ΔΙΕΞΟΔΙΚΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Παρουσίαση

Θα με ρωτούσε κάποιος γιατί επιχείρησα να γράψω το παρόν Εγχειρίδιο Συντακτικού της Αρχαίας Ελληνικής, τη στιγμή που υπάρχουν τόσα πολλά και μάλιστα αξιόλογα, παρόμοια, γραμμένα από εξαίρετους και πολλά υποσχόμενους συναδέλφους συγγραφείς. Απαντώ: γιατί θέλησα, στηριγμένος σε μια πείρα σαράντα και πλέον χρόνων, να δώσω ένα βοήθημα που να έχει όλη τη δυνατή πληρότητα βγαλμένη από τα χίλια και πλέον αρχαία ελληνικά κείμενα που τα πιο πολλά χρόνια τώρα επεξεργαζόμουν καθημερινά στην τάξη προετοιμάζοντας υποψηφίους θεωρητικών σπουδών για τα Α.Ε.Ι.
Από τα Συντακτικά που είδαν, κατά καιρούς, το φως της δημοσιότητας, τα πιο πολλά είναι περιγραφικά ελάχιστα είναι ερμηνευτικά στην πρώτη κατηγορία ανήκει και το δικό μας πόνημα, αν και σε μερικά σημεία παίρνει χαρακτήρα ερμηνευτικό. Θα πρέπει, επιπρόσθετα, να πούμε πως μετά τη θεωρία των συντακτικών φαινομένων ακολουθούν αντίστοιχα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα, διαγράμματα και ανακεφαλαιωτικοί πίνακες της προηγηθείσας ύλης και στο τέλος κάθε κεφαλαίου, ήθελα να υπάρχει ποικιλία ασκήσεων για εμπέδωση των κανόνων. Τελικά, θεώρησα καλό οι ασκήσεις να αποτελέσουν δεύτερο τόμο, που θα ακολουθήσει σύντομα, και για τις οποίες θα υπάρχουν και οι απαντήσεις - λύσεις τους.
Τα παραδείγματα που ακολουθούν μετά τους κανόνες, φράσεις, τα παραδείγματα των ασκήσεων καθώς και τα αποσπάσματα πάρθηκαν αυτούσια από τους αρχαίους Έλληνες πεζογράφους κυρίως και ελάχιστα από ποιητές. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Α΄. Πρόταση και τα είδη της
Συστατικά μέρη της προτάσεως
Απλή πρόταση
Σύνθετη πρόταση
Ελλιπής πρόταση
Β΄. Επαυξημένη πρόταση
Ονοματικοί Προσδιορισμοί Ομοιόπτωτοι
Ονοματικοί Προσδιορισμοί Ετερόπτωτοι
Συμπληρωματικοί όροι της προτάσεως
Η Γενική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός
Η Γενική με επιρρήματα
Η Γενική με επιφωνήματα
Σύνταξη παραθετικών
Η Δοτική ως ετερόπτωτος προσδιορισμός
Η Δοτική ως επιρρηματικός προσδιορισμός
Η Αιτιατική
Οι πλάγιες πτώσεις με επιρρήματα και επιφωνήματα
Γ΄. Οι Αντωνυμίες και το Άρθρο
Δ΄. Σύνταξη του ρήματος
Ενεργητικά ρήματα
Μονόπτωτα ρήματα
Δοτική προσωπική
Δίπτωτα ρήματα
Μέσα ρήματα
Παθητικά ρήματα
Ουδέτερα ρήματα
Αποθετικά ρήματα
Απρόσωπα ρήματα και απρόσωπες εκφράσεις
Ονοματικοί τύποι του ρήματος
Ε΄. Επιρρηματικοί προσδιορισμοί
Εκφορά των διαφόρων επιρρηματικών σχέσεων
Συντακτική ποικιλία επιρρ. και εμπροθ. επιρρ. προσδιορισμών
Παράλλαξη επιρρηματικών προσδιορισμών
Επιρρήματα
Μόρια
Άρνηση (Αρνητικά μόρια)
Επιφωνήματα
Προθέσεις
ΣΤ΄. Χρόνοι και εγκλίσεις
Οι χρόνοι στην οριστική
Α΄ Οριστική
Β΄ Υποτακτική
Γ΄ Ευκτική
Αμφοτερίζουσες εγκλίσεις
Δ΄ Προστακτική
Κύριες ερωτηματικές προτάσεις ή ευθείες ερωτηματικές προτάσεις ή ευθείες ή ορθές ερωτήσεις ή κύριες προτάσεις ερωτήσεις ή ανεξάρτητες ερωτήσεις
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Α΄. Συνθετικοί λόγοι
Συνδεσμολογία (σύνδεσμοι)
Σύνδεση προτάσεων και είδη αυτής
Παρατακτικοί και υποτακτικοί σύνδεσμοι
Συμπλεκτική και παρατακτική σύνδεση
Αντιθετική παρατακτική σύνδεση
Η χρήση των αντιθετικών συνδέσμων αναλυτικά
Διαζευκτική ή διαχωριστική παρατακτική σύνδεση
Αιτιολογική παρατακτική σύνδεση
Συμπερασματική παρατακτική σύνδεση
Συντακτική ανάλυση κειμένου
Δευτερεύουσες προτάσεις
Αρκτικοί και ιστορικοί χρόνοι
Σύνδεση προτάσεων καθ' υπόταξη
Ονοματικές προτάσεις
Ουσιαστικές προτάσεις
Επιθετικές προτάσεις
Επιρρηματικές προτάσεις
Ονοματικοί ρηματικοί τύποι
Σύμπτυξη δευτερευουσών προτάσεων σε μετοχή
Υποκείμενο της μετοχής
Ευθύς και πλάγιος λόγος
Πλάγιος λόγος
Λανθάνοντες υποθετικοί λόγοι στον πλάγιο λόγο
Εξαρτημένοι υποθετικοί λόγοι όχι στον πλάγιο λόγο
Τρίγωνο του πλάγιου λόγου
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Σχήματα λόγου