ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

ΠΑΛΙΕΣ ΑΓΑΠΕΣ
"Ο Εβυθός": Ήταν της Παναγίας της Καψοδεματούσας τον Αλωνάρη. Η παπαδιά αποβραδίς είδε όνειρο κακό. Ξημέρωνε Κυριακή και της Κυριακής τ' όνειρο ίσαμε το μεσημέρι ξεδιαλύνει. Το έλεγε του παπά της κ' έτρεμε σαν το φυλλοκάλαμο η φτωχή. Μα ο παπάς δεν έπαιρνε από τέτοια. - Σώπα, βλοημένη, με τα όνειρά σου! Της έλεγε. - Πως να σωπάσω, παπά μου; Το είδα ολοφάνερο: Το σπίτι έπεσε, εσύ σκοτώθηκες, εγώ έμεινα έρμη κι απομόναχη. Γύριζα μέσα στα κρύα του χειμώνα ξώζαρκη και μάζωνα μπουκιά μπουκιά το ψωμί... Κ' έτσι λέγοντας δερνότανε κ' έκλαιγε η πα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ
"Η θάλασσα για μένα ήταν κλειστή και άφωνη. (. . .) Εσύ άγνωστόν σου και ξένον με πήρες από το χέρι, μαζή της μ' εγνώρισες άνοιξες εμπρός στα μάτια μου την πύλη δεύτερου κόσμου και μου είπες: Ζωγράφισε! Τον είδα, τον αγάπησα, τον συμπόνεσα. . ." Έτσι αρχίζει τον πρόλογο στην πρώτη έκδοση (1899) του βιβλίου του ο κατεξοχήν "στεριανός" Αντρέας Καρκαβίτσας, που αφού όργωσε όλη την Ελλάδα, μελέτησε και κατέγραψε τα ήθη και τα έθιμά της με πίστη και συνέπεια - θέλγεται, μαγεύεται κυριολεκτικά από τα μυστικά της θάλασσας και των ανθρώπων της, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ
Αν ο Καρκαβίτσας ανήκει στους κλασικούς της νεότερης πεζογραφίας μας, «Ο ζητιάνος» είναι ασφαλώς το κλασικότερο έργο του. Ο ηθογράφος και θαλασσογράφος Καρκαβίτσας των σύντομων διηγημάτων γίνεται εδώ έμπειρος ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής. Η περιγραφή του κοινωνικού μικρόκοσμου, με τους ανθρώπους και τους χώρους του, ξετυλίγεται σε ένα από τα δυνατότερα μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. «Ο ζητιάνος» επαινέθηκε ανεπιφύλακτα τόσο από τους έλληνες κριτικούς όσο και από τους έγκυρους ξένους ελληνιστές. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ
Ο Ζητιάνος είναι ένα συγκλονιστικό ψυχογράφημα γραμμένο με μαεστρία από τον σπουδαίο ποιητή και πεζογράφο μας Ανδρέα Καρκαβίτσα. Χάρη στη διεισδυτική πένα του συγγραφέα μετέχουμε από πολύ κοντά στη βασανισμένη ζωή των Ελλήνων χωρικών στο μεταίχμιο του 19ου και του 20ού αιώνα. Εξαίρετος ψυχολόγος, αποδίδει με ρεαλισμό αλλά και με απίστευτο λυρισμό τα πάθη, τις προλήψεις, την αγραμματοσύνη και τις δεισιδαιμονίες που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή λόγω του σκληρού αγώνα για την επιβίωση και αποτελούσαν το κυρίαρχο στοιχείο στην ελληνική ύπαιθρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ
"Η ΘΑΛΑΣΣΑ": Ο πατέρας μου -μύρο το κύμα που τον τύλιξε- δεν είχε σκοπό να με κάμη ναυτικό. - Μακριά, έλεγε, μακριά, παιδί μου, απ' τ' άτιμο στοιχειό! Δεν έχει πίστη, δεν έχει έλεος. Λάτρεψέ την όσο θες δόξασέ την εκείνη το σκοπό της. Μην κοιτάς που χαμογελά, που σου τάζει θησαυρούς. Αργά ή γρήγορα θα σου σκάψη το λάκκο ή θα σε ρίξη πετσί και κόκκαλο, άχρηστο στον κόσμο. Είπες θάλασσα, είπες γυναίκα, το ίδιο κάνει. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΥΓΕΡΗ
(. . .) Ο πειρασμός της πλήρους λαογραφικής καταγραφής -το βιβλίο περιγράφει με την πιο διεισδυτική ακρίβεια, παραστατικότητα κι εξαιρετική ευσυνειδησία πλήθος σκηνές οικογενειακής, ομαδικής και κοινωνικής ζωής του χωριού- αποβαίνει εις βάρος της πλοκής που δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ούτε προχωρεί σε μια εμβάθυνση της προσωπικότητας των ηρώων της. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Το βαθύτερο θεμέλιο της ελπίδας και της χαράς που χαρακτηρίζει την Ορθοδοξία και διαπερνά όλη της τη λατρεία είναι η ανάσταση. Το Πάσχα, το κέντρο της ορθόδοξης λατρείας, είναι μια έκρηξη χαράς, της ίδιας χαράς που ένιωσαν οι μαθητές όταν είδαν τον αναστημένο Σωτήρα. Είναι η έκρηξη της κοσμικής χαράς για το θρίαμβο της ζωής μετά την αφόρητη θλίψη για το θάνατο... Αυτή, την βιωμένη χαρά της Αναστάσεως, αντικατοπτρίζουν ποικιλοτρόπως τα "Πασχαλινά διηγήματα" που συγκεντρώθηκαν στον ανά χείρας τόμο. Τα διηγήματα αυτά, αν και επέλεξε ασφαλώς μ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ
Ο Κώστας Τζιρίτης ή Τζιριτοκώστας, κατά τη συνήθεια που έχουν στη Ρούμελη να σμίγουν το επίθετο με τ' όνομα, ήταν από τόπο που συμμαζώνει στα στενά του σύνορα όλη την ασυμμάζευτην ιστορία της ελληνικής ζητιανιάς. Στην εποχή που εσυνήθιζαν εκεί - όταν οι ακμαίοι άντρες έλειπαν στα ταξίδια και οι γυναίκες έξω στις περίγυρα κρεμνόρραχες εβολάκιαζαν τα φθισικά αραποσίτια τους - οι εβδομηντάρηδες να συνάζουν στα παιδιά στο χοροστάσι και να τα γυμνάζουν στης ζητιανιάς τα καμώματα. Κάτω από τ' ασπρόμαλλα εκείνα μέτωπα, που εταπείνωσεν ο πολυκαιρι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΥΓΕΡΗ
Η κυρά Παγώνα ήτο γνωστή εις όλον τον δήμον Μυρτουντίων και μακρύτερον ακόμη ως γόησσα διαφόρων ασθενειών. Ο γόης και η γόησσα είνε ανάγκη εις τα χωρία, όπως και ο πάρεδρος διά τούτο δεν λείπουν από καθένα δύο και περισσότεροι τοιούτοι, αρσενικοί ή θηλυκοί αλλ' η κυρά Παγώνα ήτο ανωτέρα όλων διά την επιτυχίαν των γοήτρων και την ποικιλίαν των γνώσεών της. Αν η γριά Ζωγάκαινα, λόγου χάριν, ήξευρε να δένη και να λύνη τ' αμποδέματα κ' έφερε, τρανόν σημάδι της ικανότητός της, ορμαθόν κλειδίων εις την ζώνην της. (Απόσπασμα από το κεφάλαιο Η Κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΙ
Φεύγετε να φεύγουμε γιατ' έφτασ' ο τουρλόπαπας με την αγιαστήρα του και με την πλαστήρα του. Μας έβρεξε, μας άγιασε και μας καψοκώλιασε. . .(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΟΡΓΟΝΑ
Με το μπρίκι του καπετάν Φαράση αρμένιζα μισοκάναλα εκείνη τη νύχτα. Σπάνια νύχτα! πρώτη και τελευταία θαρρώ στη ζωή μου. Τι είχαμε φορτωμένο; Τι άλλο από σιτάρι. Που πηγαίναμε; Που άλλου από τον Πειραιά. Πράματα και τα δυο που τα έκαμα το λιγότερο είκοσι φορές. Μα εκείνη τη βραδιά ένιωθα τέτοιο πλάκωμα στην ψυχή, που κιντύνευα να λιγοθυμήσω. Δεν ξέρω τι μου έφταιγε θες η γαληνεμένη θάλασσα, θες ο ξάστερος ουρανός, θες το τσουχτερό λιοπύρι δεν μπορώ να ειπώ. Μα είχα τόσο βαριά την ψυχή, ήβρεσκα τόσο σαχλοπλημμυρισμένη τη ζωή, που αν με ά...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ
«Ο Αρχαιολόγος» είναι ένα αλληγορικό μυθιστόρημα. Με αυτό θέλησε ο συγγραφέας να καταπολεμήσει τη στείρα προγονοπληξία των Ελλήνων. Το μυθιστόρημα αυτό γράφτηκε μετά από τον άτυχο πόλεμο του 1897 κι είναι γεμάτο πικρία και πόθο για την αναγέννηση του έθνους. Είναι ένα κήρυγμα προσγείωσης στην ωμή πραγματικότητα. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ: ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Με τα "Διηγήματα" ο Καρκαβίτσας παρουσιάζεται στο προσκήνιο της δημοσιότητας. Με τις παλιές επιδράσεις και προκαταλήψεις ακόμα στέκεται στο χώρο της καθαρεύουσας. Αργότερα θα βρει την τόλμη για το αποφασιστικό πήδημα απάνω από το φράγμα της καθαρεύουσας. Όμως, μ' όλη τη γλωσσική ψύχρα της καθαρεύουσας ο Καρκαβίτσας φλογίζει το λόγο με τη φωτιά του, και τον πλάθει συγκινητικό και υποβλητικό. Τα "Διηγήματα" διαβάζονται άπληστα, προικισμένα μ' όλες τις αρετές, αν και όχι πάντα στον ίδιο βαθμό, των κατοπινών ώριμων έργων του Καρκαβίτσα. Καθηλώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Στης άκρης του κόσμου την ακροθαλασσιά μας περιμένει ο Κόρδης με τους νέους και τις συντροφιές. Μας προσκαλεί με τις ζωγραφικές του. Απλώνει εμπρός μας τους παρθένους ουρανούς του και τις θάλασσες, τα ατόφια μπλε, τα ροζ, τα πράσινα, τα μαβιά. Το κάθε τι καθάριο και σαφές, ωσάν το χώρο να πληροί η ατμόσφαιρα, η πιο διαυγής και κρυστάλλινη, ο αιθέρας της εγγύτητος των πάντων. Μη δυστροπείτε. Μη βραδύνετε. Σπεύσατε να χαρούμε τον κόσμο της καθαρότητας. Το ανέγγιχτο σαν το χιόνι χρώμα, το οξύγραφο σαν το ξίφος σχέδιο, που μας φθάνει ως αιωνόβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΟΜΟΙ Α'-ΣΤ') (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Σε κείνα ακριβώς τα δύσκολα χρόνια του Καρκαβίτσα είχα την ευτυχία να τον γνωρίσω προσωπικά. Το σχολικό έτος 1917-1918 φοιτούσα στο Γαλλικό Ινστιτούτο στην τελευταία τάξη. Όσες ώρες δεν ήμουνα στην οδό Σίνα, ήμουνα στην πλατεία της Δεξαμενής σκυμμένη στα βιβλία. Η Δεξαμενή ήταν τότε στις δόξες της. Είχε γίνει ο αγαπημένος χώρος των Ελλήνων διανοουμένων. [...] Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας καθόταν όλη την ημέρα κάτω από το μεγάλο πυκνόφυλλο πεύκο, δίπλα στα ντεπόζιτα του νερού. Δεν τον είδα ποτέ να γράφει· όλες τις ώρες διάβαζε. [...] Ήταν όμως έκδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΘΝΟΣ ΥΠΟ ΣΚΙΑΝ
Τα κείμενα αυτά - πολιτικά άρθρα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα που καλύπτουν το τελευταίο διάστημα της προβενιζελικής εποχής - εξακολουθούν να έχουν μια εκπληκτική επικαιρότητα. Ουσιαστικά αναδεικνύουν, καταγγέλλοντάς τα, διαχρονικά και πάγια χαρακτηριστικά της παθολογίας της ελληνικής ψυχής και του ελληνικού πολιτικού συστήματος. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ (ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ζητιάνος είναι ένα συγκλονιστικό ψυχογράφημα γραμμένο με μαεστρία από τον σπουδαίο ποιητή και πεζογράφο μας Ανδρέα Καρκαβίτσα. Εξαίρετος ψυχολόγος, αποδίδει με ρεαλισμό αλλά και με απίστευτο λυρισμό τα πάθη, τις προλήψεις, την αγραμματοσύνη και τις δεισιδαιμονίες που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή λόγω του σκληρού αγώνα για την επιβίωση και αποτελούσαν το κυρίαρχο στοιχείο στην ελληνική ύπαιθρο. Ο κεντρικός ήρωας, ο Τζιριτόκωστας, είναι ο αντιπροσωπευτικός τύπος του παμπόνηρου ζητιάνου, που παίζει στα δάχτυλα την ψυχολογία των χωρικών για...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ: ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
"Η ΦΛΟΓΕΡΑ ΤΟΥ": - Δεν πααίνω, σου λέω, δεν πααίνω! Μου κάνει κακό!... - Πήγαινε, καημένη, και σήμερα... βλέπεις πως θα πάω ν' αλέσω!... Πρώτην φοράν φωναί ανδρικαί και γυναικείαι εκ περιτροπής εξήρχοντο τόσον έντονοι και ταραγμέναι, ωσεί συγκρουόμεναι μεταξύ των, από του οικίσκου του Μελοπούλου. Από τριών ήδη μηνών, ότε έκαμε τους γάμους του ο οικοδεσπότης, δεν ηκούετο άλλο εντός αυτού παρά τραγούδια εύθυμα και γέλωτες μακροί, τονίζοντες εις κλίμακα υψηλήν την ευτυχίαν του νεαρού ανδρογύνου, και ψίθυροι φιλημάτων, ως εις καμμίαν φωλεάν τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ
Ο πατέρας μου -μύρο που τον τύλιξε- δεν είχε σκοπό να με κάνει ναυτικό. Μακριά, έλεγε, μακριά παιδί μου απ' τ' άτιμο στοιχειό! Δεν έχει πίστη, δεν έχει έλεος. Λάτρεψέ την όσο θες, δόξασέ την. Εκείνη το σκοπό της. Μην κοιτάς που χαμογελά, που σου τάζει θησαυρούς. Αργά-γρήγορα θα σου σκάψει το λάκκο ή θα σε ρίξει πετσί και κόκκαλο, άχρηστο στον κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΥΓΕΡΗ
Η παρούσα έκδοση της Λυγερής "αναπαράγει" τη δεύτερη -και τελευταία- αυτοτελή έκδοση του έργου, που πραγματοποιήθηκε το 1920, όσο δηλαδή ζούσε ακόμη ο Καρκαβίτσας. Η έκδοση αυτή αντιπροσωπεύει την οριστική βούληση του συγγραφέα της και ο Καρκαβίτσας την χαρακτηρίζει στον υπότιτλό της ως "επιδιορθωμένη". Ο σημερινός δηλαδή εκδότης του έργου θέλησε να εφαρμόσει και εδώ την ίδια εκδοτική αρχή που επέλεξε και για την έκδοση του Ζητιάνου του Καρκαβίτσα, αρχή που τηρείται, άλλωστε, και στη σειρά "Νεοελληνική Βιβλιοθήκη" των εκδόσεων του "Ιδρύματ...
Διαβάστε περισσότερα...