ΚΑΡΥΤΣΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΑΚΟΥΝΙΝ
Μέσα από την έκθεση της ζωής, της σκέψης και της δράσης του Μπακούνιν καθίσταται εμφανής η λειτουργία δυο λογικών. Η μία μπορεί να προσδιοριστεί γενικά ως καταστροφική-συνωμοτική και η άλλη ως ελευθεριακή-εποικοδομητική. Η πρώτη λογική παρουσιάζεται συνήθως από τους αναρχικούς ιστορικούς, θεωρητικούς, ακτιβιστές κ.λπ. ως κάτι το προ-αναρχικό ή ως ένα διάλειμμα που αφορά κυρίως τη διετή σχεδόν σχέση του με τον Νετσάγιεφ, και έτσι υποτονίζεται ή διαγράφεται. Αντιθέτως, άλλοι ιστορικοί και θεωρητικοί, που δεν είναι αναρχικοί, επικεντρώνοντας ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΥΓΓΑΡΙΑ 1956
Δύο χρόνια πριν από την τριακοστή επέτειο των γεγονότων του 1956 στην Ουγγαρία, το 1984, ο Αντράς Σάντορ, παρουσιάζοντας το βιβλίο των ούγγρων διανοητών Φέρεντς Φέχερ και Άγκνες Χέλερ για τα γεγονότα και το μήνυμά τους, άρχιζε κάνοντας λόγο για τις κύριες προσεγγίσεις των ιστορικών αυτών γεγονότων: "αγώνας για την εθνική ανεξαρτησία ή για τον επαναστατικό μετασχηματισμό". Βέβαια, τόσα χρόνια μετά ήταν πλέον επιβεβαιωμένο, από το πλήθος των βιβλίων που δημοσίευσαν άνθρωποι που πήραν μέρος στα γεγονότα, ότι ήταν ένας δημοκρατικός αγώνας, ένα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΣ ΚΥΝΗΓΗΜΕΝΟΙ
Ο Τολιάτι, άνθρωπος της τρομοκρατικής μηχανής του ίδιου του Στάλιν, συγκρότησε τη νέα ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ιταλίας παραμερίζοντας πλήρως τον Μπορντίγκα και εγκαταλείποντας τον Γκράμσι να "σαπίζει" στις φυλακές του Μουσολίνι, όπως ακριβώς επιθυμούσε διακαώς ο "Πατερούλης των Λαών", μια και ο Μπορντίγκα είχε διαφωνήσει ρητώς με τον "Πατερούλη" και ο Γκράμσι τουλάχιστον δεν είχε ταυτιστεί μαζί του. Αυτός ο συγκεκριμένος τρόπος της συγκρότησης της νέας ηγεσίας, του σταλινο-τολιατισμού, ήταν που παρήγαγε ιστορικά αυτό που μπορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ" ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1952-1956
Αυτό το κείμενο αποτελεί τμήμα μιας εκτενέστερης εργασίας, που χρησιμοποιεί την ιστορία της ομάδας "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα", προκειμένου να εξετάσει στο έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη τη μετάβαση από την προλεταριακή αυτονομία, ως επίκεντρου του μαρξιστικού επαναστατικού προτάγματος, σε μια γενικότερη αντίληψη για την αυτονομία. Αμφότερες οι ιδέες, και αυτή της αυτονομίας και αυτή του επαναστατικού προτάγματος, ήταν στενά συνδεδεμένες με το πρόβλημα της πράξης. Από πολιτικής απόψεως, η παραγωγή της θεωρίας υλοποιείται μέσα από διάφορες ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΜΑΗΣ '68 - Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗ ΡΩΓΜΗ
Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένας απολογισμός των γεγονότων γραμμένος από έναν αυτόπτη μάρτυρα που έμενε στο Παρίσι κατά τη διάρκεια του πρώτου δεκαπενθημέρου του Μάη '68. Είναι ό,τι ένας άνθρωπος είδε, άκουσε ή ανακάλυψε κατά τη διάρκεια αυτής της μικρής περιόδου. Ο απολογισμός αυτός καθόλου δεν αξιώνει ευρύτητα. Γράφηκε και τυπώθηκε βιαστικά· πρόθεσή του ήταν να ενημερώσει περισσότερο -και να ενημερώσει γρήγορα- παρά να αναλύσει. Τα γαλλικά γεγονότα έχουν μια σημασία που εκτείνεται πολύ πέραν των συνόρων της σύγχρονης Γαλλίας. Θ' αφήσο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Ο ΑΚΑΡΝΑΝ
«Εις τον τάραχον εκείνον των παθών μεταξύ παλαιοφιλοσόφων και νεοεπιστημόνων, μεταξύ σχολαστικών λογιότατων φανατικών και επιστημόνων και μαθηματικών άθεων μη νηστευόντων ανεβιβάσθη, καθώς λέγομεν, επί σκηνής τω 1793 νέον δράμα, του δε δράματος τούτου παρέχεται θύμα μάλλον ασυνεσίας ή φθόνου σχολαστικών ο φιλόσοφος -ως υπό των αυτού μαθητών ωνομάζετο- Χριστόδουλος ο εξ Ακαρνανίας», γράφει ο Μανουήλ Γεδεών (1851-1943), χρονογράφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και υπομνηματογράφος της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Ο Γεδεών προσπαθεί να υποβαθμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΠΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΓΡΙΝΙΟ 1926-1930
Το κύριο επιχείρημα των καπνεργατών ήταν ότι το βασικό πλεονέκτημα των ελληνικών καπνών, με το οποίο θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν τα ξένα καπνά στην παγκόσμια αγορά και κατά συνέπεια να στηριχτεί η εθνική οικονομία, ήταν η ποιότητά τους. Συγχρόνως, αυτή η ποιότητα των καπνών ήταν ταιριαστά ενταγμένη μέσα στην ιδιαίτερη ιστορική ποιότητα του δικού τους συστήματος της παραγωγικής διαδικασίας, αυτού της ηθικής οικονομίας, που βρισκόταν σχετικά πιο κοντά στις ανάγκες των εργαζομένων. Η επιχειρούμενη από το κεφάλαιο και τους καπνέμπορους απορρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΦΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΕΙΟΜΑΡΞΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟ
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, άλλοι αρχειομαρξιστές εντάχτηκαν στον ΕΛΑΣ και άλλοι όχι. Ο σταλινικός μηχανισμός, όμως, δεν έκανε διακρίσεις "Καθάρισε" και από τους μεν και από τους δε. Όλες οι εκκαθαρίσεις έγιναν το 1944, από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο. Δεν υπήρξαν εκκαθαρίσεις μετά την αποχώρηση των Γερμανών και την είσοδο του ΕΛΑΣ στο Αγρίνιο (Σεπτέμβριος του 1944). Παρόλο που ο δεύτερος γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, ο Γιάννης Ιωαννίδης, απειλούσε από το Καρπενήσι όπου βρισκόταν τότε ότι "Οι ενέργειές σας δε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ ΩΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ
Το ανά χείρας πρώτο μέρος των "Ανθρώπειων Τρόπων" εξετάζει το ζήτημα της διαλεκτικής και της αλλοτρίωσης όχι τόσο στο γενικό φιλοσοφικό επίπεδο αλλά ειδικά στο επίπεδο της πολιτικής φιλοσοφίας και ειδικότερα στους στοχαστές εκείνους που παρενέβησαν -στον ένα ή τον άλλο βαθμό, άμεσα ή έμμεσα, σε όλη τους τη ζωή ή σε κάποιες φάσεις της- κατά τρόπο ριζοσπαστικό στο πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής τους. Παρά τη ριζοσπαστική τόλμη τους όμως, παρουσίασαν τις ιδέες τους ως προϊόντα βαθύτερων διεργασιών κάποιων "νόμων της ιστορίας" -πνευματικών, κοι...
Διαβάστε περισσότερα...

4 ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ
Πρέπει ευθαρσώς να αντιμετωπίσουμε, όπως κάνει ο Καστοριάδης, το ερώτημα: γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των κοινωνιών ανέθρεψαν και ανατρέφουν τα μέλη τους στη βάση της ανισότητας και όχι της ισότητας σε σχέση με τους άλλους; Αυτό συνέβη και συμβαίνει, διότι ο άνθρωπος, ως ψυχική μονάδα, χαρακτηρίζεται από αισθήματα αποκλειστικότητας και παντοδυναμίας, και οι κοινωνίες της ανισότητας ανταποκρίνονται καλύτερα σ' αυτό τον πρωταρχικό ψυχικό πυρήνα, ενώ το πρόταγμα της αυτονομίας και της ισότητας είναι ανταγωνιστικό απέναντι σ' αυτόν. Και είν...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΑΙΤΩΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΡΜΟ

ΑΙΤΩΛΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΙ
«Η παρούσα μελέτη αναφέρεται σε 3 σπουδαίες πνευματικές μορφές της Αιτωλίας, που διέλαμψαν ως διδαχοί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας: τον Ευγένιο Γιαννούλη, τον Αναστάσιο Γόρδιο και τον Χρύσανθο τον Αιτωλό. Κρίναμε όμως σκόπιμο να αναφερθούμε προηγουμένως στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, προκειμένου να έχει ο αναγνώστης μια συνολική και επαρκή, κατά το δυνατόν, εικόνα της εποχής. Επικεντρώσαμε κυρίως την προσοχή μας στην επισήμανση ορισμένων ιστορικών γεγονότων που επέδρασαν καταλυτικά στις τύχες του ελληνισμού τόσο του νησιωτικού χώρου της νότ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΙΚΗ, ΕΝΣΤΙΚΤΟ ΚΑΙ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ
(. . .) Θα πρέπει να διευκρινισθεί εν προκειμένω ότι ο συγγραφέας αυτού εδώ του δοκιμίου δεν είναι φιλόσοφος αλλά ασχολήθηκε με το πραγματευόμενο φιλοσοφικό πρόβλημα όχι μόνο γιατί ο ίδιος αγαπά τη φιλοσοφία, όχι μόνο γιατί η αβέβαιη εποχή μας έχει ανάγκη σήμερα όσο ποτέ άλλοτε το στήριγμα που προσφέρει ο φιλοσοφικός στοχασμός, αλλά και επειδή το θέμα που επέλεξε έχει κάποια σημασία για κάθε προβληματιζόμενο άνθρωπο και όχι μόνο για κάποιους ειδικούς. Πάνω σ' αυτό ισχύει πάντοτε το Πλατωνικό: «Για μια καλύτερη κοινωνία ή θα πρέπει να φιλοσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΣ ΘΕΡΜΟΣ - ΤΑ ΕΚΑΤΟΧΡΟΝΑ ΤΩΝ ΑΝΑΣΚΑΦΩΝ ΤΟΥ (1898-1998)