ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΕΝΟΣ ΔΥΣΛΕΚΤΙΚΟΥ
Βράδυ, Δεκέμβρης του 2021. Εκεί που έψαχνα κάτι στο διαδίκτυο, έπεσα πάνω σε ένα on line τεστ δυσλεξίας για ενήλικες. Ήταν δέκα ερωτήσεις κι έπρεπε να απαντηθούν με ένα ΝΑΙ ή με ένα ΟΧΙ. Στο τέλος έγραφε: Για κάθε ΝΑΙ παίρνετε έναν βαθμό. Εάν συγκεντρώσατε επτά ή περισσότερους βαθμούς, πιθανώς να έχετε δυσλεξία, οπότε θα πρέπει να αναζητήσετε τη συμβουλή ειδικού για περαιτέρω αξιολόγηση και υποστήριξη. Και στις δέκα ερωτήσεις απάντησα ΝΑΙ. Συνεπέστατος! Ήρθαν στον νου μου τα χρόνια που πέρασαν και τί έχω τραβήξει με αυτή την ιστορία από τό...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΑ
Η Γυφτοπούλα, το τρίτο κατά σειράν και τελευταίο - πριν τον απορροφήσει δηλαδή οριστικά η διηγηματογραφία - μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911), δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Ακρόπολη του Βλάση Γαβριηλίδη (21.4-11.10.1884). Με το έργο αυτό ο Παπαδιαμάντης κέρδισε οριστικά την αγάπη του μεγάλου κοινού και εδραίωσε την εκτίμηση προς αυτόν του πνευματικού κόσμου της χώρας. Η δράση τοποθετείται στη Λακωνική κατά τις παραμονές της Άλωσης της Πόλης και έχει ως πυρήνα της τον έρωτα της Αϊμάς και του Μάχτου. Το κεντρικό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΧΩΣ ΘΕΟ
Το «Δίχως Θεό» του Άγγελου Τερζάκη, που η κριτική το χαρακτήρισε «από τα λαμπρότερα δείγματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας» (Α. Καραντώνης), «όχι απλώς έργο, αλλά μαρτυρία» (Γ. Χατζίνης), αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου σκεπτόμενου, επαναστάτη κάποτε, που επιφορτίζεται με την ανατροφή δύο ορφανών ανιψιών του. Ο Παραδείσης θα αγωνιστεί να τα μεγαλώσει με τις πλατιές αντιλήψεις του, που δεν χωρούν σε δογματισμούς. Τα δύο παιδιά θα ακολουθήσουν δρόμο περίεργο, αυτόν που ονομάζαμε άλλοτε «κακό». Το πολυδιαβασμένο αυτό μυθιστόρημα, που ζων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΙΒΑΛΙ
"Μυστήριο μεγάλο είναι το πώς έρχεται στον κόσμο ο άνθρωπος. Εμένα το γραφτό μου ήτανε να γεννηθώ στην Ανατολή, αλλά η ρόδα της Τύχης, που γυρίζει ολοένα, ξερρίζωσε από τα θεμέλια τον τόπο μου και μ' έρριξε στην ξενιτειά, σ' ανθρώπους που μιλούσανε την ίδια γλώσσα με μένα, πλην όμως που είχανε άλλα συνήθια. Το πουλί το θαλασσοδαρμένο, πώς βρίσκει έναν βρόχο μέσα στο πέλαγο και κάθεται και στεγνώνει τα φτερά του, έτσι βρίσκουμαι κ' εγώ σε τούτα τα χώματα". Στα κείμενα αυτού του βιβλίου ο Κόντογλου μιλά για τη λατρεμένη του πατρίδα, το Αϊβαλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΓΛΑΟΤΕΧΝΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΤΑΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ
Το κείμενο αυτό ξεκίνησε ως κεφάλαιο μιας μονογραφίας για τη ζωή και το έργο του Γιάννη Κεφαλληνού, και ειδικά για την αναγέννηση της Τέχνης του Βιβλίου στα πλαίσια του Εργαστηρίου της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Προσπαθώντας να συγκεντρώσω στη μνήμη μου όσα γνώριζα για το θέμα: ό,τι είχε πέσει στην αντίληψή μου "και ό,τι μου λέγαν οι παλαιοί", συνειδητοποίησα -όχι χωρίς τρόμο- ότι οι "παλαιοί" εκείνοι είχαν από χρόνια εκλείψει και ότι είχαμε πάρει ανέκκλητα τη θέση τους εμείς. Έτσι, τις ασυνείδητες παρεμβολές στο κείμενο προσωπικών αναμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΚΟΥΩ ΦΩΝΕΣ
Περνούν από δίπλα μας γυναίκες και άντρες που μας σημαδεύουν ή μένουν απόμακροι, συναντήσεις απρόοπτες αλλά καθοριστικές, περνούν εποχές που κάνουμε σχέδια σε σύγκρουση με την πραγματικότητα και άλλες που μας φανερώνεται το νόημα πίσω από τα γεγονότα. Μιλάνε εδώ μέσα κορίτσια ερωτευμένα που τα βασανίζει ο πόθος, μοναχικές ψυχές που απογράφουν τις παρουσίες άλλων στη ζωή τους, συγγραφείς σε αναζήτηση έμπνευσης και άλλοι που συνειδητοποιούν από νωρίς τη μοίρα τους. Ζωντανεύουν ήρωες παλιών έργων και μυθιστοριογράφοι εμβληματικοί, δειλοί ερασ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΒΑΠΟΡΙ
Πίσω απ' τα λιγοστά φώτα της Πρέβεζας, που αγναντεύαμε τα βράδια, απλωνόταν μια άγνωστη χώρα κι οι αποστάσεις φάνταζαν αλλιώς στα παιδικά μας μάτια. Το βαπόρι περνούσε όλο τον χρόνο και, προφανώς, φαινόταν καλύτερα το καλοκαίρι αλλά τον χειμώνα, που νύχτωνε νωρίς και τρέμαμε τις σκιές των δέντρων, ήταν μεγαλύτερη η ανάγκη μας να φύγουμε μακριά σε άλλους κόσμους, σε πολιτείες με πολλά φώτα, σαν αυτές που περιγράφαμε στις εκθέσεις που με φαντασία σκαρώναμε κι οι δάσκαλοι μας κοίταζαν συχνά με έκπληκτα μάτια. Φτωχά παιδιά με τόση φαντασία! Σ'...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΣΤΙΚΙΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ (ΝΕΑ, ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Κανείς από τη γενιά μας δεν πρόλαβε. Μας προλάβαιναν άλλα. Πόλεμος, Δεκέμβρης, εμφύλιος, δικτατορία. Όλο τα παλιά θυμόμαστε. Μας βαριούνται. Δεν λέμε να τα ξεχάσουμε, είναι όλη μας η ζωή. Πόσες φορές είπαμε να τη φτιάξουμε από την αρχή! Δεν είναι το κουράγιο που μας έλειψε... "Η "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα" είναι ένα μεγαλόπνευστο βιβλίο, που αποτελεί τομή στη νεότερη πεζογραφία μας... Είναι μεγαλόπνευστο, γιατί από τον καιρό του Τσίρκα και των "Ακυβέρνητων πολιτειών" κανένας άλλος Έλληνας συγγραφέας δεν επιχείρησε ν' αγκαλιάσει με το βλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΛΑΝΑΚΗ: ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Έντεκα διηγήματα, έντεκα διαφορετικές ματιές στην πραγματικότητα και τον μύθο, στα αισθήματα και τα πάθη, στο όνειρο ή την τιμωρία, στα σύνορα μνήμης και λήθης. Και στα άλλα όμως σύνορα, αυτά που ενώνουν, που χωρίζουν, που σημαίνουν πόλεμο και προσφυγιά. Έντεκα διηγήματα, έντεκα απόπειρες για να ειπωθούν, όσο είναι δυνατόν να ειπωθούν, τα ανείπωτα. Για να ζυγιστεί, όσο κι αν είναι δύσκολο να ζυγιστεί, το σωστό και το λάθος στις ζωές των ηρώων, αλλά και στις δικές μας τις ζωές. Τι σώζει, ή τι στήνει ίσως την παγίδα της μοίρας. Έντεκα διηγήμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΣ ΕΚ ΘΑΥΜΑΤΟΣ
...Κάπως έτσι μεγαλώσαμε... σαν ένα στοίχημα κόντρα σε κανόνες που δεν ίσχυαν, ενός συστήματος που δεν υπήρχε. Ευτυχώς, όμως, τα καλύτερα παιδιά που κάναμε παρέα μας έκαναν να νιώθουμε ότι δεν ήμασταν μόνοι, ακόμη κι όταν μας έζωναν τα φίδια με εκείνο το "Ανεπαισθήτως μ' έκλεισαν από τον κόσμο έξω" του Αλεξανδρινού, καίτοι είχαμε ακούσει και κρότους χτιστών και ήχους μαστόρων... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ ΤΩΝ ΑΥΓΩΝ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τον Αύγουστο του 1922, κατά την οπισθοχώρηση του ελληνικού στρατού από την Μικρά Ασία, ο λοχαγός Αναγνώστου διασώζει ένα πολύτιμο ντοκουμέντο: ένα χειρόγραφο τού 13ου αιώνα μεταγραμμένο στην νεοελληνική γλώσσα, σε έξι τετράδια. Συγγραφέας του βυζαντινού χειρογράφου -που δεν σώθηκε- φέρεται να είναι ο μοναχός Ευψύχιος και τόπος γραφής η Μονή Σωσάνδρων, στο φημισμένο όρος Σίπυλος της Ιωνίας. Ενενήντα χρόνια αργότερα, το 2012, μια ηλικιωμένη Μικρασιάτισσα παραδίδει σε έναν συγγραφέα εκείνα τα τετράδια, που είχαν περιέλθει στην κατοχή της, και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Οι κενές ώρες στο σχολείο. Η καθημερινή διαδρομή με το τραμ. Οι «διαβαθμίσεις» στη ζωή ενός δασκάλου. Η απώλεια, Οι μαθητές του μόχθου. Τα αόρατα επιτελεία που κυβερνούν τις ψυχές των ανθρώπων. Η ιστορία μιας βρύσης. Ένα σπίτι που μοιάζει με άσυλο. Η νυχτερινή συζήτηση στη γέφυρα του πλοίου. Οι αρρώστιες της ψυχής. Η επίκληση των φαντασμάτων. Μια διάλεξη στο «Ιμπέριαλ Κολλέγκι». Η εισβολή το σπίτι ενός βασανισμένου. Μια γυναίκα που παρακολουθεί την ιστορία να διαδραματίζεται ερήμην της. Η εκμετάλλευση. Τα Υπολείμματα επαγγέλματος δε συνιστ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟ ΑΥΤΙ ΤΗΣ ΑΛΕΠΟΥΣ
Η Αννέζω γεννά τον Σταυρή. Ο Σταυρής αποκτά μια κόρη, την Άννα. Η Άννα μεγαλώνει ένα έκθετο κοριτσάκι, την Αριάδνη. Οι ζωές τους, γεμάτες περιπέτειες και ανατροπές, καλύπτουν μια χρονική περίοδο από το 1900 ως τις μέρες μας. Από τους Συμιακούς σφουγγαράδες και τον Έφηβο των Αντικυθήρων στο δουλεμπόριο των δυτών. Από το αρχοντικό της Ύδρας στις φτωχογειτονιές της Δραπετσώνας, όπου θα βιώσουν την ακραία εκμετάλλευση και ταπείνωση. Από τον Βομβαρδισμένο Πειραιά του '41 στη μικροαστική Κυψέλη. Από την ωραία Ναύπακτο και τον Κύριο Ντίκενς στις ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΨΕΜΑ
Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου... Τη θυμάμαι πάντοτε μ' ένα μαντίλι στα μαλλιά, να με κοιτάζει με το πονηρό της βλέμμα και ξάφνου να μου πετάει ένα δίστιχο, όπως «Σαράντα μέρες κι άλλη μια / περπάτησα στην ερημιά», για να δει, από την έκφραση των ματιών μου, αν μου άρεσε και πόσο. Και άλλοτε να με βρίζει, επειδή μου είπε, με τη βραχνή, τσακισμένη απ' το τσιγάρο φωνή της, «Να 'ταν ο πόνος άνθρωπος / να 'ρχόμασταν στα χέρια», κι εγώ έμεινα απαθής. Κι άλλοτε, πάλι, να μου επαναλαμβάνει ένα ολόκληρο πρωινό δυο στίχους για να μου μαλακώσει την ψυχή...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ
«Πρίγκιπας» είναι το παρατσούκλι ενός λαϊκού ανθρώπου που σκηνοθετεί τον θάνατό του για να του σβηστούν τα χρέη που έχει ή του έχουν δημιουργήσει οι άλλοι. Και ενώ ύστερα από πολλές οδύνες, παράλληλα και με κωμικές καταστάσεις και... θαύματα, πετυχαίνει τους στόχους του, η επανεμφάνισή του στη ζωή εκλαμβάνεται ως μέγα θαύμα και αγιοποιείται! Θαυματουργεί και πάλι, αποθεώνεται απ' την εκκλησία, τις εφημερίδες, τον λαό, ώς τη στιγμή που η αλήθεια βγαίνει στο φως εν μέσω νέων θαυμάτων, αλήθειας αυτή τη φορά! Ο μύθος στο βιβλίο πέρα απ' το ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΛΥΟΜΑΙ ΚΑΙ ΤΡΕΛΑΙΝΟΜΑΙ
Στέκομαι στην Πύλη να πω δυο τελευταίες κουβέντες στον αλφαμίτη. Σαν καρεδάκια παλιομοδίτικου φιλμ περνάνε σε μια στιγμή απ' το μυαλό μου η Κόρινθος, η Θήβα, η Βέροια, το Μεγάλο Πεύκο. Η ταινία δεν είναι έγχρωμη. Δεν είναι καν ασπρόμαυρη. Πράσινα και χακί χρώματα σε μαύρο φόντο. Ο φαιοπράσινος εφιάλτης τελειώνει. Σφίγγω στην τσέπη με εμπιστοσύνη την αστυνομική ταυτότητα και το απολυτήριο. Φανταστείτε το σε βυσσινί χρώμα με ροζ ανταύγειες, μοβ πουά και έξαλλες φωτογραφίες. Κάνω δυο εναέριες τούμπες και αφήνω το στρατόπεδο πίσω μου. ΑΠΟΛΥΟΜΑ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΗΡΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΖΗΛΙΑΡΑ
Ποια γυναίκα δεν έχει ακούσει ότι είναι ζηλιάρα, γλωσσού, τρελή, υστερική, άσχημη, χοντρή, τεκνατζού, καριόλα, πουτάνα; Ότι θα μείνει γεροντοκόρη; Ότι φταίει για όλα; Γιατί είναι λάθος ν' αγαπήσουμε κάποιον νεότερο μας; Γιατί όλοι μιλούν για σεξ αλλά κανείς δεν κάνει; Ξεκινώντας από την Ήρα, την πιο παρεξηγημένη θεά όλων των εποχών, η Αστερόπη Λαζαρίδου, στο δεύτερο βιβλίο της, αναζητά δικαίωση κόντρα στα στερεότυπα. Μέσα από ιστορίες βγαλμένες από τη δική της ζωή και βιώματα πολλών ακόμη γυναικών, η συγγραφέας σχολιάζει με τόλμη και χιούμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΑΓΟΡΙ ΓΕΛΑΕΙ ΚΑΙ ΚΛΑΙΕΙ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι χρόνοι εκείνοι φύγανε εδώ και καιρό. Οι άνθρωποι που έρχονταν κάποτε μέσα στη νύχτα σπίτι μου με το κρασί τους, το γέλιο τους και το δάκρυ τους χάθηκαν. Τα μεγάλα όνειρα παραμερίστηκαν επειδή ακριβώς ήταν μεγάλα. Οι παλιοί σύντροφοι χτίσανε σπίτια, φτιάξανε οικογένειες, αγόρασαν χρηματοκιβώτια. Μα εγώ, που δεν έκτισα κανένα σπίτι για να θάψω κάτω από τα θεμέλιά του τους ανθρώπους που αγάπησα, εγώ που απαρνήθηκα την οικογένεια για να μείνω πιστός στο ομαδικό όνειρο, νιώθω πως έχω ένα χρέος απέναντι στο προδομένο μας παρελθόν και στον εα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΣΤΑ ΔΕΝΤΡΑ
Η Εύα, μαθήτρια της τρίτης γυμνασίου, φεύγει με τη μητέρα της από την Αθήνα για να εγκατασταθούν σε μια πόλη της επαρχίας. Στο καινούριο σχολείο, χωρίς να το επιδιώξει, θα βρεθεί να κάνει παρέα με δυο κορίτσια που δεν φαίνεται να της ταιριάζουν πολύ. Τουλάχιστον στην αρχή. Τα απίθανα γεγονότα και οι περιπέτειες που ακολουθούν αλλάζουν όχι μόνο αυτή την πρώτη εντύπωση, αλλά σφυρηλατούν μια φιλία που μοιάζει να αντέχει, κι ας έχουν βαλθεί διάφοροι να της βάζουν συνέχεια τρικλοποδιές. Ώσπου θα έρθει το μεγάλο χτύπημα. Κι αυτή τη φορά θα είναι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΕΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ Η ΕΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΓΚΟΛΝΤΜΠΑΧ
O θείος Πέτρος είναι ένα αίνιγμα. Οι πρεσβύτεροι της οικογενείας Παπαχρήστου τον απορρίπτουν ως "αποτυχημένο της ζωής". Ωσότου ο αφηγητής-ανιψιός του ανακαλύπτει ότι ήταν κάποτε φημισμένος μαθηματικός, τόσο ιδιοφυής και παράτολμος ώστε να αφιερώσει τη ζωή του στην περιβόητη "Εικασία του Γκόλντμπαχ", ένα πρόβλημα που προσπαθούσαν εις μάτην να επιλύσουν γενεές μαθηματικών. H ανακάλυψή του αυτή θα οδηγήσει σε αλυσιδωτές αντιδράσεις... (Από την παρουσίαση της έκδοσης) "Το γοητευτικό αυτό μαθηματικό μυστήριο καθηλώνει απόλυτα τον αναγνώστη. Kι...
Διαβάστε περισσότερα...