕ ΔΩΔΕΚΑΠΟΝΤΑ
«Στο σύνθημα 'η Ζάκι ζει', η Ζάκι φαίνεται να καθίσταται ένα σύμβολο διασταυρώσεων ταυτοτήτων, που είναι ευάλωτο στην ελληνική κοινωνία, και ένα σύμβολο κοινών αγώνων διεκδίκησης στο ελληνικό ΛΟΑΤΚΙ φαντασιακό. Παρ' όλα αυτά, φάνηκε σε πολλά από αυτά τα γεγονότα η ανάγκη για μία αναθεώρηση των πολιτικών και για μία ανάπτυξη διαθεματικής οπτικής, που δεν θα βασίζεται σε εσφαλμένες ή βεβιασμένες αφηγήσεις περί ενωμένης και ίσης «κοινότητας». Στο εσωτερικό του Εμείς υπήρξαν πράγματι συγκρούσεις ανάμεσα σε όλους τους παραπάνω χώρους, που υπογρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ο ανά χείρας συλλογικός τόμος καλύπτει ένα αδιαμφισβήτητο κενό στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με τη διεπιστημονική προσέγγιση της αναπηρίας και τη συσχέτισή της με τις κοινωνικές παραμέτρους και αναφορές. Μέσα από τη συνδρομή κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, όπως η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία, η ψυχολογία, η παιδαγωγική και η ειδική αγωγή αποσαφηνίζονται συγκεκριμένες θεωρητικές έννοιες και μελετώνται εμπειρικά, κυρίως με την ποιοτική έρευνα, διάφορα ζητήματα σε πεδία σχετιζόμενα με την υγεία, την ασθένεια, το σώμα, τον κοινων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΦΩΝΕΣ
Ο θρήνος είναι παγκόσμιος, τα τελετουργικά του πολλαπλά. Ανάμεσα σ' αυτά, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα είναι το μοιρολόι. Ένα μοιρολόι εκφράζει τον θρήνο, αλλά όχι αναγκαστικά τον θρήνο για τους νεκρούς. Το βιβλίο Επικίνδυνες Φωνές. Γυναικεία μοιρολόγια και ελληνική λογοτεχνία της Gail Holst-Warhaft επικεντρώνεται στα μοιρολόγια για τους νεκρούς, και καθώς οι δύο πολιτισμοί που ενδιαφέρουν είναι π αρχαία και η σύγχρονη Ελλάδα, εξετάζεται μια ποικιλία σχηματισμών των μοιρολογιών, από τον κομμό της αρχαίας τραγωδίας μέχρι τα λαϊκά μοιρολόγια ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ
Η Αγγελική Καρδαρά στο νέο της βιβλίο με τίτλο «ΕΓΚΛΗΜΑ και ΓΥΝΑΙΚΑ: Επιστημονικός Λόγος και Μιντιακές Απεικονίσεις για την Εγκληματικότητα και τη Θυματοποίηση Γυναικών» εστιάζει στον επιστημονικό και μιντιακό λόγο, καταγράφει μαρτυρίες, φωτίζει «σκοτεινές» πτυχές και αναδεικνύει σημαντικές διαστάσεις των κοινωνικών ζητημάτων που σχετίζονται με την εγκληματικότητα και τη θυματοποίηοη γυναικών. Η μελέτη χωρίζεται σε Τέσσερα Μέρη. Στο Πρώτο Μέρος σκιαγραφείται η εικόνα της γυναίκας που συγκρούεται με τον ποινικό νόμο. Το ερευνητικό ενδιαφέρο...
Διαβάστε περισσότερα...

Υπηρέτριες - Η πικρή ιστορία τους στην Ελλάδα (χαρτόδετη έκδοση)
Η ελληνική κοινωνία ήταν πάντα αδιάφορη έως εχθρική απέναντι στις συνθήκες της ζωής των μικρών κοριτσιών που έφταναν από το χωριό και έμπαιναν δούλες στα σπίτια των αστών. Σχεδόν μόνο οι στρατευμένες για την ισότητα γυναίκες τις υπερασπίστηκαν. Με τις έντονες περιγραφές της τραγικής ζωής των κοριτσιών αυτών, της μακροχρόνιας βασανιστικής τους πορείας, διεκδίκησαν διαχρονικά την αλλαγή της εχθρικής αντιμετώπισής τους από την κοινωνία. "Η υπηρέτρια", γράφει η δυναμική φεμινίστρια Καλλιρρόη Παρρέν, "η απροστάτευτος αυτή δυστυχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΕΜΠΕΤΟΛΟΓΙΑ
Το βιβλίο του Πετρόπουλου βρίσκεται πιο κοντά στη βαθύτερη ουσία της ρεμπέτικης κουλτούρας, χωρίς να επιχειρεί καθόλου να την αναλύσει και πολύ περισσότερο να την εξιδανικεύσει. Χρειάστηκε να περάσει καιρός για να καταλάβω που οφείλεται αυτή η υπεροχή του Πετρόπουλου. Σήμερα νομίζω ότι ξέρω την απάντηση. Αλλά δεν είμαι σίγουρος σε ποια γλώσσα πρέπει να την εκφράσω. Γιατί το βιβλίο του Πετρόπουλου είναι μια από εκείνες τις σπανιότατες περιπτώσεις, όπου η εμπειρική έρευνα και η ποίηση συναντιούνται διατρέχοντας μια terra nova σχεδόν απρόσιτη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΑΡΟΙΜΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ο παροιμιακός λόγος είναι ένα από τα πιο δυναμικά και ζωντανά είδη της Φιλολογικής μας Λαογραφίας. Συνοδεύει ακόμα και σήμερα τον λόγο μας, γραπτό, προφορικό και εικονικό, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Εις πείσμα της τεχνολογικής εξέλιξης, ο παροιμιακός λόγος δεν περιθωριοποιείται, αλλά προσαρμόζεται διαρκώς, έτοιμος να εκφράσει νέες καταστάσεις και νέα δεδομένα. Η ρητορική του παροιμιακού λόγου χαρακτηρίζεται από δύναμη, ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Στο βιβλίο αυτό εξετάζεται η έννοια της παροιμίας και των συναφών ειδών και ερευνώντα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΟΥΣΑΝ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΑΝ ΚΙ ΕΜΑΣ ΜΑΣ ΦΙΛΕΥΑΝ (+CD)
Η ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΕΝΕΤΑΞΕ, ήδη από τις απαρχές της, το παιδί και την παιδική ηλικία στα ενδιαφέροντά της και ασχολήθηκε αφενός με τα στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού που έχουν στο επίκεντρό τους το παιδί (βιολογική και κοινωνική γέννηση, τελετουργίες διαδοχικών ενσωματώσεων, μορφές διαπαιδαγώγησης, αφηγήσεις κτλ.) και αφετέρου με τον πολιτισμό που δημιουργούν και βιώνουν τα ίδια τα παιδιά (παιχνίδια, επικοινωνία, γλώσσα, μη λεκτικός λαϊκός πολιτισμός κτλ). Η παρούσα συλλογή και μελέτη έδωσε ακριβώς έμφαση στις παραμέτρους δημιουργίας και μετασχημα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΨΕΙΣ ΕΘΝΟΑΠΟΔΟΜΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται οι αντιλήψεις εκείνες που κατά κύριο λόγο συνίστανται στην άρνηση της προνεωτερικότητας του έθνους (ελληνικού και άλλων), καθώς και εκείνες οι οποίες, στο όνομα μιας συγκεκριμένης ερμηνείας του «αντιεθνικισμού», υποστηρίζουν ότι το έθνος είναι, εκτός από ένα ψέμα, κάτι το αντικειμενικά βλαβερό για τους ανθρώπους, που πρέπει να ξεπεραστεί. Οι υποστηρικτές των απόψεων της πρώτης κατηγορίας καλούνται παρακάτω εθνοαποδομιστές. Ασφαλώς δεν είναι κάθε εθνοαποδομιστής και οπαδός της κατάργησης των εθνών, ο οπαδός όμως ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ
"Λαό που δεν βαστά γερά Θεό και παραδόσεις, δεν έχει ρίζες κι εύκολα θα τόνε ξεριζώσεις". Τα ήθη και τα έθιμα, οι θρύλοι και οι παραδόσεις αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του λαϊκού μας πολιτισμού, είναι η σύνδεση με τις ρίζες μας, ο καθρέφτης κάθε λαού, η γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον. Μέσα στις σελίδες του βιβλίου θα διαβάσουμε τα πιο λαμπρά ήθη κι έθιμα, έτσι όπως γιορτάζονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Από τη Μακεδονία έως την Κρήτη και από το Αιγαίο έως το Ιόνιο θα γνωρίσουμε τον πλούτο και την ποικιλομορφία των εθίμων και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΞΥ «ΚΑΝΟΝΙΚΟΥ» ΚΑΙ «ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ»
"[Η] μελέτη των εξωτερικών ιατρείων του Αιγινήτειου αναδεικνύει, κατά τη γνώμη μας, τις απαρχές αυτής της αλλαγής του κυρίαρχου παραδείγματος που σηματοδότησε την αφετηρία ανάδυσης και εδραίωσης νέων, αναμφίβολα διαφρετικών, μορφών γνώσης, κανονικοποίησης και ελέγχου της παιδικής ηλικίας και νεότητας, αλλά και συγκρότησης διαφορετικών παιδικών/νεανικών ταυτοτήτων και μορφών υποκειμενοποίησης, θέτοντας το παιδικό και νεανικό σώμα στο επίκεντρο ενός δικτύου λόγων, πρακτικών και πολιτικών. Το ποιες θα είναι οι νέες μορφές και ταυτότητες που θ...
Διαβάστε περισσότερα...

Προίκες - Σε 5 πρόσωπα και 45 πράξεις (χαρτόδετη έκδοση)
"Αυτό το έργο ανήκει στις αφηγήτριές του, τις γυναίκες που μου μίλησαν για τη ζωή τους, τα προικιά και τα νυχτέρια, το προξενιό, τον έρωτα, τον γάμο, την επόμενη μέρα, αλλά και τη φτώχεια, τον Εμφύλιο, τη σκληρότητα της ζωής, τις προσδοκίες και τις ματαιώσεις. Πρόκειται για αφηγήσεις ζωής πέντε γυναικών του θεσσαλικού κάμπου, με τη μεγαλύτερη από αυτές να βρίσκεται στα 95 της, τη μικρότερη στα 71. Διαβάζουμε για γάμους στα 14 και γάμους στα 38. Αφηγήσεις που φέρνουν στο φως τη ρωγμή του έρωτα στον γάμο από προξενιό, τη σιωπή που σημαίνει σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Παραδοσιακές φορεσιές Βορείου Ηπείρου (χαρτόδετη έκδοση)
Η Ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου υπήρξε μετά την κυριαρχία των Οθωμανών στα βαλκάνια ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Ελληνισμού. Υπήρξε η πατρίδα των μεγάλων εθνικών ευεργετών, το φυτώριο των αγωνιστών της ελληνικής επανάστασης, άνθισαν ονομαστά σχολεία και έγινε το σημαντικότερο πνευματικό κέντρο του νεότερου ελληνισμού, που συνετέλεσε στον πνευματικό εξοπλισμό και στην προετοιμασία της μεγάλης επανάστασης. Από τον 14ο μέχρι το 18ο αιώνα στην περιοχή της βορείου ηπείρου αναπτύχθηκε η λαϊκή τέχνη με μαζική απασχόληση και κατασκευή χωρικώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
Τα ξεχωριστά και σε κάποια χρονική διαδοχή εκδεδομένα τρία τεύχη, "Κοινωνική Συγκρότηση" (1984), "Ήθη και Έθιμα" (1986) και "Λαϊκή Τέχνη" (1992), που συνοδεύονταν με το γενικό υπέρτιτλο "Ελληνική Λαογραφία", θεώρησα σκόπιμο να τα ανατυπώσω μαζί στον παρόντα τόμο. Εξαρχής άλλωστε είχε το έργο συλληφθεί, σχεδιασθεί και γραφεί ως ενιαίο. Η τμηματική έκδοση είχε απλώς υπαγορευθεί από την ανάγκη, οι φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής και των Παιδαγωγικών Τμημάτων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ύστερα του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης τ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) Liminal Commons
This is the first attempt to rethink and appraise the role of temporary commoning experiences that develop in contexts of crisis. Angelos Varvarousis, argues there is a certain type of commons - the liminal commons. He demonstrates that despite their often short lives, they play a crucial function in contemporary societies; they demarcate and facilitate transitions at the individual, collective and societal level. Through exploration of grassroots projects such as occupied squares, self-organised refugee camps and social clinics in Greece,...
Διαβάστε περισσότερα...