ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

Ο αντιβενιζελισμός [1917-1920]
Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να ανιχνεύσει τον πολιτικό λόγο των αντιβενιζελικών σε μια περίοδο αυταρχικής διακυβέρνησης από το Κόμμα των Φιλελευθέρων και να αναδείξει την πορεία και τον σταδιακό μετασχηματισμό του αντιβενιζελικού χώρου σε αντίπαλο με συγκροτημένο πολιτικό αντίλογο, εκκινώντας χρονικά από την επάνοδο του Βενιζέλου, τον Μάιο του 1917, μέχρι τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου του 1920 και τη νίκη της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως. Μέσα από τη μελέτη πρωτογενών πηγών, επιχειρεί να παρουσιάσει τη στάση της αντιπολίτευσης κατά το πρώτο διάστ...
Διαβάστε περισσότερα...

Μεταπολίτευση 1974 - 1975
Το 1974 καταρρέει στην Ελλάδα η επταετής χούντα, υπό το βάρος της κυπριακής τραγωδίας που προκάλεσε η τουρκική εισβολή στο νησί μετά το πραξικόπημα εις βάρος του Μακαρίου. Οι μήνες που ακολούθησαν (Ιούλιος 1974-Ιούνιος 1975) αποτελούν την περίοδο της Μεταπολίτευσης, δηλαδή της αποκατάστασης της δημοκρατίας, η οποία έγινε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα ώστε να αποκληθεί διεθνώς «ελληνικό θαύμα». Τότε τέθηκαν οι βάσεις για την πιο ώριμη περίοδο του ελληνικού κοινοβουλευτικού καθεστώτος αλλά και για την πλέον ευημερούσα περίοδο του νέου ελλη...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΝΑΚΟΣ Ο ΜΠΕΛΛΗΣ, ΚΑΜΑΡΙ ΤΗΣ ΟΜΒΡΙΑΚΗΣ... »
Ο Νάκος (Γιάννης) Μπελλής σε όλο το διάβα της ζωής του υπήρξε ένας αγωνιστής που όχι μόνο δε συμβιβάστηκε ποτέ με το άδικο, αλλά και συγκρούστηκε με αυτό. Η συνείδησή του μπολιάστηκε με τα πανανθρώπινα ιδανικά του σοσιαλισμού-κομμουνισμού κι έτσι μπήκε στην υπηρεσία του λαού του, αναδεικνύοντας τις ικανότητές του ως λαϊκού αγωνιστή και ηγέτη, μέσα από τον οργανωμένο ένοπλο αγώνα που καθοδήγησε το ΚΚΕ την περίοδο 1940-1949. Στα βήματά του καλούνται να βαδίσουν ειδικά οι νέοι άνθρωποι σήμερα, προκειμένου να δικαιώσουν τον αγώνα του για μια κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑ ΤΟ 1922
Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια εκείνου με τον τίτλο "1915: Ο Εθνικός Διχασμός" και καλύπτει την περίοδο του Μεσοπολέμου, μέχρι το 1940. Παρά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Διχασμός δεν ξεπεράστηκε. Συνεχίστηκε προπαντός ως κρίση εθνικής ολοκλήρωσης, μέσα πλέον στα όρια του κράτους, με τρία μέτωπα σύγκρουσης: μεταξύ προσφύγων και γηγενών, μεταξύ Ελλήνων Ορθοδόξων και εθνικών ή θρησκευτικών μειονοτήτων, μεταξύ Νέων Χωρών και Παλαιάς Ελλάδας. Συνεχίστηκε επίσης ως οιονεί θρησκευτικό σχίσμα μεταξύ των πιστών του Βενιζέλου και εκείνων του νεκρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, 1821
Προεπαναστατικά χρόνια. Μέσα από γλαφυρές και ενδιαφέρουσες αφηγήσεις διερευνώνται με κριτική ματιά οι πραγματικότητες των γυναικών στα Γιάννενα, την Αθήνα, τις Κυκλάδες, τη Χίο και την Ύδρα. Η προετοιμασία του Αγώνα. Στον απόηχο του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, Φαναριώτισσες και γυναίκες της αναδυόμενης αστικής τάξης αναλαμβάνουν έντονη μορφωτική και πολιτιστική δράση. Η Επανάσταση. Γυναίκες εν πολέμω. Μέσα από μια ποικιλία ιστορικών πηγών διερευνάται ο τρόπος με τον οποίο έδρασαν οι γυναίκες στον πόλεμο, η επικουρική και ενίοτε η πολεμική του...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΑΔΑ 1940-1949
Τη δεκαετία του '40 η Ελλάδα αποτέλεσε για μεγάλο διάστημα πεδίο καταστροφικών πολεμικών συγκρούσεων. Πρώτα κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, ύστερα κατά τον Εμφύλιο. Η ναζιστική κατοχή, από το 1941 και μετά, υπήρξε εξαιρετικά στυγνή. Παιδιά πέθαιναν από πείνα στους δρόμους της Αθήνας. Ηρωικές πράξεις αντίστασης προκαλούσαν Βίαια αντίποινα. Μόλις η Ελλάδα, επιτέλους, απελευθερώθηκε από τη γερμανική μπότα, το διαλυμένο έθνος βρέθηκε αντιμέτωπο μ' έναν εμφύλιο πόλεμο. Στο βιβλίο αυτό, ο έγκριτος ιστορικός David Brewer διερευνά τη θυελλώδη αυτή δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Η πολιορκία του Μεσολογγίου και η Έξοδος των υπερασπιστών του απετέλεσε ένα από τα κορυφαία γεγονότα του Αγώνα της ελληνικής Ανεξαρτησίας. Το δραματικό τέλος είχε μεγάλο και εν πολλοίς ευνοϊκό αντίκτυπο για την ελληνική υπόθεση στον ευρωπαϊκό χώρο, καθώς συνετέλεσε στην αφύπνιση συνειδήσεων που μέχρι τότε ησύχαζαν στην αντιδραστική ιδέα της διατηρήσεως του υπάρχοντος πολιτικού statusquo. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται το χρονικό της πολιορκίας όπως το αποτύπωσε ο Ελβετός Ιωάννης - Ιάκωβος Μάγερ, αφ' ενός με δημοσιογραφική ψυχραιμία και αφ' ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
"Μια επική αφήγηση, στηριγμένη σε διεξοδική έρευνα, που το ξετύλιγμά της κόβει την ανάσα και οι δαιμονικοί χαρακτήρες της στοιχειώνουν τον αναγνώστη. Λίγοι ιστορικοί διεισδύουν τόσο βαθιά ή με τόση ενσυναίσθηση στον τρόπο που ένιωθαν την ιστορία αυτοί που τη ζούσαν." (Noonie Minogue, The Tablet) "Το βιβλίο προσφέρει την καλύτερη και πληρέστερη ώς σήμερα ερμηνεία μιας σειράς γεγονότων που οι συνέπειές τους άλλαξαν την όλη γεωπολιτική της Ευρώπης... Γραμμένο με συμπόνια και κατανόηση για το ανθρώπινο κόστος αυτού του επιτεύγματος." (Roderic...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΛΟΓΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
O David Brewer αφηγείται ολόκληρη την τρομακτική και συγκλονιστική ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, από τις πράξεις του πιο σημαντικού φιλέλληνα, του Βύρωνα, και του πιο χαρισματικού Έλληνα, του Κολοκοτρώνη, μέχρι τις μηχανορραφίες των Μεγάλων Δυνάμεων και την κορύφωση στο Ναβαρίνο, στην τελευταία ναυμαχία που έγινε ποτέ με ανοιγμένα πανιά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) «Το βιβλίο Η φλόγα της ελευθερίας του φιλολόγου και ιστορικού από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Ντέιβιντ Μπριούερ αποτελεί τον έναν από τους τρεις τόμο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 1944
70.000 ένοπλοι, 5.000 νεκροί, 25.000 εκτοπισμένοι, σ' ένα μόλις μήνα, είναι ο σύντομος απολογισμός της σφοδρότερης μάχης που έγινε ποτέ στην Αθήνα. Τα Δεκεμβριανά υπήρξαν η μοναδική περίπτωση κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όπου συμμαχικές δυνάμεις συγκρούστηκαν ένοπλα και μάλιστα στην πρωτεύουσα ενός κράτους που μόλις είχε απελευθερωθεί από τη ναζιστική κατοχή. Στον πυκνό χρόνο των 33 ημερών, εκδηλώθηκαν αντιθέσεις, διχασμοί και προσδοκίες, που είχαν τις ρίζες τους στο πρόσφατο παρελθόν. Στις μάχες στους δρόμους της Αθήν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ
Το έργο παρουσιάζεται [...] σαν αυτοβιογραφία και χρονικό μιας ιστορικής περιόδου, συνάμα όμως και σαν εξομολόγηση ενός ανθρώπου που αισθάνεται την ανάγκη να ανοίξει τον εαυτό του και να βγάλει από μέσα του όλα όσα τον βαραίνουν, τις λαχτάρες του, τους ενθουσιασμούς του, τις αμφιβολίες του, τις πίκρες του, την αηδία του, την αγανάκτησή του, την ακοίμητη ανησυχία της ψυχής του - και, ακόμα, σαν μια πολεμική, ως ένα σημείο πολιτική, αλλά κυρίως ηθική, όπου υποστηρίζονται με πάθος ορισμένες εμπειρικές αντιλήψεις για το πώς πρέπει να ζουν οι ά...
Διαβάστε περισσότερα...

Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας
Πόσο επηρεάζει άραγε η προσωπική ζωή των πρωταγωνιστών της ιστορίας την πολιτική δράση τους αλλά και αντιστρόφως, πόσο επηρεάζει η δημόσια έκθεση τα του οίκου τους; Αυτό διερευνά το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Γιατί είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τις αποφάσεις ενός δημόσιου προσώπου χωρίς να γνωρίζουμε τις ανομολόγητες ανάγκες του, τα τραύματά του. Αν δεν ξέρεις τι σήμαινε για την Έλλη Παππά ο Μπελογιάννης, πώς να δικαιολογήσεις την απόφασή της να γεννήσει το παιδί του, αν και παντρεμένη με άλλον, φυλακισμένη και μελλοθάνατη; Πώς να ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΝΤΑ ΒΙΒΛΙΑ
Για ποιους λόγους και υπό ποιες συνθήκες ένα σχολικό εγχειρίδιο γίνεται αντικείμενο δημόσιας διαμάχης; Και γιατί κάθε φορά που ξεσπά μια τέτοια διαμάχη καταλήγει σε απόσυρση του επίμαχου εγχειριδίου; Με αφετηρία την ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση για το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού (2006 - 2008), τούτη η μελέτη ανατέμνει τέσσερις συμβολικούς πολέμους για ισάριθμα "αιρετικά" εγχειρίδια. Η αφήγηση ξετυλίγεται ανάστροφα, από το παρόν στο παρελθόν, αποτυπώνοντας την πορεία που ακολούθησε η ιστορική έρευνα. Κάθε διαμάχη και ένα βήμα,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ
Ο σύγχρονος Πειραιάς δεν θα υπήρχε αν δεν διέθετε το μεγάλο φυσικό αγκυροβόλιο σε αυτή τη θέση της ελληνικής χερσονήσου και της ανατολικής Μεσογείου και αν δεν είχε χωροθετηθεί η πρωτεύουσα του νέου μετεπαναστατικού κράτους στην Αθήνα. Οι πρώτοι πυρήνες όσων διοίκησαν και σχεδίασαν την πόλη, παρότι από την πρώτη στιγμή στράφηκαν στο εμπόριο, συνειδητοποίησαν νωρίς, μετά το μέσο του 19ου αιώνα, ότι συντελείτο στην Ευρώπη μια κοσμογονική αλλαγή, η εκβιομηχάνιση, και έσπρωξαν την πόλη προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό που κανείς δεν προέβλεψε π...
Διαβάστε περισσότερα...

Το πικρό ποτήρι
Η διαδρομή του Ιωάννη Καποδίστρια προς τη δόξα και τον θάνατο - από τη γέννησή του στα ενετοκρατούμενα Επτάνησα ως το τραγικό του τέλος στο Ναύπλιο. Η ιστορία του πρώτου Έλληνα κυβερνήτη, ενός μοναχικού ήρωα, που χάρισε χωρίς δεύτερη σκέψη τον εαυτό του στην Ελλάδα και στέγνωσε ακόμα και την καρδιά του για να ζήσει η πατρίδα του. Το πικρό ποτήρι το ήπιε συνειδητά μέχρι τέλους μόνος του, αφήνοντας "ορφανή" τη μοναδική γυναίκα που αγάπησε, τη Ρωξάνδρα Στούρτζα. Ο Ιωάννης, σταυροφόρος της μόρφωσης, γιατρός των φτωχών, κοσμοπολίτης κοσμοκαλόγε...
Διαβάστε περισσότερα...

Η υπεράσπιση της ελεύθερης Ελλάδας 1825-1827
Τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης η Ελλάδα υπήρχε πλέον ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα. Είχε θεσμούς, είχε κυβέρνηση, είχε πολιτικό σώμα, είχε νόμους και κανονισμούς. Είχε επιπλέον και μια πρώτη μορφή διεθνούς αναγνώρισης και παρουσίας διαμέσου κυρίως των εξωτερικών δανείων που συνομολόγησε. Οπωσδήποτε δεν επρόκειτο για ένα σταθερό και ευνομούμενο κράτος. Οι διαμάχες γύρω από την πολιτική εξουσία χώριζαν τις διάφορες συνιστώσες των ισχυρών κοινωνικών ομάδων που προϋπήρχαν ή που δημιουργήθηκαν στη νέα κατάσταση. Οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

«Το ξίφος του πνεύματος»
Η ραγδαία άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων και ομάδων και η διεύρυνση του ακροατηρίου τους από τις αρχές του 21ου αιώνα συνοδεύονται από μια σημαντική μεταβολή στον τρόπο δράσης τους. Η αντιπαράθεση μεταφέρεται στο πεδίο της ταυτότητας και οι απροκάλυπτα ρατσιστικές θέσεις αντικαθίστανται από τον λόγο περί "πολιτισμικής διαφοράς" και "διαφύλαξης της ευρωπαϊκής ταυτότητας". Η πολιτισμική ηγεμονία της άκρας δεξιάς και η κανονικοποίηση των προταγμάτων της αποτελούν πλέον πρόκριμα για την πολιτική επικράτησή της. Με δεδομένο ότι η εκδοτική παραγ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ελλάδα, ένα απέραντο γκέτο
Μέσα από μια σειρά κρίσιμες παρατηρήσεις, σχετικά με την πολιτική και κοινωνική συνθήκη της χώρας, το παρόν ντοκουμέντο αναδεικνύει την κατάσταση στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1950, όπου τα στρατόπεδα συγκέντρωσης εντός των συνόρων αποτέλεσαν όπλο ενάντια στον εσωτερικό εχθρό. Το ελληνικό κράτος είχε τη γνώση και την ικανότητα να δημιουργήσει ένα δίκτυο από γκέτο σε κάθε γωνιά της επικράτειας, με καταφανή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διάχυτη καταπίεση και εξόντωση των πολιτικών του αντιπάλων. Η μεταφορά της εμπειρίας των διωκόμενων πο...
Διαβάστε περισσότερα...

Καλή πατρίδα, σύντροφε!
Μετά την υποχώρηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος, με την επίσημη λήξη του εμφυλίου πολέμου στις 29 Αυγούστου 1949, περισσότεροι από 54.000 μαχητές/τριες και πολίτες πέρασαν στις Λαϊκές Δημοκρατίες και τη Σοβιετική Ένωση. Στην έρευνα εξετάζονται οι συνέπειες της αποσταλινοποίησης της Σοβιετικής Ένωσης, η περίφημη "μυστική έκθεση" του Ν. Χρουσόφ που δεν ήταν μία αλλά δύο και τα καθοριστικά Συνέδρια του ΚΚΣΕ (20ό, 21ο και 22ο) πάντα σε σχέση με τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες. Παρουσιάζεται η ζωή των πολιτικών προσφύγων στις ΛΔ και κυρίω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ 1922-1967
Στα τέλη του 1922, χιλιάδες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν σε αυτοσχέδια παραπήγματα στην έρημη, μέχρι τότε, δυτική ακτή του λιμανιού του Πειραιά. Ένας νέος συνοικισμός αναδύθηκε, πέρα από τα όρια του μέχρι τότε οικισμένου χώρου: η Δραπετσώνα. Το βιβλίο αυτό εξετάζει τον πολυδαίδαλο κόσμο των εργατών και των προσφύγων, των παραπηγμάτων και των βιομηχανικών μονάδων αναδεικνύοντας τα νήματα που συνδέουν τους ανθρώπους, τον οικισμένο χώρο και την οικονομία. Η έρευνα αυτή αναδεικνύει τους μηχανισμούς της προσφυγικής εγκατάστασης και φωτίζει την καθη...
Διαβάστε περισσότερα...