ΕΘΝΟΣ "ΕΞ ΑΠΑΛΩΝ ΟΝΥΧΩΝ"

Παρουσίαση

Στη μελέτη αυτή προσεγγίζεται ο χώρος του νηπιαγωγείου ως ένα πεδίο κοινωνικής και πολιτικής δράσης, ως φορέας εθνικοθρησκευτικής αγωγής και τα παιδιά ως κοινωνικά δρώντα υποκείμενα κατά τη διαδικασία της πολιτικής τους κοινωνικοποίησης.
Τα ερευνητικά ευρήματα ανατρέπουν την άποψη ότι ο κόσμος του νηπιαγωγείου συνιστά μια ουδέτερη περιοχή έξω από την πολιτική σφαίρα. Αντίθετα, παρά την έλλειψη ενός λεπτομερούς αναλυτικού προγράμματος, τη μικρή ηλικία των παιδιών και την απουσία σχολικών εγχειριδίων, η πολιτική κοινωνικοποίηση και η εθνικοθρησκευτική διαπαιδαγώγηση των παιδιών λαμβάνει χώρα. Η διαδικασία αυτή μάλιστα, δεν έχει ασυνέχειες περιοριζόμενη στις εθνικές γιορτές αλλά συνιστά ένα χωροχρονικό «συνεχές» το οποίο διαπερνά και διαποτίζει πολλές πτυχές του προγράμματος και των καθημερινών πρακτικών. Επιπλέον η σφυρηλάτηση της εθνικής ταυτότητας δεν αφορά μόνο στα προφανή στοιχεία που «διδάσκονται» τα παιδιά αλλά και μια σειρά «δευτερευουσών» ιδεών και αξιών που συντείνουν στη βίωση της καθημερινότητας στο νηπιαγωγείο ως μίας ιδιαίτερης εθνοπολιτισμικής εμπειρίας χωρίς να ονοματίζεται πάντα ως τέτοια. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σαν να μην πέρασε μια μέρα...
Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια
Το έμφυλο έθνος
Περιούσιο έθνος και θρησκευόμενο κράτος
Έθνος, το ιερό τοτέμ της εκπαιδευτικής πολιτικής
Εθνική ορθότητα και λογοκρισία
Έλεγχος σχολικών εγχειριδίων
Εθνικές «πειθαρχίες» εντός της εκπαίδευσης
ΜΕΡΟΣ Α'
1. Η εθνική διάσταση στην εκπαιδευτική πολιτική
1.1 Στην Ελλάδα
1.2 Άλλες χώρες
2. Έθνος και εθνικισμός
2.1 Δημιουργία των εθνών
2.2 Εθνική γλώσσα
2.3 Η εθνική ιστορία
2.4 Εθνικές επέτειοι και εθνική μυθολογία
2.4.1 25η Μαρτίου
2.4.2 Κρυφό σχολειό
2.4.3 Αγία Λαύρα
2.5 Εθνικός χώρος
2.5.1 Εθνικά τοπία
2.6. Εθνικά σύμβολα
2.7 Εθνικισμός και πατριαρχία
2.7.1 Έθνος, μία ανδρική υπόθεση
2.7.2 Οι Γυναίκες ως γεννήτορες και τροφοί
2.7.3 Οι Γυναίκες ως φορείς της συλλογικής τιμής
2.7.4 Οι Γυναίκες και η διανόηση. Μια δύσκολη σχέση για τους εθνικιστές
2.7.5 Οι Γυναίκες ως εθνικές παιδαγωγοί
2.7.6 Οι Γυναίκες ως πολεμικό λάφυρο
2.7.7 Η ομοφυλοφιλία ως εθνική απειλή
2.7.8 Φύλο και άκρα δεξιά
3. Θρησκευτική διάσταση στη συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας
3.1 Στην Ευρώπη
3.2 Στην Ελλάδα
3.3 Θρησκεία και εκπαίδευση
4. Εκπαίδευση και κοινωνία
4.1 Θεωρίες αναπαραγωγής
4.1.1 Κοινωνική αναπαραγωγή
4.1.2 Πολιτιστική αναπαραγωγή
4.2 Κριτική Παιδαγωγική και αντίσταση
4.2.1 Αντίσταση στην εκπαίδευση
5. Παιδί και εθνική ταυτότητα
5.1 Συναίσθημα και γνώση
5.2 Η μειονοτική εθνική αυτό-εικόνα
5.3 Παιδί και εθνική προκατάληψη
5.4 Πολιτική κοινωνικοποίηση των παιδιών
6. Ιστορία του ελληνικού νηπιαγωγείου
6.1 Προσχολική εκπαίδευση και εθνοπολιτισμική αφομοίωση
6.2 Αναλυτικά προγράμματα νηπιαγωγείου και εθνικοθρησκευτική αγωγή
ΜΕΡΟΣ Β'
7. Η έρευνα
8. Εθνογραφώντας το νηπιαγωγείο
8.1 Πολιτισμική Μεταβίβαση
8.2 Συμβολική Διαντίδραση
8.3 Νέα Κοινωνιολογία
8.4 Κριτική Παιδαγωγική
8.5 Συνοπτική περιγραφή έρευνας
8.6 Πρόγραμμα και θεματικές
9. Ανάλυση δεδομένων
9.1 Το θρησκευτικό στοιχείο
9.1.1 Δωδεκάθεο
Αποσιώπηση αρχαίας θρησκείας
Υποβάθμιση αρχαίας θρησκείας
Αναβάθμιση αρχαίας θρησκείας
9.1.2 Θρησκεία ως προστασία
9.1.3 Εθνικοθρησκευτική ταύτιση
9.1.4 Κλήρος και εθνική αυτοπραγμάτωση
9.2 Εθνικός χώρος
9.2.1 Θάλασσα: το Genius loci του ελληνικού έθνους
9.3 Τα «θολά» εθνικά σύμβολα
9.3.1 Ζωγραφίζοντας τα σύμβολα
9.3.2 Η σημαία στο Πολυτεχνείο
9.3.3 Η σημαία στην επανάσταση του '21
9.4 «Παίζοντας» με τις πολιτικές έννοιες
9.4.1 Η έννοια της ελευθερίας
Στην 25η Μαρτίου
Στην 28η Οκτωβρίου
Στο Πολυτεχνείο
9.4.2 Σύμπνοια και εθνική ομοψυχία
9.4.3 Η έννοια της Δημοκρατίας ή Παρόν και παρακμή
9.4.4 Ειρήνη και ο ρόλος του στρατού
9.4.5 Δημοκρατία και το βίωμα των παιδιών στο νηπιαγωγείο
9.5 Η έμφυλη επιτέλεση στο εθνικό τοπίο
9.6 Τα παιδιά και οι περιπέτειες των νοημάτων
9.6.1 Εύλογες απαντήσεις-παρεμβάσεις
9.6.2 Αναπλαισίωση
9.6.3 Προσωπικό βίωμα
9.6.4 Άποψη - γνώση
9.6.5 Επιθυμία
9.7 Η νηπιαγωγός και η παιδαγωγική διάσταση
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ