ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ - ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ > ΘΡΗΣΚΕΙΑ - ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ΦΩΝΗ ΑΥΡΑΣ ΛΕΠΤΗΣ. . .
Όσο ψηλότερα ανεβαίνει κανείς, όπως μας λένε οι επιστήμονες, τόσο η βαρύτητα αδυνατίζει, τόσο λιγότερο αισθάνεται την έλξη της γης, τόσο χαλαρώνουν οι δεσμοί μαζί της, τόσο πιο εύκολα μπορεί να αποχωρισθεί από την απαιτητική και διεισδυτική παρουσία της, τόσο πιο ανάλαφρος γίνεται. Αλλά και τόσο πιο κοντά αισθάνεται προς τον ουρανό, ο οποίος είναι μεν ασαφής, αλλά είναι τόσο υπαρκτός και τόσο ποθητός! Αν και λιγότερο ψηλαφητός, μοιάζει πιο αληθινός από τη γη. Όσο πιο ψηλά ανεβαίνει κανείς, τόσο ο αέρας καθαρίζει, η ακοή εκλεπτύνεται, ο ορί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΡΟΜΟΣ ΔΙΧΩΣ ΘΕΟ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΕΤΑΙ...
«Έτσι σου γράφω όχι για να σε προσελκύσω στην μοναχική ζωή αλλά περισσότερο για να σε αποτρέψω απ' αυτήν. Επειδή εάν με ταλαντευμένο πνεύμα απομακρυνθείς από τον κόσμο, η λαχτάρα για τον κόσμο θα δυναμώσει μέσα σου και, φοβάμαι, θα σε καταβάλει. Και θα είσαι με το σώμα στο μοναστήρι και με την ψυχή στον κόσμο. Και ο κόσμος περισσότερο βασανίζει στον καθρέφτη της ψυχής παρά στην πραγματικότητα. Να ευχαριστείς τον Θεό, που εκτός από τον στενό δρόμο των μοναχών έδειξε και ένα λίγο πλατύτερο δρόμο προς τη σωτηρία και την αιώνια ζωή. Ξεκίνα, κό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΓΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η Ευχαριστία δεν είναι απλώς ένα μυστήριο μεταξύ των άλλων, αλλά το καθολικό μυστήριο της Εκκλησίας, αυτό που καθορίζει, όχι απλώς κάποια όψη ή ποιότητα ή πτυχή της, αλλά την ίδια την ύπαρξη και το είναι της, τη φαινομενολογία αλλά και την οντολογία της. Με όλο το θεολογικό του έργο ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας, είναι όχι μόνο ο κύριος εκπρόσωπος και εισηγητής της ευχαριστιακής εκκλησιολογίας στη νεοελληνική θεολογική σκέψη, αλλά και ο πλέον συνεπής και δημιουργικός θεολόγος της γενιάς του '60 με οικουμενική θεολογική ακτινοβο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΛΑΜΑΤΕΝΙΑ ΛΟΓΙΑ
Αγαπητέ αναγνώστη, Το βιβλιαράκι που κρατάς στα χέρια σου κανονικά θα έπρεπε να μην υπάρχει! Θα έπρεπε δηλαδή να μη χρειάζεται. Διότι αυτά που θα διαβάσεις (εκτός ελαχίστων) υποτίθεται ότι τα έχεις ακούσει επανειλημμένα. Όχι μόνο τα έχεις ακούσει αλλά είναι και τα λόγια που σε εκπροσωπούν! Κάποιος άλλος, ο λειτουργός, τα προφέρει για λογαριασμό σου. Όχι μόνο σε εκπροσωπούν αλλά υποτίθεται ότι προσευχήθηκες με αυτά! Αλλά φυσικά όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι αυτές οι υποθέσεις είναι ασκήσεις επί χάρτου. Η "βαβυλώνειος αιχμαλωσία" της ελλαδικής Ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ
"Οι λογισμοί μας έχουν επίδραση στον κόσμο μας. Οι αρνητικές σκέψεις για μέλη της οικογένειας μας ή συναδέλφους αλλάζουν τις σχέσεις μας. Αν αντιπαθούμε κάποιους στη δουλειά και επιτρέπουμε στον εαυτό μας να κάνει κακούς λογισμούς για λογαριασμό τους, πιθανόν και αυτοί να ανταποκριθούν στις χαμηλές προσδοκίες μας. Αν όμως, προσευχόμαστε και ζητούμε από τον θεό να τους ευλογήσει και να ευλογήσει και τη σχέση μας μαζί τους, τότε αλλάζουμε προς το καλύτερο και εμείς και αυτοί". (ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΤΟΥ ΒΑΣΟΝ) Σε μια εποχή που η σκέψη και η λογι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
«Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερο γίνεται λόγος για την ''παγκοσμιοποίηση'', με ποικίλες σημασιολογικές φορτίσεις κυρίως οικονομικές αλλά και πολιτιστικές. Πολλοί την εκλαμβάνουν ως προφανή πρόοδο. Άλλοι ως αναμφισβήτητη απειλή. Ανεξάρτητα πάντως από την ευφορία ή την ανησυχία με την οποία αντιμετωπίζεται το φαινόμενο, η παγκοσμιοποίηση είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη (. . .) Η οικουμενικότητα είναι μέσα στο αίμα των ορθοδόξων, το οποίο αδιάκοπα καθαίρεται από το αίμα του Χριστού, του Λυτρωτού του κόσμου. Στη θέση μιας παγκοσμιοποι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ
Αλήθεια, τι σημαίνει η λέξη "άσκηση" στον δικό μας κόσμο; Σε έναν κόσμο όπου μπορεί η καθημερινή σωματική άσκηση να είναι η βασική προϋπόθεση υγείας αλλά η πνευματική άσκηση φαντάζει ως κάτι το περιττό, το παλιομοδίτικο και εν τέλει αχρείαστο; "Ασκητές δεν είναι μόνο όσοι βρίσκονται στην έρημο και στα μοναστήρια, αλλά κατά κύριο λόγο όσοι αισθάνονται ερημωμένοι από τα φτηνά ψιχία που του προσφέρει ο σύγχρονος τρόπος ζωής και τον αφήνει εντελώς ανικανοποίητο, διψασμένο και διαρκώς πεινώντα. Ως βασικό εργαλείο της άσκησης προτείνει ο Κολλιά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ
Όλα τα πράγματα εδώ σ' αυτό τον κόσμο, κάθε καλό και κάθε κακό, προέρχονται απ' τους λογισμούς μας. Οι λογισμοί καθορίζουν τη ζωή μας. Εάν είναι ήσυχοι, πράοι και απλοί, η ζωή μας θα είναι ίδια, και θα έχουμε ειρήνη μέσα μας ειρήνη που θα εκπέμπεται έσωθεν και θα επηρεάζει τα πάντα γύρω μας - τους ανθρώπους, τα ζώα, ακόμα και τα φυτά. Τέτοιος είναι ο "μηχανισμός των λογισμών", που παράγει λογισμούς δια των οποίων επηρεάζουμε όλους τους άλλους ανθρώπους. Και όλοι περιμένουν από εμάς ειρήνη, παρηγοριά, αγάπη και σεβασμό. Συχνά μας βρίσκουν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΩΟΝ ΘΕΟΥΜΕΝΟΝ
[...] Το σημαντικό στο κείμενο αυτό είναι ότι αποτελεί διδασκαλία όχι τριαδολογική, αλλά καθαρά κοσμολογική και ανθρωπολογική. Υπογραμμίζεται, δηλαδή, σ' αυτό, όχι τόσο η σχέση του Λόγου προς τον Πατέρα -σχέση που προϋποτίθεται και που ο απόστολος Παύλος αναπτύσσει αλλού- όσο η σημασία του Χριστού για τον άνθρωπο. Το σημείο αυτό κλείνει μέσα του μεγάλη σπουδαιότητα, γιατί κάνει φανερή τη χριστολογική διάσταση της ανθρωπολογίας του Παύλου. Η διάσταση αυτή του όρου «εικών» φανερώνεται εξ άλλου και στη θεμελιώδη διδασκαλία του Αποστόλου, ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...

Πληγές από νόημα
Η πληγή και το τραύμα έχουν πάντα διπλή σημασία. Από τη μια, υποδηλώνουν οδύνη. Από την άλλη, φανερώνουν αγαπητική αιχμαλωσία: «η καρδιά μου είναι πληγωμένη από έρωτα»... Το νόημα πληγώνει, το νόημα θεραπεύει! Το βιβλίο ετούτο περιέχει πολλά σταυροδρόμια. Εκεί. συναντώνται η Θεολογία, η Ψυχολογία και η Ψυχανάλυση, η Επιστήμη, η Ποιμαντική, η Λατρεία, χώροι δηλαδή που δεξιώνονται και τη διάνοια και την καρδιά. Και μπροστά μας βρίσκεται το στοίχημα της ενότητάς τους. Θεωρία και Πράξη οφείλουν να κρατιούνται από το χέρι προκειμένου να θεραπεύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΚΑΚΟΥ
Οι "Στοχασμοί περί καλού και κακού" αποτελούν ένα ιδιαίτερο κείμενο, ασυνήθιστο στη μέχρι τώρα χριστιανική παραδοσιακή γραφή. Καθένας από αυτούς τους στοχασμούς μας καλεί και μας προκαλεί να τον παρακολουθήσουμε έως τέλους, να τον "εξαντλήσουμε" και να επανα-στοχασθούμε χωρίς προκαταλήψεις στην ιδιαιτερότητα που μας παρουσιάζει. Μας καλεί στην αλλαγή του νου όχι με φθηνούς συναισθηματισμούς ούτε με μεγαλόστομες κενολογίες αλλά με ενσυνείδητες σκέψεις και φρόνηση. Μας καλεί να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας και συνειδητά να αποφασίσου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΕΡΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ (1937-2008)
Οι βίοι των Αγίων γράφονται με προσευχή και διαβάζονται μόνο με προσευχή. Η γλυκύτητα και η ηρεμία που διατρέχει το πρόσωπο του κάθε Αγίου είναι ένα μικρό κομμάτι από το πνευματικό πανηγύρι που ζουν οι θεωμένες ψυχές. Η "σαλότητα" είναι μία ιδιόμορφη και παράξενη μορφή ασκήσεως που αναπτύχθηκε μέσα στην Παράδοση της Εκκλησίας και εξακολουθεί να υπάρχει έως τις μέρες μας. Ο π. Σεραφείμ Δημόπουλος ανήκει στην ευλογημένη χορεία των "δια Χριστόν σαλών". Κύριο μέλημα του ήταν η απόκρυψη της εσώτατης πόλης και εργασίας "εν Χριστώ". Η εξωτερική τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Το Θείον και Ιερόν Τετραευαγγέλιον και η Αποκάλυψις Ιωάννου του Θεολόγου (σκληρόδετη έκδοση-χρυσό)
Το «Θείον και Ιερόν Τετραευαγγέλιον μετά της Αποκαλύψεως Ιωάννου του Θεολόγου» σε μικρό σχήμα τσέπης διαστάσεων 9χ12εκ., δερματόδετο, ευανάγνωστο, σε λεπτό χαρτί υψηλής ποιότητας. Κείμενο βασισμένο στις αρχαίες Ορθόδοξες ελληνικές εκδόσεις των Ιερών Ευαγγελίων της Βενετίας, καθώς και στην εγκεκριμένη από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους Άθω έκδοση του 1933, χωρίς οποιαδήποτε ετερόδοξη αλλοίωση ή παραχάραξη. Νέα έκδοση, άκρως επιμελημένη. Το «Θείον και Ιερόν Τετραευαγγέλιον» είναι το ιερότερο βιβλίο της Χριστιανικής πίστης, καθώς περιέχε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΝΟΝΙΚΟΝ ΔΙΚΑΙΟΝ
...Ένεκα τούτου ερχόμαστε σε ένα δεύτερο ορισμό, ο οποίος εμφανίζεται επιτυχέστερος του προηγουμένου. Αυτός ανταποκρίνεται στην ουσία του δικαίου και θεωρείται ευρύτερα αποδεκτός σήμερα. Έχεις ως εξής: Δίκαιο είναι το σε κάθε περίπτωση ορθό. Επίσης πιο συγκεκριμένα θα μπορούσαμε να πούμε ότι το δίκαιο είναι το σε κάθε περίπτωση ανθρωπίνης σχέσεως ορθό. Το σημείο ισορροπίας στις διάφορες ανθρώπινες - διαπροσωπικές σχέσεις. Τίθεται όμως εδώ το ερώτημα: Ποιο είναι το ορθό και ποιος θα κρίνει και θα αποφασίσει περί αυτού; Και ποια είναι η αυθε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΤΕΧΕΙΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ;
Η αλήθεια βρίσκεται κατακερματισμένη μέσα σε κάθε θέση, άποψη, θρησκεία, εκδοχή, και ανθρώπινη ιδεολογία. Καμία όμως μεμονωμένη άποψη ή θέση δεν μπορεί να δώσει την ολοκληρωμένη εικόνα της. Σαν παράδειγμα γι' αυτό μπορούμε να φέρουμε το πείραμα του περιστρεφόμενου δίσκου του Νεύτωνα και τη διάθλαση του λευκού φωτός στα επτά χρώματα της ίριδας. Το Λευκό Φως - που περιλαμβάνει όλα τα χρώματα - μοιάζει με τη Μία Αλήθεια που σαν μαγική εικόνα βρίσκεται μπροστά στον άνθρωπο. [...] Το περιεχόμενο του βιβλίου, σταδιακά μετακινεί τον αναγνώστη με ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΔΟΣ ΘΕΟΓΝΩΣΙΑΣ
Το πρόβλημα της γνώσεως παίρνει σήμερα ολοένα και πιο κεντρική θέση στη φιλοσοφία και την επιστήμη. Το θέμα της γνώσεως και συν-ειδήσεως γίνεται ένα δύσκολο αίνιγμα, με το οποίο σαν να βασανίζει η σφίγγα της ζωής τον αδύναμο ανθρώπινο νου. Υπό την ένταση των μυστηρίων και των αινιγμάτων που απασχολούν την συν-είδηση του, ο άνθρωπος στρέφεται στον εαυτό του. Ζητάει τη λύση τους μέσα του. Αλλά αντί της λύσεως φθάνει στην αναπόφευκτη επίγνωση, ότι και ο ίδιος είναι ένα μεγάλο μυστήριο που υπερβαίνει όλα τα άλλα. (. . .) Τι σημαίνει το θαυμάσι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ-ΜΙΚΡΟ ΣΧΗΜΑ)
Δεν θα έσφαλλε κανείς, αν εχαρακτήριζε το Ψαλτήριον "καρδίαν" της Αγίας Γραφής. Όπως ακριβώς εις τον άνθρωπον η καρδία θεωρείται έδρα των ευγενών και ωραίων αισθημάτων, έτσι και το ιερόν Ψαλτήριον είναι η ακένωτος και κρυστάλλινη πηγή, από την οποίαν αναβλύζουν τα υψηλότερα αισθήματα του ανθρώπου, ως πνευματικής υπάρξεως· και αυτά είναι τα θρησκευτικά αισθήματα. Η συγκίνησις την οποίαν δοκιμάζει ο άνθρωπος εκ της θέας του ενάστρου Ουρανού κατά την νύκτα ή της περί αυτόν φύσεως καθ' όλας τας εποχάς του Έτους και ανά πάσαν του Χρόνου στιγμήν...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ
Μία από τις αγιασμένες λειτουργικές τέχνες της Εκκλησίας μας είναι και η Υμνογραφία. Όλες οι λειτουργικές τέχνες: η Αρχιτεκτονική, η Αγιογραφία, η Υμνογραφία και η Μουσική, ως επιμέρους γνωρίσματα των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, έχουν πνευματικό και αναγωγικό χαρακτήρα. Μεταρσιώνουν τον άνθρωπο με μια ιεροπρεπή μυστικότητα και συνθέτουν την πίστη μας και τη ζωή μας, κατευθύνοντας την πορεία μας μέσα από αισθητές και αισθητικές προσλήψεις προς την αγιότητα. «Όμως η τέχνη της Υμνογραφίας, αντάμα με την κατανυκτική μουσική της Ορθοδοξίας»...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΕΥΧΗΤΑΡΙΟΝ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ-ΚΟΚΚΙΝΟ)
Προσευχή λέγεται η προς τον Θεόν δέησις του ανθρώπου και η σύγχρονος υπό τούτου προς Εκείνον ανάτασις του πνεύματος αυτού. Ο ουτιδανός και υλικός άνθρωπος, δια της προσευχής, παρίσταται ενώπιον του Παντοδύναμου και Απρόσιτου Θεού, επικοινωνεί αμέσως και συνομιλεί ματ' αυτού. [. . .] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

HOMO MEDIATOR ΚΑΙ HOMO THEOLOGICUS
Ο ζωγραφικός πίνακας του S. Dali στο εξώφυλλο χρησιμοποιείται συμβολικά. Το θέαμα δεν εμφανίζει ποτέ το οντολογικό πρόσωπο και αποστερεί την πνευματικότητα. Το πρόσωπο του Χριστού στον πίνακα του Dali δεν φαίνεται ποτέ. Η πνευματικότητα δεν φαίνεται οντολογικά και μετατρέπεται σε Τέχνη. Έτσι το πρόσωπο του Χριστού κρύβεται γιατί το θέαμα είναι πάντα κάλπικη φανέρωση. Αλλά ακριβώς μέσα στη μαρτυρική αποστέρηση η πνευματικότητα αναδύεται στο διπλάσιο μεγαλείο της, όχι πια ως διαλεκτική σύγκρουση, παρά ως αντικειμενική Σάρκωση, ως κένωση του ...
Διαβάστε περισσότερα...