Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

Παρουσίαση

Η πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 1954΄. Δέκα χρόνια είχαν περάσει από την αποχώρηση των Γερμανών και πέντε χρόνια από το τέλος του Εμφυλίου. Η ναζιστική κατοχή έφερε τη χώρα αντιμέτωπη με ανείπωτη φρίκη και συμφορές και η προσπάθεια ανοικοδόμησής της καθυστέρησε εξαιτίας του ξεσπάσματος του Εμφυλίου.
Είχα κάποια γνώση σχετικά με τα τραγικά γεγονότα του πολέμου χάρη στο εξαιρετικό πόνημα του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη, "Οι θυσίες της Ελλάδος στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο", όπου κατέγραψε λεπτομερώς, με μεθοδικό και παραστατικό τρόπο, τις οικονομικές και τις ανθρώπινες απώλειες.
Η Ελλάδα που πρωτοείδα ήταν βουτηγμένη στη φτώχεια. Αυτό ήταν εμφανές παντού. Συχνά όταν συζητούσες με έναν Έλληνα για την ομορφιά της χώρας του, ακολουθούσε ένα «ναι, αλλά είναι πολύ φτωχή» -και προς επίρρωση των λεγομένων του έτριβε τον αντίχειρα με τον δείκτη του.
Οι ναζί, φεύγοντας από την Ελλάδα, άφησαν πίσω μια χώρα ρημαγμένη, με κατεστραμμένη την κτιριακή υποδομή, διαλυμένες τις μεταφορές, βαθύτατα πληγωμένο τον γεωργικό τομέα και χιλιάδες νεκρούς. Η πείνα αποδείχθηκε χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των κατακτητών. Ο λιμός ήταν ακραίος, ιδίως στα αστικά κέντρα, και άνθρωποι πέθαιναν στους δρόμους της Αθήνας. Οι τραπεζικές καταθέσεις των ελληνικών επιχειρήσεων και οικογενειών εξανεμίστηκαν από τον τρομακτικό πληθωρισμό, εξαιτίας των χρημάτων που τύπωσαν οι ναζί και της εκτίναξης της τιμής του χρυσού από τις 5000 δραχμές την ουγκιά πριν από τον πόλεμο στα 870.000.000.000.000 (ναι, τρισεκατομμύρια) δραχμές στη λήξη του. [...]
Στα ταξίδια μου εκείνα τα χρόνια, από την Ήπειρο μέχρι την Κρήτη και από την Πύλο μέχρι τη Ρόδο, με εξέπλητταν ευχάριστα το κέφι, η ζεστασιά και το φιλόξενο πνεύμα αυτών των ανθρώπων που είχαν επιβιώσει από τον εφιάλτη του πολέμου και τα επακόλουθα δεινά του. [...] (Robert A. McCabe, "Από την καταστροφή στην ανάκαμψη")