ΜΠΙΡΗΣ Η. ΚΩΣΤΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΤΣΟΒΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Περισσότερον από τα έργα που αφήνει εις το πέρασμά της κάθε γενεά, δείκτης αψευδής του πολιτισμού εις την Ιστορίαν ενός λαού είναι η στάθμη και η πορεία των πνευματικών του ιδρυμάτων. Διότι, ενώ δεν αποκλείεται τα έργα να είναι καρποί ξένων φώτων, ιδίως όταν πρόκειται περί ενός μικρόν συγχρόνου κράτους, όπως η Ελλάς, η πνοή των πνευματικών ιδρυμάτων είναι ό,τι έχει να δώση αυτή, αύτη η χώρα και ο λαός της εις την καλλιέργειαν των Γραμμάτων, των Επιστημών και των Τεχνών. Ξένοι και εν τη ξένη σπουδάσαντες Έλληνες ήσαν, κατ' ανάγκην, οι πρώτο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
(. . .) Είναι ένα έργο που ερευνά και μελετά την κάθοδο, τις μετακινήσεις και γενικά τη δράση των Αρβανιτών μέσα στην ιστορική πορεία και τις διακυμάνσεις της τύχης αυτού του τόπου, καθώς και την εξομοίωση και συγχώνευσή τους με το ντόπιο στοιχείο. Είναι ένα βιβλίο αναφοράς που δίνει απαντήσεις σ' όλα τα ερωτήματα που σχετίζονται με την ιστορία των Ελλήνων Αρβανιτών, που ο συγγραφέας ονομάζει Δωριείς του Νεώτερου Ελληνισμού. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΑΘΗΝΑΙ
Το παρόν σύγγραμμα, εκτός του ιστορικού περιεχομένου του, αποτελεί την προσωπική μαρτυρία του Κώστα Μπίρη, ο οποίος - υπό την μακρόχρονη υπηρεσιακή του ιδιότητα - στάθηκε αντιμέτωπος απέναντι σ' εκείνες τις ετερόκλιτες πρακτικές που καθόρισαν τελικά την σημερινή πολεοδομική εικόνα της πρωτεύουσας. Κατέγραψε δε σ' αυτό τις βελτιωτικές παρεμβάσεις που ο ίδιος πρότεινε, ορισμένες από τις οποίες εφαρμόστηκαν, για να αποδειχθούν σήμερα αποφασιστικής σημασίας στην προσπάθεια αποσυμφορήσεως της Αθήνας. Η ανάγκη της επανεκδόσεως του παρόντος συγγρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
To θέμα της δημιουργικής και περιπετειώδους ζωής του αρχιτέκτονα και πρώτου πολεοδόμου της νέας Αθήνας Σταμάτη Κλεάνθη απασχόλησε τον Κώστα Μπίρη (1899-1980) από τα νεανικά του χρόνια, για να ολοκληρωθεί αργότερα σε ένα λεπτομερές βιογραφικό αφήγημα, το οποίο αφιέρωσε "στον ήρωα - όμως στη μοίρα του άτυχο άνθρωπο", όπως λακωνικά τον περιέγραφε. Τις εκατόν σελίδες αυτού του δοκιμίου, δακτυλογραφημένες από τον ίδιον, τις δούλεψε, όπως γνωρίζουμε, κατά τη διάρκεια της θλιβερής Γερμανικής Κατοχής. Το πολύτιμο πόνημά του το διαφύλαξε και -όσον ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ (ΡΩΜ ΚΑΙ ΓΥΦΤΟΙ)
Τον 15ον αιώνα οι λαοί της δυτικής Ευρώπης βλέπουν να εισδύουν στις χώρες τους ομάδες μελαψών ανθρώπων, που, συγκροτημένοι σε καραβάνια, γύριζαν διαρκώς από τόπο σε τόπο, προσπαθώντας να ζήσουν άλλοι με την τέχνη τους ως μεταλλουργοί και άλλοι με αγυρτεία και με κλεψιές. Η περιέργεια κινεί την έρευνα: Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; από που ξεκίνησαν; γιατί έφυγαν από τον τόπο τους και αλητεύουν; Μια απέραντη βιβλιογραφία σχηματίζεται από τον 11ον αιώνα έως τον 20όν επάνω στα ερωτήματα αυτά. Αλλά το μυστήριο, αντί να λυθή, γίνεται σκοτεινότ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ
Όλοι οι ξένοι που έχουν γράψει για τον καραγκιόζη ως σήμερα αποδίδουν την καταγωγή της τεχνικής του θεάτρου των σκιών στους λαούς της μακρυνής Ανατολής και πρώτα-πρώτα στους Ινδούς, αφού αναφέρεται ένα τέτοιο θέατρο στην Μαχαβαράτα. Οι κινέζικες εγκυκλοπαίδειες μόνο από τον 11ον αιώνα το αναφέρουν. Τον ίδιο αιώνα σημειώνεται η ύπαρξίς του και στους Άραβες της Αιγύπτου ως μυστηριακού θεάτρου, που το περιεχόμενό του συμβόλιζε την δημιουργία του κόσμου. Ο καθηγητής της Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πόλης Σαμπρή Εσάτ Σιγιαβουσγκήλ που έγραψε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
ΠΟΥ ΑΠΕΒΙΒΑΣΘΗ; ΑΣΥΣΤΑΤΟΙ ΑΙ ΕΙΚΑΣΙΑΙ ΤΟΥ ΧΟΛΤΣΝΕΡ Ο ΦΑΛΗΡΙΚΟΣ ΛΙΜΗΝ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΑΘΗΝΑΣ Ο ΒΩΜΟΣ ΤΩ ΑΓΝΩΣΤΩ ΘΕΩ Η ΠΑΡΟΙΚΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΑΝΑΓΚΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΕΩΣ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΑΘΗΝΑΙ ΤΟΥ ΚΛΑΣΣΙΚΙΣΜΟΥ

ΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΧΩΡΩΝ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
Η μικρά επίδοσις εις την πολεοδομίαν των Αθηνών μας έδωσε την ευκαιρίαν να ασχοληθώμεν και εις άλλας σχετικάς προς την πόλιν ταύτην έρευνας, μία εκ των οποίων απέβλεψεν εις την συλλογήν των τοπωνυμίων της, εις την τοπογραφικήν εξακρίβωσιν, και εις ερμηνείαν της σημασίας ή της προελεύσεώς των. Κατά πρώτον, περιωρίσαμεν την έρευναν ταύτην εις την περιοχήν, την οποίαν καλύπτει το σχέδιον της πόλεως και εις την περί αυτό έκτασιν, την περιλαμβανομένην εντός των ορίων του υφ' ημών συνταχθέντος χάρτου των Αθηνών. Ενεφανίσαμεν δε εις το εκδοθέν το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΧΩΡΩΝ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
Η συλλογή αύτη δίδει μιαν εικόνα της καταστάσεως των τοπωνυμιών και του λεκανοπεδίου των Αθηνών, όπως εμφανίζεται κατά τον τελευταίον αιώνα της Τουρκοκρατίας και από της απελευθερώσεως μέχρι της συγχρόνου εποχής. Αι πλείσται των τοπωνυμιών, όπως συμβαίνει συνήθως δια τους αστικούς και αγροτικούς οικισμούς, έχουν προέλθει από επώνυμα ιδιοκτητών. Επειδή δε μοιραίος είναι ο νόμος της διαδοχής εις την κυριότητα της γης, αναπόφευκτος ήτο η δια του χρόνου αλλαγή τοπωνυμιών εις μίαν και την αυτήν θέσιν. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ (ΑΝΑΤΥΠΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 10)

ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΘΗΝΑ
Ότι αι Αθήναι είναι σήμερα μία πόλις χωρίς χαρακτήρα πολεοδομικόν και αισθητικόν, αποτελεί διαπίστωσιν, την οποίαν διακηρύττουν, ακόμη και όσοι μόνον το κέντρο της εγνώρισαν και μόνον τας συγκοινωνιακάς αρτηρίας της διασχίζουν. Πολύ θλιβερωτέρας εντυπώσεις αποκομίζει κανείς περί της καταστάσεώς της, αν εκτρέψη τα βήματά του από μίαν αρτηρίαν, δια να αναζητήση εις τας συνοικίας πολεοδομίαν, αισθητικήν, πράσινον, στρωμένους δρόμους και, γενικά, οργάνωσιν και εμφάνισιν πόλεως. Εγράφησαν και γράφονται κάθε τόσον επικρίσεις δια την κατάστασιν α...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΘΥΜΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΕΜΠΑΙΓΜΟΥ
Από τα τελευταία προ του πολέμου χρόνια η πρωτεύουσά μας δονείται από μίαν φαντασίωσιν πολεοδομικού οργασμού. Πολύκροτος η Πολεοδομική Υπηρεσία έκαμε τότε την εμφάνισίν της, με μεγάλας επαγγελίας, με προγράμματα μυστηριακά, με τα οποία θα μετέβαλλε τας Αθήνας εις πόλιν-θαύμα, εις υπόδειγμα πολεοδομικής ευρυθμίας. Μεταξύ άλλων, έγραφεν εις αυτά, εν είδει εξορκισμών, και τα εξής θέματα προς μελέτην δια την αναδημιουργίαν των Αθηνών: «η Φύσις. . . Γεωλογία, Πετρογραφία, Μεταλλολογία, Εδαφολογία, Είδη του εδάφους, Φυσική του εδάφους, Χημεία το...
Διαβάστε περισσότερα...