ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΥΡΩΝ

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Παρόλο που έχουν γραφτεί πολλά για τη θεωρία και την πράξη της εξωτερικής πολιτικής, τα όσα ακολουθούν, τόσο για τη συνολική θέα όσο και για τις λεπτομέρειες, είναι δικές μου παρατηρήσεις, σκέψεις, σχόλια. Ο αναγνώστης δεν θα βρει κατάλογο βιβλιογραφίας ούτε σημειώσεις με παραπομπές. Γιατί -αυτό το τονίζω- το κείμενο αυτό δεν είναι επιστημονική μελέτη. Μάλλον, θα έλεγα, είναι σκέψεις που απορρέουν από τη μελέτη των ιστορικών γεγονότων σε συνδυασμό με τις εμπειρίες που μου έδωσε η επαγγελματική απασχόληση με την εξωτερική πολιτική στα τριάν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ;
Καμιά φορά αναρωτιέμαι ποια επιστήμη θα μπορούσε να θεωρηθεί πλησιέστερη προς τη χάραξη και την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής. Οι λεγόμενες πολιτικές επιστήμες; Η κοινωνιολογία; Η ιστορία; Αλλά πάλι σκέπτομαι πως τελικά αυτή η χάραξη και άσκηση της εξωτερικής πολιτικής δεν είναι καν επιστήμη. Είναι περισσότερο μια τέχνη, όχι βέβαια υπό την έννοια των «καλών τεχνών», αλλά περισσότερο της τεχνικής. Είτε η μαθητεία κοντά σε έναν καλό μάστορη είτε κάποια έμφυτη επιδεξιότητα στον χειρισμό των εργαλείων είναι τελικά το αποφασιστικό στοιχείο. Γ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΕΛΙΔΕΣ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ
Αν ήμουν καλός φωτογράφος θα είχα γεμίσει πολλά λευκώματα με φωτογραφίες από τα μέρη όπου με έφεραν τα χρόνια των υπηρεσιακών μου περιπλανήσεων. Αλλά αντί γι' αυτό τουλάχιστον έχω αποτυπώσει στη μνήμη μου σκηνές, τοπεία, πρόσωπα τόσο πολλά και τόσο ζωηρά που ίσως λένε περισσότερα από όσα θα είχε να πει ένα φωτογραφικό λεύκωμα. Ένα ξεχωριστό «λεύκωμα» είναι για μένα τα όσα κράτησα από τα έξι συνεχή χρόνια υπηρεσίας και τα πολλά ταξίδια μου στην Τουρκία που επακολούθησαν. Γιατί κατά κάποιον τρόπο το καθένα απ' αυτά μου παρουσίαζε και κάποια ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Η απασχόλησή μου αυτή μου επέτρεψε να καταλάβω πόσο αυτοκαταστροφική μπορεί να είναι η σκέψη του ανθρώπου, όταν οδηγείται για πολλούς λόγους στον παραλογισμό, για να καταλήξει τις περισσότερες φορές στην αντιπαλότητα και από εκεί στη χρήση βίας κάθε λογής. Η μελέτη της ιστορίας, παλιάς και πρόσφατης, αλλά και οι εμπειρίες από τη διεθνή συμπεριφορά ηγετών και λαών μου έδειξε πόσο συχνά οι άνθρωποι αποφασίζουν και ενεργούν «μη χρώμενοι λογισμώ αυτοκρατόρι». Προσέφερε έτσι την αφορμή για να διατυπωθούν οι σκέψεις που ακολουθούν. Το ότι γράφον...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΟΡΑ
Λέγοντας σύνορα, αναφέρομαι στα εδαφικά σύνορα. Γιατί αυτός ακριβώς είναι ο προορισμός των εδαφικών συνόρων, να ρυθμίζει μέχρι ποιο εδαφικό σημείο ένα κράτος μπορεί να ασκήσει την κυριαρχία του, αλλά από ποιο σημείο και πέρα το δικαίωμα αυτό άσκησης εξουσίας ανήκει στον γείτονα. Το ερώτημα που γεννάται και που προσπαθεί να θέσει, αν όχι να απαντήσει, τούτο το δοκίμιο είναι, σε ποιο μέτρο οι οικονομικές, τεχνολογικές και γενικότερα κοινωνικές συνθήκες της σημερινής εποχής και οι επιπτώσεις τους στις πολιτικές έχουν μεταβάλλει την πατροπαράδ...
Διαβάστε περισσότερα...

THE GLOBE
The Globe ήταν το θέατρο όπου ο Σαίξπηρ ανέβαζε τα έργα του. Αν όμως κάποιος φέρνει στο νου του σήμερα το ένα ή το άλλο έργο του Σαίξπηρ, άθελά του μπορεί να συσχετίζει το όνομα του θεάτρου με τη λέξη globalization. Μια λέξη που έχε γίνει καθημερινή στα χείλη όσων ασχολούνται με τα διεθνή πράγματα. Και αφού οι σελίδες που ακολουθούν ασχολούνται αποκλειστικά με τη διεθνή σκηνή, γιατί να μην τη δούμε σαν κάτι ανάλογο με τη σκηνή του παλιού σαιξπηρικού θεάτρου; [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ
Στόχος του κειμένου αυτού δεν είναι ούτε να πραγματευθεί γενικά τις βασικές αρχές που διέπουν τη χάραξη και την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, ούτε να αφηγηθώ απλώς και μόνο τα γεγονότα της ελληνικής διπλωματικής ιστορίας, για την οποίαν υπάρχουν αξιόλογα συγγράμματα. Είναι να αντιπαραθέσω τα δυο αυτά στοιχεία το ένα απέναντι στο άλλο. Με την αντιπαράθεση αυτή διευκολύνεται ο σχηματισμός μιας συνθετικής εικόνας που να συνδυάζει τις αρχές εκείνες που επιτρέπουν την άσκηση μιας αποδοτικής εξωτερικής πολιτικής με τον έλεγχο της πρακτικής εφ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΡΦΟΓΕΝΕΣΗ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ
(...) Η «Μορφογένεση στο Διεθνές Σύστημα» επιδιώκει να δει μέσα στο χρόνο πώς μεταβλήθηκε και μεταβάλλεται ακόμη το διεθνές περιβάλλον, για να μπορέσει να διακρίνει ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές του σημερινού διεθνούς συστήματος σε σύγκριση με το παρελθόν, απώτερο ή εγγύτερο. Φυσικά αποδίδει μόνο τις προσωπικές μου εκτιμήσεις και απόψεις, όπως διαμορφώθηκαν από τα τριάντα πέντε χρόνια της διπλωματικής μου υπηρεσίας και τα άλλα είκοσι χρόνια, που είμαι απλός παρατηρητής των διεθνών πραγμάτων. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΖΩΗ.
Τα τρέχοντα θέματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έχουν και θα έχουν την κεντρική θέση τους. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, οι διεργασίες που γίνονται στα Βαλκάνια και, πιο μακροπρόθεσμα, η αβέβαιη ακόμα πορεία της Ενωμένης Ευρώπης είναι φυσικό - και απαραίτητο - να βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο της προσοχής μας. Αυτό όμως δεν εμποδίζει κάποιον που, όπως εγώ, δεν έχει ενεργό μέρος και υπεύθυνο λόγο στις τρέχουσες εξελίξεις να προσπαθεί πότε - πότε να δει τα πράγματα και από μια πιο μακρινή σκοπιά. Όχι μόνο τα πρόσφατα δρώμεν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΝΑΤΟ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
Τις τελευταίες ημέρες αρνήθηκα επανειλημμένα, όταν μου ζητήθηκε να σχολιάσω δημόσια τη Διακήρυξη και το Κοινό Ανακοινωθέν με τα οποία έκλεισε η σύνοδος του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον. Αρνήθηκα γιατί δεν είχα μπροστά μου τα κείμενα, αλλά μόνο δημοσιογραφικές πληροφορίες και αυτές κάπως συγκεχυμένες. Όταν τελικά διάβασα τα κείμενα, είδα πόσο άδικο είχα! Και πόσο δικαιολογημένοι ήταν οι δημοσιογράφοι, όταν έδιναν με τις ειδήσεις και τα σχόλιά τους μια εικόνα αρκετά αόριστη για το τι αποφασίσθηκε ή διακηρύχθηκε στη συνάντηση κορυφής. Διαβάζοντας τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΣΑΦΕΙΑ - ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ - ΧΑΟΣ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
(. . .) Στις σελίδες που ακολουθούν δοκιμάζω ακόμη μία, διαφορετική αυτή τη φορά, προσέγγιση των φαινομένων του διεθνούς συστήματος. Τονίζω ότι δοκιμάζω και γι' αυτό παρακαλώ τον αναγνώστη να δει το κείμενο τούτο περισσότερο σαν μια απόπειρα προσέγγισης που γίνεται με την ελπίδα πως κάποιοι θα βρουν ενδιαφέρουσες μερικές από τις ιδέες που διατυπώνονται και θα τις επεξεργασθούν με περισσότερες γνώσεις. Η προσέγγιση γίνεται με αφετηρία ορισμένες έννοιες των θετικών επιστημών, έννοιες που σε περιορισμένο ακόμη μέτρο αρχίζουν να χρησιμοποιούντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ
(. . .) Δεν είμαι φιλόλογος και γι’ αυτό δεν έχω τίποτε να προσθέσω στα όσα έχουν γράψει οι ειδικοί για το ύφος του Θουκυδίδη, για τη γλώσσα του, για τη δομή της αφήγησής του. Ούτε είμαι ιστορικός για να μπορώ να έχω γνώμη, αν η εξιστόρηση των γεγονότων ανταποκρίνεται στην ιστορικά εξακριβωμένη πραγματικότητα. Τότε όμως γιατί να τολμήσω να γράψω έστω και αυτές τις λίγες σελίδες; Η μόνη μου δικαιολογία είναι ότι τις έγραψα σαν παλιός διπλωμάτης που ασχολήθηκε σ’ όλη του τη ζωή με τις διεθνείς σχέσεις και που στο κείμενο του Θουκυδίδη συνάντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ (ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΑ)
Ο πρέσβυς επί τιμή Βύρων Θεοδωρόπουλος, που επί πολλά χρόνια υπηρέτησε στην Τουρκία και χειρίστηκε τα τουρκικά θέματα στο Υπουργείο Εξωτερικών, πραγματεύεται το σύνολο των σχέσεών μας με την Τουρκία. Σε ένα πρώτο μέρος εξετάζει την ιστορική πορεία των σχέσεων του Ελληνισμού με τους Τούρκους και από τότε που έκαναν την πρώτη εμφάνισή τους στην ιστορία μας. Στο δεύτερο μέρος εξετάζει την σημερινή Τουρκία, την εσωτερική και εξωτερική μας πολιτική, το στρατό, την οικονομία, την κοινωνία της. Στο τρίτο μέρος επιχειρεί μια γενική θεώρηση των ελλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ

ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ