Οι δωσίλογοι (χαρτόδετη έκδοση)

To βιβλίο αυτό προτείνουν οι:

Toν/την συγγραφέα αυτόν προτείνουν οι:

Κριτικές για το προϊόν

Το βιβλίο έχει ενδιαφέρον, αλλά η "προτίμηση" του συγγραφέα σε συγκεκριμενη ιδεολογία είναι εμφανής.

Πρόκειται για μια στιβαρή, μεστή και συναρπαστική ιστορική μελέτη που καταδεικνύει, πέραν πάσης αμφιβολίας, πόσο εκτεταμένη ήταν η συνεργασία με τον κατακτητή τα χρόνια της τριπλής Κατοχής. Το γιατί και το πώς θα το βρείτε στο βιβλίο, που όλη η ουσία του μπορεί να αποδοθεί κατά τη γνώμη μου, με δυο χαρακτηριστικές φράσεις που μας κληροδότησε η αρχαιότητα. Και αναφέρομαι στη γνωστή ρήση του Ισοκράτη "Το της πόλεως ήθος ομοιούται τοις άρχουσιν" και το περίφημο "Ουαί τοις ηττημένοις" ή Vae victis που μας διασώζει ο Τίτος Λίβιος στην ιστορία του για τη Ρώμη. Πράγματι, όταν οι άρχοντές σου ανοίγουν πρώτοι την πόρτα της συνεργασίας, λογικά δημιουργούν τα ηθικά η καλύτερα τα ανήθικα ερείσματα να τους ακολουθήσουν και πολλοί άλλοι. Κι όταν υπάρξει δράση θα υπάρξει και αντίδραση. Καθόλα αναμενόμενο, λοιπόν, σε καταστάσεις έκρυθμες με κενό νομιμοποιημένης εξουσίας (με τρεις παράλληλες ελληνικές κυβερνήσεις: α) των δωσιλόγων, β) την εξόριστη και γ) την ΠΕΕΑ), όπως τα χρόνια της Κατοχής, να έχουμε ένοπλες συγκρούσεις και μεγάλο αγεφύρωτο ρήγμα ανάμεσα σε συνεργάτες και αντιστασιακούς. Επίσης να προσθέσω ότι ελάχιστοι από τους συνεργάτες και τους δωσίλογους τιμωρήθηκαν κι αυτοί με τις ελάχιστες δυνατές ποινές και όσοι γνωρίζουν ξέρουν πώς αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι το ΕΑΜ-ΚΚΕ στην προσπάθειά του να κεφαλαιοποιήσει την αθρόα λαϊκή υποστήριξη που είχε τα έπαιξε όλα για όλα σε μια ζαριά στην Αθήνα το Δεκέμβρη του ΄44. Όταν έχασε, δικαίωσε εξ αντανακλάσεως τη ρητορική περί κομουνιστικού κινδύνου των πολιτικών του αντιπάλων που έτσι την έβγαλαν καθαρή αντί να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματα που είχαν κάνει εναντίον του ελληνικού λαού και όσοι κατάλαβαν κατάλαβαν τι σημαίνει να σε δικάζει ο πολιτικός σου αντίπαλος. Τέλος να πω πώς με τούτα και με κείνα ένα βαθύ αίσθημα αδικίας και ένα βαθύ τραύμα κατέφαγε την ψυχή και την καρδιά πολλών Ελλήνων από τα χρόνια εκείνα και ως σήμερα γεννώντας μια απέχθεια που φτάνει στα όρια της εχθροπάθειας για τους πολιτικούς αντιπάλους.

Εξαιρετική μελέτη με πολύ μεγάλο αριθμό πηγών. Σε κάποια σημεία τείνει να επαναλαμβάνεται λίγο ωστόσο το έργο γενικά είναι πολύ καλογραμμένο και το προτείνω σε όποιον ενδιαφέρεται για το θέμα που ερευνά.

Είναι απολύτως ξεκάθαρη η οπτική και η αφετηρία του Συγγραφεα-Ιστορικου. Όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με μια 15ετή ιστορική έρευνα και αν βάλουμε στην άκρη τη την άγονη αντιπαράθεση Αριστερα-Δεξια, τα στοιχεία είναι συγκεκριμένα. Η προσωπική μου «αφετηρία» ως αναγνώστη είναι απολύτως αντίθετη με του συγγραφέα, ήθελα όμως να διαβάσω αυτό το βιβλίο και πρώτα πήγα στον ιστορικό περίπατο με το θέμα αυτό, τον οποίο διοργανώνει ο ίδιος. Διαπίστωσα λοιπόν ότι ο συγγραφέας είναι ένας προσηνής άνθρωπος και σε καμία στιγμή δεν ένοιωσα ότι ήθελε να «πιέσει» το ακροατήριο ως προς συγκεκριμένα συμπεράσματα. Μάλιστα, σε προβοκατόρικη ερώτηση περί ευθύνης των απογόνων των δωσίλογων απάντησε: «Πρώτον δεν ευθύνονται τα τέκνα για τους γονείς, και Δεύτερον εγώ δεν είμαι δικαστής αλλά Ιστορικός». Πολύ ώρα μάλιστα σταθήκαμε επί της συμβολής των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος και μας μίλησε για την ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ που έγινε από την ΠΕΑΝ και όχι από το ΕΑΜ. Μάλιστα το ΕΑΜ την είχε θεωρήσει «στημένη».
Θέλω να πω δηλαδή ότι το βιβλίο είναι Ιστορικό: Τα στοιχεία είναι εκεί, και τα συμπεράσματα στον Αναγνώστη. Φυσικά για να έχει κανείς άποψη για το θέμα, δεν διαβάζει μόνο ένα βιβλίο.

Για τον δωσιλογισμό επί Κατοχής έχουν γραφτεί αρκετά αξιόλογα βιβλία, από τα οποία ξεχωρίζουν τα έργα των Σπύρου Γασπαρινάτου, Δημοσθένη Κούκουνα και το συλλογικό σε επιμέλεια Χάγκεν Φλάισερ, Ηλία Νικολακόπουλου και Ιάκωβου Μιχαηλίδη "Εχθρός Εντός των Τειχών". Το βιβλίο του Χαραλαμπίδη δεν έχει να προσθέσει απολύτως τίποτα σε αυτά που ήδη ξέρουμε, πέρα από την στρατευμένη οπτική του.