ΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΧΙΣΜΑ

Παρουσίαση

Το Βουλγαρικό ζήτημα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί στην ουσία είναι προπομπός και προανάκρουσμα για άλλα ζητήματα, που θα ανέκυπταν αργότερα στη βαλκανική χερσόνησο. Η ιστοριογραφική έρευνα της γειτονικής Βουλγαρίας έχει δώσει πολλές εργασίες, μονογραφίες, μελέτες για το θέμα που εξετάζουμε, χωρίς να αποφεύγεται πολλές φορές ο υποκειμενισμός και η στρατευμένη πατριωτική γραμμή ιστορικής παρουσίασης.
Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται το πρόβλημα συνολικά, μέσα από τα πρωταγωνιστούντα πρόσωπα. Συγχρόνως αναλύεται η προβληματική των ενεργειών αυτών των προσώπων, τα κίνητρά τους και ο ρόλος τους κατά το μέτρο της συμμετοχής τους στο ζήτημα. Αναλύονται οι τάσεις και οι φορείς αυτών, οι κατευθύνσεις και η πορεία του ζητήματος, μέσω της διπλωματίας και των προσωπικών ενεργειών τους. Επίσης μας αποκαλύπτεται η πολιτική χροιά του βουλγαρικού ζητήματος και οι διπλωματικές διεργασίες που το πλαισίωναν, τόσο μέσα στα όρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όσο και έξω από αυτήν.
Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω θερμές ευχαριστίες προς το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών και ειδικότερα την εμπειρογνώμονα πρεσβευτή Συμβούλου Β' κ. Φωτεινή Τομαή - Κωνσταντοπούλου, που μου ενέκρινε την πρόσβασή μου στα αρχεία, για την καλύτερη διαπραγμάτευση του θέματος. Τους συναδέλφους Djana Markova στην Σόφια, Νάντια Nikolova στην Μόσχα για την αποστολή σε μένα αναγκαίων βιβλιογραφικών πληροφοριών, καθώς και τον καθηγητή - ιστορικό, προέδρου του Εθνικού Μουσείου Σόφιας Bozidar Dimitrov για την πολύτιμη βοήθειά του. Στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, που μου επέτρεψε την πρόσβασή μου στην πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής, το Πατριαρχεικό Ίδρυμα Πατριαρχικών Μελετών και τον Ομότιμον καθηγητή Ιωάννη Φουντούλη και τη Διεύθυνση του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου για την πρόσβαση στα αρχεία του. Προς τον συνάδελφο κ. Χρυσανθόπουλο Σωτήριο, για τη βοήθειά του στην φιλολογική επιβεβαίωση της εργασίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Εισαγωγή
Σύντομο ιστορικό (διάγραμμα) της πορείας του Βουλγαρικού ζητήματος
ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΩΝ
Πατριάρχες
Ιωακείμ Β'
Σωφρόνιος ο Γ'
Γρηγόριος ΣΤ' (1835 - 1840 / 1867 - 1871)
Άνθιμος ΣΤ' Κουταλιανός
Κύριλλος Β' Πατριάρχης Ιεροσολύμων
Δέρκων Νεόφυτος
Neofit Petrov Kotlenec Bozveli
Ιλαρίων Μακαριουπόλεως
Comakov Stojan Ivanov
Άνθιμος Βιδυνίου (ο πρώτος έξαρχος)
Παΐσιος Φιλιππουπόλεως
"Φατριακή Σύνοδος"
Πανάρετος Φιλιππουπόλεως
Δωρόθεος Σόφιας
Ιλαρίωνας Λοφτζού
Δευτεραγωνιστές
Βογορίδης Στέφανος Bogoridi Stefan/Stoiko/Cankov Stoikov (1773 - 1859)
Krastevic Gavril Ganjo Katjov Baev (1817-16 Νοεμβρίου 1898)
Αυξέντιος Βελεσσών
ΡΩΣΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ
Εισαγωγικά για την διαμόρφωση της ρωσικής πολιτικής
Vladimir Pavlovic Titov
E. P. Novikov
Aleksei Borisovic Lobanov - Rostovski
Ο Βουλγαρικής καταγωγής "Ρώσσος" διπλωμάτης
Najden Dobrevic Ignatiev (ψευδώνυμο Malcan, Musek)
Nikolai Pavlovic Ignatiev (Αγία Πετρούπολη 1832 - Κίεβο 1908)
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ
Σουλτάνοι
Αβδούλ Μετζήτ (1823 - 1861)
Αβδούλ Αζίζ
Μεγάλοι Βεζύρηδες - Υπουργοί Εξωτερικών
Μαχμούτ Κυπρισλή (Kiprisli Pasa)
Φουάντ Μεχμέτ Εμίν (Fuad Pasa) (1814 - 1869)
Ααλή Πασάς Μεχμέτ Εμίν επικληθείς "ο Πονηρός Βεζύρης" (Ali Pasa)
Μαχμούτ Νεντίμ (Mahmud Nedim Pasa)
Μιτχάτ Πασάς (Midhat Pasa)
ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ
Αυστροούγγροι
Von Prokesch Osten Anton
Von Loudolff
Άγγλοι
Rassell John
Henry Geoerge Elliot (1817 - 1907)
Charles Blunt (1840 - 1922)
Γάλλοι
Μαρκήσιος Lavallete Charles Jean Marie Felix
Shambouzot Charles
Bore Ευγένιος
Πολωνοί παράγοντες
Adam Czartoryski
Mihail Czartoryski (Sadyk pasha)
ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ
Μιαούλης Αθανάσιος
Βούλγαρης Δημήτριος
Ζαΐμης Θρασύβουλος
Κουμουνδούρος Αλέξανδρος
Δεληγιάννης Θεόδωρος
Δεληγιώργης Επαμεινώνδας
Η Ελληνική Διπλωματία
Πρεσβευτές
Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής (1809 -1892)
Ραζής Δημήτριος - Ι. Καλλέργης
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΑΡΧΕΙΑ
ΠΗΓΕΣ
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ - ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ